Professional Documents
Culture Documents
Suporta”
Ikalawa, ang pagpigil sa pagkalat ng HIV ay dapat na binibigyang pansin. Isa sa mga
pinakamahusay na paraan upang maiwasan ang pagkalat ng virus ay ang paggamit ng mga
kontraseptibo tulad ng condom. Ayon sa isang pag-aaral na isinagawa ng Joint United Nations
Programme on HIV/AIDS (UNAIDS) (2018), “Condom use has been proven to be highly
effective in preventing the transmission of HIV.” Ang regular na paggamit ng condom bilang
proteksyon sa pakikipagtalik ay nagiging epektibo sa pagpigil sa pagkalat ng virus na ito. Ang
pag-iwas sa pagsasagawa ng mga risky behavior gaya ng hindi seguro na pakikipagtalik at
paggamit ng mga kagamitang medikal na nakadikit ng dugo ay iba pang mga hakbang sa
pagpigil sa pagkalat ng HIV.
Bukod sa mga nabanggit na hakbang, ang suporta sa mga taong mayroong HIV ay isang
mahalagang aspekto ng Kamulatang Pang-HIV. Ayon sa WHO (2019), “Supportive care and
treatment services play a critical role in improving the quality of life of people living with HIV.”
Ang mga taong mayroong HIV ay nangangailangan ng hindi lamang medikal na pangangalaga,
tulad ng antiretroviral therapy (ART), kundi pati na rin ng emosyonal na suporta mula sa
pamilya, mga kaibigan, at komunidad. Ang pagbibigay ng tamang suporta sa kanila ay may
malaking epekto sa kanilang pagbawi at kalidad ng buhay.
Katayuan sa bansa:
Sa kasalukuyan, ang Pilipinas ay patuloy na hinaharap ang problema sa pagtaas ng kaso
ng HIV. Ayon sa pinakabagong datos mula sa Department of Health (DOH) at Joint United
Nations Programme on HIV/AIDS (UNAIDS), noong taong 2019 ay mayroong umabot sa
77,120 na mga kaso ng HIV sa bansa. Ito ay isang malaking pagtaas mula sa mga nakaraang
taon.
Ang halos 80% ng mga kaso na naitala ay nangyari sa mga edad 15-34. Ito ay
nagpapakita ng kahalagahan ng pagkakaroon ng kamalayan at kaalaman sa mga kabataan ukol sa
HIV.
Upang tugunan ang suliraning ito, mahalagang maglaan ng sapat na panahon para mag-
aral at magkaroon ng tamang impormasyon tungkol sa sakit na ito. Sa pamamagitan ng mga
programa at edukasyon sa paaralan, maaaring matuto ang mga kabataan tungkol sa mga
sintomas, mabisang paraan ng pag-iwas, at mga serbisyong pangkalusugan na maaaring
makatulong sa pagpigil at paggamot ng HIV.
Ngunit hindi lamang sapat ang pag-aaral ng impormasyon. Mahalagang ipakita rin ang
aktibong paglikha ng mga kampanya at programa na naglalayong maipatupad ang mga ito.
Maaaring magtayo ng mga grupo at organisasyon na naglalayong magbigay ng suporta at
pagkalinga sa mga taong may HIV. Dapat din nating itaguyod ang pantay-pantay na pagtrato at
hindi pag-ihiwalay sa mga taong may HIV upang maalis ang stigma at diskriminasyon.
Sa pagsisikap ng bawat isa na maging bahagi ng solusyon, maaari nating masugpo ang
problemang ito at magkaroon ng isang lipunang maunlad at malayo sa sakit na HIV.
Katayuan sa mundo:
Ang HIV ay isang pandaigdigang isyu na hindi lamang limitado sa ilang mga bansa,
kundi sa buong mundo. Ayon sa datos ng World Health Organization (WHO), ilan sa mga bansa
na may pinakamaraming kaso ng HIV infection ay ang South Africa, Nigeria, India,
Mozambique, at Kenya. Sa kabila ng pagkakaroon ng malalaking bilang ng mga kaso sa mga
bansang ito, mahalaga na magkaroon tayo ng isang unified na katayuan o stand sa buong mundo
kaugnay ng HIV upang ma-address ang malawakang implikasyon nito.
Huli, ang suporta sa mga taong may HIV ay mahalaga upang matiyak ang kanilang
kalusugan at kapakanan. Dapat tayong magtayo ng mga programa at serbisyong pangkalusugan
na tutulong sa pag-aalaga at pagtugon sa mga pangangailangan ng mga taong may HIV.
Mahalaga ring labanan ang stigmatization at diskriminasyon upang palaganapin ang pag-unawa
at pagmamalasakit sa mga indibidwal na mayroong HIV.
Ito ay nakukuha sa pamamagitan ng pagkalat ng mga dugo, semen, vaginal fluid, o breast
milk ng isang taong may HIV. Ang mga sintomas nito ay maaaring maging sanhi ng iba’t ibang
sakit at paghina ng immune system. Mahalaga na maunawaan ang mga paraan ng pagkalat ng
HIV at kumuha ng tamang impormasyon upang maiwasan ang pagkakaroon nito. (Jamhari)
HIV, kailangang may Alam tayo dito dahil ito ay isang malubhang sakit na maaaring
maging sanhi ng kamatayan. Ang pagkaunawa sa paraan ng pagkalat nito at mga paraan upang
maiwasan ang paghawa nito ay makatutulong sa mga indibidwal na protektahan ang kanilang
sarili at iba pa. Bukod dito, ang tamang impormasyon tungkol sa HIV ay makakatulong sa
pagbawas ng stigma at diskriminasyon sa mga taong may HIV. (Mahmud)
Dapat nating bigyang halaga ang pagpapalaganap ng kaalaman tungkol sa HIV at ang
pag-iwas sa sakit na ito dahil hindi lamang natin mapoprotektahan ang ating sarili kundi pati na
rin ang ating komunidad. At higit sa lahat, maaring mabigyan natin ng pag-asa at pagbabago ang
buhay ng ibang tao dahil lamang sa ating pagbibigay ng tamang kaalaman tungkol sa HIV. (Raja)
Katayuan sa bansa:
Ang aborsyon ay malawakang ipinagbabawal sa Pilipinas dahil sa impluwensya ng mga
pangkasaysayan at pangkulturang salik, pati na rin ang malakas na impluwensya ng Simbahang
Katoliko. Ang pangunahing batayan ng batas para sa pagbabawal sa aborsyon ay ang Saligang
Batas ng Pilipinas, na nagtatanggol sa karapatan sa buhay mula sa paglilihi. Ang Revised Penal
Code na ipinatupad noong 1930 ang nagkakriminalisa sa aborsyon maliban sa mga kaso kung
saan nanganganib ang buhay ng buntis na babae.
Ang pagsalansang ng Simbahang Katoliko sa aborsyon ay may malaking epekto sa
opinyon ng publiko at sa batas sa Pilipinas. Ipinapakita ng Simbahan na ang buhay ng tao ay
nagsisimula sa paglilihi at itinuturing ang aborsyon bilang pagpapahinto sa buhay ng isang
inosenteng tao, na hindi moral na tinatanggap. Ang matibay na paninindigan ng Simbahan ay
nakatulong na magbigay hugis sa mga batas ng bansa at sa mga pagtingin ng lipunan sa
aborsyon.
Katayuan sa mundo:
Ilan sa mga bansang nagpapahintulot ng aborsyon ay Canada, France, at Sweden.
Nagpapahintulot ang mga bansang ito ng aborsyon upang bigyan ang mga kababaihan ng mas
malaking kontrol sa kanilang pangangalaga sa reproduktibo at upang mabawasan ang bilang ng
mga pagkamatay ng mga ina dulot ng hindi ligtas na aborsyon. Kinikilala rin nila ang
kahalagahan ng paggalang sa karapatan ng mga kababaihan na magpasya tungkol sa kanilang
sariling katawan at kalusugan ng reproduktibo.
Ako ay sang ayon sa legalisasyon ng aborsyon dito sa Pilipinas, dahil sa panahon ngayon
maraming mga kabataan ang nabubuntis dahil sa rape, dahil hindi naman nila ginusto ang bata,
may karapatan din silang tapusin ang buhay nito. Isa din sa dahilan kung bakit ako sang ayon sa
legalisasyon ng aborsyon dito sa Pilipinas ay dahil lalong lumalaki ang populasyon ng ating
bansa at karamihan sa mga nabubuntis hindi nila kayang supportahan ang mga batang nasa tiyan
pa lamang. (Kahil)
Hindi ako pabor sa aborsyon. Ito ay ang pagtanggal ng sanggol sa sinapupunan bago pa
man ito mabuhay o maipanganak. Naniniwala ako na ang buhay ay mahalaga mula sa simula
hanggang wako ay dapat pangalagaan at protektahan. Dapat bigyan ng ibang opsyon at suporta
ang mga buntis na hindi handa o hindi kayang mag-alaga ng kanilangailangan ng aborsyon.
(Jamhari)
Ako ay sumasang-ayon sa abortion sapagkat ang mga babae ay may karapatang mag
desisyon tungkol sa kanilang sarili ng katawan, may mga iba rin na hindi ginusto ang bata
kagaya ng mga babae na biktima ng rape dagdag pa dito, may mga babae rin na nabubuntis ng
hindi pa sila handa, ito ay nagdudulot sa kanila ng financial crisis, mental breakdown at iba pa,
higit sa lahat nakakatulong rin ang abortion para makontrol ang populasyon dito sa Pilipinas.
(Mahmud)
Gayunman, ito ang ilan sa mga “Bible Verses” ukol sa isyung ito: May ilang mga Bible
verse na madalas na ginagamit bilang batayan ng mga taong tumututol sa same-sex marriage.
Narito ang ilan sa mga ito:
Mahalagang balansehin ang pag-aaral ng Bibliya sa iba pang mga konsiderasyon tulad ng
konteksto ng panahon, kultura, at iba pang mga prinsipyo ng pag-ibig, pagkakapantay-pantay, at
pang-unawa para sa iba’t ibang sektor ng lipunan. May mga indibidwal at organisasyon na
sumusuporta sa legalisasyon ng same-sex marriage, samantalang may iba naman na tutol dito
batay sa mga paniniwala sa relihiyon at kultura.
Katayuan sa mundo:
Ang pananaw ng mga bansa sa buong mundo hinggil sa same-sex marriage ay nag-iiba-
iba. Ilang bansa ang nagligalisa ng same-sex marriage, na nagbibigay ng pantay na mga
karapatan sa kasal para sa mga magkaparehong kasarian. Ang mga bansang ito ay kinabibilangan
ng Argentina, Australia, Austria, Belgium, Brazil, Canada, Colombia, Denmark, Finland, France,
Germany, Iceland, Ireland, Luxembourg, Malta, Netherlands, New Zealand, Norway, Portugal,
South Africa, Spain, Sweden, Taiwan, United Kingdom (maliban sa Northern Ireland), at
Uruguay.
Bukod sa mga bansang ito, may mga rehiyon sa iba’t ibang mga bansa na nagligalisa rin
ng same-sex marriage, tulad ng ilang mga estado sa Estados Unidos at Mexico. Bukod pa riyan,
ilang bansa ay kinikilala ang same-sex unions o civil partnerships na nagbibigay ng legal na
pagkilala at mga benepisyo sa mga magkaparehong kasarian, kahit na hindi ito tuwirang
tinatawag na kasal.
Mahalagang tandaan na ang pananaw sa same-sex marriage ay patuloy na nagbabago sa
buong mundo. Ang opinyon ng publiko at mga legal na estruktura ay maaaring magbago, at may
mga patuloy na mga pag-uusap at kilusang naninindigan para sa karapatan ng LGBTQ+ at ang
pagkilala sa same-sex marriage sa maraming bahagi ng mundo.
Para sa akin hindi ako sangayon sa same sex marriage. Ang kasal ay sagrado na
isinasagawa lang para sa nagmamahalang babae at lalaki. Mawawala ang kahalagahan ng kasal
kung ito ay pahihintulutan na isagawa sa pareho ang kasarian. Ito ay isang malaking kawalan ng
respeto sa anumang relihiyon na kanilang kinabibilangan. Ang same sex marriage ay hindi dapat
pahintulutan at suportahan. Ang pagpapahintulut dito ay ibigsabin na wala na ang tunay na
kahulugan ng kasal. Nararapat na hindi gawin legal ang same sex marriage dahil hindi naman
nila kailangan ang kasal. Ang mahalaga ay nabibigyan sila ng karapatan at respeto. Ang ilang
patunay na lamang ay ang ilang sikat na artista tulad nina vice ganda at ion perez na ni rerespeto
ng karamihan. Ayan ang patunay na dapat lang hindi gawin legal ang same sex marriage sa
pilipinas. (Hatta)
Ang mga tao ay may ibat ibang opinyon tungkol sa isyung ito. Ayon sa karamihan ang
pag kakaroon ng same sex marriage ay dapat na tanggapin ng mga tao sa buong mundo. Lahat ng
tao ay dapat na mayroong karapatan umibig at pumili ng kanilang pakakasalan. Subalit ako ay
hindi sang ayon sa same sex marriage dahil base sa Qura’an ang babae ay para lamang sa lalake,
at ito ay nakabatay sa relihiyon at tradisyon na dapat nating sundin. (Jumadain)
Bagamat ang same sex marriage na ito ay isang hakbang patungo sa pagkakaroon ng
pantay na karapatan para sa lahat ngunit, ako ay hindi sang ayon sa same-sex marriage dahil
batay ito sa aking paniniwala Sa tradisyon at relihiyon. Ako ay naniniwala na ang pagpapakasal o
pagsasama ng dalawang indibidwal na may parehong kasarian ay hindi angkop sa natural na
order ng bagay. (Kahil)
Hindi ako sang-ayon saal ay dapat lamang sa pagitan ng isang lalaki atay sa tradisyonal
na konsepto ng kasal at mga paniniwala ng aking relihiyon. Gayunpaman, hindi ibig sabihin nito
na hindi dapat igalang at respetuhin ang mga karapatan at dignidad ng mga kabilang sa LGBTQ+
community. Dapat silang bigyan ng pantay na proteksyon at, kahit na hindi ito kasama ang same-
sex marriage. (Jamhari)
Nirerespeto ko ang LGBTQ+ community dahil ika nga may katapatan tayong magmahal
sa ating kapuwa o sa kahit kanino man. Ngunit, ako ay hindi pabor sa tinatawag na same sex
marriage dahil naniniwala ako na ang babae ay para sa lalake at ang lalake ay para sa babae
lamang. At mas masaya parin ang makabuo ng pamilya na tunay mong kadugo o kadugo mong
tunay. (Abundio)
Ako ay sumasang-ayon sa same-sex marriage ito dahil lahat tayo ay may pantay
karapatan na magmahal at pumili ng ating papakasalan kahit ano man ang kasarian nito.
(Mahmud)