SANAYSAY AT IBAT-IBANG PARAAN NG PAGLALAHAD

SANAYSAY

● Isang paglalahad ng sariling opinion o kuro-kuro ng sumusulat tungkol sa

isang bagay o paksa.

● Salitang essay (sanaysay) ay hango sa salitang Pranses na ang ibig sabihin

ay “sumubok” o “tangkain”.

 Michel de Montaigne (1533-92)

 Confucius sumulat ng Analects

 Lao Tzu sumulat ng Tao Te Ching.

● Yushida Kenko

 “Mga Sanaysay sa Katamaran”

● Alejandro Abadilla

 Ang salitang sanaysay ay nangangahulugang nakasulat na karanasan ng

isang pagsasalaysay.

 Pangunahing katangian ay pagkasarili nito ng may akda.

2 URI NG SANAYSAY

Pormal

Ang sanaysay na pormal ay mayroong seryosong tono paksa at mayroong

masusi at komprehensibong pagsasalaysay ng mga katotohanan, pangyayari, at
karanasan.

Di-Pormal
 Ang di pormal na sanaysay naman ay tumatalakay naman sa isang paksa o
usaping pangkaraniwan na o mas nananaig ang opinyon o obserbasyon.

12 NATATANGING URI NG SANAYSAY

Pasalaysay

• pakuwento ang pagpapaliwanag

Naglalarawan

• nagpapahayag ng mga pangyayari sa buhay

Mapag-isip o di praktikal

• naghahayag ng mga salita nanagbibigay sa mga mambabasa na mapag-isipan

Mapangdili-dili o replektibo

• mapag-isip o mahilig mag isip tungkol sa mga bagay-bagay bago mag

desisyon

Kritikal o mapanuri

• isang papel na nangangailangan ng isangmalalim na pag-aaral ng isang

paksa

Didakto o nangangaral

• ang sanaysay na ito ay nagpapahayag ng kanyang sariling karanasan

Nagpapaalala

• ang sanaysay na ito ay nagpapahayag ng kanyang sariling opinyon

Editoryal
 • ang sanaysay na ito ay ginagamit sa mga balita

Makasiyentipiko

• ito ay sinasanaysay ang mga maka-agham na mga pangyayari

Sosyo-politikal

• ang sanaysay na ito ay nagpapatungkol sa mga politika

Sanaysay na pangkalikasan

• ito ay tungkol sa mga kalikasan,pumapaksa sa kapaligiran

Sanaysay na bumabalangkas sa isang tauhan

• ito ay nagsasanaysay na nakapokus lamang sa isang tauhan

Amerikanisasyon ng Isang Pilipino

• Isang sanaysay na didakto o nangangaral

• Pangunahing katangian ng sanaysay ay ang pagkasarili nito na may akda

Ponciano B. Peralta Pineda

• “Ama ng Komisyon sa Wikang Filipino”

 “Amerikanisasyon ng Isang Pilipino”

Ito ay isang sakit na tumatalamak sa katawan ng ating lipunang mga

Pilipino. Ito ay tumutukoy sa mas higit na pagtangkilik sa wikang banyaga
kaysa sa ating sariling wika.

3 Bahagi ng Sanaysay
  Panimula

Ito ay nakakatawag ng pansin.

 Katawan

Maging yaman sa kaisipan.

 Wakas

Pangkalahatang impresyon ng mambabasa at ang konklusyon ng sumulat.

IBAT-IBANG PARAAN NG PAGPAPAHAYAG (PAGLALAHAD)

PAGPAPAHAYAG O PAGLALAHAD

 Ito ay nagpapaliwanag, nagbibigay kaalaman o pakahulugan at nagsusuri

upang lubos na maipa-unawa ang diwang inalalahad o nais ipahiwatid ng
nagsasalita o sumulat

IBAT-IBANG PAGPAPALIWANAG

PAG-IISA-ISA

Ito ay paraan ng paglalahad ng isang kalagayan o sitwasyon sa pamamagitan ng

maayos na paghahanay ng mga pangyayari ayon sa talagang pagkakasunod-sunod
ng mga ito

PAGHAHAMBING AT PAGSALUNGAT

• Ginagamit ang paraan ito sa paghahambing ng magkakatulad at pagkakaiba

ng mga bagay-bagay.

PAGSUSURI
 • Sa paraang ito ay sinusuri ang mga salik o bagay-bagay na naka apekto sa
isang sitwasyon at pagkaka ugnay-ugnay ng mga ito.

SANHI AT BUNGA

 Tinatalakay nito kung ano ang sanhi o dahilan at kung ano-ano ang
kinalabasan

PAGBIBIGAY NG HALIMBAWA

 Itoy nagpapatibay ng isang paglalahad