Professional Documents
Culture Documents
Tiểu Luận Môn: Pháp Luật Đại Cương: Trường Đh Bách Khoa Hn
Tiểu Luận Môn: Pháp Luật Đại Cương: Trường Đh Bách Khoa Hn
02 - Nhóm: 04
ĐỀ TÀI:
[1]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
[2]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
LỜI CẢM ƠN
Tiểu luận có thể được coi là một công trình khoa học nho nhỏ. Do vậy để
hoàn tất một đề tài tiểu luận là một công việc không phải dễ đối với sinh viên
chúng em. Chúng em phải tổ chức học nhóm và tìm tài liệu trên nhiều phương
tiện như giáo trình, sách báo, tài liệu ở thư viện, internet… để nghiên cứu.
Vì vậy, sau khi hoàn tất tiểu luận môn Pháp luật đại cương này, chúng em
xin chân thành:
Cảm ơn Nhà trường đã tạo điều kiện tốt cho chúng em nghiên cứu và
học tập.
Cảm ơn Bộ môn Pháp Luật Đại Cương đã hướng dẫn chúng em cách
thức tìm hiểu và nghiên cứu tiểu luận này.
Cảm ơn Bộ phận thư viện đã tạo điều kiện cho chúng em mượn sách
và các tài liệu cũng như cho mượn phòng học nhóm để nhóm chúng
em có thể học tập và làm việc một cách có hiệu quả.
Chúng em rất chân thành cám ơn và mong được thầy cô đóng góp ý kiến
cho bài tiểu luận của chúng em.
[3]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
MỤC LỤC
MỤC LỤC...................................................................................................4
[4]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
− Cùng đó biết được vị trí, tính chất,thẩm quyền của các Cơ quan trong hệ
thống.
3. BỐ CỤC
Tiểu luận được chia làm 3 phần:
Phần I: Phần mở đầu
− Mục đích, ý nghĩa
− Phương pháp
Phần II: Nội dung
− Tìm hiểu chung về các cơ quan trong bộ máy nhà nước.
− Vị trí, thẩm quyền cơ cấu của từng cơ quan trong bộ máy nhà nước.
Phần III: Kết luận
[5]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
• Chính phủ
• Quốc hội
• Chủ tịch nước
• Ủy ban nhân dân và hội đồng nhân dân
• Viện kiểm sát và tòa án nhân dân
CHÍNH PHỦ
Cơ quan chấp hành của Quốc Hội.
Cơ quan hành chính cao nhất.
Lãnh đạo công tác của Bộ;cơ quan ngang Bộ, thuộc chính phủ
UBND các cấp.
Đảm bảo thực hiện Hiến Pháp & Luật.
Trình dự án luật, pháp lệnh.
Thực hiện nhiều chính sách khác của nhà nước.
QUỐC HỘI
Lập hiến & lập pháp
[6]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
[7]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
Chính phủ thống nhất quản lý việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh
tế, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của Nhà nước; bảo đảm
hiệu lực của bộ máy Nhà nước từ trung ương đến cơ sở; bảo đảm việc tôn trọng
và chấp hành Hiến pháp và pháp luật; phát huy quyền làm chủ của nhân dân
trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bảo đảm ổn định và nâng cao đời
sống vật chất và văn hoá của nhân dân.
Chính phủ chịu trách nhiệm trước Quốc hội và báo cáo công tác với Quốc
hội, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Chủ tịch nước.”
b. Cơ cấu tổ chức của chính phủ:
Cơ cấu tổ chức của Chính phủ bao gồm các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ
quan của Chính phủ do Quốc hội quyết định thành lập, giải thể, sáp nhập theo đề
nghị của Thủ tướng Chính phủ.
Thành phần của Chính phủ bao gồm Thủ tướng Chính phủ, các Phó Thủ
tướng, các Bộ trưởng và các thành viên khác của Chính phủ.
Chính phủ hiện nay có nhiệm kỳ kéo dài từ năm 2007 đến năm 2011, được
Quốc hội khóa XII (2007-2011) phê chuẩn trong kỳ họp lần thứ nhất vào cuối
tháng 7 đầu tháng 8 năm 2007. Một vài vị trí có thay đổi sau đó do công tác luân
chuyển cán bộ của Đảng Cộng sản Việt Nam. Tất cả các thành viên Chính phủ
đều là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, trong đó 6
người là Ủy viên Bộ Chính trị.
[8]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
Kiểm tra việc Hội đồng nhân dân thực hiện các văn bản của cơ quan
Nhà nước cấp trên; tạo điều kiện cho Hội đồng nhân dân làm việc.
Thống nhất việc quản lý và phát triển nền kinh tế quốc dân.
Củng cố và tăng cường quốc phòng.
v.v...
[9]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
• Làm Hiến pháp và sửa đổi Hiến pháp; làm luật và sửa đổi luật; quyết định
chương trình xây dựng luật, pháp lệnh;
• Thực hiện quyền giám sát tối cao việc tuân theo Hiến pháp, luật và nghị
quyết của Quốc hội; xét báo cáo hoạt động của Chủ tịch nước, Uỷ ban
thường vụ Quốc hội, Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát
nhân dân tối cao;
• Quyết định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước;
• Quyết định chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia; quyết định dự toán ngân
sách nhà nước và phân bổ ngân sách trung ương, phê chuẩn quyết toán
ngân sách nhà nước; quy định, sửa đổi hoặc bãi bỏ các thứ thuế;
• Quyết định chính sách dân tộc, chính sách tôn giáo của Nhà nước;
• Quy định tổ chức và hoạt động của Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ,
Toà án nhân dân, Viện kiểm sát nhân dân và chính quyền địa phương;
• Bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm Chủ tịch nước, Phó Chủ tịch nước, Chủ tịch
Quốc hội, các Phó Chủ tịch Quốc hội và các Ủy viên Uỷ ban thường vụ
Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Viện
trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; phê chuẩn đề nghị của Thủ tướng
Chính phủ về việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Phó Thủ tướng, Bộ
trưởng và các thành viên khác của Chính phủ; phê chuẩn đề nghị của Chủ
tịch nước về danh sách thành viên Hội đồng quốc phòng và an ninh; bỏ
phiếu tín nhiệm đối với những người giữ các chức vụ do Quốc hội bầu
hoặc phê chuẩn;
• Quyết định thành lập, bãi bỏ các bộ và các cơ quan ngang bộ của Chính
phủ; thành lập mới, nhập, chia, điều chỉnh địa giới tỉnh, thành phố trực
thuộc trung ương; thành lập hoặc giải thể đơn vị hành chính - kinh tế đặc
biệt;
• Bãi bỏ các văn bản của Chủ tịch nước, Uỷ ban thường vụ Quốc hội, Chính
phủ, Thủ tướng Chính phủ, Toà án nhân dân tối cao và Viện kiểm sát nhân
dân tối cao trái với Hiến pháp, luật và nghị quyết của Quốc hội;
• Quyết định đại xá;
• Quy định hàm, cấp trong các đơn vị vũ trang nhân dân, hàm, cấp ngoại
giao và những hàm, cấp nhà nước khác; quy định huân chương, huy
chương và danh hiệu vinh dự nhà nước;
• Quyết định vấn đề chiến tranh và hoà bình; quy định về tình trạng khẩn
cấp, các biện pháp đặc biệt khác bảo đảm quốc phòng và an ninh quốc gia;
• Quyết định chính sách cơ bản về đối ngoại; phê chuẩn hoặc bãi bỏ điều
ước quốc tế do Chủ tịch nước trực tiếp ký; phê chuẩn hoặc bãi bỏ các điều
ước quốc tế khác đã được ký kết hoặc gia nhập theo đề nghị của Chủ tịch
nước;
[10]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
• Đối ngoại: Chủ tịch nước có quyền cử, triiệu hồi đại sứ đặc mệnh toàn
quyền của Việt Nam: tiếp nhận đại sứ đặc mệnh toàn quyền của nước
ngoài, nhân danh nhà nước kí kết điều ước quốc tế: quyết định cho nhập
quốc tịch Việt Nam, cho thôi quốc tịch Việt Nam, tước quốc tịch Việt
Nam.
Thẩm quyền cụ thể của Chủ tịch nước ghi tại điều 103, Hiến pháp 1992.
Chủ tịch nước và Phó Chủ tịch nước do Quốc hội bầu trong số đại biểu
Quốc hội. Phó Chủ nước giúp chủ tịch nước làm nhiệm vụ và có thể được Chủ
tịch nước ủy nhiệm thay Chủ tịch nước làm một số nhiệm vụ
[11]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
Ủy ban nhân dân là loại cơ quan song trùng trực thuộc, vừa là cơ quan
chấp hành của Hội đồng nhân dân, vừa chịu sự lãnh đạo của cơ quan hành chính
nhà nước cấp trên trực tiếp.
b. Cơ cấu tổ chức của ủy Ban nhân dân
Người đứng đầu Ủy ban nhân dân là Chủ tịch Ủy ban nhân dân, thường là
phó bí thư cấp tương ứng. Quyền hạn của Ủy ban nhân dân được quy định tại
Hiến pháp và Luật Tổ chức Hội đồng nhân dân và Ủy ban nhân dân. Ủy ban nhân
dân các cấp có các cơ quan giúp việc như: Sở (cấp tỉnh), Phòng (cấp huyện), Ban
(cấp xã).
Chủ tịch ủy ban nhân dân là do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu ra, là
người lãnh đạo điều hành công việc của Ủy ban nhân dân.
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân cũng do Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu
ra, là người gúp việc cho Chủ tịch.
Các thành viên khác của Ủy ban nhân dân cũng do hội đồng nhân dân
cùng cấp bầu ra theo sự giới thiệu của chủ tịch Ủy ban nhân dân . Có nhiệm vụ
phụ trách, quản lý những ngành, lĩnh vực chuyên môn nhất định.
c. Nhiệm Vụ, quyền hạn của Ủy ban nhân dân.
Ủy ban nhân dân thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa phương, góp
phần bảo đảm sự chỉ đạo, quản lý thống nhất trong bộ máy hành chính nhà nước
từ trung ương tới cơ sở.
Phối hợp với các cơ quan nhà nước cấp trên để quản lý ngân sách nhà
nước trong địa bàn của mình, quản lý việc sử dụng đất đai, tài nguyên, bảo vệ các
công trình vừa và nhỏ, hệ thống đê điều, các công trình phòng chống.
Tại Điều 119 Hiến Pháp 1992, “Hội đồng nhân dân là cơ quan quyền lực
nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng quyên làm chủ
của nhân dân, do nhân dân địa phương bầu ra, chịu trách nhiệm trước nhân
dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên.”
[12]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
Hội đồng nhân dân thực hiện quyền giám sát đối với hoạt động của thường
trực hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Tòa án nhân dân, Viện kiểm sát
nhân dân cùng cấp.Hội đồng nhân dân chịu sự giám sát và hướng dẫn hoạt
động của Ủy ban Thường vụ Quốc Hội, chịu sự hướng dẫn và kiểm tra của
Chính phủ tỏng việc thực hiên các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên
theo quy định của Ủy ban thường vụ Quốc hội.
b. Cơ cấu tổ chức của Hội đồng nhân dân
Hội đồng nhân dân các cấp có Thường trực Hội đồng nhân dân do
Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu ra, ngoài ra ở hội đồng nhân dân
cấp tỉnh và cấp huyện còn có các ban của Hội đồng nhân dân.
Thường trực Hội đồng nhan dân cấp tỉnh, cấp huyện gồm Chủ tịch,
Phó Chủ tịch và Ủy viên Thường trực. Thường trực Hội đồng nhân
dân cấp xã gồm Chủ tịch, Phó Chủ tịch Chủ tịch, thành viên của
Thường trực Hội đồng nhân dân không thể đồng thời lá thành viên
của Ủy ban nhân dân cùng cấp.
Hội đồng nhân dân cấp tỉnh có ba ban: Ban Kinh tế và ngân sách,
ban văn hóa –xã hôi, ban pháp chế; nơi náo có nhiều dân tộc thì có
thể thành lập ban dân tộc. Hội đồng nhân dân cấp huyện có hai ban:
ban kinh tế-xã hội, ban pháp chế.
c. Nhiệm Vụ, quyền hạn của Hội đồng nhân dân
Nhiệm vụ và quyền hạn cụ thể của hội đồng nhân dân các cấp được
quy định trong luật tổ chức Hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân
2003.
Thẩm quyền của Hội đồng nhân dân theo điều 121,122 ( Hiến pháp
1992):
Đại biểu hội đồng nhân dân là người đại diện cho ý chí của nhân
dân địa phương , phải liên hệ chặt chẽ với cử tri chịu sự giám sát
của cử tri , trả lời những kiến nghị của cử tri , xem xét đon đốc việc
giải quyết khiếu nai của nhân dân .
[13]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
Đại biểu hội đồng nhân dân có nhiện vụ vận động nhân dân thực
hiện pháp luật chính sách của nhà nước , động viên nhân dân tham
gia quản lí nhà nước
Đại biểu hội đồng nhân dân có quyền kiến nghị với cơ quan nhà
nước ở địa phương . người phụ trách cư quan này có nhiêm vụ tiếp
đại biểu , xem xét, kiến nghị của đại biểu
Taị Điều 126 (Hiến Pháp 1992) “ Tòa án nhân dân và Viện Kiểm sát nhân dân
nước CHXHCN Việt Nam, trong phạm vi chức năng của mình , có nhiệm vụ bảo
vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa và quyền làm chủ
của nhân dân , bảo vệ tài sản của nhà nước, của tập thể, bảo vệ tính mạng tài sản
nhân phẩm của công dân .”
[14]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
[15]
TRƯỜNG ĐH BÁCH KHOA HN Lớp: BK3.02 - Nhóm: 04
Trong quá trình đổi mới đất nước, và qua các lần ban hành hiến pháp, mới
nhất là hiến pháp năm 1992 và được sữa đổi năm 2002, bộ máy Nhà Nước Cộng
Hòa XHCN Việt Nam ngày càng toàn diện và theo đó thể chế hành chính của các
cơ quan Nhà nước đã được thay đổi khá nhiều phù hợp với việc quản lý xã hội,
đáp ứng được công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước XHCN và đi chung đó là
hệ thống cơ quan quản lý nhà nước được toàn diện hơn, nâng cao hơn, hệ thống
đó còn được gọi là hệ thống cơ quan hành chính nhà nước.
Cơ cấu tổ chức trong cơ quan bộ máy nhà nước rất quan trọng bởi vì nó đã
thể hiện chỗ đứng, vị trí, quyền hạn đối với lĩnh vực mà nhà nước điều chỉnh. Có
những quyền và nghĩa vụ cụ thể thì các cơ quan trong bộ máy nhà nước mới góp
phần và đảm bảo cho xã hội được tốt hơn.
*HẾT*
[16]