ARALIN 14:

ESTRATEHIYA 6

IULAT MO,
MAKIKINIG AKO
LEAROSE MEDEL
LENDALE ALMIRANTE
Ang Estratehiyang Iulat Mo, Makikinig Ako! ay
nagbibigay-pagkakataon sa mga mag-aaral na
magpakita ng kanilang interes at kahusayan
sa pagbabalita. Sa pamamagitan nito,
matatalakay ang kasalukuyang kaganapan sa
labas at loob ng isang bansa na
makakatulong sa pagbibigay-alam sa mga
mamamayan. Maaaring gamitin ang
estratehiyang ito sa pabuo at paglalahad ng
pangyayari sa teksto o mga awtentikong
karanasan ng mga ma-aaral araw-araw.
Ang estratehiyang ito kailangan ng tagaulat (main
reporter) at (co-reporter), mga katulong na
tauhan na gagawa at maghahanda ng iskrip na
iuulat (script writer), at tagamasid (observer).
Titingnan ng tagamasid ang emosyon at ang tamang
pagbigkas ng salita at ayos/gamit ng mga salita sa
pagbabalita o pag-uulat. Ang kinaiba ng ganitong
uri ng estratehiya ay ang mga tagmsid na siyang
mag aanalisa sa tamang gamit ng mga salita at
ayos nito lalo na sa tamang pagbabalita ng
impormasyong sa madla.
 Bayatang Teortiko
Ayon kay Russel (2011), ang pagbabalita ay may malaking gampanin sa pagbuo/paghubog ng
isang tagapag-ulat. Dagdag pa ni Gray (1999), na ang pahubog ng pagbabalita ay hindi sa
kung anu ang iniisip o gusto ng mga manonood, kung hindi ay sa kung anu ang alam mo. Sabi
ni Potter (2013), na malaki ang epekto at impluwensiya sa tao ang laman ng
media/ibinabalita. Kaya dapat malinang ang kakayahan ng mga mag-aaral na maging tapat
sa gawain at maging mahusay sa paggamit ng tamang salita at pagsasaayos ng gramatika

Paano Gagamiting ang stratehiya?

1. 1.Ang grupo ay pipili ng mag-aaral na magiging reporter, co reporter, script writer, at
observer.
2. Bibigyan ng pagkakataon na makapili ng paksa/tema ang bawat grupo.
3. Ang observer ang magiging taga analisa at tagasuri ng tamang gamit, ayos ng salita, at
ang pgbibigay ng tamang impormasyon.
4. Bibigyan ng 10-20 minuto ang bawat grupo upang makabuo ng isang pag-uulat.
5. Ang ibang grupo (observer) ang siyang mag-aanalisa at susuri sa ginawang pag-uulat.
 Layunin (Objectives)

A. Pamantayang
Naipamamalas ng mga mag-aral ang pag-unawa sa kontemporanyong progtamag pantelebisyon
Pangnilalaman

B. Pamantayan sa
Nakasusulat ng isang iskrip ng okumentaryong pantelebisyon
Pagganap

F8PN-IIIE-F-30
Nailalahad ang sriling pamamaraan sa mga napalinggang pahayag o mensahe
F8PB-IIIef-31
Nahihinuha ang paksa, layon, at tono, ng akang nabasa
FBPT-IIIe-f-31
Natutukoy ang mga tamang salita sa pabuo ng isang puzzle na may kaugnay sa paksa
F8B-IIIef-31
C. Mga kasanayang Nasusuri ang isang programang napapanoos sa telebisyon ayon sa itinakdang pamantayan
Pampagkatuto/Layuni F8PS-IIIe-f-32
n Naipapahayag sa lohikal na paraan ang mga pananaw at katwiran
F8PU-IIIe-f-32
Nagagamit sa pagsulat ng isang okumentaryong pantelebebisyon ang mga ekspresyong nagpapakita ng kaugnayang
lohika.
F8WG-IIIe-f-32
Nagagamit nang wasto ang mga ekspresyong huyat ng kaugnayang lohikal (ahilan,bunga,paraan,resulta)
II Paksa

Panitikan: Komtemporanyong Programang Pantlebisyon (GMA NEWS TV: Blitanghali Balitang-ulat ni Kara David)
Wika: Ekspresyong Hudyat ng Kaugnayang Lohikal

III. Mga Kagamitan

A. Sangunian: Internet
B. Iba pang kagamitang pampagtuturo: Laptop, mga larawan

IV. Pamamaraan

A. Balikaral at/o Panimula

Magtala ka ng limang programang pantelebisyong paborito mong panoorin. Isulat ito sa talahanayan sa ibaba at gayunin ang iyong
mga ahilan kung bakit mo paboritong panoorin ang mgga ito.
Mga Paborito kong Programang Pantelebisyon

Pamagat ng Programa Dahilan ng Panonood nito

 1.P
B. Pangantak

5.M 3.B 4. O

Tukuyin ang mga hinihinging salita a N R

pamamagitan ng pagbuo ng puzzle. Gawing
batayan ang bilang at kahuluggan ng mga 2.S
salitang nakatala sa ibaba. Isulat ang mga letra
sa angkop na kahon. 6.L A G

K L N

Patayo A
1. Pang-aabuso
2. Pahirapanpaluin 7.P N K L A
3. Hindi maaaring gawin
4. Batas, kautusang pambayan N A

Pahalang P
1. Mapiit,makulong
2. Tutol, hindi sang ayon 8.D S P A
3. Mungkahi, proporsisyon
4. Pagsunod, kaayusan

F8PBIIIE-F--31
Natutukoy ang mga tamang salita sa pagbuo ng isang
puzzle na may kaugnayan sa paksa.
Pagsagot sa mga gabay na tanong bago talakayin ang kanilang pangkasaysayan ng midyum ng telekomunkasyon ng telebisyon sa Pilipinas
Bakit mahalagang ingatan at pahalagahan ang karapatan ng mga bata at kabataang tulad mo?
Paano makaapekto ang telebisyon bilang isang midyum ng panitikang popular sa paghubog ng pagkatao ng kabataan sa kasalukuyan

Pagtalakay sa kaligirang pangkasaysayan ng telekomunikasyon sa Pilipinas

Pagpapabasa ng halimbawa ng Kontemporanyong Programang Pantelebisyon

GMA News TV: Balitanghali

Balitang-ulat ni Kara Davi
(Pananakit sa Bata Bilang Pagdidisiplina, DDapat bang Ipagbawal?)
Malayang talakayan sa pamamagitan ng Pagsagot sa sumusunod:
Ano-ano ang mga halimbawa ng ilang pangyayaring nagpapakita ng pang-aabuso at pagmamalupit sa mga bata?
Batay sa mga ginawang pag=aaralng Pilipinas at UNICE, paano mo ilalarawan ang kalagayan ng nakararaming bata sa Pilipinas sa kamay ng
kani-kaniyang magullang?
Sang-yayon ka ba na maisabatas anfg House Bill 4455 na nagbabawal sa pagsaagawa ng corporal punishmnet at nagsusulong ng
alternatibong paraan ng pagdidisiplina? Bakit?
Ano-ano ang mga haimbawa ng corporal punishment na binaggit sa aka? Tama lang bang ipagbawal ang ahat ng mga ito? bilang
pamamaraan ng pagdidisiplina sa mga anak at mga mag-aaral? Bakit?
Bakit sinasabing ang corporal punishment ay maaaring humantong sa pagrerebelde ng mga bata sa halip na madisiplina ang mga ito?
Sumasang-ayon ka b sapananaw ng mga magulang ng Quezon City hinggil sa kanilang mga gam-agam kaugay ng mga panukalng orinnsa sa
kanilang lugar tungkol sa isyu ng corporal punishmnet?
Para sa-iyo anu ang mainam o epektong paraan ng pagdidisiplina sa mga bata at kabataan sa kasalukutan?
Kung ikaw ay bibian ng pagkakataong lumikha ng isang batas na mangangalaga sa karapatan ng mga bata, ano kaya ito at bakit ito ang
iyong bubuuin?

F8PB-IIIe-f-31
Nahihinuha ang paksa, lyon, at tonong akang nabasa
D. Pagtatalakay sa Aralin

Sagutin ang mga sumusunod na mga tanong upang makabuo ng paghihinuha hinggit sa binasang akda. Bilugan ang leta ng tamang sagot at saka
ilahad ang iyong pliwanag kun bakit ito ang iyong napiling hinuha.

1.Mraming isyu ang tinalakay sa akang binasa ngunit ito ang maituturing na pinakapaksa nito.
A. Pagpapahalaga sa lahat ng karapatan at tungkulin ng mga bata
B. Pagbabawal sa papkit o paggamit ng corporal punishment
C. Pagpapabuti sa nutrisyon at kalagayan ng mga batang Pilipino
Paliwanag: Ito ang napili kong hinuha sapagkat

2. Ito ang panguunahing layunin kung nasulat o naiulat ang balitang binasa.
A. Upang mabigyang-halaga at pansin an lahat ng karapatan ng mga batang Pilipino.
B. Upang mapagbuti ang kalidad ng eukasyon sa bansa
C. Upang mapaalalahan ag ma guro at maguang na mali an paggamit ng corporal punishment
Paliwanang: Ito ang napili kon hinuha sapagkat

3. Ito ang tono o amdaminng higit na nangibabaw sa binasang akda.

A. Nagpapabatid
B. Nangangaral
C. Nananakot
Paliwanag: Ito ang napili kong hinuha sapagkat

F8BD-IIIe-f-31
Nasusuri ang isang proramang napapanood sa tebebisyon ayon sa itinakdang pamantayan.
 1. Gawaing Pagpapaunawa
Ang akdang tinatalakay ay isang balita o ulat na maaaring mapanood sa Balitanghali ng GMA News TV. Sa akdang ito ay binibiyang-pansin ang
pagpapahalaga sa karapatan ng mga bata at ang mga pamamaraan ng pagdidisiplinng kinapalooban ng corporal punishment. Sa katunayan upan
mmatiyak na matatmas ng lahat ng bata a mundo ang anilang mg karapatan anuman ang kanilang kalagayan sa byhau, ang United Nations
Organization ay lumikha ng talaan ng mga karapatan ng mga bata na tinawag na Declaration of the Rights of the Child.

Muling basahin o pnoorin ang ulat at suriin ang nilalaman nito. Lagyan ng tsek (/) kung ito ba ay natatamasa mo at natatamasa rin ng mga batang
iniulat na Kara avid. Ikis (X) ng ilgay kung hindi.

Ako Mga Bata sa Ulat ni Kara David

Natamasa nila Hindi Nila

Mga Karapatan Natamaa ko Hindi ko Natamasa
natamasa

Karapatang ipagtanggol sa lahat ng uri ng

Pagpapabaya , pagmamalupit, at pagsasamantala

Karapatang lumaki sa isang kapaligirang may

pagmamahal at katiyakan at nasa pag--aaruga ng
sariling magulang

Karappatang makapag-aral

Karapatang malaro at maglibang

 Karapatang mabigyan ng pagkain, damit, at tirahan

Karapatang lumaking may magandang ugali at asal

Karapatang limaking malusog

Karapatang linangin ang kasanayan at kakayahan

Karapatang maging malaya

Ikaw, biilang kabataan, natatamasa mo ba ang lahat ng karapatang nabanggi. Paano mo iniingatan at pinahahalagahan ang iyong
mga karapatan bilang isang bata o kabataan?
2. Gawaing Pgpapalalim

Mula sa iyong nabasa o napanood na ulat ni Kara David hinggil sa pakang Pananakit sa Bata Bilang Pagdiisplina,
Dapat bang ipagbawl? muli mong ilahad sa iyong sariling pamamaraan ang mensaheng nais ipbatid nito. Maari
mong gawain ito sapamamagitn ng pagbuo ng graphic organizer, pagsulat ng bukas na liham, pagbuo ng islogan,
agguhit ng isang poster o karikatura, o sa iba pang paraan na nais mo. Gamitin ang kahong nasa ibaba para sa iyong
gawain

F8PN-IIIe-f30
Nailalaha ang sariling ppamamaraan a mga napakinggang pahayag o mensahe
E. Paglalapat
Sa akdaay ipinakita kung paanong iniingatan at pinahahalagahan an kabatan na si
yang susunod na pinuno ng ating bayan. Napakahaaga na ang bawat kabataang Pilipino ay mabusog ng pagkalinga at pagmamahal upang sa
kanilan paglaki, sila ay maging mabuting mamamayang maituturing na pagasa at yaman ng ating lahi. Sa iyong palagay, bukod sa pagdidisiplina sa
kanila gamit ang wastong pamamaraan, anao-ano ang mga bagy n apat maranasan o maipakaloob sa kabataa Pilipinong tulad mo upang ganap na
mahubog ang mabubuting ugali o pagkatao?

Itala ang iyong sagot sa mga espasyong makikita sa ibaba. Mabigay ka rin n iyong mga katwiran o paliwanag hinggil sa iyong mga naitalang sagot at
saka sagutin ang mahahalagang tanong kaugnay nito.
 Bilang isang kabataan, nararanasan mo ba sa iyong buhay ang mga bagay na iyong naitala?
Bakit oo o bakit hindi?

Sa iyong palagay, ano kaya ang maaaring mangyai sa kbataan kun hindi nila nararannasa o hindi
maipagkakaloob sa knila ang mga bagay na iyong nabanggit?

Bakit mahalagan mapangalagaan at mapalaki nang maayos ang kabataang tulad mo?

F8PS-IIe-f-32
Naipahayag sa lohikal na paraan ang mga pananaw at katwiran.

Basahin an maikling ulat tungkol sa isan dokumentaryon ng GMA 7, ang Reporter’s Notebook na lat nina Maki
Pulido at Jiggy Macicad.

(Ang Batang Magtatanso at Batang Magbabayuko)

Pag-isipan at Pag-usapan
1. Anong nararamdaman mo nan iyong basahin ang ulat? Ilahad ang iyong sagot.
2. Anong ipinakita ng nasabing ulat nina Maki Pulido at Jiggy Manicad?
3. Kung ikaw ang nasa kanilang kalagayan, gagawin mo rin ba ag kanilang ginagawa? Ilahad ang iyong sagot.
4. Pano kaya matutulungan lalo na ng pamahaaan ang mga batang katulad nila?
Nagagamit ng wasto ang mga ekspresyong huyat ng kaugnayang lohikal ( dahilan, bunga,paraan resulta)
Pagtaakay sa mga ekspresyong hudyat ng kaugnaaang lohikal
Muling pagpapabasa sa mga halimbawa ng isang dokumentaryong pantelebisyon at pasuri sa mga ekspresyong nagsasaad ng
hudyat ng kaugnayang lohikal.

A. Isulat sa kahon ang ugnayang lohikal na mayroon sa pangungusap. Bilugan ang ekspresyong hdyat na ginamit.

1.Ang karapatan ng mga bata ay dapat nating isulong sapagkat parami na nang parami ang mga batang nabibiktima ng
pang -aabuso.
2. Kung hindi sana matigas ang kailang mga ulo ay maganda na ang kanilang buhay ngayon.
3. Hindi ako sigurado sa aking nakita kaya hidi ko alam kung tutulungan ko ba ng mga batang ito o hindi
4. Upang maiwasan ang problema ay kailangang gumawa ng hakbang ng pamahalaan
5. Sa pamamagitan ng pagtutlungan ng lahat masusugpo ang peoblemang ito .

B. Ibigay ang sariling kisipan pananaw, o obserbasyon sa larawang makikita sa ibaba. Gumamit ng ekspresyong huyat ng kaugnayan
lohikal sa pagpapahayag. Isut ang iyong sagot sa kahon.

ABUSED!!

Paano nakatutulong sa mabisang pagpapahayag ang paggamit ng mga ekspresyong hudyat ng kaugnayang lohika?
F.Paglalagom

1. Ano ang pamagat nh Akda?

2. Bakit ang ipinamalas ng may-akda sa mga mambabasa? Pao niya binigyan ng solusyon ang nangyaring problema?
3. Kung ikaw ng nasa katayuan ng may-aka, ano ang mararamaman mo sa panahong iyon? Pano mo kahaharapin ang nasabing pagsubok?
4. Naging malungkot ka ba nang mabasa ang akda? Anong bahagi rito ang nakapagpalungkot sa iyo? Bakit.
5. Ilang mga suliranin ang kinaharap ng tauhan sa aka? Ilang solusyon naman mayroon ito? Talaga bang nattapos ang problemang
kinaharp ng tauhan sa aka sa mga solusyong ito? Pangatwiranan.
6. Kailan mo masasabi na tama an kanilang ginagawa?

G. Pagtataya

Gamit ang Esratehiyang Iult Mo, Makikini Ako!

Sumulat ng dokumentaryong pantelebisyon
Ikaw ay isang reporter sa lokal na istasyong pantelebisyon sa inyong lugar. Ikaw y naatasan na gumawa ng iskrip ng dokumentaryong
pantelebison na nagalaha ng magaganang karanasan sa buhay ng mga kabataan sa inyong lugar na maaaring maging inspirasyon ng
mga kabataang tulad mo na ipakikitasa bagong programa ng istasyon na pinamagatang ‘’Isyu: Boses ng Minanao’’. Ipkikita sa
dokumentaryo na ang buhay ay hindi laging puno ng kahirapan o pagsubok.

Ito ay susukatin ayon sa sumusunod na mga pamantayan.

Akma sa paksa ang nabuo 25%
Maayos at kapani-paniwala ang inilahad na konsepto o pananaw sa dokumentaryon 25%
Nakagamit ng wastong ekspresyong hudyat ng kaugnayang lohikal 25%
Makikita ang kahusayang gramatika 25%
Kabuuan 100%
H. Karagagang Gawain at/ Pagpapahusay

Umpisahang bumuo ng sariling kuwento ayon sa kuwento ayon sa sariling kawilihan. Maaaring gawing huwaran ang nabsang akda.

V. Mga Tala

VI. Pagninilay

A. Bilang ng mag-aaral na nagtamo ng 80% sa pagtataya

B. Bilang ng mag-aaral na nangangailangan ng mga gawaing pagpapahuhusay (remedial)

C. Nkatulong ba ang pagpapahusay (remedial)

Bilang ng mag-aaral na naunawaan ang aralin.

D. Bilang ng magaaral na patuloy na nangangailangan ng pagpapahusay (remedial)

E. Alin sa aking pagtuturo ang naging epektebo? Bakit?

F. Ano-ano ang aking naging suliranin na maaaring malutas sa tulong ng aking punongguro
at tagamasid?

G. Anong mga innovation o lokalisayon sa mga kagamitan ang ginagamit/natuklasan ko na

naiskong ibahagi sa ibang guro
Aplikasyon:
Ilapat a isinasaad na gawain sa ibaba ang iyong kaalaman at kasanayang natutuhan buhat sa araling tinalakay. Ilahad ang
iyong sagot sa loob ng kahon.

Sumulat ng sariling banghay-aralin gamit ang estratehiyang ito mula sa kasanayang pampagkatuto ng ikaliman baitang.
Maraming
Salamat.