LANAO OF SCHOOL

PAARALAN SCIENCE ANTAS NG 9

AND TECHNOLOGY, GRADO
Inc.

GURO ESTELLA GOMEZ LEARNING AREA ARPAN

BULAY-OG

GURONG KIM CLAUDINE M.

KRITIKO BRIONES

ORAS AT PETSA MARKAHAN Una

I.LAYUNIN
(objectives)
A. Pamantayang sa Ang mag-aaral ay may pag-unawa sa mga pangunahing konsepto ng
Pangnilalaman ekonomiks bilang batayan ng matalino at maunlad na pang-araw araw na
(Content standards) pamumuhay.
B. Pamantayan sa Napapahalagahan ang mga salik ng produksiyon at ang implikasyon nito
pagganap sa pang-araw araw na pamumuhay.
(Performance standards)
C. Mga kasanayan sa Naibibigay ang kahulugan ng produksiyon.
pagkatuto (APAMKE-Ii-19)
(learning competencies)
D. Layunin Sa pagtatapos ng aralin, ang mag-aaral ay dapat na:
(objectives) a. Naipapaliwanag ang kahulugan ng produksiyon.
b. Naiugnay ang kahulugan ng produksiyon sa pang-araw araw na
pamumuhay.
c. Mapapahalagahan nito ang mga salik ng produksiyon at ang
implikasiyon nito sa pang-araw araw na pamumuhay.
II.NILALAMAN SALIK NG PRODUKSIYON AT IMPLIKASYON NITO SA PANG-ARAW
(Content) ARAW NA PAMUMUHAY.
III.KAGAMITANG Instructional materials, Pictures, laptop, TV.
PANTURO
(Learning Resources)
A. Sanggunan https://www.slideshare.net/lacobus/salik-ng-produksyon
(References) https://www.youtube.com/watch?
si=WtTonmYYA0_lNJ1y&fbclid=IwAR0-
8iXGCwn02oC87LvkQNVskTsHFxmVv198qUK5EFk-
xfNPPczFFgcEid4&v=3Ui0aNwcrz8&feature=youtu.be
1. Mga pahina sa guro EASE IV. MODYUL 4
(Teacher’s Guide Pages)
2. Mga pahina sa EKONOMIKS(BATAYANG AKLAT) IV. 2012.PP.108-112
gamitang pangmag-
aral
(Learners Material Pages)
3. Mga pahina sa EKONOMIKS(BATAYANG AKLAT) IV.2000.PP.123-124
textbook
(Textbook pages)
4. Karagdagang
kagamitan mula sa Mga larawan,loptop,TV, Instructional materials
postal ng learning
resources
B. Iba pang kagamitang
panturo PowerPoint presentation
(Other learning
Resources)

V.PAMAMARAAN GAWAIN NG GURO GAWAIN NG MGA MAG-

AARAL
 A. Balik aral sa •Panalangin (Prayer)
nakaraang aralin at o Tayo ay tumayo para sa ating In the name of the father,
pagsisimula sa panalangin. the son, the holy spirit.
bagong aralin. •Pagbati (Greetings) Amen.
(Reviewing previous lesson or Magandang araw sa inyong lahat. Magangang araw din po,
presenting the new lesson ) guro.

Kumusta naman ang kayo ngayon? Mabuti lang po, guro.

•Pagtala ng Lumiban
(checking of Attendance)
Sino ang lumiban sa klase ngayong Wala po, guro.
araw?
•Pagkolekta ng takdang aralin
(Collecting of assignment) Opo, guro.
Pakipasa sa inyong mga takdang aralin.
•Mga tuntunin sa loob ng silid
Aralan (Classroom rules)
Bago tayo dumako sa ating aralin,
maari bang paki-ayos ang inyong
pagkaka-upo, at ngayon may iilan
akong paalala sa klase na ito.

Una, walang sasagot kapag hindi

tinatanong.
Pangalawa, iwasan ang mag ingay
kapag may mga aktibidad akong
ipapagawa.
Ikatlo, itaas ang kanang kamay kung
may katanungan o gustong sumagot
sa
mga tanong ko.
Opo, guro.
Nagkakaintindihan ba?
•Pagsusuri (Review) Tungkol Mga salik na
Tungkol saan ang tinalakay natin nakaapekto sa gkonsumo.
noong nakaraang araw?
Pagbabago ng presyo,kita,
Ano-anong mga salik na nakaapekto sa mga inaasahan, at
pagkunsumo? demonstration effect.

B. Paghahabi ng layunin •Pagganyak (Motivation)

ng aralin Meron akong larawan suriin
(Establishing a purpose ninyong mabuti kung ano ang
for the lesson) napapansin niyo sa larawan.

Hilaw na
sangkap tinapay
Input output
Ano pang napapansin niyo sa larawan? Mga sangkap po, guro.

Sa ikalawang larawan? Tinapay po, guro.

Base sa larawan, ano kaya ang tatalakayin

natin sa umagang ito? Tungkol sa mga salik ng
produksiyo po, guro.
Mahusay.

Ang tatalakayin natin ngayon ay tungkol sa

 mga salik ng produksiyon at ang
implikasiyon nito sa pang-araw araw na
pamumuhay ng tao.

Nagyon, may mga alituntunin tayo na dapat

nating sundin:
a. Naipapaliwanag ang kahulugan ng
produksiyon.
b. Naiugnay ang kahulugan ng
produksiyon sa pang-araw araw
napamumuhay.
c. Mapapahalagahan nito ang mga
salik ng produksiyon at ang
implikasiyon nito sa pang-araw araw
na pamumuhay.
C. Pag-uugnay ng mga Ngayon magkakaroon tayo ng Gawain,
halimbawa sa bagong hatiin ko kayo ng tatlong grupo. Nais kong
aralin mag-sip ang bawat grupo ng mga
(Presenting produktong nais ninyong pagkakakitaan.
examples/instances Isulat ito sa ¼ kung ano ang sangkap o
of the new lesson)
materyales ang gagamitin ninyo sa pagbuo
ng produktong ito.
Opo, guro.
Nagkakaintindihan ba tayo?

sangkap /
materyales produkto

Ngayon ay nalaman na ninyo kong ano ang

nais ninyong produkto at sangkap sa
paggawa nito at sa paggawa ng sariling
produkto ay makakabuo kayo ng tinatawag
na output.
Halimbawa: tinapay, damit, at bahay.
Ang output ay tumutukoy sa
Ano ang ibig sabihin ng output? mga produkto at serbisyong
nabuo.

Mahusay sa paggawa ng output o produkto

ang mga sangkap o bagay na inyong
ginagamit ay tinatawag na input.
Kahoy.
Sino sa inyo ang makapagbibigay
halimbawa ng input?

Ang input ay ang mga salik na ginagamit sa

pagbuo ng produkto.

Halimbawa:
Harina, itlog, sugar, gatas,
Si Anna ay gagawa ng cake.
vanilla, oven.
Anong mga sangkap/matryales ang
gagamitin ni Anna?

Tama sa pagbuo ng produkto hindi lamang

hilaw na sangkap ang ating gagamitin sa
pagbuo ng mga prodkto mayroon pang
ibang salik ng produkdsiyon tulad ng lupa,
 capital, paggawa, at entrepreneur.
D. Pagtatalakay ng Bago natin alamin kong ano ang iba’t ibang
bagong konsepto at salik ng produksiyon.
paglalahad ng bagong
kasanayan # 1 Ano ba ang ibig sabihin ng produksiyon? Ang produksiyon ay proseso
(Discussing new concepts ng pagpapalit anyo ng
and practicing new skills ) produkto.
Mahusay.
(EXPLAIN)
Ang ibig sabihin ng produksiyon ay proseso
ng pagpapalit anyo ng produkto sa
pamamagitan ng pagsasama-sama ng mga
salik upang makabuo ng output.

Halimbaw:
Tignan ang mga larawan na ito.

May tinapay kayang magagawa kong isa-

isang nawawala ang nasalarawan?
Wala po, guro.
Makabubuo ngaba ng tinapay para sating
pagkainan?
Hindi po, guro.
Mahalaga nga baa ng bawat isa?

Tama hindi lahat ng bagay sa kapaligiran ay Opo, guro.

maaaring ikunsomo agad ng tao, minsan
kailangan pang idaan sa proseso ang isang
bagay upang mahigit na mapakinabangan.

Ano-ano ang ating input dito sa larawan?

Dough na gawa sa harina,

Magaling ano ang output natin sa larawan oven, at panadero.
na ito?

Ano-ano nga ba ang mga salik ng Ang tinapay po, guro.

produksiyon isa-isahin natin ang mga salik
ng produksiyon.
1.Lupa
Ang lupa ay hindi lamang tumutukoy sa
tinataniman ng mga magsasaka o
pinagtatayuan ng bahay. Kasama rin dito
ang lahat ng yamang likas sa ibabaw at
ilalim nito, pati ang mga yamang tubig,
yamang mineral at yamang gubat. Hindi
tulad ng ibang salik, ang lupa ay may
naiibang katangian sapagkat ito ay fixed o
takda ang bilang. Samakatuwid, ang
wastong paggamit ng lupa ay mahalaga.
Malaki man o maliit ang sukat nito,
kailangang tiyakin ang pagkakaroon ng
produktibong paggamit.
 Ang wastong paggamit ng
ano nga ba ang wastong paggamit ng lupa? lupa malaki man o maliit
ang sukat nito, kailangang
tiyakin ang pagkakaroon
ng produktibong
2.Paggawa paggamit.
Ang lakas-paggawa ay tumutukoy sa
kakayahan ng tao sa produksyon ng kalakal
o serbisyo. Mahalaga ang ginagampanan ng
mga manggagawa sa ating pang-araw araw-
araw na pamumuhay sapagkat ang kanilang
produkkto at serbisyo ang tumustos at
tumutogon sa ating pangangailangan.

Paano kong wala ang mga manggagawa ano

kaya ang mangyayari? Kong wala ang
manggagawa wala tayong
prdukto.
Anong produkto ang ginagamit natin sa
pang araw-araw? Bigas, damit.etc.

May dalawang uri ang lakas-paggawa:

1. white-collar job.
Ang mga manggagawang may kakayahang
mental.Ginagamit ang kanilang isip kaysa sa
lakas ng katawan sa paggawa.

Ang katawagang white-collar ay unang

ipinakilala ni Upton Sinclair, isang
Amerikanong manunulat noong 1919.

Halimbawa:
Abogado, inhinyero, at iba pa.

Sino makapagbibigay nang halimbawa na

mas ginagamit ang kanilang isip kaysa lakas
ng katawan? Doctor po, guro.
2. Blue collar job.
Ang mga manggagawang may
kakayahang pisikal. Mas ginagamit naman
nila ang lakas ng katawan kaysa sa isip sa
paggawa.

Halimbawa:
karpintero, drayber, at iba pa.

Sino makapagbibigay nang halimbawa na

mas ginagamit ang lakas kaysa isip sa
paggawa? Magsasaka, mangingisda.

Sahod o sweldo ang tawag sa pakinabang

ng manggagawa sa ipinagkaloob na
paglilingkod. Ang mga manggagawa ay may
malaking ginagampanan sa ating pang
araw-araw na pamumuhay sapagkat ang
kanilang paggawa ng produkto at serbisyo
ang tumutustos sa ating pangangailangan.
Naiintindihan ba? Wala katanungan tunkol
sa dalwang uri ng lakas paggawa? Wala nap o, guro.

Ano nga baa ng kaibahan ng white-collar

job ab blue-collar job? Ang white-collar jobas
Magaling. mas ginagamit ang isip at
ang blue-collar job ay mas
3.Kapital ginagamit ang lakas.
Ang kapital ay tumutukoy sa kalakal na
nakalilikha ng iba pang produkto. Mas
magiging mabilis ang paggawa kung may
mga makinarya o kasangkapang gagamitin
ang mga manggagagawa. Ang mga
kagamitang ito na gawa ng tao ay ginagamit
sa paglikha ng panibagong kalakal ay isang
halimbawa ng kapital. Ang kapital ay maaari
ding iugnay sa salapi at imprastraktura tulad
ng mga gusali, kalsada, tulay pati na ang
mga sasakyan.

Ano nga nga ang ibig sabihin ng kapital?

Sino ang makapagbibigay ng halimabawa ng
kalakal?
Ang kapital ay tumutukoy
sa kalakal na nakalilikha ng
iba pang produkto.
Kotse,singsing,bahay.

Ang pagsulong ng ekonomiya ng isang

bansa ay hindi lamang nakadepende sa lupa
at lakas-paggawa. Ayon sa artikulo ni
Edward F. Denison na may pamagat na “The
Contribution of Capital to Economic
Growth” (1962), ang kapital ay isa sa mga
salik sa pagtamo ng pagsulong ng isang
bansa. Sa makabagong ekonomiya,
nangangailangan ang mga bansa na
mangalap ng malaking kapital upang
makamtan ang pagsulong. Ang kabayaran
sa paggamit ng kapital sa proseso ng
produksyon ay tinatawag na interes.

4.Entrepreneur
Itinuturing na pang-apat na salik ng
produksyon ang entrepreneurship. Ito ay
tumutukoy sa kakayahan at kagustuhan ng
isang tao na magsimula ng isang negosyo.
Ang entrepreneur ang tagapag-ugnay ng
naunang mga salik ng produksyon upang
makabuo ng produkto at serbisyo. Siya rin
ang nag-oorganisa, nagkokontrol at
nakikipagsapalaran sa mga desisyon sa mga
bagay na makaaapekto sa produksyon.
Taglay ng isang entrepreneur ang pag-iisip
na maging malikhain, puno ng inibasyon at
handa sa pagbabago. Ayon kay Joseph
Schumpeter, isang ekonomista ng ika-20
siglo, napakahalaga ng inobasyon para sa

E.Pagtalakay ng bagong
konsepto at paaglalahad ng
bagong kasanayan # 2
(Discussing new concepts and
practicing new skills #2)
isang entrepreneur. Ipinaliwanag niya na
ang inobasyon o patuloy na pagbabago ng
entrepreneur sa kaniyang produkto at
serbisyo ay susi sa pagtamo ng pagsulong
ng isang bansa.
An-ano ang mga taglay bilang isang Taglay ng isang
entrepreneur? entrepreneur ang pag-iisip
na maging malikhain,
puno ng inibasyon at
handa sa pagbabago.
Maliban sa pagiging magaling na innovator
tulad ng paggamit ng makabagong
pamamaraan at estilo sa paggawa ng
produkto at pagkakaloob ng serbisyo, ang
sumusunod ay ilan sa mga katangian na
dapat taglayin upang maging matagumpay
na entrepreneur:
1. Kakayahan sa pangangasiwa ng
negosyo.
2. Matalas na pakiramdam hinggil sa
pagbabago sa pamilihan.
3. May lakas ng loob na humarap at
makipagsapalaran sa kahihinatnan ng
negosyo.
Ang tubo o profit ay tumutukoy sa kita ng
isang entrepreneur. Ito ay kita ng
entrepreneur matapos magtagumpay sa
pakikipagsapalaran sa negosyo. Sinasabing
hindi nakatitiyak ang entrepreneur sa
kanyang tubo dahil hindi pa niya alam ang
kahihinatnan ng kaniyang pagnenegosyo.
Ang produksiyon ang tumutugon sa ating
pangangailangan. Kung walang produksyon
ay wala rin tayong produkto at serbisyo na
ikokonsumo. Ang mga salik na lupa,
paggawa, kapital, at entrepreneurship ay
may malaking bahaging ginagampanan sa
prosesong ito. Kapag ang mga salik na ito ay
nag ugnay-ugnay, ito ay magdudulot ng
mga produkto at serbisyo na tutugon sa
ating pang araw-araw na pangangailangan.
May mga katanungan ba kayo tungkol sa Wala nap o, guro.
ating tinalakay?
Ngayon may ipapagawa akong aktibidad,
hatiin ko kayo ng tatlong grupo, sa mga
larawan na nasa inyong pangkat tukuyin
kung anong sangkap/kagamitan ang
ginagamit sa pagbuo ng produkto kung
anong proseso ang ginagamit sa paggawa at
anong salik ng produksiyon ang kailangan,
ipaliwanag.
 Nagkakaintindihan ba tayo? Opo, gro.
F.Paglinang sa •produkisyon •Lupa
kabihasaan(tungo sa •sahod o sweldo •Kapital
formative assessment) •Manggagawa •Upa o renta
(Developing mastery leads to •Entrepreneurship
formative assessment) •Nagduduot ng suliranin
sa ekonomiya
•Pagsama-sama
ng mga salik sa
upang makabuo
ng output/produkto
Panuto: Basahin at unawain ang mga
pangungusap at piliin ang pinakawastong
sagot nasa loob ng kahon.

Pagsama-sama ng mga salik

upang makabuo ng output o
1.Ang produksiyon ay proseso ng pagpapalit produkto
anyo ng produkto sa pamamagitan ng.

Manggagawa
2.Sa produksyon, nagaganap ang
transpormasyon ng mga raw materials sa
Entrepreneurship
pamamagitan ng kahusayan at sipag ng
mga.
Nagdudulot ng suliranin sa
3.Ito ay tumutukoy sa kakayahan at ekonomiya
kagustuhan ng isang tao na magsimula ng
isang negosyo.
Upa o renta
4.Alin sa sumusnod ang HINDI
nagpapahayag sa kalagahan ng produksiyon Lupa
sa pang araw-araw na pamumuhay?
5.kun sa capital ay may tubo o interes,alin Manggagawa
naman ang sa lupa?
6.Malaki man o maliit ang sukat nito,
kailangang tiyakin ang pagkakaroon ng Capital
produktibong paggamit.
7.Ang mga likas na yaman at mga hilaw na Entrepreneur
sangkap ay hindi magiging kapaki-
pakinabang at produkto kung hindi iproseso
at gagamiting ng.
Produksiyon
8.Ito ay tumutukoy sa kalakal o prdukto na
nakalilikha ng iba pang produkto.
9.Ang tagapag-ugnay ng naunang mga salik
ng produksiyon upang makabuo ng
produkto at serbisyo.
10.Ang tumutugon sa ating mga
pangagailangan.kung wala ito ay wala rin
tayong produkto at serbisyo na
ikokonsomo.

G.Paglalapat ng aralin sa Panuto:Ngayon papangkatin ko kayo ng

pang-araw araw na buhay tatlong .Ang bawat pangkat ay may
(finding practica/application of
concepts and skills in daily living)
Paglalahat ng Aralin
(making generalizations about thes
lesson)
H.Pagtataya ng Aralin
( Evaluation learning)
nakalaang salik ng produksiyon.
Unang pangkat :
(Isasadula, bilang isang entrepreneur o
negosyante kong paano ka makikitungo sa
mga mamimili para bumili sa produkto mo)
Ikalawang pangkat:
(Gagawa ng tula kung saan
maipapaliwag ang kahalagan ng
produksiyon)
Ikatlong pangkat:
(Gumihit ng larawan/poster making na
nagpapaliwag tungkol sa salik ng
produksiyon)
Kraterya:
• Pagganap/pag-arte 5 puntos
•Pagsasalita- 5 puntos
•Pagtayo sa harap- 5 puntos
•Naipahatid ng maayos ang mga
Gawain -5 putos
•Kalinisan-5 puntos
• Pakikilahok sa pagtutulungan ng
Magkakasama-5 Puntos
Total: 30 points
1. Tungkol saan ang tinalakay natin Tungkol sa mga salik ng
ngayon? produksiyon at ang
implikasiyon sa pang-
araw-araw na
pamumuhay.
2. Ano-ano ang mga salik ng Lupa, paggawa,capital,
produksiyon? entrepreneur.
3. Ano ang dalawang uri ng lakas White-collar job, ant blue-
paggawa? collar job.
malikhain, puno ng
4. Ano-ano ang mga katangian bilang inibasyon at handa sa
isang entrepreneur? pagbabago.
Dahil dito po nangagaling
5. Sa inyong ppalagay bakit mahalaga ang mga produkto na
ang produksiyon? ginagamit natin pang-
araw-araw.
Panuto: Basahin at unawaing mabuti ang
bawat pangungusap at piliin ang tamang
titik na tumutukoy sa tumpak na kasagutan.
Isulat sa sagutang papel ang mga sagot.
1. Alin sa sumusunod ang nagpapatunay na
may naiibang katangian ang lupa bilang
salik ng produksyon?
a. tinataniman ng mga magsasaka
b. patayuan ng mga imprastraktura 1.c
c. itinuturing ito na fixed o takda ang bilang 2.c
d. pinagmumulan ito ng mga input sa 3.a
 produksyon. 4.c
2. Paano nakatulong ang paggamit ng 5.c
makinarya sa produksyon? 6.c
a. maraming hilaw na sangkap ang 7.d
magagamit . 8.b
b. maraming output ang mabubuo. 9.c
c. mas magiging mabilis ang paglikha ng 10.d
mga produkto .
d. matutugunan ang pangangailangan ng
mga konsyumer.
3. Alin sa sumusunod ang tumutukoy sa
kabayaran sa paggamit ng kapital sa
proseso ng produksyon?
a. interes b. kita c. pera d. regalo
4. Ang produksyon ay proseso ng pagpapalit
anyo ng produkto sa pamamagitan ng:
a. paggamit ng mga hilaw na sangkap
b. pagtayo ng mga pabrika
c. pagsasama-sama ng mga salik upang
makabuo ng output o produkto
d.pagkamalikhain ng mga manggagawa
5. Ang isang entrepreneur ay itinuring
bilang “Kapitan ng Negosyo”. Ang
sumusunod ay katangiang taglay niya
MALIBAN sa:
a. puno ng inobasyon
b. maging malikhain
c. may kakayahang magpatupad ng presyo
sa pamilihan
d.handang makipagsapalaran sa
kahihinatnan ng negosyo
6. Ito ay nanggagaling sa kakayahan at
kasanayan ng isang taong nagtatrabaho.
a. kapital b. lupa c. paggawa d. produksyon
7. Alin sa sumusunod ang kita ng
entrepreneur matapos magtagumpay sa
pakikipagsapalaran sa negosyo?
a. interes b. sahod c. subsidy d. tubo/profit
8.Sa apat na salik ng produksyon, ito ay
tumutukoy sa kalakal na nakalilikha ng
bagong produkto.
a. enterprise b. kapital c. lupa d. paggawa
9.Ito ay tumutukoy sa kakayahan at
kagustuhan ng isang tao na magsimula ng
isang negosyo.
a. business outsourcing
b. entrepreneur
c. entrepreneurship
d. online business
10.Saan nanggagaling ang lupa, lakas
paggawa, kapital at kakayahang
entrepreneur bilang mga salik ng
produksyon?
a. bahay-kalakal
b. industriya
c. pamahalaan
d. sambahayan
I.Karagdagang Gawain para Para sa mga nakakuha ng malaking score:
Isulat sa kwaderno,Ano-ano ang mga
sa takdang aralin at organisasyon ng negosyo.
remediation
(Additional activities for application Pasa sa mga hindi nakakuha ng malaking score:
or remediation)
Basahin at unawaing mabuti ang
sumusunod na pahayag. Isulat ang salitang
TAMA kung wasto ang ipinahahayag ng mga
pangungusap, at kung hindi isulat ang Mali.

1. Ang salik ng produksiyon ay

nagpapakita ng relasyon ng input at
Tama.
output
2. Ang entrepreneur ay ang paggamit ng
lakas ng tao upang linangin ang mga Mali.
likas na yaman sapapglikha ng mga
produkto.
3. Ang entrepreneur ang tinuring na pang- Tama.
apat na salik ng produksiyon.
4. Ang kabayaran sa paggamit ng kapital
sa prosesong produksiyon ay tonatawag Tama.
na interest.
5. Ang mga likas na yaman at mga hilaw
na sangkap ay hindi magiging Tama.
kapakipakinabang kung hindi gagamitin
at gagawing produkto.
V. REMARKS

VI.REFLECTION