Professional Documents
Culture Documents
رهنمود تأسیس ،ایجاد رشته ،ارتقاء ,،ادغام ،انتقال ،تغییر نام و لغو رشته
مراکز آموزشی تعلیمات تخنیکی و مسلکی
1
بسم هللا
الرحمن
الرحیم
2
فهرست مطالب
مقدمه 4.........................................................................................................................................
فصل اول 5....................................................................................................................................
الف) تأسیس/ایجاد مراکز آموزشی 5....................................................................................................
ب) آغاز فعالیت (افتتاح) 6................................................................................................................
ج) ایجاد رشته 6...........................................................................................................................
فصل دوم 8....................................................................................................................................
ارتقاء مراکز آموزشی 8...................................................................................................................
الف :شرایط ارتقاء لیسه مسلکی به لیسه کثیرالرشتوی8........................................................................ :
ب :شرایط ارتقاء لیسه مسلکی به انستیتوت مرتبط (دارای رشته موجوده)8.................................................. :
ج :شرایط ارتقاء انستیتوت به انستیتوت کثیرالرشتوی9......................................................................... :
فصل سوم 10..................................................................................................................................
الف) انتقال مراکز آموزشی 10...........................................................................................................
ب :ادغام چند مرکز آموزشی 11.........................................................................................................
ج) تغییر نام مراکز آموزشی 11..........................................................................................................
فصل چهارم 12...............................................................................................................................
الف) لغو رشته مراکز تعلیمات تخنیکی و مسلکی 12.................................................................................
ب) لغو مراکز تعلیمات تخنیکی و مسلکی 13...........................................................................................
فصل پنجم 14..................................................................................................................................
3
مقدمه
در سالهای %اخیر که بر اساس بیماری %همه گیر کرونا و فتح امارت اسالمی ،شرایط %اقتصادی ،اجتماعی
و نظام آموزشی متأثر گردیده است ،رجوع شاگردان به آموزش ه%%ای تعلیم%%ات تخ%%نیکی و مس%%لکی ن%%یز
تغییر نموده است و اکثر مراکز آموزشی %جهت حل مشکل کمبود شاگردان ،درخواس%%ت ب%%ه ایج%%اد رش%%ته
های متعدد و ارتقاء مراکز آموزشی %به کثیرالرشتوی می نمایند که این موضوع نه تنها تورم %تش%%کیالتی
و اضافه شدن بار مالی را به همراه داش%ته بلک%ه ب%اعث ت%داخل بین مراک%ز آموزش%ی %و مش%کالت متع%دد
گردیده است .بنا ًء جهت جلوگیری %از این مش%%کالت نی%%از اس%%ت ک%ه س%%ند تقنی%%نی در این ارتب%%اط انکش%%اف
نماید تا جهت توسعه مراکز آموزشی %و اصالحات امور در این رابطه اقدام اصولی گردد%.
در این ارتباط %این رهنم%%ود دارای ( )۵فص%%ل توس%%ط کمیت%%ه منظ%%ور ش%%ده از ط%%رف مق%%ام اداره تعلیم%%ات
تخنیکی و مسلکی تدوین گردیده که در فصل اول آن بین موض%%وعات تأس%%یس /ایج%%اد و آغ%%از فع%%الیت و
افتتاح تفکیک صورت %گرفته است و شرایط هر یک تبیین گردیده است و شرایط %تغییرنام ن%%یز مش%%خص
گردیده است و در فصل دوم شرایط پروسه های انتقال و ادغام مراکز آموزشی %ت%%ذکر داده ش%%ده اس%%ت و
در فصل سوم %شرایط ارتق%%ا لیس%%ه ه%%ای مس%%لکی ب%%ه لیس%%ه کثیرالرش%%توی ،ارتق%%اء لیس%%ه ه%%ای مس%%لکی ب%%ه
انستیتوت و ارتقاء انستیتوت به انستیتوت کثیرالرشتوی %واضح گردیده است و در فص%%ل چه%%ارم %ش%%رایط
ایجاد رشته ،لغو رشته در مراکز آموزشی و لغو مراکز تعلیمات تخنیکی و مسلکی بیان گردیده اس%%ت و
در آخرین بخش ،فصل پنجم احکام متفرقه واضح گردیده است.
بنابراین بعد از منظوری %این سند توسط %مقام اداره انتظار میرود %ک%ه پروس%%ه ه%ای ف%وق ال%%ذکر منظم ت%ر
گردیده و تحت شرایط %مشخص ذکر شده ،در تطبیق %دیدگاه اهداف استراتژیک اداره یاری برساند%.
4
فصل اول
فصل اول شامل سه بخش تأسیس/ایجاد ،آغاز فعالیت و افتتاح مراک%ز %آموزش%%ی و ایج%%اد رش%%ته میباش%%د.
قبالً مراکزی که ایجاد میگردی%د %دارای نواقص%ی %در معیاره%%ا ب%%وده و اس%%تندردهای %تع%%یین ش%%ده(تش%%کیل،
مکان آموزشی %و تجهیزات ابتدایی ) بع%%د از گذش%%ت س%%الها ن%%یز تهی%%ه نمیگردی%%د ،اکن%%ون در این رهنم%%ود
تالش صورت گرفته که فاصله ای بین تأس%%یس و آغ%%از فع%%الیت ایج%%اد گ%%ردد و معیاره%%ای %ح%%داقلی %کیفی
برای مراکز تازه تأسیس تکمیل گردد %تا از آغاز فعالیت ،بهبود کیفیت در نظر گرفته شود .در ه%%ر ی%%ک
از بخش های تأسیس و آغاز فع%%الیت ،ریاس%%ت مح%%ترم پالن و هم%%اهنگی اس%%تراتژیک موظ%%ف اس%%ت ک%%ه
اسناد مربوط به شرایط هر بخش را توسط فورمه های مربوطه از مراجع ذیربط جمع آوری نموده و به
کمیته ارائه نماید تا تصمیمات الزمه اتخاذ گردد%.
در یک سال تعلیمی ،صرف پیشنهاد %یک رشته تخنیکی و مسلکی با تکمیل شرایط و داشتن حداقل سه
تن استادان مسلکی مطابق %رشته ،برای موسسات تعلیمات تخنیکی و مسلکی قابل ایجاد میباشد.رشته
جدید که در مراکز %تعلیمات تخنیکی ومسلکی %ایجاد می گردد باید زمینه اشتغال زایی بیشتر داشته باشد.
6
فصل دوم
اکثر مراکز آموزشی جهت حل مشکل کمبود شاگردان ،درخواست %به ایجاد رشته ه%%ای متع%%دد و ارتق%%اء
مراکز آموزشی %به کثیرالرشتوی می نمایند که این موضوع %نه تنها تورم %تش%%کیالتی و اض%%افه ش%%دن ب%%ار
مالی را به همراه داشته بلکه باعث ت%%داخل بین مراک%%ز آموزش%ی %و مش%%کالت متع%%دد گردی%%ده اس%%ت .بن%%ا ًء
جهت جلوگیری از این مشکالت نیاز است که شرایط مشخصی وضع گردد %تا توسعه مراکز آموزشی و
انکشاف بصورت متوازن صورت گیرد .بنابراین ارتقاء تحت سه عنوان ارتق%اء لیس%ه مس%لکی ب%ه لیس%ه
کثیرالرشتوی ،ارتقاء از لیسه مسلکی ب%%ه انس%%تیتوت %و ارتق%%اء انس%%تیتوت %ب%%ه انس%%تیتوت %کثیرالرش%%توی ب%%ا
شرایط حداقلی تشخیص گردیده است و هیچ مرکز آموزشی بر اثر درخواست %مرکز آموزش%%ی از دوره
لیسه مسلکی /تخنیکی مستقیما ً به انستیتوت %کثیرالرشتوی ارتق%%اء نمیتوان%%د مگ%%ر اینک%%ه تص%%میم %اداره ب%%ر
اساس پالنهای انکش%افی %و ص%الحدید %مق%ام انج%ام پ%ذیرد .ریاس%ت مح%ترم %پالن و هم%اهنگی اس%تراتژیک
موظف است که اسناد مربوط %به شرایط %هر بخش را توسط فورمه های مربوطه از مراجع ذیربط %جم%%ع
آوری نموده و به کمیته ارائه نماید تا تصمیمات الزمه اتخاذ گردد%.
داشتن حد اقل سه صنف در هر رشته موجوده و حداقل دو دوره فراغت (تأیید توسط %آمر برنامه -1
والیتی)؛
داشتن زمین و تعمیر مناسب تدریسی و اداری(تأیید توسط %آمر برنامه والیتی)؛ -2
زمینه سازی تجهیز %رشته های درخواستی(تأیید توسط %آمر برنامه والیتی و ریاست امور% -3
متعلمین)؛
داشتن تشکیل حد اقل ( )5تن استاد و کارمندان اداری و خدماتی %مطابق نورم(تأیید %توسط -4
ریاست منابع بشری)؛
داشتن ساحه پرکتیک و کار عملی(تأیید توسط مسئول نظارتی %والیتی)؛ -5
استمرار رشته ها برای حد اقل دو دوره فراغت(تأیید توسط آمر برنامه والیتی). -6
ب :شرایط ارتقاء لیسه مسلکی به انستیتوت مرتبط (دارای رشته موجوده):
داشتن زمین و تعمیر مناسب انستیتوت(تأیید %توسط آمر برنامه والیتی)؛ -1
داشتن حداقل دو دوره فراغت شاگردان از دوره لیسه(تأیید توسط %آمر برنامه والیتی). -2
داشتن حداقل ( )7تن استادان و کارمندان اداری و خدماتی مطابق نورم(تأیید توسط ریاست -3
منابع بشری)؛
داشتن ساحه کار عملی برای انکشاف بعدی(تأیید %توسط مسئول نظارتی %والیتی)؛ -4
داشتن کتابخانه حد اقل ( )500جلد کتاب و محیط مناسب برای مطالعه(تأیید توسط مسئول -5
نظارت والیتی)؛
7
داشتن حمایت مردم و ادارات محلی از انستیتوت(تأیید %توسط آمر برنامه والیتی)؛ -6
داشتن زمین و تعمیر مناسب انستیتوت کثیرالرشتوی(تأیید توسط %آمر برنامه والیتی)؛ -1
داشتن حداقل ( )10تن استادان مسلکی و فنی و کارمندان اداری و خدماتی مطابق %نورم(تأیید -2
توسط ریاست منابع بشری)؛
داشتن ساحه کار عملی برای انکشاف(تأیید %توسط مسئول نظارتی %والیتی)؛ -3
داشتن کتابخانه حد اقل ( )500جل%د کت%اب و محی%ط مناس%ب ب%رای مطالع%ه(تأیی%د توس%ط مس%ئول -4
نظارتی والیتی)؛
داشتن حمایت مردم و ادارات محلی از انستیتوت(تأیید %توسط آمر برنامه والیتی)؛ -5
داشتن حداقل دو دوره فراغت شاگردان از رشته های موجوده دوره انستیتوت(تأیید %توس%%ط آم%%ر -6
برنامه والیتی)؛
تضمین استمرار %رشته ها برای حداقل دو دوره فراغت(تأیید توسط %آمر برنامه والیتی). -7
8
فصل سوم
فصل سوم شامل سه بخش انتقال ،ادغام و تغییر نام مراک%ز آموزش%ی %میباش%د .از آنجائیک%ه اک%ثر مراک%ز
قبالً ایجاد شده بر اساس نیازسنجی دقیق %نبوده و به صورت %سلیقوی و ی%%ا نف%%وذ زورمن%%دان در مکانه%%ای%
غیرضروری ایجاد گردیده است و یا ب%ر اث%ر گذش%ت زم%ان زی%ادی در آن س%احه نی%از ک%ارگر %م%اهر در
رشته های فعال آنجا مشبوع گردیده و زمینه جذب ش%%اگرد در آن موج%%ود نمیباش%%د ،ولی ت%%ا هن%%وز من%%ابع
زیادی از اداره بدون نتایج ملموس هزینه میگردد و نیاز است که ی%%ا انتق%%ال و ی%%ا ادغ%%ام ب%%ا مرک%%ز دیگ%%ر
گردند .بنابراین این سه پروسه کمک خواهند نمود که شرایط موجود مراکز آموزشی %س%%ازماندهی به%%تر
گردیده و اصالحات مؤثری در سیستم گردد.
9
ب :ادغام چند مرکز آموزشی
جهت بهب%%ود %و تق%%ویت کیفیت و اعم%%ال اص%%الحات در بخش ه%%ای اس%%تادان(کادرس%%ازی %محلی و تکمی%%ل
مکلفیت شان) ،کارهای عملی ،رشته های متناسب با نیاز بازار کار و تشکیل مناسب و مدیریت درس%%ت
مراکز در یک والیت نی%%از اس%%ت ک%%ه بعض%%ی مراک%ز %ک%%ه ق%%ابلیت یکج%%ا ش%%دن را دارن%%د ادغ%%ام گردی%%ده و
جلوگیری %از آنارشیسم %و سوء مدیریت گردد و مؤثریت کافی برای ارائه خدمات ایجاد گردد.
10
فصل چهارم
فصل چهارم شامل دو بخش لغو رشته و لغو مراکز آموزشی %تعلیمات تخ%%نیکی %و مس%%لکی میباش%%د .اک%%ثر
مراکز قبالً ایجاد شده دارای عدم کیفیت متوقعه میباشد که متأسفانه بر اساس نیازسنجی دقیق نبوده و بر
اس%%اس پالیس%%ی غ%%یر علمی در آن وقت و ی%%ا ب%%ه ص%%ورت %س%%لیقوی و ی%%ا نف%%وذ زورمن%%دان در مکانه%%ای
غیرضروری ایجاد گردیده است و یا ب%ر اث%ر گذش%ت زم%ان زی%ادی در آن س%احه نی%از ک%ارگر %م%اهر در
رشته های فعال آنجا مشبوع گردیده و زمینه جذب شاگرد %موجود نمیباشد ،اما تا هن%%وز من%%ابع زی%%ادی از
اداره بدون نتایج ملموس هزینه میگردد و قابل انتقال و یا ادغام با مرکز دیگر نیز نمیباشد .بن%%ابراین این
دو پروسه باعث جلوگیری %از ضیاع من%%ابع ،س%%ازماندهی %به%%تر و اص%%الحات م%%ؤثری در سیس%%تم خواه%%د
گردید.
بنابراین جهت بهبود نظام آموزشی %تعلیمات تخ%%نیکی و مس%%لکی و بهب%%ود کیفیت و اعم%%ال اص%%الحات در
بخش های استادان(کادرسازی %محلی و تکمیل مکلفیت شان) ،کارهای عملی ،رشته های متناسب با نیاز
بازار کار و تشکیل مناسب نیاز است که بعضی رشته ها که قابلیت جذب مؤثر شاگردان و م%%ؤثریت %در
بازار کار محلی را ندارند لغو گردد.
مشبوع شدن کادر محلی در رشته(تأیید توسط آمر برنامه والیتی و مسئولین نظارتی)؛
موجودیت رشته مشابه در دو مرکز تخ%%نیکی و مس%%لکی ک%%ه فاص%%له آن کم%%تر از ( )2کیل%%و م%%تر
باشد (تأیید توسط %آمر برنامه والیتی و مسئولین نظارتی)؛
عدم مطابقت با بازار کار(تأیید توسط %آمر برنامه والیتی و مسئولین نظارتی)؛
نبود زمینه کار عملی مطابق رشته(تأیید توسط %آمر برنامه والیتی و مسئولین نظارتی)؛
نبود تجهیزات و مواد مصرفی برای دو دوره فراغت(تأیید توسط آمر برنامه والیتی و مسئولین
نظارتی)؛
عدم جذب شاگردان در دو دوره تعلیمی(تأیید %توسط آمر برنامه والیتی %و مسئولین نظارتی).
ب) لغو مراکز تعلیمات تخنیکی و مسلکی
بر اساس تحقیقات اخیر و یافته های ریاس%%ت نظ%%ارت و یافت%%ه ه%%ای برنام%%ه م%%رور %مش%%ترک بس%%یاری %از
مراکز میباشند که نتوانسته اند در سالهای متمادی %بطور درست فعالیت نموده و زمینه ش%%اگرد %ج%%ذب در
11
آینده نیز محدود میباشد ،درحالیکه بار مالی بسیار زیاد باالی اداره گذاش%%ته ان%%د و تجه%%یزات و امکان%%ات
زیادی را در بدون استفاده نگهداری نم%%وده و اس%%تهالک مینماین%%د %.بن%%ابراین جهت بهب%%ود نظ%%ام %آموزش%ی%
تعلیمات تخنیکی %و مسلکی و بهبود %کیفیت و اعمال اصالحات ض%%رورت پنداش%%ته میش%%ود ک%%ه این مرک%ز%
آموزشی %لغو گردد و دیگر مراکز آموزشی %تعلیمات تخنیکی و مسلکی تقویت گردد ک%%ه م%%ؤثریت بیش%%تر
دارند.
فعال نشدن مرکز تعلیمات تخنیکی ومسلکی بعد از تأسیس برای س%%ه س%%ال تعلیمی(تأیی%د %توس%%ط
آمر برنامه والیتی و مسئولین نظارتی)؛
عدم تکمیل نمودن سه صنف معیاری و کمبود شاگردان واجد ش%%رایط در مح%%ل ب%%رای س%%ه س%%ال
متوالی(تأیید توسط %آمر برنامه والیتی و مسئولین نظارتی)؛
دور بودن مکاتب تعلیمات عمومی حد اقل ( )10کیلوم%%تر از مرک%ز %آموزش%ی(تأیی%د %توس%ط %آم%ر
برنامه والیتی %و مسئولین نظارتی)؛
کمبود کادر محلی مطابق %معیار در دو دوره آموزشی(تأیید توسط آمر برنامه والیتی و مسئولین
نظارتی).
12
فصل پنجم
احکام متفرقه
مناطق سرد سیر :شروع سال تعلیمی و تحصیلی 15حوت و ختم س%%ال تعلیمی و تحص%%یلی 15
قوس می باشد درخواست کننده گان درخواستی خویش را جهت (تأسیس/ایجاد مراکز آموزشی،
انتقال ،ادغام ،ارتقاء ،ایجاد رشته و )....حد اقل دو ماه قب%%ل از ش%%روع %س%%ال تعلیمی و تحص%%یلی
بفرستند در غیر آن در سال بعدی اجراآت خواهد گردید.
من,,اطق نه,,ایت سردس,,یر 9 :ولس%%والی (دو ولس%%والی %حص%%ه اول و مرک%%ز بهس%%ود والیت می%%دان
وردک ،سه ولسوالی %کهمرد ،پنجاب و ورس والیت بامیان ،دو ولس%%والی والیت نورس%%تان و دو
ولسوالی یاوان راغ و پامیر والیت بدخشان) در 15برج حمل شروع %سال تعلیمی و تحصیلی و
ختم سال تعلیمی و تحصیلی %اول قوس میباشد .درخواست %کننده گان درخواستی %خویش را جهت
(تأسیس/ایجاد مراکز آموزشی ،انتقال ،ادغام ،ارتقاء ،ایجاد رشته و )....حد اق%%ل دو م%%اه قب%%ل از
شروع سال تعلیمی و تحصیلی بفرستند %در غیر آن در سال بعدی اجراآت خواهد گردید%.
مناطق گرم سیر :شروع %سال تعلیمی و تحصیلی در این مناطق 15 %سنبله و ختم س%%ال تعلیمی و
تحصیلی 15جوزا می باشد ،به اساس این رهنمود %درخواست کننده گ%%ان ح%%داقل دو م%%اه قب%%ل از
شروع س%ال تعلیمی و تحص%یلی درخواس%تی %خ%ویش را جهت (تأس%یس/ایج%اد مراک%ز آموزش%ی،
انتقال ،ادغام ،ارتق%%اء ،ایج%%اد رش%%ته و )....بفرس%%تند در غ%%یر آن در س%%ال بع%%دی اج%%راآت خواه%%د
گردید.
قابل تذکر است با توجه به پالیس%%ی ه%%ا و برنام%%ه ه%%ای مش%%خص طب%%ق ص%%الحدید %ره%%بری اداره ،تص%%میم
گیری ها میتواند متفاوت نسبت به این رهنمود باشد و به شکل استثنایی باشد که قابل اجراء خواهد بود.
احکام این رهنمود %توسط کمیته موظف %متش%%کل از ریاس%%ت ه%%ای (تحقی%%ق برنام%%ه ه%%ا و تض%%مین کیفیت،
نظارت و ارزیابی %،منابع بش%ری ،ام%ور متعلمین و محص%لین ،نص%اب و تربی%ه معلم و م%الی و حس%ابی)
تحت رهبری ریاست پالن و هماهنگی استراتژیک تهیه گردیده است.
13