You are on page 1of 2

Trójdźwięki poboczne!

Akordy zbudowane na trzech głównych stopniach gamy: T, S i D, są głównymi akordami


tonacji. Pozostałe akordy zbudowane na innych stopniach gamy nie mają tak samodzielnego
znaczenia; są one różnymi odmianami trzech głównych akordów, dlatego nazywają się
POBOCZNYMI. Są to akordy zbudowane na II, III, VI i VII stopniu.
Każdy trójdźwięk posiada dwa trójdźwięki pokrewne w stosunku tercji, z którymi ma po dwa
dźwięki wspólne. Jeśli chodzi o trójdźwięki durowe i molowe, to ich trójdźwięki pokrewne mają swoją
nazwę: paralela i zamiennik! Paralela (pryma oddalona o 3>), zamiennik (pryma oddalona o 3).
Akordy zawsze posiadają inny tryb niż akord, od którego pochodzą.

Trójdźwięki poboczne nie ustawia się na 5 oraz jej się nie dwoi!

TRÓJDŹWIEK II STOPNIA (2)


W zależności od odmiany gamy i jej trybu możemy uzyskać różny trójdźwięk II stopnia:
 w majorze jest to trójdźwięk minorowy
 w majorze harmonicznym otrzymamy trójdźwięk zmniejszony
 w minorze harmonicznym i eolskim także zmniejszony
 w minorze doryckim, trójdźwięk minorowy
Trójdźwięk na II stopniu jest najbardziej spokrewniony z SUBDOMINANTĄ, z którą ma dwa
dźwięki wspólne (z D tylko 1, z T z 0).
(3) Nazywa się SII, ˚SII.
Pomiędzy akordem S i SII zachodzi stosunek równoległości (paraleli) - czasem trójdźwięk II
stopnia może być nazywany paralelą S - Sp.

(4) Przynależność Trójdźwięku II stopnia do akordy Subdominanty jest najsilniejsza wtedy,


gdy w trójdźwięku II stopnia występuje postać pierwszego przewrotu z podwojoną tercją - charakter
S. Postać najczęściej używana, zwłaszcza w kadencjach.

(5) Akord może być w postaci zasadniczej - charakter D.

(6) Jeżeli po II stopniu następuje D, to II stopień pełni czynność Dominanty do D, jednak nie
posiada budowy jak D durowa (gamowłaściwa), lecz jak pozorna dominanta. Najczęściej dominanta
pozorna jest akordem molowym ze zdwojoną prymą - charakter D.

(7) Przez chromatyczne obniżenie 1 w trójdźwięku > II stopnia powstaje akord konsonansowy
(trójdźwięk majorowy na II obniżonym stopniu gamy durowej i molowej). Obniżenie nie jest alteracją
w ścisłym znaczeniu słowa, lecz chwilową zmianą akordu dysonansowego na konsonansowy.
Akord nazywa się ˚SIIobn. Najczęściej występuje w postaci pierwszego przewrotu z podwojoną
tercją (I przewrót nazywany jest także akordem ˚S6>-5).
Ta odmiana nazywana jest akordem sekstowym neapolitańskim - charakter trójdźwięku
minorowego z nierozwiązanym opóźnieniem 5 przez 6>. Akord ten charakterystyczny jest szczególnie
dla kompozytorów szkoły neapolitańskiej, której głównym przedstawicielem był Aleksander Scarlatti
(1659-1725).
˚SII stopnia może wystąpić bez przewrotu z podwojoną 3 - charakter S. W tej postaci akord
nazywa się akordem neapolitańskim. Bez przewrotu pojawia się w nowszych czasach (Beethoven,
Schubert, Chopin), stosowany jest rzadziej niż I przewrót.

(8/9/10/11/) Nowe połączenia z akordem II stopnia.


(12/13) Ukośne brzmienie półtonów - DOZWOLONE. Kadencja neapolitańska doskonała.

(14) Połączenie z D64.

(15) Połączenie w stosunku tercji małej. W połączeniu można zachować dwa dźwięki wspólne
lub nie.
(16/17/18/19/20) przykład

ZADANIA! (21)

You might also like