Nguyễn Quang Anh

Nguyễn Hoài Ân
CASE GRAB – UBER
Tóm tắt tại vụ việc Grab mua lại Uber:
Vào năm 2018, Grab đã thông báo về việc mua lại hoạt động kinh doanh của Uber
tại Đông Nam Á, bao gồm cả thị trường Việt Nam. Grab trở thành nhà cung cấp
dịch vụ giao thông công nghệ lớn nhất trong khu vực này.Quá trình mua lại này đã
gây ra nhiều tranh cãi và phản đối từ phía người dùng, công ty cạnh tranh và cơ
quan quản lý cạnh tranh. Một số người cho rằng việc mua lại này gây tập trung quá
mức và có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến sự cạnh tranh trong ngành.
Các vấn đề liên quan đến vi phạm luật cạnh tranh đã được đề cập. Cơ quan quản lý
cạnh tranh đã tiến hành điều tra và xem xét xem Grab có vi phạm luật cạnh tranh
trong quá trình mua lại Uber hay không. Các vấn đề liên quan đến sự tập trung
kinh tế và ảnh hưởng đến sự cạnh tranh trên thị trường cũng đã được đề cập. Các
biện pháp kiểm soát và hạn chế cạnh tranh có thể được áp dụng để đảm bảo sự
cạnh tranh công bằng và đa dạng trên thị trường.
Thông cáo của Hội đồng cho biết, ngày 11/6/2019, Hội đồng xử lý vụ việc cạnh
tranh đã mở phiên điều trần kín để giải quyết vụ việc cạnh tranh liên quan đến
hành vi tập trung kinh tế của Công ty TNHH GrabTaxi. và Công ty TNHH Uber.
Công ty TNHH Uber Việt Nam.
Nguyên do là "việc mua bán, chuyển nhượng và tiếp nhận nghĩa vụ giữa hai công
ty này không cấu thành hành vi tập trung kinh tế theo hình thức mua lại doanh
nghiệp, quy định tại Luật cạnh tranh và Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết
một số điều của Luật cạnh tranh".
Theo quy định mới, kể từ ngày thụ lý, cơ quan cạnh tranh sẽ có 30 ngày (hoặc 45
ngày nếu hồ sơ phức tạp) để giải quyết khiếu nại của các bên. Nội dung quyết định
có thể giữ nguyên; sửa một phần hoặc toàn bộ quyết định quyết định xử ls ; hoặc
hủy bỏ toàn bộ quyết định xử lý (theo điều 100 Luật Cạnh tranh).
Trước đó, vào tháng 12-2018, Cục Cạnh tranh và bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công
thương) đã công bố kết luận điều tra việc Grab mua lại Uber tại thị trường Đông
Nam Á, trong đó có thị trường Việt Nam.
Điều tra cho thấy Grab có hành vi vi phạm pháp luật cạnh tranh về tập trung kinh
tế giữa Công ty TNHH GrabTaxi và Công ty TNHH Uber Việt Nam thông qua việc
Grab mua lại các hoạt động của Uber tại Đông Nam Á, với thị phần kết hợp vượt
ngưỡng 50%
Một số khía cạnh liên quan đến vấn đề tập trung kinh tế trong việc Grab mua lại
Uber tại Việt Nam
- Sự tăng cường sự tập trung thị trường: Mua lại Uber bởi Grab đã gây ra sự tăng
cường sự tập trung thị trường trong lĩnh vực giao thông vận tải trên nền tảng
công nghệ. Khi một công ty chiếm đa phần thị phần hoặc có vị thế thống trị, nó
có thể kiểm soát giá cả, chất lượng dịch vụ và các điều kiện kinh doanh, ảnh
hưởng đến sự cạnh tranh và lựa chọn cho người tiêu dùng.
- Giảm đa dạng và lựa chọn: Việc mua lại Uber có thể dẫn đến việc loại bỏ hoặc
giảm bớt sự cạnh tranh và đa dạng trên thị trường giao thông vận tải. Điều này
có thể làm giảm lựa chọn cho người tiêu dùng và làm giảm sự khác biệt trong
các dịch vụ và giá cả.
- Ảnh hưởng đến các đối thủ cạnh tranh: Mua lại Uber có thể gây ảnh hưởng đến
các đối thủ cạnh tranh khác trong ngành công nghiệp giao thông vận tải. Điều
này có thể làm giảm cơ hội kinh doanh và làm mất cân đối trong sự cạnh tranh.
- Quyền lực thương hiệu: Grab mua lại Uber đã tạo ra một quyền lực thương
hiệu mạnh mẽ trên thị trường giao thông vận tải. Điều này có thể tạo ra ưu thế
cho Grab trong cuộc cạnh tranh và làm khó khăn hơn cho các đối thủ cạnh
tranh khác.
Xác định hành vi vi phạm:
Từ kết luận điều tra, quá trình xác minh hình thức tập trung kinh tế, xác định thị
trường liên quan, việc Grab mua lại Uber có dấu hiệu vi phạm liên quan đến luật
cạnh tranh. Cụ thể là hành vi không thông báo tập trung kinh tế quy định tại điều
33 Luật cạnh tranh, cũng như hành vi tập trung kinh tế bị cấm quy định tại điều 30
Luật cạnh tranh. Cụ thể là hành vi mua lại doanh nghiệp theo khoản 4 Điều 29
Luật Cạnh tranh 2018
Hình thức xử lý hành vi vi phạm
Mục III Nghị định 75/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực
cạnh tranh quy định:
Điều 12. Hành vi mua lại doanh nghiệp bị cấm
1. Phạt tiền doanh nghiệp mua lại từ 01% đến 05% tổng doanh thu trên thị trường
liên quan trong năm tài chính liền kề trước năm thực hiện hành vi vi phạm của
doanh nghiệp mua lại và doanh nghiệp bị mua lại đối với hành vi mua lại một phần
hoặc toàn bộ vốn góp, tài sản của doanh nghiệp khác bị cấm theo quy định tại Điều
30 của Luật Cạnh tranh.
2. Biện pháp khắc phục hậu quả:
a) Buộc bán lại một phần hoặc toàn bộ vốn góp, tài sản mà doanh nghiệp đã mua;
b) Buộc chịu sự kiểm soát của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong thời hạn
nhất định về giá mua, giá bán hàng hóa, dịch vụ hoặc các điều kiện giao dịch khác
trong hợp đồng của doanh nghiệp mua lại.

Điều 14: Hành vi không thông báo tập trung kinh tế:
Phạt tiền từ 01% đến 05% tổng doanh thu trên thị trường liên quan trong năm tài
chính liền kề trước năm thực hiện hành vi vi phạm của từng doanh nghiệp tham gia
tập trung kinh tế mà không thực hiện nghĩa vụ thông báo theo quy định tại Điều 33
của Luật Cạnh tranh.