‫‪ 346‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﺑﺎﻛﺘﺮﻳﻮم ﺗﻮﺑﺮﻛﻠﻮزﻳﺲ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺑﺮوﻧﺶ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﻧﻈﺎم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‪ ،‬دوره ‪ ،26‬ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﭘﺎﻳﻴﺰ ‪346-352 :1386‬‬

‫‪ z‬ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﻲ‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﺑﺎﻛﺘﺮﻳﻮم ﺗﻮﺑﺮﻛﻠﻮزﻳﺲ‬

‫در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺑﺮوﻧﺶ‬
‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫‪D‬‬
‫زﻣﻴﻨﻪ‪ :‬آﻧﺘﺮاﻛﻮزﻳﺲ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از رﺳﻮب ﭘﻴﮕﻤﺎﻧﻬﺎي ﺳﻴﺎﻫﺮﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻟﻜﻪﻫﺎي ﺧﺎﻟﻜﻮﺑﻲ ﺑـﻮده و‬
‫در روي ﺳﻄﺢ ﻣﺨﺎط ﺑﺮوﻧﺶ اﻳﺠﺎد و ﻫﻨﮕـﺎم ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳـﻜﻮﭘﻲ ﺟﻠـﺐ ﺗﻮﺟـﻪ ﻣـﻲﻛﻨـﺪ‪ .‬آﻧﺘﺮاﻛـﻮزﻳﺲ در‬

‫‪SI‬‬
‫ﺻــﻮرﺗﻲ ﻛــﻪ ﺑــﺎ ﺗﺨﺮﻳــﺐ و ﺗﻐﻴﻴــﺮ ﺷــﻜﻞ ﻣﺠــﺎري ﻫــﻮاﺋﻲ ﻫﻤــﺮاه ﺑﺎﺷــﺪ ﺑــﻪ آﻧﺘﺮاﻛــﻮﻓﻴﺒﺮوزﻳﺲ‬
‫)‪ (Anthracofibrosis‬ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻌﻴﻴﻦ ارﺗﺒﺎط ﻣﺎﻳﻜﻮﺑـﺎﻛﺘﺮﻳﻮم ﺗﻮﺑﺮﻛﻠـﻮزﻳﺲ و‬
‫ﺷــﻴﻮع آن در ﻣﺒﺘﻼﻳــﺎن ﻣﺮاﺟﻌــﻪﻛﻨﻨــﺪه ﺑــﺎ آﻧﺘﺮاﻛــﻮز و آﻧﺘﺮاﻛــﻮﻓﻴﺒﺮوز در ﻫﻨﮕــﺎم ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳــﻜﻮﭘﻲ ﺑــﻪ‬
‫‪of‬‬
‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻛﺎﺷﺎن اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫روش ﻛﺎر‪ :‬اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ روش ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ در ‪ 51‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﻛﻪ در ﻃﻲ ‪3‬‬
‫ﺳﺎل ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳﻜﻮﭘﻲ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪1‬‬
‫دﻛﺘﺮ اﺑﺮاﻫﻴﻢ رﺿﻲ‬
‫‪ive‬‬

‫اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎران از ﻗﺒﻴﻞ ﺳﻦ‪ ،‬ﺟﻨﺲ‪ ،‬ﻣﺤﻞ آﻧﺎﺗﻮﻣﻴﻚ اﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز و ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي‬
‫‪2‬‬
‫ﺣﺴﻴﻦ اﻛﺒﺮي‬
‫رادﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﺛﺒﺖ ﺷﺪ‪ .‬ﻻواژ ﺑﺮوﻧﻜﻮآﻟﻮﺋﻮﻻر ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﻴﺘﻮﻟﻮژي و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ رﻧﮓآﻣﻴﺰي و‬
‫‪3‬‬
‫ﻛﺸﺖ ﺑﺎﺳﻴﻞﻫﺎي اﺳﻴﺪ ﻓﺴﺖ )‪ (AFB‬در ﺗﻤﺎم ﺑﻴﻤﺎران اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻟﻴﻼ ﻧﻌﻤﺖ اﻟﻠﻬﻲ‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎ‪ 26 :‬ﻧﻔﺮ از ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز )‪ (%51‬زن و ‪ 25‬ﺑﻴﻤﺎر )‪ (%49‬ﻣﺮد ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ‬
‫‪ch‬‬

‫ﻓﺮاواﻧﻲ )‪ 46/2‬درﺻﺪ( در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ ‪ 70-79‬ﺳﺎل ﺑﻮد‪ .‬ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺳﻞ ﻓﻌﺎل در ‪ 13‬ﺑﻴﻤﺎر )‪(%25/4‬‬
‫‪ 1‬داﻧــﺸﻴﺎر داﻧــﺸﮕﺎه ﻋﻠــﻮم ﭘﺰﺷــﻜﻲ اﺛﺒﺎت ﺷﺪ‪ .‬ﺷﻴﻮع ﺑﻴﻤﺎري ﺳﻞ در زﻧﺎن ‪ 25‬درﺻﺪ و در ﻣﺮدان ‪ 24‬درﺻﺪ ﺑﻮد و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮارد آن‬
‫)‪ 47/1‬درﺻﺪ( در ﮔﺮوه ﺳﻨﻲ ‪ 70-79‬ﺳﺎل ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ‪ .‬ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﻣﺤﻞ ﮔﺮﻓﺘﺎري )‪ (%47‬در ﻟﻮب‬ ‫ﻛﺎﺷﺎن‬
‫‪Ar‬‬

‫‪ .2‬ﻋـــﻀﻮ ﻫﻴﺌـــﺖ ﻋﻠﻤـــﻲ داﻧـــﺸﻜﺪه ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ راﺳﺖ ﺑﻮده و ﺷﺎﻳﻊﺗﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎي رادﻳﻮﮔﺮاﻓﻴﻚ )‪ (%47‬ﻛﺪورت رﻳﻮي ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪ :‬اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن داد در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺳﻞ ﻓﻌﺎل رﻳﻮي ﺷﺎﻳﻊ ﺑﻮده و ﻻزم‬ ‫ﺑﻬﺪاﺷﺖ‬
‫‪ .3‬ﭘﺰﺷﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ‬
‫اﺳﺖ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎري ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﺗﺎ اﻗﺪاﻣﺎت ﻻزم ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ و ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي و ﻛﻨﺘﺮل آن ﺑﻪ‬
‫ﻋﻤﻞ آﻳﺪ‪.‬‬

‫واژﮔﺎن ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز‪ ،‬ﺳﻞ‪ ،‬ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳﻜﻮﭘﻲ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ‪1386/7/1 :‬‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ اﺻﻼح ﻧﻬﺎﻳﻲ‪1386/3/12 :‬‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪1385/11/1 :‬‬

‫ﻣﺠﻠﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﻧﻈﺎم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان ‪ /‬دوره ‪26‬؛ ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﭘﺎﻳﻴﺰ ‪1386‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
‫دﻛﺘﺮ اﺑﺮاﻫﻴﻢ رﺿﻲ و ﻫﻤﻜﺎران ‪347‬‬

‫ﺗﻤــﺎﻣﻲ ﺑﻴﻤــﺎران اﻧﺠــﺎم ﺷــﺪ‪ .‬ﻳﺎﻓﺘــﻪﻫــﺎي‬ ‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻛﺮده ﺑﻮدﻧﺪ‪ ،‬اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫رادﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺑﻪ ‪ 9‬ﮔﺮوه‪ :‬ﺗﻐﻴﻴـﺮات ﻓﻴﺒﺮوﺗﻴـﻚ‪،‬‬ ‫اﺻﺼﻼح آﻧﺘﺮاﻛـﻮز رﺳـﻮب ﮔـﺮد و ﻏﺒـﺎر‬
‫ﻛــﺪورت رﻳــﻮي‪ ،‬آﺗﻠﻜﺘــﺎزي‪ ،‬ﭘﻠــﻮرال اﻓﻴــﻮژن‪،‬‬ ‫روش ﻛﺎر‬ ‫ﺳﻴﺎﻫﺮﻧﮓ در رﻳﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﮔﺮدوﻏﺒـﺎر ﻧﺎﺷـﻲ‬
‫آدﻧﻮﭘــﺎﺗﻲ ﻧــﺎف رﻳــﻪ‪ ،‬ﺣﻔــﺮه‪ ،‬ﻧــﺪول رﻳــﻮي‪،‬‬ ‫اﻳﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ ﺑـﻪ روش ﺗﻮﺻـﻴﻔﻲ اﻧﺠـﺎم‬ ‫از رﺳﻮب ﭘﻴﮕﻤﺎنﻫﺎي ﺳـﻴﺎﻫﺮﻧﮕﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ‬
‫ﺑﺮوﻧــﺸﻜﺘﺎزي و ﺗــﻮده ﺗﻘــﺴﻴﻢﺑﻨــﺪي ﮔﺮدﻳــﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬در ﻃﻲ ﺳﻪ ﺳﺎل در ﺑـﻴﻦ اﻓـﺮادي ﻛـﻪ‬ ‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻟﻜﻪ ﻫﺎي ﺧﺎﻟﻜﻮﺑﻲ ﺑـﻮده و در ﺻـﻮرﺗﻲ‬
‫ﻳﺎﻓﺘــﻪﻫــﺎي رادﻳﻮﻟﻮژﻳــﻚ ﺑﺮاﺳــﺎس ﮔــﺰارش‬ ‫ﺗﺤﺖ ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳﻜﻮﭘﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬در ‪ 51‬ﻧﻔـﺮ‬ ‫ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺑﺮوﻧﺶ و ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﻜﻞ آن ﻫﻤﺮاه‬
‫رادﻳﻮﻟﻮژﻳــﺴﺖ از ﭘﺮوﻧــﺪه ﺑﻴﻤــﺎران اﺳــﺘﺨﺮاج‬ ‫آﻧﺘﺮاﻛﻮز و آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺗـﺸﺨﻴﺺ داده ﺷـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺷــــﺪ ﻣﻨﺠــــﺮ ﺑــــﻪ آﻧﺘﺮاﻛــــﻮ ﻓﻴﺒــــﺮوز‬
‫ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﭘﺲ از ﺟﻤﻊآوري اﻃﻼﻋـﺎت‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ آﻧﺘﺮاﻛـﻮز ﺻـﺮﻓﺎ ﺑﺮاﺳـﺎس ﻣـﺸﺎﻫﺪه‬ ‫)‪ (Anthracofibrosis‬ﻣﻲﺷﻮد )‪- .(1‬آﻧﺘﺮاﻛﻮز‬

‫‪D‬‬
‫از ﮔــﺰارش ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳــﻜﻮﭘﻲ و ﻧﺘــﺎﻳﺞ اﺳــﻤﻴﺮ و‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳﻜﻮﭘﻲ ﺑﻮد‪ .‬ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛـﻪ در‬ ‫در ﻫﻨﮕــﺎم ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳــﻜﻮﭘﻲ در ﻣﺒﺘﻼﻳــﺎن ﺑــﻪ‬
‫ﻛﺸﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﺎﻳﻊ ﺑﺮوﻧﻜﻮآﻟﻮﺋﻮﻻر ﺗﺠﺰﻳﻪ و‬ ‫ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳﻜﻮﭘﻲ ﺗﻨﮕﻲ ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷـﻜﻞ در‬ ‫ﭘﻨﻮﻣﻮﻛﻮﻧﻴﻮز و ﺑﻪ ﻧﺪرت در ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ ﺷـﻬﺮﻫﺎي‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻣﺎري ﭘﮋوﻫﺶ اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪ‪.‬آزﻣﻮﻧﻬـﺎي‬
‫دﻗﻴﻖ ﻓﻴـﺸﺮ )‪ (Fisher’s exact test‬و ﻛـﺎي‬
‫دو‪) (test 2‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷـﺪ و ﻣﻴـﺰان ‪p value‬‬
‫‪SI‬‬
‫ﻣﺠﺎري ﻫﻮاﺋﻲ ﻟﻮﺑﺮ و ﻳﺎ ﺳﮕﻤﺎﻧﺘﺎل ﻫﻤـﺮاه ﺑـﺎ‬
‫رﺳﻮب ﭘﻴﮕﻤﺎنﻫﺎي ﺳﻴﺎﻫﺮﻧﮓ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻟﻜﻪﻫﺎي‬
‫ﺧﺎﻟﻜﻮﺑﻲ ﺷﺪه را داﺷﺘﻨﺪ در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ وارد ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﻫﻮاي آﻟﻮده ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲﮔﺮدد )‪3‬و‪.(2‬‬
‫اﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺑﺮوﻧﺶ‬
‫ﺷﺮح ﺣﺎل ﺗﻤﺎس ﻛﺎري در ﻣﻌﺪن ﺑﺎ ﮔﺮدوﻏﺒـﺎر‬
‫‪of‬‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻴﭽﻜــﺪام از ﺑﻴﻤــﺎران ﻣــﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ ﺳــﺎﺑﻘﻪ‬ ‫و ﻫﻤﭽﻨــﻴﻦ اﺳــﺘﻌﻤﺎل ﺳــﻴﮕﺎر را ﻧﻤــﻲدﻫﻨــﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻤﺎس ﺑﺎ دوده و ﻛﺎر در ﻣﻌﺪن زﻏﺎل ﺳـﻨﮓ و‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌـــﺎﺗﻲ ﻧﻴـــﺰ در ارﺗﺒـــﺎط ﺑـــﺎ ﻫﻤﺮاﻫـــﻲ‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ‬
‫‪ive‬‬

‫ﻳﺎ ﺷـﺮح ﺣـﺎل ﻧـﺎنﭘـﺰي ﺑـﻪ روش ﺳـﻨﺘﻲ را‬ ‫آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺑﺮوﻧﺶ ﺑـﺎ ﺳـﻞ ﮔـﺰارش ﺷـﺪه‬
‫از ‪ 51‬ﺑﻴﻤــﺎري ﻛــﻪ در ﻃــﻲ ﻣــﺪت ‪-83‬‬ ‫ﻧﺪاﺷﺘﻨﺪ‪.‬اﻓﺮاد ﺑﺎ ﺷﺮح ﺣﺎل و ﻳﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ اﺳﺘﻌﻤﺎل‬ ‫اﺳــﺖ )‪1‬و‪4‬و‪5‬و‪6‬و‪ .(7‬در ﭘــﮋوﻫﺶ آﻣﻠــﻲ و‬
‫‪ 1380‬ﺗﺤﺖ ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳﻜﻮﭘﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨـﺪ‪26 ،‬‬ ‫دﺧﺎﻧﻴ ـﺎت از ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ ﺣــﺬف ﻣﻴ ـﺸﺪﻧﺪ‪ .‬ﺟﻬــﺖ‬ ‫ﻫﻤﻜﺎران ارﺗﺒـﺎط ﺑـﻴﻦ ﭘﺨـﺖ ﻧـﺎن ﺑـﻪ روش‬
‫‪ch‬‬

‫ﻧﻔــﺮ )‪ (%51‬زن و ‪ 25‬ﻧﻔــﺮ )‪ (%49‬ﻣــﺮد و در‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺎﺳﻴﻞﻫﺎي اﺳﻴﺪ ﻓﺴﺖ )‪ (AFB‬ﻧﻤﻮﻧـﻪ‬ ‫ﺳﻨﺘﻲ ﺑﺎ ﭼﻮب و ﺑﺮوز ﭘﻼك ﻫﺎي آﻧﺘﺮاﻛـﻮز در‬
‫ﻣﺤﺪوده ﺳﻨﻲ ﺑﻴﻦ‪ 50-90‬ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬـﺎ‬ ‫ﻻواژ ﺑﺮوﻧﻜﻮآﻟﻮﺋﻮﻻر ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪارد اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﺮوﻧﺶ ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ )‪.(8‬‬
‫‪ 3‬ﻧﻔﺮ )‪ 5/9‬درﺻـﺪ( ﺳـﻦ ﻛﻤﺘـﺮ از ‪ 60‬ﺳـﺎل‬ ‫ﺷﺪ و ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻧﻈﺮ اﺳـﻤﻴﺮ ‪ AFB‬و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ‬ ‫ﺑﺎﺗﻮﺟـــﻪ ﺑـــﻪ ﻣـــﺸﺎﻫﺪه ﻣـــﻮاردي از‬
‫‪Ar‬‬

‫داﺷﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻛـﺸﺖ در ﻣﺤـﻴﻂ ‪ Levinstein Johnson‬و‬ ‫آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳﻜﻮﭘﻲ و ﻋﺪم‬

‫از ﻣﺠﻤﻮع ‪ 51‬ﻧﻔﺮ ‪ 13‬ﻧﻔﺮ )‪ 25/4‬درﺻـﺪ(‬ ‫ﺳﻴﺘﻮﻟﻮژي ارﺳﺎل ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬ﭘﺲ از ﺧﺎﺗﻤﻪ اﻧﺠـﺎم‬ ‫ﺷﺮح ﺣﺎل ﻛﺎري در ﻣﻌﺎدن زﻏﺎل ﺳـﻨﮓ و ﻳـﺎ‬
‫ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﺳﻞ رﻳﻮي ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻦ ﺗﻌﺪاد ‪ 7‬ﻧﻔـﺮ‬ ‫ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳﻜﻮﭘﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺷﺴﺘﺸﻮ وﺿﺪ ﻋﻔـﻮﻧﻲ‬ ‫ﺗﻤﺎس ﺑﺎ دوده و از ﻃﺮﻓﻲ ﮔﺰارش ﺗﻨـﻮع ‪-60‬‬
‫زن و ‪ 6‬ﻧﻔﺮ ﻣﺮد ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ‪ 4‬ﻧﻔﺮ از ‪ 5‬ﺑﻴﻤﺎرﻳﻜﻪ‬ ‫ﻣﻴﮕﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ﻣﺮﻛـﺰ‬ ‫‪ 21‬درﺻﺪ ﺳـﻞ ﻓﻌـﺎل در اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎران‪ ،‬اﻳـﻦ‬
‫اﺳﻤﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ وﻛﺸﺖ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻮدﻧﺪ ﻗﺒﻞ از ارﺟﺎع‬ ‫ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﺳﻞ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﻴﻤﺎراﻧﻲ ﻛﻪ اﺳﻤﻴﺮ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈـﻮر ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﺷـﻴﻮع ﺳـﻞ ﻓﻌـﺎل‬
‫ﺟﻬﺖ ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳﻜﻮﭘﻲ ﺑﻄـﻮر آزﻣﺎﻳـﺸﻲ ﺗﺤـﺖ‬ ‫ﻳﺎ ﻛـﺸﺖ ﻣـﺎﻳﻊ ﺑﺮوﻧﻜﻮآﻟﻮﺋـﻮﻻر آﻧﻬـﺎ از ﻧﻈـﺮ‬ ‫رﻳــﻮي در ﺑﻴﻤــﺎران ﺑــﺎ آﻧﺘﺮاﻛــﻮﻓﻴﺒﺮوز ﻛــﻪ ﺑــﻪ‬
‫درﻣﺎن ﺑﺎداروﻫﺎي ﺿﺪ ﺳﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧـﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺳﻴﻞ ﺳﻞ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﻲ ﺷﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﻴﻤﺎر ﺳﻠﻲ‬ ‫ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻛﺎﺷﺎن در ﻃـﻲ ﺳـﻪ‬
‫‪ 1‬ﻧﻔﺮ آﻧﻬﺎ ﺳﻦ ﻛﻤﺘﺮ از ‪ 60‬ﺳﺎل داﺷﺘﻪ و ﺳـﻪ‬ ‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﮔﺮاﻓﻲ ﻗﻔﺴﻪ ﺳـﻴﻨﻪ از‬ ‫ﺳــﺎل از ﻓــﺮوردﻳﻦ ‪ 1380‬ﺗــﺎ اﺳــﻔﻨﺪ ‪1383‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪ 348‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﺑﺎﻛﺘﺮﻳﻮم ﺗﻮﺑﺮﻛﻠﻮزﻳﺲ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺑﺮوﻧﺶ‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻲ ﻛـﻪ ﮔﺮﻓﺘـﺎري ﻟﻴﻨﮕـﻮﻻ‬
‫ﺗﻨﻬـﺎ در ﺳـﻪ ﻧﻔـﺮ )‪ 5/9‬درﺻـﺪ( ﺟﻠـﺐ ﺗﻮﺟــﻪ‬
‫ﻣﻲﻛﺮد‪.‬‬
‫از ﻧﻈﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي رادﻳﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺷﺎﻳﻊ ﺗـﺮﻳﻦ‬
‫ﻳﺎﻓﺘﻪ در ﮔﺮاﻓﻲ ﻗﻔﺴﻪ ﺳﻴﻨﻪ ﻛﺪورت رﻳﻮي ﺑﻮد‬
‫در ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳﻜﻮﭘﻲ ﺑﻴـﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﺤـﻞ ﮔﺮﻓﺘـﺎري‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻟـﻮب ﻓﻮﻗـﺎﻧﻲ رﻳـﻪ راﺳـﺖ ‪ 24‬ﻧﻔـﺮ‬
‫)‪ 47/1‬درﺻﺪ( ﺑﻮد‪ .‬در ‪ 18‬ﻧﻔﺮ )‪ 35/3‬درﺻـﺪ(‬
‫ﺿﺎﻳﻌﺎت اﻧﺘﺮوﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز در ﻟـﻮب ﻓﻮﻗـﺎﻧﻲ رﻳـﻪ‬
‫ﭼــﭗ و در ‪ 17‬ﻧﻔــﺮ )‪ 33/3‬درﺻــﺪ( در ﻟــﻮب‬
‫ﻧﻔﺮ در ﻣﺤﺪوده ﺳﻨﻲ ‪ 60-69‬ﺳﺎل ﺑﻮدﻧـﺪ و ‪6‬‬
‫ﻧﻔﺮ )‪ 46/2‬درﺻﺪ( در ﻣﺤـﺪوده ﺳـﻨﻲ ‪70-79‬‬
‫ﺳﺎل ﺑﻮدﻧﺪ و ‪ 3‬ﻧﻔﺮ ﻧﻴﺰ ﺳﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﻴﺘـﺸﺮ از ‪80‬‬
‫ﺳﺎل ﺑﻮد‪.‬‬
‫در ﺟﺪول ﺷﻤﺎره ﻳﻚ ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮاواﻧﻲ ﺑﻴﻤـﺎران‬

‫ﻛــﻪ در ‪ 24‬ﻧﻔــﺮ )‪ 47/1‬درﺻــﺪ( از ﺑﻴﻤــﺎران‬ ‫ﻣﻴﺎﻧﻲ رﻳﻪ راﺳﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣـﻲﺷـﺪ‪ .‬ﮔﺮﻓﺘـﺎري‬ ‫ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوزﻳﺲ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﺳـﻤﻴﺮ و‬

‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ از آن ﺗﻮده ﺑﻮد ﻛﻪ در ‪ 9‬ﻧﻔﺮ‬ ‫ﻟﻮب ﺗﺤﺘﺎﻧﻲ رﻳﻪ راﺳﺖ و ﭼﭗ ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ در‬ ‫ﻛﺸﺖ و ﺟﻨﺲ ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫)‪ 17/6‬درﺻﺪ( ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪ )ﺟﺪول ‪.(2‬‬ ‫‪ 10‬ﻧﻔﺮ )‪ 19/6‬درﺻﺪ( و ‪ 12‬ﻧﻔﺮ )‪ 23/5‬درﺻﺪ(‬ ‫از ﻧﻈﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز‬

‫‪D‬‬
‫ﺟﻤﻊ ﻛﻞ‬ ‫زن‬
‫‪SI‬‬
‫ﺟﺪول ‪ :1‬ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوزﻳﺲ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻧﺘﺎﻳﺞ اﺳﻤﻴﺮ و ﻛﺸﺖ‬
‫و ﺟﻨﺲ ﻣﺮاﺟﻌﻪﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻃﻲ ﺳﺎﻟﻬﺎي ‪1380-82‬‬

‫ﻣﺮد‬ ‫ﺟﻨﺲ‬
‫‪of‬‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ اﺳﻤﻴﺮ و ﻛﺸﺖ‬
‫‪5‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫اﺳﻤﻴﺮ ﻣﺜﺒﺖ‬
‫)‪(9/8‬‬ ‫)‪(7/7‬‬ ‫)‪(12‬‬ ‫ﻛﺸﺖ ﻣﻨﻔﻲ‬
‫‪ive‬‬

‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اﺳﻤﻴﺮ ﻣﻨﻔﻲ‬

‫ــ‬
‫)‪( 2‬‬ ‫)‪(3/8‬‬ ‫ﻛﺸﺖ ﻣﺜﺒﺖ‬
‫‪7‬‬ ‫‪4‬‬ ‫‪3‬‬
‫ﻫﺮ دو ﻣﺜﺒﺖ‬
‫‪ch‬‬

‫)‪(13/7‬‬ ‫)‪(15/5‬‬ ‫)‪(12‬‬

‫‪38‬‬ ‫‪19‬‬ ‫‪19‬‬
‫ﻫﺮ دو ﻣﻨﻔﻲ‬
‫)‪(74/5‬‬ ‫)‪(73‬‬ ‫)‪(76‬‬
‫‪Ar‬‬

‫‪51‬‬ ‫‪26‬‬ ‫‪25‬‬ ‫ﺟﻤﻊ ﻛﻞ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﻧﻈﺎم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان ‪ /‬دوره‪26‬؛ ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﭘﺎﻳﻴﺰ ‪1386‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
‫دﻛﺘﺮ اﺑﺮاﻫﻴﻢ رﺿﻲ و ﻫﻤﻜﺎران ‪349‬‬

‫ﺟﺪول ‪ :2‬ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺑﺮاﺳﺎس وﺿﻌﻴﺖ ﺳﻞ و ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي رادﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ در ﮔﺮاﻓﻲ ﻗﻔﺴﻪ ﺳﻴﻨﻪ در‬
‫ﺑﻴﻤﺎران ﻣﺮاﺟﻌﻪﻛﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻛﺎﺷﺎن ﻃﻲ ﺳﺎﻟﻬﺎي ‪1380-82‬‬
‫ﻧﺘﻴﺠﻪ آزﻣﻮﻧﻬﺎي آﻣﺎري‬ ‫ﻧﺪارد‬ ‫دارد‬
‫ﺟﻤﻊ‬ ‫وﺿﻌﻴﺖ ﺳﻞ‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ دو ﮔﺮوه ‪P value‬‬ ‫)‪(n = 38‬‬ ‫)‪n =(13‬‬

‫ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎي رادﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ‬

‫‪8‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪2‬‬

‫‪./39‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﻴﺒﺮوﺗﻴﻚ‬
‫)‪(15/7‬‬ ‫)‪(11/8‬‬ ‫)‪(3/9‬‬

‫‪D‬‬
‫‪0/005‬‬ ‫‪24‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪10‬‬
‫ﻛﺪورت رﻳﻮي‬
‫)‪(47/1‬‬ ‫)‪(27/5‬‬ ‫)‪(19/6‬‬

‫‪0/45‬‬
‫‪5‬‬
‫)‪(9/8‬‬
‫‪4‬‬
‫‪4‬‬
‫‪SI‬‬
‫)‪(7/8‬‬
‫‪4‬‬
‫‪1‬‬
‫)‪( 2‬‬
‫آﺗﻠﻜﺘﺎزي‬
‫‪of‬‬
‫‪0/33‬‬ ‫ــ‬ ‫ﭘﻠﻮرال اﻓﻴﻮژن‬
‫)‪(7/8‬‬ ‫)‪(7/8‬‬
‫‪3‬‬ ‫‪3‬‬
‫‪0/38‬‬ ‫ــ‬ ‫آدﻧﻮﭘﺎﺗﻲ ﻧﺎف رﻳﻪ‬
‫)‪(5/9‬‬ ‫)‪(5/9‬‬
‫‪ive‬‬

‫‪0/75‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬

‫ــ‬ ‫ﺣﻔﺮه‬
‫)‪( 2‬‬ ‫)‪( 2‬‬
‫‪0/67‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪ch‬‬

‫ــ‬ ‫ﻧﺪول رﻳﻮي‬

‫)‪(3/9‬‬ ‫)‪(3/9‬‬
‫*‪NS‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪1‬‬
‫ــ‬ ‫ﺑﺮوﻧﺸﻜﺘﺎزي‬
‫‪Ar‬‬

‫)‪( 2‬‬ ‫)‪( 2‬‬

‫‪9‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪2‬‬
‫ﺗﻮده‬
‫‪0/11‬‬ ‫)‪(17/6‬‬ ‫)‪(13/7‬‬ ‫)‪(3/9‬‬
‫*‪NS = not significant‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫‪ 350‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﺑﺎﻛﺘﺮﻳﻮم ﺗﻮﺑﺮﻛﻠﻮزﻳﺲ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺑﺮوﻧﺶ‬

‫ﺑﺎﻻﺋﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ )‪ .(11‬ﻟﻨﻔﺎدﻧﻮﭘﺎﺗﻲ ﺑﺎﻋﺚ‬
‫اﻋﻤﺎل ﻓـﺸﺎر ﺑـﺮ روي ﻣﺠـﺎري ﻫـﻮاﺋﻲ و ﺑـﻪ‬
‫واﺳﻄﻪ ﻓﻴﺒﺮوز اﻳﺠﺎد ﺷﺪه ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﺷـﻜﻞ‬
‫در ﻣﺠﺎري ﻫﻮاﺋﻲ ﻣـﻲ ﺷـﻮد‪ .‬در اﻓـﺮاد ﻣـﺴﻦ‬
‫ﻓﻌﺎل ﺷﺪن )‪ (reactivation‬ﺳﻞ‪ ،‬ﺑـﺎ ﻋﻼﺋـﻢ‬
‫ﻛﻤﺘــﺮي ﻫﻤــﺮاه اﺳــﺖ )‪ .(12‬در اﻳــﻦ ﺣﺎﻟــﺖ‬
‫ﻋﻼﺋﻢ ﻧﺎﺷـﻲ از ﭘـﺎره ﺷـﺪن ﻟﻨﻔﺎدﻧﻮﭘـﺎﺗﻲ ﺑـﻪ‬
‫ﻓﻀﺎي ﺑﺮوﻧﺶ ﻛﻤﺘﺮ ﺟﻠﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻻزم‬
‫ﻣﻴﺰان ﺷـﻴﻮع ﺳـﻞ ﺑـﺎ ﮔـﺮوه ﻛﻨﺘـﺮل ﺗﻔـﺎوت‬
‫ﻣﻌﻨــﻲداري ﻣــﺸﺎﻫﺪه ﺷــﺪه اﺳــﺖ )‪ .(9‬ﻧﻜﺘــﻪ‬
‫ﺟﺎﻟــﺐ ﺗﻮﺟــﻪ اﻳــﻦ ﻛــﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ اﺧﻴــﺮ در‬
‫ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژي ﺑﻴﻮﭘـﺴﻲ از ﺿـﺎﻳﻌﺎت آﻧﺘﺮاﻛـﻮﻓﻴﺒﺮوز‬
‫ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ ﺳﻞ‪ ،‬ﻧﻤﺎي ﺗﻴﭙﻴﻚ ﮔﺮاﻧﻮﻟﻮم ﺳـﻠﻲ‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻧﺸﺪ )‪.(9‬‬
‫ﺷﻴﻮع ﺳـﻞ ﻓﻌـﺎل در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ‪ Chung‬از‬
‫ﻛﺮه در ‪ 28‬ﺑﻴﻤﺎر ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛـﻮﻓﻴﺒﺮوز ‪%61‬‬
‫ﺑﺤﺚ‬
‫اﻳﻦ ﭘـﮋوﻫﺶ ﻧـﺸﺎن داد ﻛـﻪ در ﺻـﻮرت‬
‫ﻣـــــﺸﺎﻫﺪه اﻧﺘﺮوﻛـــــﻮﻓﻴﺒﺮوز در ﻫﻨﮕـــــﺎم‬
‫ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳــﻜﻮﭘﻲ ﻻزم اﺳــﺖ ﺑﻴﻤــﺎران از ﻧﻈــﺮ‬
‫اﺑﺘﻼي ﺑﻪ ﺳﻞ ﻓﻌﺎل ﺗﺤﺖ ﺑﺮرﺳـﻲ و ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ‬
‫ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺗﺎ اﻗﺪاﻣﺎت ﻻزم از ﻧﻈﺮ ﭘﻴﺶآﮔﻬـﻲ‬
‫و ﻛﻨﺘﺮل آن ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻳﺪ‪.‬‬
‫در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻫﻤﺮاﻫﻲ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺑﺎ ﺳﻞ‬

‫‪D‬‬
‫ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻏﺪد ﻟﻨﻔـﺎوي اﻳﻨﺘﺮاﺗﻮراﺳـﻴﻚ‬ ‫ﮔﺰارش ﺷـﺪه اﺳـﺖ )‪ .(1‬ﻛـﻪ از ﻧﻈـﺮ ﻣﻴـﺰان‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌــﺎت ﻣﺘﻌــﺪدي اﻧﺠــﺎم ﺷــﺪه اﺳــﺖ‪ .‬در‬
‫در اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ اﻏﻠﺐ آﻧﺘﺮاﻛﻮﺗﻴﻚ و ﺳـﻴﺎﻫﺮﻧﮓ‬ ‫ﺷﻴﻮع ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﻛﺸﻮر ﻣﺎ اﻧﺠﺎم ﺷـﺪه‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اي ﻛﻪ در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻣﺴﻴﺢ داﻧـﺸﻮري‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )‪ .(13‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻳﮕـﺮي ﻧﻴـﺰ دال ﺑـﺮ‬
‫ﮔﺴﺘﺮش و ﻧﻔـﻮذ ﻟﻨﻔﺎدﻧﻮﭘـﺎﺗﻲﻫـﺎي ﺳـﻠﻲ ﺑـﻪ‬
‫داﺧﻞ ﺑﺮوﻧﺶ و ﺗﻨﮕـﻲ ﻧﺎﺷـﻲ از آن ﮔـﺰارش‬
‫‪SI‬‬
‫اﺳﺖ ﺗﻔﺎوت ﺑـﺎرز دارد‪ .‬ﻫﻤـﺎﻧﻄﻮري ﻛـﻪ ذﻛـﺮ‬
‫ﺷﺪ‪ ،‬اﺻﻄﻼح آﻧﺘﺮاﻛـﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺑـﻪ ﺗﻐﻴﻴـﺮ رﻧـﮓ‬
‫ﻧﺎﺷﻲ از رﺳﻮب ﭘﻴﮕﻤﺎن ﻫﺎي ﺳﻴﺎﻫﺮﻧﮓ ﻫﻤﺮاه‬
‫ﺗﻬﺮان اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ ،‬ﺷﻴﻮع ﺳﻞ رﻳﻪ در ‪ 47‬ﺑﻴﻤـﺎر‬
‫ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ‪ 27/7‬درﺻﺪ ﺑـﻮد )‪.(7‬‬
‫اﻳﻦ ﻣﻴﺰان در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻣـﺎ ‪ 25/4‬درﺻـﺪ ﺑـﻮد‪.‬‬
‫‪of‬‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ )‪15‬و‪ .(14‬ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دﺧﺎﻟﺖ و ﻧﻘﺶ‬ ‫ﺑﺎ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺑﺮوﻧﺶ و ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﺷـﻜﻞ آن اﻃـﻼق‬ ‫ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﺑﻴﻤﺎرﺳـﺘﺎن‬
‫ﺳﻞ در اﻳﺠﺎد آﻧﺘﺮاﻛـﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺗﻮﺻـﻴﻪ ﺑـﺮ اﻳـﻦ‬ ‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺟﺪا از ﺳـﻞ و ﭘﻨﻮﻣﻮﻛﻮﻧﻴـﻮز ﻧﺎﺷـﻲ از‬ ‫ﻣﺴﻴﺢ داﻧﺸﻮري ﺑـﻪ ﻏﻴـﺮ از اﺳـﻤﻴﺮ و ﻛـﺸﺖ‬
‫اﺳﺖ ﻛـﻪ در ﺻـﻮرت ﻣـﺸﺎﻫﺪه آن در ﻫﻨﮕـﺎم‬ ‫زﻏﺎل و اﻓﺮادي ﻛﻪ در ﻣﻌﺮض ﺗﻤﺎس ﺑـﺎ دوده‬ ‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣـﺎﻳﻊ ﺑﺮﻧﻜـﻮ آﻟﻮﺋـﻮﻻر ﺑـﺎ ‪ PCR‬ﻧﻴـﺰ‬
‫‪ive‬‬

‫ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳﻜﻮﭘﻲ ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛﺎﻣـﻞ ﺑﻴﻤـﺎر از ﻧﻈـﺮ‬ ‫ﻗﺮار دارﻧـﺪ‪ ،‬ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ ﺑﻴﻤـﺎري ﻧﺎﺷـﻲ از‬ ‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﻮد‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺻﻼﻧﻲ و ﻫﻤﻜﺎران‬
‫وﺟﻮد ﺳﻞ ﺿﺮوري ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲرﺳﺪ )‪.(7‬‬ ‫ﺗﻤﺎس زﻳﺎد ﺑﺎ ذرات ﻣﻴﻜﺎ )‪ (Mica‬ﺑﺎﺷـﺪ )‪.(10‬‬ ‫در ﺗﻬﺮان ﺷﻴﻮع ﺳـﻞ در ‪ 96‬ﺑﻴﻤـﺎر ﻣﺒـﺘﻼ ﺑـﻪ‬
‫‪ch‬‬

‫در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻮزﻳﻊ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز در رﻳﻪ‬ ‫ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌـﻪ ﻓـﻮقاﻟـﺬﻛﺮ‬ ‫آﻧﺘﺮاﻛﻮز ‪ 27‬درﺻﺪ ﮔﺰارش ﺷﺪ )‪ .(5‬روش اﻳﻦ‬
‫راﺳــﺖ از رﻳــﻪ ﭼــﭗ ﺑﻴــﺸﺘﺮ ﺑــﻮد‪ .‬ﺗﻮزﻳــﻊ‬ ‫ﻳﻜﻲ از ﺳﻪ ﺑﻴﻤﺎر ﮔﺰارش ﺷﺪه اﻳﺮاﻧﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ روش ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺎ ﺑﻮد‪.‬‬
‫آﻧﺘﺮاﻛﻮزﻳﺲ ﻗﺎﻋﺪﺗﺎ در ﻣـﻮاردي ﻛـﻪ ﻧﺎﺷـﻲ از‬ ‫)‪.(10‬‬ ‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪي و ﻫﻤﻜﺎران از ﻣﺸﻬﺪ‪،‬‬
‫‪Ar‬‬

‫ﺷﻐﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻻزم اﺳـﺖ ﺗـﺎ ﺗـﻮزﻳﻌﻲ ﻳﻜﻨﻮاﺧـﺖ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻨﻜﻪ در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮارد ﻃﺮف دﻳﮕﺮ‬
‫رﻳﻪ و ﻳﺎ ﻟﻮبﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧـﺪهاﻧـﺪ‪،‬‬
‫دال ﺑﺮ دﺧﺎﻟﺖ ﻋﺎﻣﻞ ﺳﻞ در اﻳﺠﺎد آن دارد‪.‬‬
‫در ﻣﻄﺎﻟﻌــﻪ ﻣــﺎ از ﻧﻈــﺮ ﻣﺤــﻞ ﺗﻮزﻳــﻊ‬
‫آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز در ‪ 47/1‬درﺻﺪ ﻣﻮارد ﮔﺮﻓﺘـﺎري‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻟﻮب ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ رﻳﻪ راﺳﺖ ﺑﻮد‪ .‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫ﺗﻮﺣﻴﺪي و ﻫﻤﻜـﺎران ﻧﻴـﺰ ﺷـﺎﻳﻊﺗـﺮﻳﻦ ﻣﺤـﻞ‬
‫اﺻﻄﻼح دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﺑﺮاي آﻧﺘﺮاﻛـﻮﻓﻴﺒﺮوز‬
‫ﻗﺎﺋـــﻞ ﻫـــﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮوﻧـــﺸﻴﺖ آﻧﺘﺮاﻛﻮﺗﻴـــﻚ‬
‫)‪ (Anthracotic Bronchitis‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )‪.(7‬‬
‫اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼـﻪ ﻣﻜﺎﻧﻴـﺴﻤﻲ آﻧﺘﺮاﻛـﻮﻓﻴﺒﺮوز‬
‫ﻧﺎﺷﻲ از ﺳﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮ در ﺟﻮاﻣﻊ آﺳﻴﺎﺋﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪه‬
‫ﻣﻲﺷﻮد دﻻﺋﻞ ﻣﺘﻌﺪدي ذﻛـﺮ ﺷـﺪه اﺳـﺖ‪ .‬در‬
‫ﺟﻮاﻣــﻊ آﺳــﻴﺎﺋﻲ ﻟﻨﻔﺎدﻧﻮﭘــﺎﺗﻲ اﻳﻨﺘﺮاﺗﻮراﺳــﻴﻚ‬
‫ﻧﺎﺷﻲ از ﺳﻞ ﺑﻪ ﺧـﺼﻮص در زﻧـﺎن از ﺷـﻴﻮع‬
‫ﺷﻴﻮع ﺳﻞ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت ذﻛـﺮ ﺷـﺪه‬
‫ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮد‪ ،‬در اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﺳﻤﻴﺮ و ﻛﺸﺖ ﻣﺎﻳﻊ‬
‫ﺑﺮوﻧﺶ )‪ 51/7‬درﺻﺪ(‪ ،‬در ﺣـﺎﻟﻲ ﻛـﻪ ﺑﺮرﺳـﻲ‬
‫ﺳﻞ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﺑﻴﻮﭘﺴﻲ و اﺳﻤﻴﺮ و ﻛﺸﺖ )‪58/6‬‬
‫درﺻﺪ( ﮔﺰارش ﺷﺪ )‪ .(6‬ﺷﺎﻳﺎن ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛـﻪ‬
‫در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﻳﮕﺮي ﻛﻪ اﺧﻴﺮا از ﻣﺸﻬﺪ ﮔـﺰارش‬
‫ﺷﺪه ﺷـﻴﻮع ﺳـﻞ در آﻧﺘﺮاﻛـﻮزﻳﺲ ‪ 21‬درﺻـﺪ‬
‫ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺳـﺖ )‪ .(9‬در اﻳـﻦ ﺑﺮرﺳـﻲ از ﻧﻈـﺮ‬

‫ﻣﺠﻠﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﻧﻈﺎم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان ‪ /‬دوره ‪26‬؛ ﺷﻤﺎره ‪ ،3‬ﭘﺎﻳﻴﺰ ‪1386‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
‫دﻛﺘﺮ اﺑﺮاﻫﻴﻢ رﺿﻲ و ﻫﻤﻜﺎران ‪351‬‬

‫ﮔﺮﻓﺘﺎري ﻟﻮب ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ رﻳﻪ راﺳـﺖ ﺑـﻮد )‪ .(6‬در‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ دﻳﮕﺮي ﻧﻴﺰ ﻛـﻪ در اﻳـﺮان اﻧﺠـﺎم ﺷـﺪ‬
‫ﺗﻮزﻳﻊ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز در رﻳﻪ راﺳﺖ ﺷﺎﻳﻊﺗﺮ ﺑـﻮد‬
‫)‪ .(5‬در ﺣـــﺎﻟﻲ ﻛـــﻪ در ﻣﻄﺎﻟﻌـــﻪ ‪ Chung‬و‬
‫ﻫﻤﻜﺎران ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﮔﺮﻓﺘـﺎري در ﻟـﻮب ﻣﻴـﺎﻧﻲ‬
‫رﻳﻪ راﺳﺖ ﺑﻮد )‪.(1‬‬

‫ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮي‪:‬‬

‫‪D‬‬
‫در ﻣﻮاﺟﻬــــﻪ ﺑــــﺎ ﺑﻴﻤــــﺎري ﻛــــﻪ در‬
‫ﺑﺮوﻧﻜﻮﺳــﻜﻮﭘﻲ ﻳﺎﻓﺘــﻪﻫــﺎي اﻧﺘﺮاﻛــﻮﻓﻴﺒﺮوز‬

‫‪SI‬‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ اﻣﻜـﺎن ﺳـﻞ ﻓﻌـﺎل‬
‫ﻣﺪﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ اﻗﺪاﻣﺎت ﻛﺎﻓﻲ ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ‪،‬‬
‫ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي و ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻴﻤﺎري ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻳﺪ‪.‬‬
‫‪of‬‬
‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد ﺑﺎ روش ﻫﺎي ﺣﺴﺎس ﺗـﺮ‬
‫ﻣﺜﻞ ‪ ،PCR‬اﻗﺪام ﺑﻪ ﻛﺸﻒ ﺳﻞ ﻓﻌﺎل در اﻳـﻦ‬
‫‪ive‬‬

‫ﺑﻴﻤﺎران ﮔـﺮدد و ﺑﺮرﺳـﻲ ﻛﺎﻣـﻞﺗـﺮي از ﻧﻈـﺮ‬

‫ﺳﺎﻳﺮ رﻳـﺴﻚ ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫـﺎ ﻣﺜـﻞ ﺷـﻐﻞ و ﻣﺤـﻞ‬
‫زﻧﺪﮔﻲ در ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳﻞ ﻧﺪاﺷﺘﻪاﻧـﺪ ﻧﻴـﺰ ﺑـﻪ‬
‫‪ch‬‬

‫ﻋﻤﻞ آﻳﺪ‪.‬‬
‫‪Ar‬‬

‫‪www.SID.ir‬‬
 ‫ ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﺮاواﻧﻲ ﻣﺎﻳﻜﻮﺑﺎﻛﺘﺮﻳﻮم ﺗﻮﺑﺮﻛﻠﻮزﻳﺲ در ﻣﺒﺘﻼﻳﺎن ﺑﻪ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز ﺑﺮوﻧﺶ‬352

‫ﻣﺮاﺟﻊ‬
8. Amoli K. Bronchopulmonary disease in Iranian
1. Chung MP, Lee KS, Han J, et al. Bronchial stenosis due
housewives chronically exposed to indoor smoke. Eur
to anthracofibrosis. Chest 1998; 113: 344-50.
Respir J 1998; 11(3): 659-63.
2. Rosai J. Ackerman’s surgical pathology, 7 th ed. New
9. Mirsadraee M, Saeedi P: Anthracosis of lung:
Delhi: Jaypee Brothers, 1990: 289-290.
Evaluation of potential underlying causes. Journal of
3. Stradling P. Diagnostic bronchoscopy, 5th ed. New
Bronchology 2005; 12: 84-87.
York: Churchil Livingstone, 1986: 155-174.
10. Mulliez P, Billon – Galland MA, Dansin E, et al.
4. Kim JY, Park JS, Kang MJ, et al. Endobronchial
Bronchial anthracosis and pulmonary mica overload.
anthracofibrosis is causally associated with
Rev Mal Respir 2003; 20: 267-71.
tuberculosis. Korean J Intern Med 1996; 51: 351-57.
11. Schlossberg D. Tuberculosis. 3rd ed. New York:
‫ ارﺗﺒــﺎط اﻧﺘﺮاﻛــﻮزﻳﺲ ﺑــﺮﻧﺶ ﺑــﺎ‬.‫ ﺧــﺴﺮوي ل‬،‫ ﻗــﺎﻧﻌﻲ م‬،‫ اﺻــﻼﻧﻲ ج‬.5 Springer – Verlag, 1993; 145.
.1380 ، (‫ ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﺣﻀﺮت ﺑﻘﻴﻪا… )ﻋﺞ‬.‫ﻣﺎﻳﻜﻮﺑﺎﻛﺘﺮﻳﻮم ﺗﻮﺑﺮﻛﻮﻟﻮزﻳﺲ‬ 12. Arnstein A. Non – industrial pneumoconiosis,
pneumoconio – tuberculosis and tuberculosis of the
،6 ‫ ﺷﻤﺎره‬،60 ‫ ﺳﺎل‬،‫ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان‬
mediastinal and bronchial lymph glands in old
.(1381 ‫ )ﺳﺎل‬464 ‫ ﺗﺎ‬460 ‫ﺻﻔﺤﺎت‬ people. Tubercule 1941; 22: 281-95.

D
‫ ﺑﺮرﺳﻲ آﻧﺘﺮاﻛﻮﻓﻴﺒﺮوز رﻳﻪ و‬.‫ ﻫﻤﻜﺎران‬،‫ ﻋﻄﺎران د‬،‫ ﻛﺸﻤﻴﺮي م‬،‫ ﺗﻮﺣﻴﺪي م‬.6 13. Cohen AG, Wessler H. Clinical recognition of
tuberculosis of the major bronchi. Arch Intern Med
-78 ‫ ﺳـﺎﻟﻬﺎي‬،‫ﺑﻴﻤﺎري ﺳﻞ در ﺑﻴﻤﺎران ﺑﺴﺘﺮي در ﺑﻴﻤﺎرﺳﺘﺎن ﻗـﺎﺋﻢ ﻣـﺸﻬﺪ‬ 1939; 63: 1132-57.

SI
،45 ‫ ﺷـﻤﺎره‬،‫ ﻣﺠﻠﻪ داﻧﺸﻜﺪه ﭘﺰﺷﻜﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﺸﻬﺪ‬.1377 14. Choe KO, Jeong HJ, Sohn HY. Tuberculous
bronchial stenosis: CT Finding in 28 cases. AJR AM
.(1381 ‫ )ﺳﺎل‬77 ‫ ﺗﺎ‬73 ‫ﺻﻔﺤﺎت‬ J Roentgenol 1990; 155: 971-76.
7. Najafizadeh K, Zahirifard S, Mohammadi F, et al. 15. Smith LS, Schillaci RF, Sarlin RF. Endobronchial
Bronchial Anthracofibrosis or Anthracotic tuberculosis: Serial fiberoptic bronchoscopy and
Bronchitis. Tanaffos. 2003; 2(8): 7-11. natural history. Chest 1987; 91: 944-47.
of
ive
ch
Ar

1386 ‫ ﭘﺎﻳﻴﺰ‬،3 ‫؛ ﺷﻤﺎره‬26 ‫ دوره‬/ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺳﺎزﻣﺎن ﻧﻈﺎم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﻲ اﻳﺮان‬

www.SID.ir