I) Khái quát về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân

1. Khái niệm Quyền con người

- Theo văn phòng cao ủy Liên hợp quốc về quyền con người thì: Quyền con người là những bảo
đảm pháp lí toàn cầu có tác dụng bảo vệ các cá nhân và các nhóm chống lại những hành động
hoặc sự bỏ mặc mà làm tổn hại đến nhân phẩm, những sự được phép và tự do cơ bản của con
người.
2. Khái niệm công dân
- Công dân là thuật ngữ pháp lý dung để chỉ 1 con người thuộc về 1 NN nhất định mà người đó
mang quốc tịch, biểu hiện mối liên hệ pháp lý đặc biệt giữa người đó với NN.
II) Các nguyên tắc hiến pháp về quyền con người, quyền và nghĩa vụ cơ bản của CD
1. Quyền CD
- Là khả năng CD thực hiện những hành vi nhất định mà pháp luật không cấm theo ý chí, nhận
thức và sự lựa chọn của mình một cách tự nguyện, nhằm đáp ứng nhu cầu, lợi ích của chính cá
nhân CD đó.
2. Nghĩa vụ
- Là yêu cầu bắt buộc của NN về việc CD phải thực hiện hoặc không được phép thực hiện những
hành vi nhất định, nhằm đáp ứng lợi ích của NN và xh
III) Khái niệm quyền và nghĩa vụ cơ bản của CD
- Là những quyền và nghĩa vụ cơ bản nhất xuất phát từ quyền tự nhiên của con người, được đa
số các quốc gia trên tgioi thừa nhận và được HP đạo luật cơ bản của NN quy định là cơ sở
pháp lý cho việc phát sinh các quyền và nghĩa vụ cụ thể cho CD.
IV) Đặc điểm
 Thứ nhất: quyền và nghĩa vụ cơ bản của CD là những quyền và nghĩa vụ xuất phát từ quyền cơ
bản của con người.
 Thứ hai: quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân được quy định trong HP
 Thứ ba: quyền và nghĩa vụ cơ bản của CD không chỉ phản ánh chất lượng cuộc sống của cá nhân
mà còn thể hiện 1 cách tập trung nhất mức độ tự do, dân chủ, tiến bộ, nhân đạo của 1 CĐ NN
V) Các nguyên tắc Hiến định về quyền con người, quyền và nghĩa vụ CB CD
1. Nguyên tắc công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm quyền con người
 Cơ sở lý luận
- Trước HP 1992, đồng nhất quyền con người, quyền CD là một.
- Điều 50, HP 1992, chính thức thừa nhận quyền con người, nhận thức lại quyền con người,
quyền CD là 2 khái niệm không mâu thuẫn nhau nhưng không hoàn toàn đồng nhất với nhau.
 Nguyên nhân
+ Chủ thể
+ Nội dung
+ Cách thức quy định
 Cơ sở pháp lý
- Trước 1992: Quyền và nghĩa vụ của CD do Hp và pháp luật quy định.
- Điều 51, HP 1992: Quyền và nghĩa vụ của CD do HP và luật quy định.
- Điều 14, HP 2013:…Chỉ bị hạn chế theo quy định của luật, trong TH cần thiết vì lý do ANQP,
trật tự ATXH,…
 Nội dung nguyên tắc
- VN đã ký kết các điều ước qte về quyền con người (tv củ Bộ luật nhân quyền qte)
 - HP 2013 đã mở rộng ghi nhận cả 3 nghĩa vụ của NN là nghĩa vụ công nhận, nghĩa vụ bảo vệ và
nghĩa vụ bảo đảm quyền con người.
- Nghĩa vụ tôn trọng đòi hỏi các NN phải kiềm chế không can thiệp vào việc hưởng thụ quyền
con người, quyền CD.
- Nghĩ vụ bảo vệ đòi hỏi NN phải ngăn chặn hay phòng chống sự vi phạm quyền con người,
quyền CD của bên thứ ba.
- Nghĩa vụ đảm bảo đòi hỏi các NN phải tạo ra cơ sở vật chất nhằm hỗ trợ các nhân trong việc
thực hiện quyền
- Nghĩa vụ công nhận: Quyền con người, quyền CD. Công nhận cần được hiểu là sự minh định,
nhấn mạnh của NN về quyền cơ bản.
- Ở 1 khía cạnh khác trách nhiệm công nhận
2. Nguyên tắc quyền CD không tách rời nghĩa vụ CD
 Cơ sở lý luận
+ Quyền của CD
+ Nghĩa vụ của CD
+ Quyền và nghĩa vụ CD là 2 khái niệm luôn đi đôi với nhau và có mối liên hệ biện chứng (tác
động qua lại/hỗ trợ) lẫn nhau với nhau.
- Quyền tách rời nghĩa vụ tất yếu dẫn đến không đảm bảo trên thực tế, không có đk mở rộng,
pt.
- Thực hiện nghĩa vụ là 1 trong những tiền đề để thực hiện các quyền.

QUYỀN CD -> NGHĨA VỤ CỦA NN

NGHĨA VỤ CỦA NN -> QUYỀN CD

 Cơ sở pháp lý
 Nội dung
- Quan hệ bình đẳng giữa CD và NN
- Tuy nhiên, trên thực tế, khi thực hiện nguyên tắc này vẫn có những biểu hiện vi phạm từ 2
phía.
3. Nguyên tắc mọi người đều bình đẳng trước PL
 Cơ sơ lý luận
- Bình đẳng được hiểu là ngang bằng, ngang hang, cùng vị trí
- Bình đẳng
 Cơ sở pháp lý
- Khoản 1
 Nội dung
- Pháp luật mang tính bắt buộc chung cho mng, không có sự pb đối xử
- Việc áp dụng PL mang tính bắt buộc chung nhưng không có nghĩa là mức độ áp dụng sẽ ngang
bằng nhau đối với tất cả mng