7

Araling Panlipunan
Ikalawang Markahan-Modyul 3:
Mga Kontribusyon ng mga Sinaunang
Kabihasnan sa Asya (Sumer, Indus, Shang)

i
Araling Panlipunan – Ikapitong Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikalawang Markahan – Modyul 3: Mga Kontribusyon ng mga Sinaunang
Kabihasnan sa Asya (Sumer, Indus, Shang)
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring

magkaroon ng karapatang-sipi sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas.
Gayunpaman, kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng
pamahalaan na naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga
maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang
bayad.
Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto o
brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit sa
modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales. Hindi
inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring iyon. Ang
anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot mula sa mga
orihinal na may-akda ng mga ito.
Walang anumang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o ilimbag
sa anumang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon
Kalihim: Leonor Magtolis – Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Lizelda E. Antonio
Editor: Luanne C. Cadayday
Michel S. Garces
Jesila D. Cancio
Jimmelyn D. Corsame
Tagasuri: Marites A. Abiera
Tagaguhit: Name
Tagalapat: Henry T. Dayot
Tagapamahala: Senen Priscillo P. Paulin, CESO V Rosela R. Abiera
Fay C. Luarez, TM, Ed.D., Ph.D. Maricel S. Rasid
Nilita L. Ragay, Ed. D. Elmar L. Cabrera
Carmelita A. Alcala, Ed. D.

Inilimbag sa Pilipinas ng ________________________

Department of Education –Region VII Schools Division of Negros Oriental
Office Address: Kagawasan, Ave., Daro, Dumaguete City, Negros Oriental
Tel #: (035) 225 2376 / 541 1117
E-mail Address: negros.oriental@deped.gov.ph

i
 7
Araling
Panlipunan
Ikalawang Markahan
Modyul 3:
Mga Kontribusyon ng mga
Sinaunang Kabihasnan sa Asya
(Sumer, Indus, Shang)

ii
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy:

Malugod na pagtanggap sa asignaturang Araling Panlipunan 7 ng Alternative Delivery

Mode (ADM) Modyul para sa araling Mga Kontribusyon ng mga Sinaunang
Kabihasnan sa Asya (Sumer, Indus, Shang).
Ang modyul na ito ay pinagtulungang dinisenyo, nilinang at sinuri ng mga edukador
mula sa pambuliko at pampribadong institusyon upang gabayan ka, ang gurong
tagapagdaloy upang matulungang makamit ng mag-aaral ang pamantayang itinakda
ng Kurikulum ng K to12 habang kanilang pinanagumpayan ang pansarili, panlipunan
at pang-ekonomikong hamon sa pag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa mapatnubay at
malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan, bilis at oras.
Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang mga kasanayang
pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga pangangailangan at
kalagayan.
Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang
kahong ito sa pinakakatawan ng modyul.

Mga Tala para sa Guro

Ito'y naglalaman ng mga paalala,
panulong o estratehiyang magagamit sa
paggabay sa mag-aaral.

Bilang tagapagdaloy, inaasahang bibigyan mo ng paunang kaalaman ang mag-

aaral kung paano gamitin ang modyul na ito. Kinakailangan ding subaybayan at itala
ang pag-unlad nila habang hinahayaan silang pamahalaan ang kanilang sariling
pagkatuto. Bukod dito, inaasahan mula sa iyo na higit pang hikayatin at gabayan ang
mag-aaral habang isinasagawa ang mga gawaing nakapaloob sa modyul.

iiiii
Para sa mag-aaral:
Malugod na pagtanggap sa Araling Panlipunan _7_ ng Alternative Delivery Mode
(ADM) Modyul ukol sa__ Mga Batayang Salik sa Pagbubuo ng Kabihasnan
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din
nitong madulutan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.

Sa bahaging ito, malalaman mo ang mga

Alamin dapat mong matutuhan sa modyul.

Sa pagsusulit na ito, makikita natin kung

ano na ang kaalaman mo sa aralin ng
modyul. Kung nakuha mo ang lahat ng
Subukin tamang sagot (100%), maaari mong
laktawan ang bahaging ito ng modyul.

Ito ay maikling pagsasanay o balik-aral

upang matulungan kang maiugnay ang
Balikan kasalukuyang aralin sa naunang leksyon.

Sa bahaging ito, ang bagong aralin ay

ipakikilala sa iyo sa maraming paraan tulad
Tuklasin ng isang kuwento, awitin, tula, pambukas
na suliranin, gawain o isang sitwasyon.

Sa seksyong ito, bibigyan ka ng maikling

pagtalakay sa aralin. Layunin nitong
Suriin
matulungan kang maunawaan ang bagong
konsepto at mga kasanayan.

Binubuo ito ng mga gawaing para sa

mapatnubay at malayang pagsasanay
upang mapagtibay ang iyong pang-unawa
Pagyamanin at mga kasanayan sa paksa. Maaari mong
iwasto ang mga sagot mo sa pagsasanay
gamit ang susi sa pagwawasto sa huling
bahagi ng modyul.

iviii
 Naglalaman ito ng mga katanungan o
pupunan ang patlang ng pangungusap o
Isaisip
talata upang maproseso kung anong
natutuhan mo mula sa aralin.

Ito ay naglalaman ng gawaing

makatutulong sa iyo upang maisalin ang
Isagawa
bagong kaalaman o kasanayan sa tunay na
sitwasyon o realidad ng buhay.

Ito ay gawain na naglalayong matasa o

masukat ang antas ng pagkatuto sa
Tayahin
pagkamit ng natutuhang kompetensi.

Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong

Karagdagang Gawain panibagong gawain upang pagyamanin ang
iyong kaalaman o kasanayan sa
natutuhang aralin.

Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa

lahat ng mga gawain sa modyul.

viv
Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:

Sanggunian Ito ang talaan ng lahat ng pinagkuhanan sa paglikha o

paglinang ng modyul na ito.

Ang sumusunod ay mahahalagang paalala sa paggamit ng modyul na ito:

1. Gamitin ang modyul nang may pag-iingat. Huwag lalagyan ng anumang
marka o sulat ang anumang bahagi ng modyul. Gumamit ng hiwalay na papel
sa pagsagot sa mga pagsasanay.
2. Huwag kalimutang sagutin ang Subukin bago lumipat sa iba pang gawaing
napapaloob sa modyul.
3. Basahing mabuti ang mga panuto bago gawin ang bawat pagsasanay.
4. Obserbahan ang katapatan at integridad sa pagsasagawa ng mga gawain at
sa pagwawasto ng mga kasagutan.
5. Tapusin ang kasalukuyang gawain bago pumunta sa iba pang pagsasanay.
6. Pakibalik ang modyul na ito sa iyong guro o tagapagdaloy kung tapos nang
sagutin lahat ng pagsasanay.
Kung sakaling ikaw ay mahirapang sagutin ang mga gawain sa modyul na ito,
huwag mag-aalinlangang konsultahin ang inyong guro o tagapagdaloy. Maaari ka rin
humingi ng tulong kay nanay o tatay, o sa nakatatanda mong kapatid o sino man sa
iyong mga kasama sa bahay na mas nakatatanda sa iyo. Laging itanim sa iyong
isipang hindi ka nag-iisa.
Umaasa kami, sa pamamagitan ng modyul na ito, makararanas ka ng
makahulugang pagkatuto at makakakuha ka ng malalim na pang-unawa sa kaugnay
na mga kompetensi. Kaya mo ito.

vi
v
 Alamin

Panimula

Ang modyul na ito ay ginawa upang matututunan ang mga paksang dapat
mong pag-aaralan habang wala ka sa paaralan.
Sa katapusan ng modyul na ito, ikaw ay inaasahang:

Most Essential Learning Competency:

Naihahambing ang mga sinaunang kabihasnan sa Asya (Sumer, Indus,
Shang) AP7KSA- IIc-1.4

Mga Layunin
K – Natutukoy ang mga mahahalagang kontribusyon sa sinaunang
kabihasnan sa Asya
S – Nakabubuo ng isang “Open Letter” na naglalaman ng pasasalamat sa
mga mahahalagang kontribusyon ng mga Sinaunang Asyano.
A –Nabibigyang halaga ang mga kontribusyon ng mga sinaunang kabihasnan sa
Asya

1
 Subukin

Panuto: Pagtambalin ang Hanay A sa Hanay B. Isulat lamang ang titik ng

tamang sagot sa kwaderno.

A. B.

1. Sistema ng pagsulat ng kabihasnang Sumer a. Sumer

2. Sistema ng pagsulat ng kabihasnang Shang b. Indus
3. Sistema ng pagsulat ng kabihasnang Indus c. Shang
4. Kabihasnan sa Asya na may sentralisado at d. Mohenjo Daro at Harappa
organisadong pamahalaan. e. Sumer
5. Kabihasnan sa Asya na nakaimbento ng chariot f. Shang
6. Gumamit ng sistema ng panukat ng timbang g.Indus
at haba h. Pictogram
7. Planado at organisadong lungsod na nabuo i.Calligraphy
Sa Indus j.Cuneiform
8. Ang kabihasnang nakagawa ng tapayan
9. May Sistema ng irigasyon at imburnal
10. Ito ay ang kabihasnang nakagawa ng dike

Balikan
Panuto: Tukuyin ang mga sinaunang kabihasnan na sumibol sa Asya. Isulat ang
iyong sagot sa kuwaderno.

MGA SINAUNANG
KABIHASNANG ASYANO

1. __________ 2. __________ 3. __________

2
 Tuklasin
Panuto: Tukuyin ang mga sagot sa bawat aytem sa ibaba at hanapin ito sa word
search puzzle. Isulat ang mga sagot/salita sa iyong kwaderno.
1. Sistema ng pagsulat ng kabihasnang Sumer.
2. Sistema ng pagsulat ng kabihasnang Shang.
3. Sistema ng pagsulat ng kabihasnang Indus.
4. Kabihasnan sa Asya na may sentralisado at organisadong pamahalaan.
5. Kabihasnan sa Asya na nakaimbento ng chariot.

P I C T O G R A M A B I
R M C N H W S X V S C N
C A L L I G R A P H Y D
N N V M S R A V B A D U
Q D V T N M F C V N D S
X C F R T H G B N G E A
C U N E I F O R M F F B
T Y A E B N H Y M T H C
C E R N M Q D N D A J D
W E Y N M Q C W Z M L E
A N N S D E Q W R S M F
S A B V N A B C D E F G

3
 Suriin
Panuto: Basahin at unawain ang talahanayan.

KABIHASNAN PAG-UNLAD/KONTRIBUSYON
*Cuneiform – Unang nabuong sistema ng pagsulat. Isa itong uri
ng pictograph na naglalarawan ng mga bagay na ginagamitan ng
may 600 pananda sa pagbuo ng mga salita o ideya Gulong – sa
pagkakatuklas nito, nagawa nila ang unang karuwahe.
SUMER
Mga Sumerian din ang unang gumamit ng sistema ng panukat
ng timbang at haba. Unang nagtatag ng organisadong puwersa
sa pagtatayo ng mga dike.
*Gumawa ng mga irigasyon, kanal at dike
*Planado at organisadong lungsod gaya ng Harappa at Mohenjo-
Daro
*Lansangang nakadisenyong grid-patterned at pare-pareho ang
sukat na bloke ng kabahayan.
INDUS
*Ang mga bahay ay gawa sa mga ladrilyo na pinatuyo sa mga
pugon.
*Ang bawat bahay ay may isa o higit pa na palikuran na naka
konekta sa sentralisadong Sistema ng tubo at imburnal sa ilalim
ng lupa.
*May sentralisadong pamahalaan.
*May sentralisaong pamahalaan ang mga Dravidian na
namamahala sa paggawa ng mga pampublikong proyekto tulad
ng irigasyon at imburnal.
Pictogram- Sistema ng pagsulat na naimbento ng mga Dravidian.
*Paggawa ng mga Tapayan.
*Paghahabi ng tela na mula sa seda at hemp.
SHANG *Pagka- imbento ng potter’s wheel.
*Mga sandatang yari sa bronse at sasakyang chariot.
Calligraphy- isang uri ng sistema ng pagsulat ng mga Tsino.

4
 Pagyamanin

Gawain A
Panuto : Punan ang talahanayan ng mga imbensyon/ natuklasan ng bawat
sinaunang kabihasnan. Isulat ang inyong sagot sa inyong kwaderno.

Mga Sinaunang Kabihasnan sa Asya Imbensyon/ Natuklasan

Sumer 1. ________
2. ________
3. ________

Indus 1. ________
2. ________
3. ________

Shang 1. ________
2. ________
3. ________

Gawain B
Panuto: Sagutin ang mga sumusunod na tanong. (5 puntos/bilang)
1. Alin sa mga kontribusyon ng sinaunang kabihasnan ang iyong higit na
ipinagmamalaki? Bakit?

2. Paano mo itinataguyod ang kontribusyon ng sinaunang kabihasnan na

nakatutulong sa kasalukuyang pamumuhay?

Rubrics sa pagmamarka:
1. Kaayusan at organisasyon ng mga ideya------3 puntos
2. Kalinisan------------------------------------------------2 puntos
KABUUAN----------------------------------------------5 puntos

5
 Isaisip

Panuto: Punan ng tamang sagot ang bawat patlang. Isulat kung ano ang iyong mga
natutunan sa aralin na ito.

Ang aking mga natutunan sa Napagtanto ko na ay ang

mga sinaunang kabihasnan sa mga sumusunod:
Asya ay ang mga sumusunod: __________________________
_______________________________ __________________________
_______________________________

Isagawa

Panuto: Bumuo ng isang “Open letter” na naglalaman ng iyong lubos na

pasasalamat sa mga mahahalagang kontribusyon ng mga sinaunang
Asyano. Isulat sa iyong kuwaderno ang “Open Letter”.

Liham Pasasalamat

6
 Rubric para sa “Open Letter”

Pamantayan Indicator Puntos Natamong

Puntos

Naipakita at
naipaliwanag ng
maayos ang
ugnayan ng lahat
Nilalaman ng konsepto sa
paggawa ng “Open 5
Letter”

Maliwanag at
angkop ang
Kaangkupan ng konsepto mensahe sa 5
paglalarawan ng
konsepto
Orihinal ang ideya
Pagkamapanlikha(Originality) sa paggawa ng 5
“Open Letter”

Malinis at maayos
Kabuuang Presentasyon ng kabuuang 5
presentasyon
20
Kabuuan

Tayahin

Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang bawat pahayag. Isulat ang T kung ang
pahayag ay
tama, at M naman kung ito ay mali.

1. Ang calligraphy ay sistema ng pagsulat ng kabihasnang Sumer.

2. Ang mga sinaunang kabihasnan na umusbong sa Asya ay ang kabihasnang
Sumer, Indus at Shang.
3. Ang pictogram ay sistema ng pagsulat ng kabihasnang Indus.
4. Ang cuneiform ay sistema ng pagsulat ng kabihasnang Shang.
5. Ang kabihasnang Sumer ang nakaimbento ng chariot.
6. Ang dalawang lungsod na umusbong na umusbong sa kabihasnang Indus ay
ang Mohenjo- Daro at Harappa.

7
 7. Ang kabihasnang Indus ay mayroong sistema ng irigasyon at imburnal.
8. Isa sa mga naimbento ng kabihasnang Sumer ay ang tapayan.
9. Ang kabihasnang Shang ang nakagawa ng lansangang nakadisenyong grid-
patterned at pare-pareho ang sukat na bloke ng kabahayan.
10. Ang mga Sumerian ang unang gumamit ng sistema ng panukat.

Karagdagang
Gawain

Panuto:
Gawin ang panuto sa loob ng kahon sa isang bondpaper o sa iyong kwaderno.

1. Magpadikit ng isang larawan ng isa sa mga mahalagang kontribusyon na

galling sa kabihasnang Shang, Indus at Tsino na sa palagay mo ay
ginagamit natin sa ngayon. Dapat may label ang bawat larawan at kung
saang kabihasnan ito.
2. Narito ang rubrics sa pagmamarka:
A. Kahalagahan-----------------------------------------5 puntos
B. Kalinisan at pagkamalikhain--------------------- 5 puntos
C. Kaangkupan-----------------------------------------10 puntos
Kabuuan----------------------------------------------20 puntos

8
 Susi sa
Pagwawasto
PAGYAMANIN:

Mga Sinaunang Imbensyon/

SUBUKIN: Kabihasnan sa Asya Natuklasan
Sumer 1. Cuneiform
1. CUNEIFORM 2. Panukat ng
2. CALLIGRAPHY timbang at haba
3. PICTOGRAM 3. Gulong
4. INDUS
5. SHANG Indus 1. Pictogram
6. SUMER 2. May
7. HARAPPA AT sentralisadong
MOHENJO-DARO pamahalaan
8. SHANG 3. Lansangang
9. INDUS nakadisenyong
10. SUMER grid-patterned
Shang 1. Tapayan
2. Calligraphy
3. Chariot

PAALALA: Maaari pang magbigay ng iba

BALIKAN: pang kontribusyon na napabilang sa
1. SUMER bawat kabihasnan.
2. INDUS
3. SHANG
ISAGAWA/ISAISIP/KARAGADAGANG
GAWAIN:

Isangguni sa gurong tagapamahala ang

sagot.

TUKLASIN: TAYAHIN:
1. CUNEIFORM 1. M
2. CALLIGRAPHY 2. T
3. PICTOGRAM 3. T
4. INDUS 4. M
5. SHANG 5. M
6. T
7. T
8. M
9. M
10. T

9
 Sanggunian

Mga Sanggunian:

Batayang Aklat: Mateo Ph.D, Grace Estela C., et. al., Asya Pag-Usbong ng
Kabihasnan, Vibal Publishing House Quezon City, 2008, pahina 128-143

Modyul Para sa Mag-aaral : Blando, Rosemarie C., et.al.,Asya : Pagkakaisa

sa Gitna ng Pagkakaiba, Eduresources Publishing, Inc.

Gabay sa Pagtuturo ng Araling Panlipunan II, United Eferza Academic

Publications,Co.

10
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education – Schools Division of Negros Oriental

Kagawasan, Avenue, Daro, Dumaguete City, Negros Oriental

Tel #: (035) 225 2376 / 541 1117

Email Address: negros.oriental@deped.gov.ph
Website: lrmds.depednodis.net