4

EPP-AFA
Modyul 5
Pagpaparami ng Halamang
Ornamental
EPP-AFA – Ika-apat na Baitang
Alternative Delivery Mode
Modyul 5: Pagpaparami ng Halamang Ornamental
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad ng Batas Republika 8293, sekyon 176 na “Hindi maaaring magkaroon

ng karapatang-ari (sipi) sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayunman,
kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng
akda kung ito’y pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o
tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.”

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o
brand names, tatak o trademarks, palabras sa telebisyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa
modyul na ito ay sa nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
matunton upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi inaangkin ng
mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon.

Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag sa

anumang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis-Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Loralyn D. Casulla

Editor: Jelly M. Flores
Tagasuri: Filip P. Canas
Tagaguhit: Jason C. Borabo
Tagalapat: Jeffrey B. Sape
Tagapamahala: Gilbert T. Sadsad
Francisco B. Bulalacao Jr.
Grace U. Rabelas
Ma. Leilani R. Lorico
Lita T. Mijares
Salvador T. Pelingon

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education – Region V
Office Address: Regional Center Site, Rawis, Legazpi City 4500
Mobile Phone: 0917 178 1288
E-mail Address: region5@deped.gov.ph
 4

EPP-AFA
Modyul 5:
Pagpaparami ng Halamang
Ornamental

i
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang EPP-AFA 4 ng Alternative Delivery

Mode (ADM) Modyul para sa araling Pagpaparami ng Halamang
Ornamental!

Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang, at sinuri ng mga

edukador mula sa pampubliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka,
ang gurong tagapagdaloy, upang matulungang makamit ng mag-aaral ang
pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan
ang pansarili, panlipunan, at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.

Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa

mapatnubay at malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan,
bilis, at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang
mga kasanayang pang-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang

mag-aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan
at itala ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang
sariling pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at
gabayan ang mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa
modyul.

ii
Para sa mag-aaral:

Malugod na pagtanggap sa EPP-AFA 4 ng Alternative Delivery Mode (ADM)

Modyul ukol sa Pagpaparami ng Halamang Ornamental!

Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan.

Layunin nitong matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-
aralan. Hangad din nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa
pagkatuto.

Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Alamin Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga

dapat mong matutuhan sa modyul.

Subukin Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung

ano na ang kaalaman mo sa aralin ng
modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng
tamang sagot (100%), maaari mong
laktawan ang bahaging ito ng modyul.

Balikan Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral

upang matulungan kang maiugnay ang
kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Tuklasin Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay

ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad
ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas
na suliranin, gawain o isang sitwasyon.

Suriin Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling

pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.

Pagyamanin Binubuo ito ng mga gawaing para sa

malayang pagsasanay upang mapagtibay
ang iyong pang-unawa at mga kasanayan sa
paksa. Maaari mong iwasto ang mga sagot
mo sa pagsasanay gamit ang susi sa
pagwawasto sa huling bahagi ng modyul.

Isaisip Naglalaman ito ng mga katanungan o

pupunan ang patlang ng pangungusap o
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

iii
 Isagawa Ito ay naglalaman ng gawaing makatutulong
sa iyo upang maisalin ang bagong kaalaman
o kasanayan sa tunay na sitwasyon o
realidad ng buhay.

Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o

masukat ang antas ng pagkatuto sa
pagkamit ng natutuhang kompetensi.

Karagdagang Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong

Gawain panibagong gawain upang pagyamanin ang
iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang
aralin.

Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa

lahat ng mga gawain sa modyul.

Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa

Sanggunian
paglikha o paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang

marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na
papel sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at
sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito,
huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka
rin humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino
man sa iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa
iyong isipang hindi ka nag-iisa.

Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng

makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa
kaugnay na mga kompetensi. Kaya mo ito!

iv
 Alamin

Sa pag-aaral ng modyul na ito, inaasahang maisasagawa

mo ang mga sumusunod na layunin:
 Naiisa-isa ang mga uri ng halamang ornamental na
maaaring itanim sa lata o paso;
 Naiisa-isa ang mga hakbang sa pagpaparami ng halaman sa
paraang air layering o marcotting at pagpuputol; at
 Naisasagawa ang wastong mga paraan ng pagpaparami ng
halaman sa paraang layering/marcotting.

Subukin

Iguhit ang (bituin) kung ito ay halamang itinatanim

gamit ang buto o butil at (biluhaba) naman kung ito ay
itinatanim gamit ang ibang bahagi gaya ng sanga, ugat, dahon,
at puno.
_________1. San Francisco
__________2. Pako
__________3. Sunflower
__________4. Lily
_________5. Rosas
_________6. Gumamela
__________7. Zinnia
__________8. Five fingers
__________9. Kadena de amor
__________10. Sampaguita
1
 Aralin Agriculture and Fishery Arts:

1
Pagpaparami ng Halamang
Ornamental

Sa modyul na ito, iisa-isahin ang mga uri ng halamang

ornamental na maaaring itanim sa lata o paso. Ipapaliwanag ang
mga hakbang sa pagpaparami ng mga halaman sa paraang air
layering o marcotting at pagpuputol. Ipinakikita rin dito ang
pagsasagawa ng wastong paraan ng pagpaparami ng halaman sa
paraang layering/marcotting at pagpuputol.

Balikan
7.

Itala ang mga halaman na maaring itanim nang tuwiran, di-

tuwiran, o maaaring sa parehong paraan. Gayahin ang
halimbawa.
Tuwiran Di-tuwiran Sa Parehong
Paraan
Zinnia Rosal Sun Flower

2
 Tuklasin

Maraming paraan ng pagpapatubo ng mga bagong halaman

para sa bakuran. Nakapagpapalawak ito ng ating paligid at ito ay
kaaya-ayang tingnan.
May dalawang uri ng pagpaparami ng pananim. Ito ay ang:
1. Pagtatanim ng buto o butil

2. Paggamit ng ibang bahagi ng tanim tulad ng ugat, punong

sanga, at dahon. Ang mga ito ay ihinihiwalay at pinalalago
upang maging bagong tanim.
May dalawang uri ng ganitong pagtatanim: ang natural at
artipisyal.

a. Natural – Ito ay normal na pagpapatubo ng mga usbong ng

halaman mula ugat o puno ng tanim. Nangyayari ito sa gabi,

kawayan, luya at saging.

3
b. Artipisyal – Ito ay ginagawa na ang ginagamit ay sanga,
dahon, o usbong
ng tanim.

1) Pasanga (cutting) - Ito ay pinakamadaling paraan ng

artipisyal na pagpaparami ng tanim. Ang sanga ay
pinuputol, pinau-ugat at itinatanim. Ginagawa rin ito
sa dahon at ugat.
2) Marcotting o Air Layering - Ginagawa ito sa sanga o
katawan ng punongkahoy habang ito ay hindi pa
nahihiwalay sa puno. Sa marcotting, sinusunod ang
mga hakbang na ito:
2.1 Pagtatanggal ng balat

2.2 Pagkakaskas ng panlabas na habla

2.3 Palalagay ng lupa at lumot

2.4 Pagbabalot ng
bunot ng niyog/plastic

4
 2.5. Pagtatali
Ginagawa ang marcotting sa mga punong namumunga
tulad ng tsiko at mangga.
3) Inarching - Sa paraang ito, pinagsasama ang sanga ng
isang puno at sanga ng isa pang punong nakalagay sa
paso. Kadalasang ginagawa ito sa kaimito.
Ang inarching ay binubuo ng mga sumusunod na mga
hakbang:
3.1 Gumawa ng pahabang hiwa sa puno o sangang
pagsasamahin.

3.2 Pagharapin ang dalawang hiwa. Pagdikitin at itali

nang mahigpit.

5
 4) Grafting – Sa paraang ito pinagsasama ang dalawang
sangang galing sa puno.

Ang mga sumusunod ay iba’t ibang uri ng halamang

ornamental at punong-kahoy na maaaring itanim:
1. Halamang dahon – Ito ay mga halamang hindi
namumulaklak ngunit may magaganda at malalapad na
dahon. Karaniwang itinatanim ito sa harapan ng bahay.
Maaaring itanim din ito sa paso at gamiting palmuti sa loob
ng bahay. Ang mga halimbawa nito ay ang San Francisco,
pako, five fingers, at
iba pa.

2. Halamang namumulaklak - Kabilang dito ang mga

halaman na itinatanim dahil sa makukulay nilang bulaklak
at mababangong halimuyak. Ang mga halimbawa nito ay
ang rosas, kamya, sitsirika, bougainvillea dapo, mirasol, at
iba pa.

6
 3. Halamang palumpon - Ito ay mga halaman na mayroong
matitigas na sanga na maaaring gamiting pambakod. Ang
ibang halamang palumpon ay namumulaklak din. Ang
halimbawa nito ay gumamela, sampaguita, at iba pa.

4. Halamang baging – Ito ay mga halaman na gumagapang

tulad ng kampanilya, niyug-niyugan, kadena de amor, at
iba pa. Ang mga ito ay nagbibigay kulay sa bakod o pader
ng bahay

Suriin

Kopyahin sa kwaderno ang sumusunod na talahanayan.

Isulat kung anong halaman ang maaaring itanim sa sumusunod
na mga paraan ng pagpaparami ng halaman. Gayahin ang
halimbawa.
Mula sa buto Mula sa sanga Mula sa Mula sa ulo

7
 bunga
1. Sun Flower San Francisco Zinnia Lily
2.
3.
4.
5.

Pagyamanin

Sagutin ang mga sumusunod ayon sa inyong

pagkakaunawa.
1. Ano ang ang air layering o marcotting?
2. Paano ito isinasagawa?
3. Ano ang nararamdaman ninyo kapag nakakakita kayo ng
isang halamang tulad ng kalamansi na maliit palang pero
may bunga na?

Isaisip

Pagsunod-sunurin ang mga larawan ayon sa mga paraan ng air

layering/marcotting. Lagyan ito ng kaukulang bilang (1-5).

8
 a. ________________________ b. ________________________

c. ________________________ d. ________________________

e. ________________________

Isagawa

Kumuha ng halaman tulad ng San Francisco at imarcot ito

sa paraang natutunan sa aralin. Gamitin ang tseklist/rubrics
para sa pagsusuri ng iyong ginawa.
Rubrics
BATAYAN 5 3 1 Marka
Paggawa Nagpakita Di-gaanong Di-
ng pangka- nagpakita nagpakita
ligtasan at ng pangka- ng pangka-
kalusugang ligtasan ligtasan
gawi.
at pangka- at pangka-
lusugang lusugang
gawi. gawi.
Kasang- Kumpleto at Di-gaanong Di-kumpleto
kapan ginamit kumpleto at at ‘di
nang wasto. di-gaanong ginamit
ginamit nang wasto.
nang wasto.

9
Gawi/kilos Nasunod Di-gaanong Di-nasunod
ang nasunod ang
itinakdang ang itinakdang
sukat. itinakdang sukat.
sukat.
Kabuuan Maayos ang Di-gaanong Di-maayos
pagkakabuo maayos ang ang pagbuo
sa proyekto. pagbuo sa sa proyekto.
proyekto.

Tayahin

Lagyan ang mga puwang ng mga paraan ng pagpaparami ng

halaman. Gayahin ang halimbawa: Hal. Zinnia – buto
1. Rosal
2. Sampaguita
3. Calla lily
4. Tsitsirika
5. San Francisco

Karagdagang Gawain

Dumalaw at mamasayal sa isang narseri o halamanan.

Magmasid at magtanong ng iba pang mga halaman na pinatubo
gamit ang marcotting, air layering at inarching. Gumawa din ng
listahan ng mga mabuting naidudulot nito.

10
Binabati kita at matagumpay mong nasagutan ang lahat
ng gawain sa araling ito!

11
 12
Sanggunian
Subukin:
1. (Biluhaba) 6. (Biluhaba)
2. (Biluhaba) 7. (Bituin)
3. (Bituin) 8. (Biluhaba)
4. (Biluhaba) 9. (Bituin)
5. (Biluhaba) 10. (Biluhaba)
Balikan:
Depende sa sagot ng mga bata.
Suriin:
Depende sa sagot ng mga bata.
Pagyamanin:
1. Ang marcotting o air layering ay isang uri ng artipisyal na pagpaparami ng halaman
gamit ang sanga o katawan ng punongkahoy o halaman.
2. Ito ay ginagawa sa pamamagitan ng pagpapa-ugat ng sanga sa katawan ng halaman.
3. Depende sa sagot ng mga bata.
Isaisip:
a. 2 b. 1 c. 3 d. 4 e. 5
Isagawa:
Guro ang magwawasto.
Tayahin:
1. Sanga
2. Sanga
3. Buto
4. Buto
5. Sanga
Karagdagang Gawain:
Guro ang magwawasto.
Susi sa Pagwawasto
Lavilla, Dolores, Garcia, Imelda, and Dispabiladera, Bernie.
Edukasyong Pantahanan at Pangkabuhayan 4. Pasig City:
Vibal Group, Inc., 2015.

13
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education - Bureau of Learning Resources (DepEd-

BLR)

Ground Floor, Bonifacio Bldg., DepEd Complex

Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600

Telefax: (632) 8634-1072; 8634-1054; 8631-4985

Email Address: blr.lrqad@deped.gov.ph * blr.lrpd@deped.gov.ph