TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ĐỀ THI GIỮA KỲ

KHOA LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ BẬC ĐẠI HỌC HỆ CHÍNH QUY

Học kỳ 1 - Năm học 2021 - 2022

Tên học phần: Lịch sử Đảng CSVN

Thời gian làm MÃ ĐỀ THI
Mã học phần: SMT1008_4
bài 50 phút
SV ĐƯỢC SỬ DỤNG TÀI LIỆU KHI LÀM BÀI

Họ và tên: Huỳnh Giám Phi

Lớp: 46k25.2

Phân tích nghệ thuật xây dựng thế trận tiến công trong Tổng tiến công và
nổi dậy Mùa xuân năm 1975. Ý nghĩa của thế trận này?
Thông qua Khoa/Bộ môn

Bài làm:
Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân năm 1975, một trong những sự kiện lịch sử đình
đám của đất nước Việt Nam chúng ta, diễn ra từ ngày 04/3 đến ngày 30/4/1975 với ba đòn
tiến công chủ yếu vào Tây Nguyên, Huế - Đà Nẵng và Sài Gòn - Gia Định, kết hợp với các
chiến dịch, các đợt hoạt động tác chiến và nổi dậy.

Nghệ thuật tạo thế và lực trong đòn quyết chiến chiến lược này, đó chính là sự kịp
thời phát hiện, nắm bắt và tận dụng triệt để thời cơ chiến dịch, chiến lược; sự vận dụng linh
hoạt, sáng tạo mưu kế, thế, thời; nghệ thuật tổ chức lãnh đạo, chỉ đạo, chỉ huy đúng đắn, tài
tình,… của Bộ thống soái. Đó là những cơ sở khoa học để các lực lượng cơ động thần tốc, tác
chiến hiệp đồng quân chủng, binh chủng, tiến công và nổi dậy,… tạo ưu thế hơn hẳn cả về
thế và lực, áp đảo hoàn toàn quân địch trên từng hướng tiến công vào Sài Gòn. Về thế, ta chủ
động, tích cực xây dựng thế trận chiến tranh nhân dân phát triển ở trình độ cao; thế của hai
lực lượng, ba thứ quân; thế bao vây chia cắt; thế tiến công quân sự và nổi dậy của quần
chúng; thế đứng chân ở các vị trí xung yếu,... còn thế của địch đang ở thế tan rã, thế hoang
mang và tất yếu là thế thua trận. Về lực, ta đã làm suy giảm lực lượng địch bằng những trận
tiêu diệt lớn4. Hơn nữa, ta chủ động xây dựng được các binh đoàn chủ lực mạnh làm chuyển
biến căn bản so sánh lực lượng có lợi cho ta, bất lợi cho địch: ta 1,7; địch 1 (riêng quân chủ
lực là 3/1); về binh khí, kỹ thuật ta đã tập trung được 516 khẩu pháo mặt đất, 550 tên lửa và
pháo phòng không, 01 đại đội máy bay A37, 320 xe tăng, xe thiết giáp,... còn lực của địch
đang lâm vào trạng thái, “lực bất tòng tâm”.

Thứ nhất, nghệ thuật tạo ưu thế lực lượng, hình thành sức mạnh áp đảo bảo đảm đánh
địch trên thế mạnh. Căn cứ vào điều kiện sẵn có, kinh nghiệm của dân tộc trong lịch sử chống
giặc ngoại xâm giải phóng đất nước và bảo vệ Tổ quốc, để bảo đảm chắc thắng, Đảng ta đã
chỉ đạo tập trung tạo ưu thế về lực lượng một cách hợp lý để đánh thắng địch.

Chiến dịch Tây Nguyên, xét về tổng thể, lực lượng ta và địch tương đương, ta không
có không quân, nhưng trên hướng và mục tiêu chủ yếu Buôn Ma Thuột ta đã tập trung bộ
binh gấp 4,5 lần, xe tăng, thiết giáp gấp 5,5 lần (64 chiếc/18 chiếc), pháo binh gấp 5 lần (78
khẩu/18 khẩu). Do đó, đã tạo nên sức mạnh áp đảo để tiếp tục giành thắng lợi trong trận đánh
địch phản kích và rút chạy trên Đường số 7.

Chiến dịch Trị-Thiên-Huế, Chiến dịch Đà Nẵng, so sánh về lực lượng, ta chỉ có ưu
thế hơn địch về đơn vị chủ lực (1,2/1); lực lượng địa phương (ta 1/địch 1,5), pháo binh (ta
1/địch 2,4), xe tăng, thiết giáp địch ưu thế hơn ta (ta 1/địch 4).

Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 - Nét đặc sắc của nghệ thuật quân sự Việt
Nam Xe tăng quân giải phóng húc đổ cổng Dinh Độc Lập trong chiến dịch Hồ Chí Minh.
Chiến dịch Hồ Chí Minh, ta xác định Sài Gòn là “thủ đô, chúng sẽ tập trung binh lực ngoan
cố chống cự quyết liệt, mặc dù tinh thần sĩ quan, binh sĩ đã hoang mang, dao động cực độ. Vì
vậy, ta tập trung lực lượng mạnh, áp đảo địch chưa từng có, ta tập trung chủ lực gấp địch 1,7
lần, số đơn vị tập trung gấp 3 lần.

Hai là, vận dụng cách đánh chiến dịch sáng tạo.

Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, căn cứ vào điều kiện của ta,
đặc điểm tình hình địch, địa hình để vận dụng cách đánh phù hợp. Cách đánh độc đáo nhất
của ta thường là đánh hiểm, đánh bất ngờ, đánh bằng nhiều phương thức với hiệu suất chiến
đấu cao, hiệu quả chiến dịch lớn. Trong các chiến dịch lớn của cuộc Tổng tiến công và nổi
dậy mùa Xuân năm 1975, ta vận dụng 2 cách đánh. Cách đánh thứ nhất, lần lượt tiêu diệt
từng sư đoàn địch, đánh chiếm từng mục tiêu chiến dịch, tiến tới tiêu diệt và làm tan rã toàn
bộ quân địch, giải phóng toàn bộ không gian chiến dịch. Cách đánh này được vận dụng trong
Chiến dịch Tây Nguyên và Chiến dịch Trị Thiên-Huế và Chiến dịch Đà Nẵng. Trong Chiến
dịch Tây Nguyên, ta tiến công khi địch đang còn trong trạng thái ổn định, tạo được bất ngờ
đánh chiếm thị xã Buôn Ma Thuột để phá thế địch, tiếp đó đánh bại quân địch phản đột kích,
rồi đánh địch rút chạy, thực hiện tiêu diệt lớn quân địch ngoài công sự, giải phóng toàn bộ
Tây Nguyên. Đến Chiến dịch Trị Thiên-Huế và Chiến dịch Đà Nẵng, ta đánh địch khi chúng
đang thực hành co cụm chiến lược, chủ động và kịp thời chia cắt từng khu vực, bao vây tiêu
diệt từng bộ phận quan trọng của địch ở vòng ngoài, nhanh nhóng cơ động lực lượng hình
thành thế bao vây, chia cắt chiến dịch, tạo thế đánh chiếm từng thành phố Huế, Đà Nẵng,
hoàn thành việc tiêu diệt lớn và làm tan rã quân địch, giải phóng toàn bộ các tỉnh ven biển
miền Trung.

Cách đánh thứ hai, đồng loạt tiêu diệt các sư đoàn địch phòng ngự vòng ngoài, đồng
thời, thọc sâu đánh chiếm những mục tiêu chủ yếu ở bên trong, tiêu diệt và làm tan rã toàn bộ
tập đoàn phòng ngự chiến dịch của địch, giải phóng không gian chiến dịch trong thời gian
ngắn. Cách đánh này được vận dụng trong Chiến dịch Hồ Chí Minh, ta đánh địch có tổ chức
phòng ngự về chiến dịch nhưng trong thế đang tan vỡ về chiến lược. Theo đó, ta thực hiện
đột phá tuyến phòng ngự từ xa, hình thành hợp vây xung quanh thủ đô chính quyền Sài Gòn,
kết hợp đột phá tiêu diệt quân địch phòng ngự ở vòng ngoài. Đồng thời, nhanh chóng thọc
sâu vào trung tâm thành phố đánh chiếm 5 mục tiêu then chốt nhất (Dinh Độc Lập, Bộ Tổng
tham mưu, Sân bay Tân Sơn Nhất, Biệt khu Thủ Đô, Tổng nha Cảnh sát), buộc quân địch
phải đầu hàng không điều kiện. Thực hiện có hiệu quả cách đánh trong các chiến dịch, ta vận
dụng linh hoạt các thủ đoạn chiến thuật: Nghi binh, tạo thế, bao vây, chia cắt, đột phá, thọc
sâu, luồn sâu, vu hồi…

Ba là, nghệ thuật phát huy sức mạnh hiệp đồng của các quân, binh chủng trong tác
chiến quy mô lớn.

Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, ta đã sử dụng và phát huy tốt
tác chiến hiệp đồng các quân, binh chủng trên quy mô lớn, nhằm phát huy sức mạnh tác chiến
của các binh đoàn chiến lược, đưa khả năng đánh tiêu diệt lên trình độ cao, tiêu diệt và đập
tan từng sư đoàn, quân đoàn chủ lực địch, đập vỡ từng mảng lớn trong hệ thống phòng thủ
chiến lược của chúng. Bộ đội tăng-thiết giáp cùng với bộ binh đột kích, dẫn đầu các đơn vị
thọc sâu đánh chiếm mục tiêu quan trọng và truy kích địch. Bộ đội đặc công luồn sâu, đánh
hiểm vào các mục tiêu quan trọng trong thành phố, đánh chiếm và bảo vệ các đầu cầu, bảo
đảm cho các đơn vị thọc sâu đánh chiếm mục tiêu theo hiệp đồng chiến dịch. Bộ đội phòng
không bắn máy bay bảo vệ vùng trời, hành tiến bảo vệ đội hình chiến dịch, đánh địch đổ bộ
đường không, địch mặt đất, mặt nước. Bộ đội pháo binh đã phát huy sức mạnh hỏa lực, tích
cực chi viện cho bộ binh, xe tăng tiến công địch theo kế hoạch, đánh địch đổ bộ đường không
và rút chạy. Bộ đội không quân phục vụ đắc lực cho việc vận chuyển, phục vụ chỉ huy và đặc
biệt là đánh một trận thành công xuất sắc vào sân bay Tân Sơn Nhất, thực hiện hiệp đồng tác
chiến binh, quân chủng hiện đại trong trận quyết chiến chiến lược cuối cùng. Các binh chủng
bảo đảm như công binh, thông tin, vận tải được sử dụng đúng chức năng, đã phát huy hết khả
năng và sức mạnh bảo đảm cho chiến dịch phát triển nhanh nhất.

Bốn là, nghệ thuật kết hợp tiến công và nổi dậy, phối hợp tác chiến của ba thứ quân,
lấy đòn đánh lớn của bộ đội chủ lực làm trung tâm phối hợp.

Nét đặc sắc về nghệ thuật quân sự trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân
1975 là kết hợp các đòn tiến công như vũ bão của các binh đoàn chủ lực cơ động với nổi dậy
của quần chúng. Kết hợp tiến công với nổi dậy, tiêu diệt địch với giành quyền làm chủ, tạo
sức mạnh áp đảo, trong đó đòn tiến công quân sự của bộ đội chủ lực đi trước một bước, nhằm
trực tiếp tiêu diệt lực lượng quân sự của địch, quyết định thắng lợi cuối cùng của chiến tranh,
trực tiếp hỗ trợ cho phong trào nổi dậy của quần chúng. Sự nổi dậy của quần chúng có tác
dụng căng kéo, phân tán địch, giành dân, giành đất, mở ra thế trận tiến công mới, tạo ra thuận
lợi mới, làm cho lực lượng vũ trang ta càng tăng thêm sức mạnh, có điều kiện và thời cơ tiến
lên đánh tiêu diệt, giành thắng lợi lớn. Sự kết hợp đó là hệ quả tất yếu của quá trình phát
triển, kết hợp hai hình thức đấu tranh chính trị và quân sự; hai phương thức tiến hành chiến
tranh là chiến tranh du kích và chiến tranh chính quy.

Năm là, nghệ thuật chỉ đạo vận dụng chiến thuật linh hoạt, sáng tạo để thực hiện
thắng lợi nhiệm vụ chiến dịch.
 Trong các chiến dịch lớn của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, Quân
ủy Trung ương và Bộ Tổng tư lệnh đã chỉ đạo vận dụng linh hoạt, sáng tạo và thành công các
loại hình chiến thuật như điều khiển địch, lừa địch, nhử địch vào kế của ta mà đánh; đánh
địch cả trong công sự và ngoài công sự, trên các loại hình rừng núi, nông thôn, đồng bằng, đô
thị... Đặc biệt là sự thành công của tác chiến hiệp đồng binh chủng đánh vào thành phố, thị xã
và căn cứ quân sự lớn với các hình thức: Tiến công địch trong các căn cứ, thị xã, thành phố
lớn, tiến công hành tiến, vận động tiến công, đánh địch đổ bộ đường không, truy kích địch
trong điều kiện có thời gian chuẩn bị và không có thời gian chuẩn bị đã phát triển vượt bậc và
đạt hiệu suất chiến đấu cao. Tiến công binh chủng hợp thành quy mô lớn được vận dụng phổ
biến trong các trận tiến công thị xã Buôn Ma Thuột, Huế, Đà Nẵng, Sài Gòn khẳng định khả
năng vận dụng chiến thuật của bộ đội ta đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật trong chiến tranh
cách mạng Việt Nam.

Sáu là, nghệ thuật khuếch trương chiến quả của trận then chốt trước với trận then chốt
sau.

Trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, ở các chiến dịch tiến công lớn
có những đặc điểm khác nhau, nhưng đều có đặc điểm chung là trận then chốt trước thắng lợi
đã tạo thời cơ và điều kiện cho việc xuất hiện trận then chốt sau; trận then chốt sau đã biết tận
dụng thành quả của trận then chốt trước để giành thắng lợi lớn hơn. Điển hình, trong Chiến
dịch Hồ Chí Minh, các trận then chốt chủ yếu lại diễn ra vừa kế tiếp, vừa song song, có thể
coi trận đột phá tiêu diệt 5 sư đoàn bộ binh địch phòng ngự vòng ngoài không cho chúng co
cụm về Sài Gòn là trận then chốt thứ nhất, đã mở đường cho các binh đoàn thọc sâu đánh
chiếm 5 mục tiêu chủ yếu trong nội đô Sài Gòn (trận then chốt thứ hai), giải phóng thành phố
Sài Gòn-Gia Định, đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đến thắng lợi hoàn toàn. Như
vậy, qua các chiến dịch đều khẳng định đánh thắng trận then chốt trước tạo thời cơ quan
trọng cho việc mở trận then chốt sau; nhưng sự phát triển về nghệ thuật của ta ở đây là kịp
thời tận dụng được thời cơ thắng lợi, khuếch trương chiến quả của trận then chốt trước để
đánh thắng trận then chốt sau, làm thay đổi cục diện chiến dịch, chiến lược, có trận kết thúc
thắng lợi cả cuộc chiến tranh.

Cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 là sự phát triển cao của chiến tranh
nhân dân Việt Nam. Những phát triển sáng tạo và độc đáo của nghệ thuật quân sự trong cuộc
Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975 đã góp phần hoàn chỉnh thêm một bước và làm
phong phú kho tàng nghệ thuật quân sự cách mạng Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh, để
lại những bài học kinh nghiệm quý cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay và
mai sau.

Ý nghĩa thế trận tiến công trong Tổng tiến công và nổi dậy Mùa xuân năm 1975 Bộ
Tư lệnh chiến dịch sử dụng cách đánh hết sức linh hoạt, sáng tạo, đó là dùng một bộ phận lực
lượng thích hợp trên từng hướng, đủ sức hình thành bao vây, tiêu diệt, làm tan rã tại chỗ các
sư đoàn chủ lực của địch ở vòng ngoài; đồng thời dùng đại bộ phận lực lượng nhanh chóng
thọc sâu đánh chiếm các địa bàn then chốt ven đô, mở đường cho các binh đoàn đột kích cơ
giới hóa mạnh đã được tổ chức chặt chẽ, tiến nhanh theo các trục đường lớn đánh thẳng vào 5
mục tiêu đã được lựa chọn trong nội thành. - Với cách đánh như vậy, quân ta hoàn toàn tập
trung được sức mạnh để đánh vào các mục tiêu chủ yếu đã lựa chọn kết hợp với tiêu diệt địch
ở vòng ngoài không cho địch trong ngoài ứng cứu làm giảm bước tiến quân của ta. - Chiến
dịch Hồ Chí Minh lịch sử thắng lợi vẻ vang đã khẳng định cho cách đánh này là hoàn toàn
đúng đắn. Đặc biệt, cách mạng đã giữ được thành phố Sài Gòn hầu như nguyên vẹn. Đó là
một thành công to lớn mà cả thế giới thấy kinh ngạc. - Phối hợp chặt chẽ với các đòn quân sự
then chốt là các cuộc tiến công và nổi dậy của quân dân các địa phương khắp chiến trường
(đặc biệt là vùng đồng bằng sông Cửu Long) theo phương thức xã giải phóng xã, huyện giải
phóng huyện, tỉnh giải phóng tỉnh. Đến ngày 2/5/1975, miền Nam nước ta hoàn toàn giải
phóng.

Đó là sự kiện trọng đại trong lịch sử dân tộc, một sự kiện có tác động lớn đến tình
hình thế giới. Trải qua 21 năm tiến hành chiến tranh, 5 đời Tổng thống Mỹ điều hành 4 kế
hoạch chiến lược thực dân mới và tiến hành chiến tranh xâm lược, đế quốc Mỹ từng bước leo
thang biến cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam thành cuộc chiến tranh có quy mô lớn nhất
trên thế giới kể từ sau chiến tranh thế giới thứ hai. Quân dân miền Nam với quyết tâm, ý chí
thắng Mỹ với thế trận chiến tranh nhân dân đã lần lượt đánh bại cuộc chiến tranh xâm lược
của chúng mà Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là chiến thắng vĩ đại nhất quyết định số phận
cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ. Chiến thắng mùa Xuân năm 1975 đã đập tan hơn
1 triệu quân Ngụy, lật đổ hoàn toàn chế độ Ngụy quyền tay sai của Mỹ ở miền Nam, cố vấn
Mỹ phải rời khỏi miền Nam, Tổng thống Ngụy quyền Dương Văn Minh phải tuyên bố đầu
hàng không điều kiện. Chiến thắng đó đã giải phóng nhân dân miền Nam khỏi ách thống trị
của đế quốc và tay sai. Đại thắng mùa Xuân năm 1975 đánh dấu kết thúc 21 năm kháng chiến
chống Mỹ, đồng thời kết thức 30 năm chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc,
chấm dứt vĩnh viễn ách thống trị của đế quốc Pháp - Mỹ và chế độ phong kiến, rửa sạch nỗi
nhục và nỗi đau mất nước hơn 1 thế kỷ của dân tộc Việt Nam.
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 đã xoá bỏ mọi ranh giới chia cắt đất nước, đất nước đã
được thống nhất về mặt lãnh thổ, đó là điều kiện thuận lợi để hai miền Nam - Bắc thống nhất
đất nước về mặt nhà nước và thống nhất trên các lĩnh vực khác.