CCS 2 REVIEWER:

8 NA DIMENSYON AYON KAY BAKER 2011:

1. KAKAYAHAN
- AKTIBO – naipapakita ang kasanayan sa wika sa pag sulat at pag sasalita
- PASIBO – Naipapakita sa pakiinig at pa intindi
2. GAMIT – ang mga wikang alam ng isang tao ay may ibat ibang konteksto o situation pinag
gagamitan.
3. BALANSE NG MGA WIKA- magkakapantay na kasanayan sa mga wika.
4. GULANG
- SABAYAN ( SIMULTANEOUS BILINGUALISM) – kasanayan sa dalwang wika kung mula pag
kasilang ay nalilinang nito.
- SUNURAN ( CONSECUTIVE O SEQUENTIAL BILINGUALISM ) – may isa nang wika natutuhan
ang isang na nasundan ng pakatuto ng isa pang wika pagsapit ng tatlong gulang.
5. PAG-UNLAD
6. KULTURA
- MONOKULTURAL – isang taong maalam sa maraming wika ay nanatiling sarado sa isa
lamang kultura.
- BIKULTURAL- isang taong kasabay ng pag katuto ng isa pang wika at nadagdagan ng kultura
- MULTIKULTURAL - nadadagdagan pa ang wika
7. KONTEKSTO
- ENDOHENO - dalwa o higit pang wikang gamit sa pamayanan.
- EKSOHENO- iisa lamang ang wikang gamit ngunit natututo ang isang tao ng iba pang wka sa
pamamagitan ng media,internet, telepono at cp.
8. PARAAN NG PAGKATUTO
- ELEKTIB- PINAG AARALAN
- SIRKUMSTANSIYAL – ADOPT

HORIZONTAL AT VERTICAL :

PAMELA C. CONSTANTINO- sumulat ng WIKANG FILIPINO BILAN KONSEPTO (2012)

HORIZONTAL O KONSEPTUWAL – ipinapakita ang pag unlad ng pambansang wika ay bunsod ng iba’t
ibang wikang nag aambag dito.

VERTIKAL O HISTORIKAL – ipinapkita ang produkto ng kasaysayan ang pag unlad ng wika.

SALIGANG BATAS 1935 – Bumuo sa kombensiyong konstitusyonal na alin sa tatlong nabanggit ang dapat
na hiranging opisyal na wika.

KAUTUSANG TAGAPAGPAGANAP BLG 134 1937 – Kautusang tagapagpaganap ni pangulong quezon.

KAUTUSANG PANG KAGAWARAN BLG 7 1959 – ipinalabas ni kalihim JOSE E. ROMERO Tinawag na
Pilipino ang pambansang wika.
SALIGANG BATAS 1973- Nag tatakda na Pilipino at ingles bilang mga wikang opisyal.

SALIGANG BATAS 1987- Nagsasaad sa artikulo XIV seksiyon 7 sinasaad na ang wikang pambansa ng
pilipinas ay Filipino samantalang nililinang ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa umiiral na
mga wika ng pilipinas at sa iba pangwika.

1974 – ipinatupad ang patakaran sa edukasyong bilingual

Kautusang pangkagawaran blg 52 1987- edukasyong bilingual ay nagalayong makapag tmo ng khusayan
sa Filipino at ingles.

BRO. ANDREW GONZALES - batikang lingguwista at dating kalihim ng kagawaran ng edukasyon sa

panahon ni pang. Estrada.

KAUTUSANG TAGAPAGANAP BLG 210 2003 – ipinatupad ni pangulon arroyo, pinamagatan na policy to
strengthen the use of English as second language in the educational system.

SEKIYON 5 NG BATAS REPUBLIKA BLG 10533 – pinamagatan an act enchancing the Philippine education
system by strengthening its curriculum and increasing the number of years for basic education
appropriating funds therefore and for other purposes.

KAUTUSANG PANGKAGAWARAN BLG 31 2012 – ayon ditto MOTHER TONGUE ang wikang panturo sa
alahat ng asignatura

BAITANG NA 1-3 – baiting gagamiting panturo ay mother tongue.

BAITANG 4-6 – Filipino at English ang panturong wika.

KAUTUSANG PANG KAGAWARAN BLG 16 2012 – ang mga katutubong wika ang gagamitin sa panturo

KAUTUSANG PANGKAGAWARAN 28 2013 – Dinagdagan ang 12 na wika ng 7 pang wikang kinabibilangan

ng YBANAG .

12 – pangunahing wika sa pilipinas.

150 – buhay na katutubong wika.

6, 166 – gumagaya ng dayuhang wika gaya sa ingles

ILONGGO – katumbas na wika mga taga kanlurang visayas or rehiyon VI

TOPE OMONIYI – sumulat ng artikulong language at post colonial identiies.

TAUSUG AT MERANAO – wikang ginagamit sa autonomous region in muslim Mindanao.

TAGALOG – katumbas na wika ng

YBANAG – katumbas ng lungsod ng tugueararo

HALLIDAY:

MICHAEL ALEXANDER KIRKWOOD HALLIDAY – Buong pangalan

1925 leeds englad – ditto ipinanganak si haliday

LONDON UNIVERSITY – nag aral ng panitikang piklipino

CAMBRIGDE UNIVERSITY – isan doctoral dto

SYDNEY UNNIVERSITY – nagging propesor

170 na aklat at artikulo na sinulat ni halliday.

SYSTEMIC FUNCTIONA LINGUISTICS –

PROTOWIKA – gamit ng sanggol mula pag kasilang hanggang sumapit ang ika 6 na buwan.

INSTRUMENTAL (GUSTO KO) – NAG PAPAHAYAG NG MGA PANGANAILANGAN AT KAGUSTUHAN ANG

ISANG BATA.

REGULATORI ( GAWIN MO ANG SINABI KO SAIYO – NAG PAPAHAYAG NG MENSAHE NA TILA

KUMOKONTROL SA IBA.

INTERAKSYONAL (AKO AT IKAW) – GAMIT NG SANGGOL UPANG LUMIKHA NG UGNAYAN

PERSONAL ( NARITO NA AKO ) – GINAGAMIT NG MGA BATA UPANG IPAKILALA KUNG SINYO SYA.

TRANSISYONAL – ANG BATA AY DIPA NAKAKAPAG SALITA AT KUMIKILOS PALAMANG

ANG HEURISTIKO (SABIHIN MO SAKIN KUNG BAKIT) – BATA AY IPINAG AARALAN ANG MUNDONG
KANYANG GINAGALAWAN.

ANG IMAHINATBO ( KUNWARI) – PAG GAMIT NG WIKA UPANG LUMIKHA NG MUNDONG KATHANG ISIP

REPRESENTASYONAL 0 IMPORTMATIBO (MAY SASABIHIN AKO SAYO) – UPANG MANINDIGAN DAHIL

PINAPANG HAHAWAKANNIYA ANG KANYANG SINABI.

MAUNLAD NA WIKA- DIRE DIRETSO NANG NAKAKAPAG SALITA ANG ISANG TAO GAMIT ANG ANYAN
WIKA.