See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/281061296

Retraksiyon Poşu, Östaki Disfonksiyonu, Ters Valsalva Manevrası

Article · January 1992

CITATIONS READS

0 1,244

6 authors, including:

Cengiz Çelikyurt Ahmet Hamdi Kepekçi

23 PUBLICATIONS   22 CITATIONS   
İstanbul Yeni Yüzyil Üniversitesi
79 PUBLICATIONS   27 CITATIONS   
SEE PROFILE
SEE PROFILE

Some of the authors of this publication are also working on these related projects:

p22-phox expression and hearing loos View project

All content following this page was uploaded by Ahmet Hamdi Kepekçi on 18 August 2015.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

Türk Otolarengoloji Arşivi 30:144-146, 1992

Retraksiyon Poşu, Östaki Disfonksiyonu, Ters Valsalva

Manevrası

Retraction Pocket, Eustachian Tube Dysfunction,

Reversed Valsalva Maneuver

Cengiz ÇELİKYURT, Mehmet ÖMÜR, Hamdi YAKUT, Ahmet Hamdi KEPEKÇİ,

Osman YILMAZ, Tanju GÖKÇEER

ÔZET

Pars tensa posterior retraksiyon poşu, östaki disfonksiyonu ters Valsalva manevrası alışkanlığı ve perfore olmuş akut otitis
media hikayesi olan hasta uzun bir süre ayrıntılı şekilde incelendi ve izlendi. Anormal şekilde açık östaki tüpü tespit edildi.
Durumu hastaya açıklandı. Küratif tedavi olarak, ters valsalva manevrası alışkanlığını terk etmesi için hasta ikna edildi. Bu
vakada pars tensa retraksiyon poşunun oluşumunda ters valsalva manevrasının primer sebep olduğu izlenimine varıldı.

SUMMARY

A patient having a pars tensa posterior retraction pocket Eustachian tube dysfunction and the habit of reversed valsalva ma-
neuver and history of acute otitis media with perforation went through a detai/ed examination. Patulous Eustachian tube
was discovered and explained to the patient who was convinced not to do the habitual reversed valsalva maneuver as a first
step of curative treaıment.

GİRİŞ nın az da olsa bir kısmının oluşum mekanizmasının

Kulakta ilgilenen her hekim günlük poliklinik mua-
yenelerinde zaman zaman membrana timpaninin re-
traksiyon poşlanna rastlar. Kulak zan retraksiyon
poşunun ilk dönemlerinde hafifçe mediale çekilmiş
pozisyondadır. Bazen kulak zannın mediale
çekilmesi oldukça ileri derecelere varabilir ve atro-
fik zar manibrium malleiyi, promontoryumu, inku-
sun uzun kolunu, stapezi ve retrotimpani.k yapıları
sarabilir. Hatta epitimpanuma bile gidebilir. Kulak
zan en azından kısmen atrofiye olmadan böyle bir
pozisyon değişiminin oluşamayacağı kuşkusuz­
dur (1),
Retraksiyon poşlarının kemik destrüksiyonlanna
neden olması yanında kolesteatomun etyolojisinde
de rol oynadığı düşünülür (2,3,4). Bu yazıda, kulak
için ciddi bir tehdit oluşturan retraksiyon poşlan-
* Haseki Hastanesi KBB Kliniği
açıklanmasına katkısı nedeniyle bir olgu sunulmak-
tadır.
OLGU
doğru G.D. 21 yaşında kadın hasta ilk kez 22.8.1988 de ku-
lak akıntısı yakınması ile Haseki Hastanesi KBB po-
likliniğine başvurdu. Sağ akut pürülan otitis media
saptandıve ilaçla tedavi edildi. Sekel olarak arka alt
kadranda 2 mm çaplı perforasyonu kalan hastaya
timpanoplasti önerildi. Fakat kabul etmedi.
Bir yıl sonra 4.8.1989'da kontrola gelen hastada
2 mm çaplı perforasyon yine vardı.
Hasta 4.12.1990'da sol kulağında tıkanıklık yakın­
ması ile geldi. Otomikroskopik muayenede sol tim-
panumda hava kabarcıkları görülerek efüzyonlu oti-
tis media tanısı kondu. Sağ kulağının birkaç aydan
beri akmakta olduğu belirten hastaya günlük aspi-
rasyon ve medikal tedavi uygulandı.

144
C. Çelikyurt ve ark., Retraksiyon Poşu, Östaki Disfonksiyonu, Ters Valsalva Manevrası
10.12.1990'da artıkkulak akıntısı olmayan hastanın
sağ kulak zarında pars flaksidada collum malleiye
değen retraksiyon poşu vardı, pars tensanın arka alt
ve üst kadranları atrofik ve retrakteydi. Kemikçik-
leri de sarmış olan pars tensa retraksiyon poşunun
arka ve arka üst kısımlarının dibi otqmikroskopla
görülmüyordu. Kolesteatom kuşkusu nedeniyle 70*
Hopkins rod teleskopla poşun görülmeyen dibi göz-
lendi. Islak olduğu fakat kolesteatom bulunmadığı
saptandı. Bu nedenle lokal tedaviye devam edildi.
13.12.1990'da sol kulaktaki efüzyonlu otitis media
iyileşmişti fakat membrana timpani retrakteydi. Sağ
kulakta pars tensa retraksiyon poşunun dibi 70°
Hopkins rod teleskopla kuru olarak görüldü ve per-
forasyon yoktu. Valsalva manevrası ile retraksiyon
poşunun medial kısmı bombeleştiyse de arka kısım­
larının retrotimpanuma adeziv olduğu görüldü.
Hasta biraz güçlükle alınan hikayesinde özellikle
esneyince ve yemek yerken kendi soluğunun sesini
duyduğunu, kendisini endişelendiren bu sesi durdur-
mak için sık sık kuvvetle burun çekmek (sniffing)
mecburiyetinde kaldığını, sesler yine yok olmazsa
ters Valsalva manevrası (TVM) yaptığını belirtti.
TVM miktarı günde 20-25'i buluyordu. Hastanın
birlikte yaşadığı bir erişkin akrabası TVM ve kuv-
vetle burun çekme alışkanlıklarını ilk farkedendi ve
1987'den beri yapmakta olduğunu açık şekilde ha-
tırlıyordu.
Hasta, önerilerimiz doğrultusunda kendini birkaç
gün incelemesi sonucu, rahatsız edici seslerin nefesi-
ni tutunca durduğunu, soluk alıp verdiğinde
başladığını farketti.
Hastanın timpanometrik tetkikinde: Sağ timpanum
basıncının -lOO'da Pa'dan TVM ile -600'da Pa'ya
azaldığı saptandı.
Sol timpanuma Valsalva manevrası ile hava sokula-
madı. Hasta rahatsız edici sesleri duyduğunda oto-
mikroskopide solunumla uyumlu kulak zarı hare-
ketleri özellikle arka alt kadranda görüldü. İnspir­
yum ve ekspiryum sırasındaki timpanum basınç de-
ğişiklikleri timpanogramla saptandı. Sol timpanum
basıncının -25 da Pa'dan TVM ile -550 da Pa'ya azal-
dığı kaydedildi.
View publication stats
Günün değişik saatlerinde yapılan timpanogramlar-
la hastanın, orta kulak basınçlarının normalleşme­
sine izin vermedği tespit edildi. Bu, birçok kez hiç
farkedilmeden yapılan sniffing ve TVM sonucuydu.
TARTIŞMA
Geniş bir yelpaze oluşturan östaki disfonksiyon-
lannın bir ucunda zaman zaman ortaya çıkan patent
tuba sendromu vardır. Patent tuba sendromu konje-
nital olduğunda hasta için en ufak bir yakınma konu-
su oluşturmadığı halde akiz olduğunda problem ya-
ratabilmektedir. Solunum havasının hiç dinmeyen
gürültüsü hastayı endişelendirir. Ancak hasta duru-
munu pek açıklayamadığı için vakamızda olduğu gi-
bi çare aramayabilir. Herhangi bir vesileyle hasta
. kuvvetle burun çekmenin veya ters valsalva manev-
rasının şikayetlerini geçirdiğini tesadüfen farkeder
ve bunu sık sık uygulamaya başlar, ve alışkanlık
geliştirir. Hastamızda bu alışkanlıklar 3 yıl kadar
önce gelişmiş ve akrabalarınca farkedilmiştir.
TVM ile yaratılan yüksek negatif basıncın orta ku-
lak için bir travma olduğu açıktır.
Orta kulakta negatif basınç yaratan alışkanlığın baş­
langıcı ve onu izleyen yıllarda retraksiyon poşunun
gelişimi, devamlı yüksek negatif basıncın poş geli-
şiminde primer sebep olduğunu akla getirmektedir.
Hastaya niye TVM veya sniffing yaptığını sorduğu­
muzda "çünkü mecburum" deyip başka açıklamada
bulunamaması onun endişelerini ortaya koymak-
yeniden tadır.
Sebebe yönelik tedavi olarak önce hastaya kulak ana-
tomisi hakkında resimlerden de yararlanarak bilgi
verdik. Endişelerinin kaynağı olan seslerle solunum
arasındaki ilişkiyi anlamasını sağladık. Retraksiyon
poşunun ve efüzyonlu otitis medianın muhtemel
komplikasyonlarını açıkladık. Kesinlikle TVM ve
sniffing yapmamasını önerdik.
Bir hafta sonra hasta solunum gürültülerine alışma­
ya çalıştığını, TVM ve sniffing miktarını hayli
azalttığını belirtti. Hastayı periyodik olarak izle-
mekteyiz.
145