QUYỀN LỰC CỨNG, QUYỀN LỰC MỀM, QUYỀN LỰC THÔNG MINH

TRONG NỀN DÂN CHỦ - BÙI VIỆT HƯƠNG

Quyền lực không phải là một vấn đề mới trong đời sống chính trị - xã hội và cách thức sử
dụng nó đánh dấu những đặc điểm xã hội và trình độ nhận thức khác. Ngày nay, người ta
nói nhiều đến dân chủ và những cách thức sử dụng quyền lực mới. Lý thuyết về quyền
lực mềm ra đời. Lý thuyết này dần tìm được chỗ đứng trong quan hệ quốc tế và ngày
càng thể hiện được sức lan toả của mình.
1. Quyền lực cứng và quyền lực mềm

Quyền không phải là sở hữu riêng của cá nhân mà nó chỉ tồn tại khi được thừa nhận bởi
các thành viên khác của xã hội. Quyền lực hàm chứa năng lực của một chủ thể nhằm thay
đổi hành vi của các chủ thể khác trong quan hệ quyền lực. Có ba cách cơ bản để tác động
tới hành vi của người khác để có được kết quả một chủ thể mong muốn: bạo lực, vật chất,
danh vọng… (quyền lực cứng), thu hút, hấp dẫn họ (quyền lực mềm).

Quyền lực cứng có được dựa trên sức mạnh quân sự và kinh tế, hai nguồn chính của nó là
sự đe dọa và dụ dỗ và hai nguồn này có liên hệ rất gần gũi với nhau.

Quyền lực mềm được thực hiện thông qua sự hấp dẫn và thuyết phục, coi sự hấp dẫn là
một loại quyền lực -xuất hiện trong tư tưởng kinh tế - chính trị phương Đông cổ
đại. Nhưng quyền lực mềm chỉ thực sự phát triển thành một lý thuyết hiện đại vào cuối
thế kỷ XX và sau đó trở thành học thuyết.

Quyền lực cứng và quyền lực mềm có liên hệ với nhau. Thể hiện khả năng giành được
mục tiêu của một người bằng việc tác động lên hành vi của những người khác. Quyền lực
cứng rất quan trọng nhưng nó không thể giải quyết được mọi vấn đề, là sự tác động từ
bên ngoài đến các đối tượng của quyền lực, vì vậy chi phí để sử dụng và duy trì quyền
lực cứng thường cao và tiềm ẩn nguy cơ chống đối. Quyền lực chỉ thực sự hiệu quả khi
nó có được tính chính đáng. Quyền lực mềm nằm ở lẽ phải và sự thuyết phục, nó tác
động đến các đối tượng của quyền lực, làm cho sự thay đổi nhận thức và hành vi diễn ra
từ bên trong. Sự thuyết phục để tạo ra lòng tin, sự tin tưởng, được coi là tạo nên tính
chính đáng. Vì vậy, quyền lực cứng và quyền lực mềm có tác động và có khả năng củng
cố lẫn nhau. Quyền lực cứng là “hậu phương”, là một trong những cơ sở để phát huy
quyền lực mềm. Quyền lực mềm hấp dẫn khi chúng bắt nguồn từ thành công về vật chất,
những thứ do quyền lực cứng mang lại.