Bioloxía e Xeoloxía 4º

ESO
Tema 4 : Xeoloxía e
sociedade
 1. Os riscos xeolóxicos
Os ricos naturais: son aqueles ricos xerados como consecuencia de
fenómenos de orixe natural.
Os riscos xeolóxicos: son aqueles riscos derivados dos procesos
xeolóxicos tanto internos como externos.
Perigosidade: probabilidade de que ocurra o suceso nun período de
tempo determinado
Vulnerabilidade: ten en conta en que medida as persoas, as
construccións ou os ecosistemas poden verse afectados
Exposición: En relación coa cantidade de persoas ou bens que
poderían estar afectados.
 1. Os riscos xeolóxicos
Xestión do risco
Medidas de previsión: basadas en estudos xeolóxicos na que se ten
en conta a información histórica e as zonas susceptibles de verse
afectadas polos ricos ( mapas de riscos)
Medidas de prevención: baséanse na redución do perigo en orixe,
sempre que sexa posible ( edificios sismoresistentes, muros de
contención para as inundacións)
Medidas de prevención: coñecer con antelación a localización o
momento e a magnitude dun determinado suceso co fin de reducir
ao máximo os perigos ( erupcións volcánicas, sismos)
 2. Os riscos volcánicos
Piroclastos : elementos proxectados a grandes distancias
Emanación de gases : chuvias ácidas
Coadas de lava : provocar explosións no cráter, cidades
destruídas
Afundimentos: o cono volcánico pode afundir
Lahares: fluxos de lodo formados por materiais volcánicos
seguen os leitos fluviais destruindo a biodiversidade.
 2. Os riscos volcánicos (II)
As principais medidas de previsión son os
estudos da actividade volcánica, analise de
erupcións anteriores e elaboración de mapas
de risco
As poboacións con risco volcánico teñen un plan
de emerxencia
Os volcáns terán unha monitorización no caso de
que haxa actividade e en todo momento
estarán presentes os sistemas de alerta
temprá
 3. Os riscos sísmicos
Para estimar un terremoto usamos dúas medidas a magnitude e
a intensidade
Intensidade: mide as consecuencias do terremoto e un dato que
valora os danos materiais e as sensacións percibidas
Magnitude: é a enerxía que libera o terremoto. É un valor
numérico expresase pola escala Ritcher . Obtense a partir dos
datos sismográficos

https://www.youtube.co
m/watch?v=QUI7acilEJo
 3. Os riscos sismicos (III)
Efectos dun terremoto
Licuefacción: inxeccion de auga e barro nas fendas xeradas no
terreo e que provoca inestabilidade
Tsunamis: Terremotos producidos baixo a auga, en zonas próximas
á costa pode ocasionar este suceso.
Xestión de riscos sísmicos
Implantación de normas a hora de facer edificios sismoresistentes
Elaboracións de plans de emerxencia en edificios e zonas
susceptibles de sufrir os efectos dun terremoto ou dun tsunami.
 4. Os riscos de procesos
xeolóxicos externos
Inundacións: é o risco xeolóxico máis común no planeta.
Torrentes e ramblas: canalización das augas en zonas urbanas
Ríos: construción de presas e encoros para canalizar leitos
Procesos gravitacionais: conxunto de procesos en lo que se
produce un desprazamento de materiais cara as zonas máis
baixas.
Afundimento do terreo: polos colapsos e as subsidencias.
 4. Os riscos de procesos
xeolóxicos externos (II)
Cambios na dinámica litoral
Contrución de vivendas nas costas, mal plantexamento
Eliminación de area como poden ser as dunas para edificar
Edificacións nos cantís
Alteracións na dinámica fluvial por exemplos os encoros ou a
deforestación
Consecuencias das actividades humanas
Desaparición da cobertura vexetal, modificacións das dunas,
aumento da temperatura global
 4. Os riscos de procesos
xeolóxicos externos (III)
Xestión dos riscos
Uso de sistemas de información e alerta que permitan previr un
fenómeno meteorolóxico
Plans de ordenación do territorio que consideren un uso sostible do
terreo
Emprego de medidas estruturais para favorecer os enchentes fluviais
eliminando barreiras artificiais
Elaboración de políticas de xestión sostible a nivel local e global para
remediar o cambio climatico
 5. Mapas topográficos
Representan sobre un plano o relevo e os elementos da superficie
terrestre
Curvas de nivel liñas que unen puntos que están a mesma altura.
Canto máis próximas estean estas liñas maior será a pendente
Lenda: proporciona información sobre os símbolos ou as cores
utilizados nos elementos do mapa
Escala: é a proporción entre a dimensión real do territorio
representado e a dimensión que lle corresponde no mapa
 6. Outras técnicas e ferramentas en
xeoloxía
Teledetección : permite tomar datos a distancia da superficie da
terra ou doutros corpos planetarios
Método sísmico: úsanse os coñecementos sobre sismoloxía para
obter información sobre a estratificaióin do subsolo
Xeorradar: emite ondas electromagnéticas que atravesan o subsolo
e son reflectidas de forma diferente segundo o tipo de materiais (
busca moedas)
Magnetometría: estuda as variacións do campo magnético
Gravimetría : analiza as diferentes gravidades co fin de coñecer as
diferentes densidades do subsolo