1.

PAMIĘĆ - jako przetwarzanie informacji, zdolność umysłu do kodowania,

przechowywania i wydobywania informacji
a) PAMIĘĆ SENSORYCZNA (Rejestr sensoryczny) – furtka dla bodźców zmysłowych –
przechowuje dokładne reprezentacje fizycznych cech bodźców zmysłowych przez kilka
sekund lub mniej, a potem je wymazuje, wspomnienia są krótkotrwałe i łatwe do usunięcia
(George Sperling – procedura całkowitego i częściowego odtwarzania zestawów składających
się z 3 rzędów liter i cyfr.)
- pamięć ikoniczna – pamięć sensoryczna w zakresie wzroku, duży zakres informacji
wzrokowej jest przechowywany przez bardzo krótki czas
- pamięć echoiczna – pamięć sensoryczna dźwięków, przez bardzo krótki czas przechowuje
więcej informacji niż badani są w stanie podać, zanim wspomnienie zniknie, trwa dłużej niż
ikoniczna
b) PAMIĘĆ KRÓTKOTRWAŁA (STM) - przechowuje informacje dotyczące nowych
doświadczeń i wydobywa informacje z pamięci długotrwałej, ma ograniczoną pojemność (7
+/- 2 elementów – George Miller), bez powtarzania przechowuje informacje przez krótki czas
- redukcja ilości informacji przy pomocy procesów kontrolnych – uwaga, przypisywanie
znaczenia
- tworzenie sensownych jednostek - liczba magiczna – przeciętne możliwości
zapamiętywania to 7 jednostek
- „powtarzanie w głowie” w celu przedłużenia czasu pamiętania
* powtarzanie zachowujące – ma ustrzec przed zapomnieniem, jeśli ciągłe powtarzanie
zostanie przerwane przez nagłe wydarzenie, dojdzie do utraty informacji (np. w sposób
mechaniczny stukrotne napisanie wyrazu w celu usunięcia błędu ortograficznego)
* powtarzanie opracowujące – nowy materiał ma zostać przeniesiony z pamięci krótkotrwałej
do długotrwałej (poświęcenie uwagi trudnościom związanym z pisownią wyrazu, znalezienie
w pamięci długotrwałej podobnych słów)
* przetwarzanie automatyczne – zachowanie danych bez powtarzania na dłuższy czas
- przywoływanie danych z pamięci krótkotrwałej – sprawdzanie wszystkich elementów
w pamięci po kolei
- porównanie do stołu roboczego – nie ma miejsca na wszystkie narzędzia, czasem coś
spadnie
c) PAMIĘĆ DŁUGOTRWAŁA (LTM) - przechowuje informacje, do których można mieć
dostęp w dowolnym późniejszym czasie, stanowi całkowitą wiedzę osoby na temat świata i
jej samej
- rodzaje pamięci długotrwałej:
* pamięć przebiegu ruchów, zawiera rezultaty uczenia się przez warunkowanie klasyczne i
sprawcze (pamięć proceduralna – gra na saksofonie)
* pamięć zawierająca wiedzę ogólną (pamięć semantyczna – znana paryska budowla) oraz
przeżycia (pamięć epizodyczna – pierwszy dzień w szkole)
- organizacja zawartości pamięci:
* Sieci – dane w pamięci są ze sobą powiązane
- odtwarzanie minionych zdarzeń
* Schematy – aktywna forma porządkowania, w której ludzie przechowują doświadczenia w
pamięci

2. ZAPOMINANIE – informacja, która rzeczywiście istniała w pamięci, później staje się

niedostępna
a) rozpadanie się śladów pamięciowych
- Engramy – „ślady pamięciowe”, które stopniowo się rozpadają
b) Interferencja – zakłócenia wcześniej i później przyswojonej wiedzy; są silniejsze, jeśli
materiał pochodzący z dwóch różnych obszarów wykazuje podobieństwa
- hamowanie retroaktywne- każdy nowy proces uczenia się ma ujemny wpływ na istniejącą
już zawartość pamięci
- hamowanie proaktywne – wcześniejsze uczenie się utrudnia gromadzenie nowych treści
c) niemożność uzyskania dostępu do zawartości pamięci z powodu braku bodźców
wywołujących
- Bodziec wywołujący – znak sprawy
d) Zapominanie umotywowane – wyparcie wyobrażenia ze świadomości, część zawartości
pamięci staje się niedostępna, ale nie ulega wymazaniu, jest utrzymywana z dala od
świadomości

3. WSPIERANIE PAMIĘCI:
a) zasady dotyczące ćwiczeń:
- zwracanie uwagi zamiast biernego rejestrowania (czytanie książki)
- aktywne radzenie sobie z nowymi informacjami (tyle samo czasu czytaniu i aktywnemu
przetwarzaniu – przegląd, pytania, aktywne czytanie, powtarzanie, streszczenie)
- uczenie się ponad miarę: „przeuczenie się” – kontynuowanie ćwiczeń mimo swobodnego
odtwarzania materiału z pamięci („stara szkoła” i uczenie się na pamięć, ale nie polepszenie
ogólnej pamięci)
b) mnemotechniki – pomoc przy opracowywaniu materiału trudnego do uporządkowania
- wymyślanie zdań i opowiadań
- metoda haseł
- metoda miejsca