Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon
Rehiyon VI- Kanlurang Bisaya
Sangay ng mga Paaralan ng Iloilo
ALEJANDRO FIRMEZA MEMORIAL NATIONAL HIGH SCHOOL
Aguiauan , Miagao , Iloilo

BANGHAY ARALIN SA FILIPINO 10

Marso 4-5, 2024

I. LAYUNIN

PAG-UNAWA SA BINASA (PB) (F10PB-IIa-b-75)

PAGLINANG NG TALASALITAAN (PT) (F1OPT-II-b-72)

PAGSASALITA (PS) (F10PS-IIa-B-74)

II. PAKSA

Panitikan : Nelson Mandela: Bayani ng Africa ni Roselyn T. Salum

( Talumpati mula sa South Africa )

Sanggunian : Filipino 10, Ikatlong Markahan , Modyul 3, Panitikang Pandaigdig

Bilang ng Araw : 2-3 na Sesyon

III. PROSESO NG PAGKATUTO

GAWAING GURO GAWAING MAG-AARAL

 PANALANGIN
Magtuturo ng isang mag-aaral na pamunuan ang ( Nagsitayo at nanalangin ang lahat )
panalangin

 PAGTATALA NG LUMIBAN

AKTIBITI
BALIK –ARAL
Noong nakaraan ating tinalakay ang anekdota ,
pagsasalaysay at mga uri nito kung talagang na
uunawaan ninyo ang ating aralin

Para sa inyo ano ang anekdota ? Ang anekdota ay isang kawili- willing kuwento na
hango sa totoong pangyayari ng buhay na kung
saan kapupulutan ito ng isang aral .
 Republika ng Pilipinas
Kagawaran ng Edukasyon
Rehiyon VI- Kanlurang Bisaya
Sangay ng mga Paaralan ng Iloilo
ALEJANDRO FIRMEZA MEMORIAL NATIONAL HIGH SCHOOL
Aguiauan , Miagao , Iloilo

Ngayon magbigay ka ng limang uri ng Anekdota , Alamat , Maikling Kuwento, at

pagsasalaysay Dulang Panulaan

Mahusay !

Batid kung lubos ninyong nauunawaan an gating

aralin ngayon dumako na tayo sa bago nating
aralin.

1. Motibasyon

Pakinggan nang dalawang beses ang awitin ni Gary

Granada na may pamagat na Magagandang Anak
at saka sabayan kantahin ito.Pagkatapos ay
isagawa ang Think-Pair-Share. Pag-usapan ng
iyong kapareha ang kadakilaan ng isang ina.

Batay sa inyong na pakinggan meron ba kayong

ideya kung ano ang tatalakayin natin sa araw na
ito ?

1. Presentasyon
Ngayon na matapos ninyong gawin ang
pinapagawa ko ay tatawag ako ng pangalan na
kung saan siya ang magbabahagi ng kaniyang
ginawa .

(Tatawag ng pangalan ng estudyante)

Batay sa ibinahagi ng inyong kaklase meron ba ( Iba-iba ang naging kasagutan ng mga
kayong ideya kung ano ang sanaysay? estudyante )

Ano nga ba ang sanaysay ? Ang sanaysay o essay sa ingles ay paglalahad ng

sariling opinyon o kuro- kuro ng mga manunulat
tungkol sa isang bagay o paksa .
Ito din ay nagmula sa dalawang salita na
Tama! Dahil ang sanaysay ay isang uri ng panitikan “sanay” at “salaysay”
na nasa anyong tuluyan na ipinahahayag ang
sariling kaisipan ,kuro-kuro,saloobin at damdamin
na kapupulutan ng mga aral at aliw ng mga
mambabasa.

Alam natin na ang sanaysay ay nagmula sa

dalawang salita

Ano nga ang dalawang salitang ito Sanay at Salaysay

 Republika ng Pilipinas
Kagawaran ng Edukasyon
Rehiyon VI- Kanlurang Bisaya
Sangay ng mga Paaralan ng Iloilo
ALEJANDRO FIRMEZA MEMORIAL NATIONAL HIGH SCHOOL
Aguiauan , Miagao , Iloilo

Tama! Dahil ang sanaysay ay nagmula sa dalawang

salita na “sanay” at “salaysay”

Pagsinabi nating sanay ikaw ay eksperto sa

usaping ito samantala ang sanaysay naman ay
nagkukuwento

Ang pagsasalaysay ay may dalawang uri. Ito ang

Pormal at Di- Pormal

Pakibasa ng Pormal na uri ng sanaysay (Nagturo ng Pormal na sanaysay tumatalakay sa mga

isang estudyante ) seryosong paksa at nangangailangan ng
masusing pag-aaral at malalim na pagkaunawa sa
paksa naglalaman ito ng mahahalagang kaisipan
Ngayon Dumako tayo sa susunod na elemento ng at nasa isang mabisang ayos ng pagkasunod-
tula (Pakibasa ) sunod upang lubos na maunawaan ng bumabasa
na ang mga salita’y umaakma sa piniling isyu .
Halimbawa :

Ngayon sabay sabay nating basahin ang
panghuling uri ng sanaysay ito ay ang Di-Pormal o
Personal na sanaysayay .
Di –Pormal o Personal
Nagsisilbing aliwan/libangan
Nagbibigay-lugod sa mga paksang karaniwan ,
pang araw-araw , at personal

Ang himig ng pananalita ay parang nakikipag-

usap lamang .

Pakikipagkaibigan ang tono

Subhektibo sapagkat pumapanig sa damdamin at

paniniwala ng may akda .

Magaling ! sa kabuuan ang Di- Pormal ay may

halong mapang aliw at nagbibigay-lugod sa
pamamagitan ng pagtatalakay sa mga karaniwan
at personal na paksa . Ito ay bumabase sa
damdamin o paniniwala ng may-akda o manunulat
.

Samantala ang pormal na sanaysay ay naglalahad

ng makatotohanang impormasyon at sinasaliksik
ng maayos ang mga napiling salita

Ngayon dumako tayo sa tatlong bahagi ng

sanaysay ,ito ay ang panimula ,katawan at wakas .
Ang panimulang sanaysay ito ang
 Republika ng Pilipinas
Kagawaran ng Edukasyon
Rehiyon VI- Kanlurang Bisaya
Sangay ng mga Paaralan ng Iloilo
ALEJANDRO FIRMEZA MEMORIAL NATIONAL HIGH SCHOOL
Aguiauan , Miagao , Iloilo

Ano nga ba ang panimulang sanaysay ? (Nagturo pinakamahalagang bahagi ng isang sanaysay
ng isang mag-aaral ) sapagkat ito ang unang tinitingnan ng mga
mambabasa.

Dapat sa panimula palang ng iyong sanaysay ay

makakakuha kana ka agad ng atensyon ng iyong
mambabasa dahil sa bahaging ito madalas na
inilalahad ang kaisipan o pananaw ng may –akda
at kung bakit mahalaga ang paksang tinalakay .
Ano naman ang ikalawang bahagi ng sanaysay ?
(Nagturo ng isang mag-aaral )
Katawan - Sa katawan ng sanaysay dito
nakapaloob ang ideya at pahayag . Sa bahaging
ito matatalakay ang mahalagang puntos ukol sa
tema at nilalaman ng sanaysay kaya dapat
naipapaliwanag ito ng mabuti upang mabilis na
maunawaan ng mga mambabasa .

Wakas- Nakapaloob sa bahaging ito ang kabuuan

Pakibasa ng panghuling bahagi ng sanaysay ng sanaysay, ang pangkalahatang palagay o
(Nagturo ng mag-aaral ) pasya tungkol sa paksa batay sa mga katibayan ,
at katuwirang inisa- isa sa katawan

Magalin !

Ngayon bago natin basahin ang isang halimbawa

ng sanaysay na may pamagat na “ Nelson
Mandela: Bayani ng Africa ) na isinalin sa Filipino
ni Roselyn T. Salum “ ay alamin muna natin ang
kahulugan ng talumpati upang lubos niyong
maunawaan ang ating tatalakayin.
Nagiging talumpati ang isang sanaysay kapag ito
Kailan nga ba nagiging talumpati ang isang ay binibigkas sa harap ng tao .
sanaysay ?

Magaling! Dahil ang talumpati ay isang sining ng

pasalitang pagpapahayag na tumatalakay sa
napapanahong isyu o paksa na may layunin na
bigkasin sa harap ng madla na handing makinig .

Mananalumpati ang tawag sa gumagawa at

nagtatalumpati sa harap ng publiko o grupo ng
mga tao na merong layunin na magbigay kaalaman
, humikayat , at maglahad ng isang paniniwala .

Ngayon dumako na tayo sa isang sanaysay na

pinamagatang “ Nelson Mandela : Bayani ng Africa
 Republika ng Pilipinas
Kagawaran ng Edukasyon
Rehiyon VI- Kanlurang Bisaya
Sangay ng mga Paaralan ng Iloilo
ALEJANDRO FIRMEZA MEMORIAL NATIONAL HIGH SCHOOL
Aguiauan , Miagao , Iloilo

isinalin sa Filipino ni Roselyn T. Salum ‘

2. Pangkatang Gawain ( indibidwal na

Gawain )

ANALISIS
Ngayon na matapos nating basahin ang talumpati
na mula sa South Africa
1. Anong katangian ni Mandela ang masasalamin
sa sa kanyang talumpati ?
Ang katangian ni Mandela na masasalamin sa
kanyang talumpati ay may paninindigan ,
mapagmahal sa kaniyang bansa , mabuting
pinuno , iniisip ang karapatan ng kaniyang mga
nasasakupan

2. Ganito rin ba ang katangiang taglay ng

namumuno sa ating bansa?

3. Kung ikaw ay isa sa mga mamamayan ng Timog

Africa , ano ang iyong magiging damdamin sa
talumpati ni Mandela ?

ABSTRAKSYON

Mabisa bang paraan ang sanaysay sa paglalahad

ng mahahalagang impormasyon sa kultura ng
Africa

Discussion

APLIKASYON

3. EBALWASYON
 Republika ng Pilipinas
Kagawaran ng Edukasyon
Rehiyon VI- Kanlurang Bisaya
Sangay ng mga Paaralan ng Iloilo
ALEJANDRO FIRMEZA MEMORIAL NATIONAL HIGH SCHOOL
Aguiauan , Miagao , Iloilo

IV . KASUNDUAN
Natutukoy ang kahulugan at bahagi ng sanaysay at
talumpati.

Ang mag-aaral ay nakakasulat ng isang sanaysay

tungkol sa kanilang saririling karanasan sa buhay ?

Inihandi ni :
BB . ANNIE ROSE F. FABILA
STUDENT TEACHER

Pinansin ni :

G. NORIEL F. REMOTIN
COOPERATING TECHER