‫‪ 

            ‬ﺟﻠﺪ ‪ ،27‬ﺷﻤﺎره ‪  1393 ،4‬‬ ‫‪               ‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان(‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ رﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاﺳﻴﻮن ﻟﻴﭙﻴﺪﻫﺎ‪ ،‬زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه و‬
‫ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﻫﺎ در دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك‬
‫‪1‬‬
‫ﻣﺮﻳﻢ رﺿﺎﻳﻴﺎن‪ ،1‬ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﻓﺮاﻣﺮزي‪ ،2‬وﺣﻴﺪ ﻧﻴﻜﻨﺎم‪ *1‬و ﺣﺴﻦ اﺑﺮاﻫﻴﻢ زاده‬

‫‪ 1‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‪ ،‬ﭘﺮدﻳﺲ ﻋﻠﻮم‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ و ﻗﻄﺐ ﺗﺒﺎرزاﺋﻲ ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه اﻳﺮان‬

‫‪ 2‬ﺗﻬﺮان‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺗﻬﺮان‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه داروﺳﺎزي‪ ،‬ﮔﺮوه ﺑﻴﻮﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي داروﻳﻲ‬

‫ﺗﺎرﻳﺦ ﭘﺬﻳﺮش‪93/10/27 :‬‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ درﻳﺎﻓﺖ‪93/8/26 :‬‬

‫ﭼﻜﻴﺪه‬

‫در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ‪ ،‬اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ رﺷﺪ و ﺑﺮﺧﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺗﻨﺶ اﻛﺴﺎﻳﺸﻲ در آﺧﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ رﺷﺪ ‪Nostoc‬‬
‫‪ ellipsosporum‬و ‪ Nostoc piscinale‬ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ رﺷﺪ اﻳﻦ دو ﮔﻮﻧﻪ ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫ﻏﻠﻈﺖ ﺷﻮري اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ .‬اﻳﻦ دو ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺎﻫﺶ اﺛﺮات ﻣﺨﺮب اﻧﻮاع ﻓﻌﺎل اﻛﺴﻴﮋن از زﻳﻤﺎﻳﻪﻫﺎي ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫‪ POX ،SOD ،CAT‬و ‪ PPO‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﻮري ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ زﻳﻤﺎﻳﻪﻫﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮدن ﻣﺤﺘﻮاي ذاﺗﻲ‬
‫ﭘﺮوﻟﻴﻦ در ‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ N. piscinale‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻜﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺤﻤﻞ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮔﻮﻧﻪ اول ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻮري ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎﻟﻮن دي آﻟﺪﺋﻴﺪ)‪ (MDA‬در ‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ N. piscinale‬در ﺷﺮاﻳﻂ ﺷﺎﻫﺪ و در ﺗﻤﺎم ﺳﻄﻮح ﺷﻮري ﻛﻤﺘﺮ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه ﻣﺤﺘﻮاي ﺗﻤﺎم ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﻳﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻻﺗﺮ‬
‫ﺑﻮده و ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲ دار و ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎدﻛﺴﺎﻳﻨﺪه‬
‫ﻫﺎي ﻏﻴﺮ زﻳﻤﺎﻳﻪ اي در ﻛﻨﺎر زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ N. piscinale‬ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺠﻤﻮع ﻓﻴﻜﻮارﻳﺘﺮﻳﻦ و ﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ ﺑﻪ آﻟﻮﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺷﺎﺧﺺ اﻧﺪازه ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم ﻣﻮرد ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺪازه ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري در ﻫﺮ دو ﮔﻮﻧﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ وﻟﻲ اﻳﻦ اﻓﺰاﻳﺶ در ‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي ﻛﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﺳﺒﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﺪازه ﻓﻴﻜﻮ ﺑﻴﻠﻲ زوم و اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﺎراﺋﻲ اﻧﺘﻘﺎل اﻧﺮژي‬
‫ﻧﻮراﻧﻲ ﺑﺎ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪.‬‬

‫واژه ﻫﺎي ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﺷﻮري‪ ،‬ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي‪ ،‬زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه‪ ،‬ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﻫﺎ‪Nostoc ،‬‬

‫* ﻧﻮﻳﺴﻨﺪه ﻣﺴﺌﻮل‪ ،‬ﺗﻠﻔﻦ‪ ، 02161113637 :‬ﭘﺴﺖ اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ‪vniknam@khayam.ut.ac.ir :‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﻫﺎي آﺑﻴﺎري ﺷﺪه ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﻨﺶ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ)‪.(33‬‬ ‫ﺗﻨﺶ ﺷﻮري از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﻨﺶﻫﺎي ﻏﻴﺮزﻳﺴﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري روي رﺷﺪ ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺗﺎﺛﻴﺮ‬ ‫اﺛﺮات زﻳﺎﻧﺒﺎري ﺑﺮﻣﺤﺼﻮﻻت ﻛﺸﺎورزي ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در‬
‫ﻣﻲ ﮔﺬارد )‪.(21‬‬ ‫ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺧﺸﻚ و ﻧﻴﻤﻪ ﺧﺸﻚ دارد و رﺷﺪ و ﻧﻤﻮ ﮔﻴﺎﻫﺎن‬

‫ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮيﻫﺎ اوﻟﻴﻦ ﭘﺮوﻛﺎرﻳﻮتﻫﺎي ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ‬ ‫ﻏﻴﺮﻫﺎﻟﻮﻓﻴﺖ را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬وﺳﻌﺖ ﺧﺎك ﻫﺎي ﺷﻮر در‬

‫در دوره ﭘﺮﻛﺎﻣﺒﺮﻳﻦ‪ ،‬ﺣﺪود ‪ 2/8‬ﺗﺎ ‪ 3/5‬ﻣﻴﻠﻴﺎرد ﺳﺎل ﻗﺒﻞ‬ ‫اﻳﺮان ﺣﺪود ‪ 24‬ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﻜﺘﺎر اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﺎدل ‪ 15‬درﺻﺪ از‬

‫ﺑﻮﺟﻮد آﻣﺪهاﻧﺪ و ﺷﺮاﻳﻂ را ﺑﺮاي ﺣﻴﺎت ﻫﻮازي ﻣﺴﺎﻋﺪ‬ ‫اراﺿﻲ ﻛﺸﻮر ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣﺮوزه ‪ 20‬درﺻﺪ از زﻣﻴﻦﻫﺎي‬
‫ﻛﺸﺖ داده ﺷﺪه در ﺟﻬﺎن و ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻧﻴﻤﻲ از ﻫﻤﻪ زﻣﻴﻦ‪-‬‬
‫ﻛﺮدهاﻧﺪ )‪ .(28‬ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻫﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪه ﻫﺎي اﺻﻠﻲ در‬

‫‪  661‬‬
‫‪             ‬ﺟﻠﺪ ‪ ،27‬ﺷﻤﺎره ‪  1393 ،4‬‬ ‫‪               ‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان(‬

‫ﻣﻮاد و روﺷﻬﺎ‬ ‫ﺑﻮم ﺳﺎزﮔﺎﻧﻬﺎي آﺑﻲ و ﺧﺸﻜﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻓﺮاورده ﻫﺎي‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻛﻪ ارزش داروﻳﻲ و ﺻﻨﻌﺘﻲ دارﻧﺪ را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‬
‫ﮔﻮﻧﻪﻫﺎي اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ) ‪Nostoc‬‬
‫)‪ .(12،8‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻫﺎ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻧﻴﺘﺮوژن‬
‫‪ ellipsosporum‬و ‪ (Nostoc piscinale‬از ﻛﻠﻜﺴﻴﻮن‬
‫اﺗﻤﺴﻔﺮ را ﻧﻴﺰ دارﻧﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﺣﺎﺻﻠﺨﻴﺰي ﻣﺰارع ﺑﺮﻧﺞ‬
‫رﻳﺰﺟﻠﺒﻚ ﻫﺎ در ﮔﺮوه ﺑﻴﻮﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي داروﻳﻲ‪ ،‬داﻧﺸﻜﺪه‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ )‪ (28‬وﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ‪ ،‬ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ و‬
‫داروﺳﺎزي‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮان ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ دو‬
‫ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺣﻔﻆ و ﺑﻘﺎي ﺧﻮد در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻨﺶ ﻫﺎي‬
‫ﮔﻮﻧﻪ در ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت اﺧﻴﺮ ﮔﺮوه ﻣﺬﻛﻮر‪ ،‬از ﺧﺎك اﻳﺮان ﻣﻮرد‬
‫زﻳﺴﺘﻲ و ﻏﻴﺮ زﻳﺴﺘﻲ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ )‪.(29‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺳﺎزي و‬ ‫ﺟﺪاﺳﺎزي‪ ،‬ﺧﺎﻟﺺ‬
‫اﻧﺪ)‪ .(22،16‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ رﺷﺪ و‬ ‫ﺗﻨﺶﻫﺎي ﻏﻴﺮزﻳﺴﺘﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﻮاع ﻓﻌﺎل اﻛﺴﻴﮋن‬

‫دﻳﮕﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻴﺎﺋﻲ و ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ‬ ‫)‪ (ROS‬ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت اﺣﻴﺎﻛﻨﻨﺪهﮔﻲ و ﺳﻤﻴﺖ‬

‫ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ‪ BG-11‬و ﻣﺤﻠﻮلﻫﺎي ‪ NaCl‬ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖﻫﺎي‬ ‫ﺑﺎﻻﻳﻲ دارﻧﺪ و ﺑﺎﻋﺚ آﺳﻴﺐ رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎ‪ ،‬ﻟﻴﭙﻴﺪﻫﺎ‪،‬‬

‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ 200 ،150 ،100 ،50 ،0 ،‬و ‪ 250‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬ ‫ﻛﺮﺑﻮﻫﻴﺪرات ﻫﺎ و ‪ DNA‬ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻧﻮاع ﻓﻌﺎل اﻛﺴﻴﮋن‬

‫ﺑﺮاي ﻛﺸﺖ دادن ﺟﻠﺒﻚﻫﺎ از ارﻟﻦﻫﺎي ‪ 250‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮي‬ ‫ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ﺑﺮﺧﻲ از ژنﻫﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬارد‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ‬

‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ارﻟﻦ ﺑﻌﺪ از ﺳﺘﺮون ﺷﺪن ﺗﻮﺳﻂ‬ ‫ﻓﺮاﻳﻨﺪﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ رﺷﺪ‪ ،‬ﭼﺮﺧﻪ ﺳﻠﻮﻟﻲ‪ ،‬ﻣﺮگ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي‬

‫اﺗﻮﻛﻼو ‪ 45‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ‪ BG-11‬و ‪ 5‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ‬ ‫ﺷﺪه )‪ (PCD‬و دﻓﺎع در ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎري زا را ﻛﻨﺘﺮل‬

‫ﻣﺤﻠﻮل ﻧﻤﻚ )‪ (NaCl‬اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺸﺖ ﻣﻘﺪار‬ ‫ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ )‪ .(30‬زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه ﺑﺎ ﺟﺎروب ﻛﺮدن‬

‫‪Cell pack‬‬ ‫ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﻠﺒﻚ در ﻫﺮ ارﻟﻦ ﻣﺠﺪدا از روش‬ ‫اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت اﺛﺮات ﺳﻤﻲ آﻧﻬﺎ را ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪.‬‬

‫‪ valume‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﻫﺮ دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك از اﻳﻦ‬
‫روش اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ و ﺑﻌﺪ از ﻛﺸﺖ دادن ﺗﻤﺎم ارﻟﻦ ﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫دﺳﺘﮕﺎه ﻓﻴﺘﻮﺗﺮون ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﺗﻤﺎم‬
‫ﺷﺮاﻳﻂ از ﺟﻤﻠﻪ رﻃﻮﺑﺖ ﻧﺴﺒﻲ‪ ،‬دﻣﺎ و ﺷﺪت ﻧﻮر ﻳﻜﺴﺎن‬
‫ﺑﻮد‪ .‬دﻣﺎي ﻓﻴﺘﻮﺗﺮون‪ 25±1‬ﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮاد و ﺷﺪت ﻧﻮر ‪3000‬‬
‫‪ Lux‬ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮيﻫﺎي ﻛﺸﺖ داده ﺷﺪه ﺑﻌﺪ از ‪9‬‬
‫روز )آﺧﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ( ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﻨﺠﺶ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي‬
‫ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻤﻊ آوري ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﻫﺎ )‪ (PBP‬ﺗﺮﻛﻴﺒﺎﺗﻲ ﻣﺤﻠﻮل در آب‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺳﻤﻲ و ﺳﺮﻃﺎن زا ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻌﻨﻮان‬
‫رﻧﮕﻴﺰه ﻫﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ اﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎري دارﻧﺪ )‪ .(9‬ﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ‬
‫ﻫﺎ )‪ (PC‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ داﺷﺘﻦ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ و‬
‫ﻓﺎرﻣﺎﻛﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ از ﺟﻤﻠﻪ ﺟﺎروب ﻛﺮدن اﻧﻮاع ﻓﻌﺎل‬
‫اﻛﺴﻴﮋن‪ ،‬ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺿﺪ ﺳﺮﻃﺎﻧﻲ و ﺧﻮاص ﺿﺪ اﻟﺘﻬﺎﺑﻲ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ اﻫﻤﻴﺖ را دارﻧﺪ‪ .‬ﺑﺮﺧﻲ از ﮔﺰارش ﻫﺎ ﺣﺎﻛﻲ از‬
‫ﻧﻘﺶ اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي ﻏﻴﺮ زﻳﻤﺎﻳﻪ اي‬

‫ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي وزن ﺧﺸﻚ‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ )‪.(27‬‬

‫ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲ از ﻣﺤﻴﻂ ﻛﺸﺖ ﺟﺪا ﺷﺪه و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﺟﺪا ﻛﺮدن ﻧﻤﻚ ازﺳﻠﻮلﻫﺎ‪ ،‬آنﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺤﻠﻮل ﻧﺮﻣﺎل ‪NaCl‬‬
‫)‪ (%0/09‬ﺷﺴﺘﺸﻮ داده ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ وزن ﺧﺸﻚ‬
‫ﻛﺎﻏﺬ ﺻﺎﻓﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 4‬ﺳﺎﻋﺖ در دﻣﺎي ‪ 60‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ‪-‬‬
‫ﮔﺮاد در آون ﻗﺮار داده ﺷﺪﻧﺪ‪ .‬اﻃﻤﻴﻨﺎن از ﺧﺸﻚ ﺷﺪن‬
‫ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻫﺎ ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺗﻮزﻳﻦ ﻣﻜﺮر اﻳﻦ ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻫﺎ‬
‫در اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ اﺛﺮ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﻮري ‪ NaCl‬ﺑﺮ‬
‫رﺷﺪ و ﺑﺮﺧﻲ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ و ﺑﻴﻮﺷﻴﻤﻴﺎﺋﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه و ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﻫﺎ در‬
‫ﻳﺎﺧﺘﻪ ﻫﺎي‪ Nostoc ellipsosporum‬و ‪Nostoc piscinale‬‬
‫در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ رﺷﺪ ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﮔﺰارش ﻣﻲ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪  662‬‬
‫‪             ‬ﺟﻠﺪ ‪ ،27‬ﺷﻤﺎره ‪  1393 ،4‬‬ ‫‪               ‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان(‬

‫)‪ Packer (1968‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ)‪ .(13‬ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻘﺪار ‪ 1‬ﮔﺮم‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 2‬ﺑﺎر ﺑﺎ ﻓﻮاﺻﻞ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ )ﭘﺲ از ‪ 4‬ﺳﺎﻋﺖ(‬
‫ﺟﻠﺒﻚ ﺗﺮ از‪ N. ellipsospurum‬ﺗﻮﺳﻂ ‪1/5‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ ‪TCA‬‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدﻳﺪ)‪.(17‬‬
‫)ﺗﺮيﻛﻠﺮواﺳﺘﻴﻚ اﺳﻴﺪ( ‪ 0/01‬درﺻﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ‪ 2‬ﮔﺮم‬
‫اﺳﺘﺨﺮاج و ﺳﻨﺠﺶ ﭘﺮوﻟﻴﻦ آزاد‪ :‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﺨﺮاج و‬
‫زﻳﺘﻮده ﺗﺮ از ‪ N. piscinale‬ﺗﻮﺳﻂ ‪ 2‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ ‪0 /01 ،TCA‬‬
‫ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻘﺪار ﭘﺮوﻟﻴﻦ آزاد ﻣﻮﺟﻮد در ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ‪ ،‬از روش‬
‫درﺻﺪ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻋﺼﺎره ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﺑﻪ ﻣﺪت ‪10‬‬
‫)‪ Bates et al. (1973‬اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﻳﺪ)‪ .(7‬ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻴﺰان‬
‫دﻗﻴﻘﻪ در ‪ 13000 rpm‬ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژﺷﺪ‪ .‬در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪي ﺑﻪ‬
‫‪ 1‬ﮔﺮم از زﻳﺘﻮده ﺗﺮ ﺟﻠﺒﻚ ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﺪ و ﺗﻮﺳﻂ ‪ 4‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ‬
‫‪ 0/5‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ از ﻣﺤﻠﻮل ﺣﺎﺻﻞ از ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ ﻣﻘﺪار ‪ 1‬ﻣﻴﻠﻲ‬
‫ﻣﺤﻠﻮل ﺳﻮﻟﻔﻮﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ اﺳﻴﺪ ‪ %3‬در ﻳﻚ ﻫﺎون ﭼﻴﻨﻲ‬
‫ﻟﻴﺘﺮ ﻣﺤﻠﻮل ‪ 20‬درﺻﺪ ‪ TCA‬ﺣﺎوي ‪ 0/5‬درﺻﺪ ﺗﻴﻮ‬
‫رﻳﺨﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬دﻳﻮارة ﺳﻠﻮﻟﻲ ﻫﺮ دوﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﺑﺎرﺑﻴﺘﻮرﻳﻚ اﺳﻴﺪ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﺨﻠﻮط ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻪ ﻣﺪت‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﺋﻴﺪن ﻣﻘﺎوم ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬از اﻳﻦ رو‪ ،‬دﻳﻮارة ﺳﻠﻮﻟﻲ‬
‫‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ در دﻣﺎي ‪ 95‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد ﺣﻤﺎم آب ﮔﺮم ﻗﺮار‬
‫در‪ N. ellipsosporum‬ﺑﺎ اﻣﻮاج ﻓﺮاﺻﻮت ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 10‬دﻗﻴﻘﻪ‬
‫داده ﺷﺪ و ﺳﭙﺲ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺳﺮد ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﺑﻌﺪ از‬
‫)‪ 5‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﭘﺎﻟﺲ‪ 5 ،‬ﺛﺎﻧﻴﻪ اﺳﺘﺮاﺣﺖ( ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺷﺪ اﻣﺎ ﺑﺮاي ﭘﺎره‬
‫اﻳﻦ ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﻠﻮط ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 10‬دﻗﻴﻘﻪ در دﻣﺎي‬
‫ﻛﺮدن دﻳﻮارة ﺳﻠﻮﻟﻲ ‪ N. piscinale‬از دو روش اﻧﺠﻤﺎد‬
‫ﻣﺤﻴﻂ و دور ‪ 13000 rpm‬ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ ﺷﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺟﺬب‬
‫واﻣﻮاج ﻓﺮا ﺻﻮت اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬اﺑﺘﺪا ﻳﻚ ﮔﺮم ﺑﺎﻓﺖ ﺗﺮ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺤﻠﻮل روﻳﻲ ﺣﺎﺻﻞ از ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ در ﻃﻮل ﻣﻮجﻫﺎي ‪532‬‬
‫ﻫﻤﺮاه ‪ 4‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ ﺑﺎﻓﺮ اﺳﺘﺨﺮاج را ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 30‬دﻗﻴﻘﻪ در‬
‫و‪ 600‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪ و در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻘﺪار ﻣﺎﻟﻮن دي‬
‫دﻣﺎي ‪ -70‬ﻗﺮار داده ﺗﺎ ﻛﺎﻣﻼ ﻳﺦ ﺑﺰﻧﺪ ﺳﭙﺲ ﺑﺎ اﻣﻮاج ﻓﺮا‬
‫آﻟﺪﻫﻴﺪ )ﺑﺎ ﺿﺮﻳﺐ ﺧﺎﻣﻮﺷﻲ ‪ 155‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮل ﺑﺮ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﻣﺘﺮ(‬
‫ﺻﻮت ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 20‬دﻗﻴﻘﻪ )‪ 5‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﭘﺎﻟﺲ‪ 5 ،‬ﺛﺎﻧﻴﻪ اﺳﺘﺮاﺣﺖ(‬
‫ﻛﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاﺳﻴﻮن ﻟﻴﭙﻴﺪﻫﺎﺳﺖ‪ ،‬ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺎﻧﻮﻣﻮل در‬
‫دﻳﻮارة ﺳﻠﻮﻟﻲ ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻮاد اﺿﺎﻓﻪ‪،‬‬
‫ﮔﺮم وزن ﺗﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻠﻮل ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 20‬دﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ‪ 13000‬دور ﺑﺮ‬
‫ﻛﺎﺗﺎﻻز )‪ :(CAT‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮرﺳﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎﺗﺎﻻز از روش‬ ‫دﻗﻴﻘﻪ )‪ (rpm‬ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ ﺷﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ‪ 1‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ از روﺷﻨﺎور‬
‫)‪ Aebi (1984‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ)‪ .(5‬ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮر ‪ 625‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺎ ‪ 2‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ اﺳﺘﻴﻚ اﺳﻴﺪ ﮔﻼﺳﻴﺎل و ‪ 2‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ‬
‫ﺑﺎﻓﺮ ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﻓﺴﻔﺎت ‪ 50‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر را ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ‪75‬‬ ‫اﺳﻴﺪ ﻧﻴﻦ ﻫﻴﺪرﻳﻦ )ﺷﺎﻣﻞ ‪ 1/25‬ﻣﻴﻠﻲ ﮔﺮم ﻧﻴﻦ ﻫﻴﺪرﻳﻦ ﺣﻞ‬
‫ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪ ﻫﻴﺪروژن ‪ 3‬درﺻﺪ و‪ 10‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﺑﺎﻓﺮ‬ ‫ﺷﺪه در ‪ 20‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ اﺳﻴﺪ ﻓﺴﻔﺮﻳﻚ ‪ 6‬ﻣﻮﻻر و ‪ 30‬ﻣﻴﻠﻲ‬
‫‪Tris-HCl‬را ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﻮوت ﻛﻮارﺗﺰ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن‬ ‫ﻟﻴﺘﺮ اﺳﺘﻴﻚ اﺳﻴﺪ ﮔﻼﺳﻴﺎل( و ‪ 1‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ آب ﻣﻘﻄﺮ ﺑﻪ ﻣﺪت‬
‫ﺟﻬﺖ ﻫﻀﻢ ﺗﺪرﻳﺠﻲ‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه اﺳﭙﻜﺘﺮوﻓﺘﻮﻣﺘﺮ در ﻣﺪ‬ ‫‪ 1‬ﺳﺎﻋﺖ در دﻣﺎي ‪ 100‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد ﻗﺮار داده ﺷﺪ و‬
‫‪ Kinetic‬در ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 240‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺻﻔﺮ ﮔﺮدﻳﺪ و ﺳﭙﺲ‬ ‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﺣﻤﺎم ﻳﺦ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻮل‬
‫ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎﺗﺎﻻز‪ 10 ،‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﻋﺼﺎره‬ ‫واﻛﻨﺶ ‪ 4‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ ﺗﻮﻟﻮﺋﻦ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و ﺟﺬب ﻣﺤﻠﻮل )ﻓﺎز‬
‫زﻳﻤﺎﻳﻪ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك را ﺑﻪ ﺟﺎي ‪10‬‬ ‫رﻧﮕﻲ( در ‪ 520‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻴﺰان‬
‫ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﺑﺎﻓﺮ ‪ Tris-HCl‬ﺑﻪ ﻛﻮوت اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و در ﻣﺪت‬ ‫ﭘﺮوﻟﻴﻦ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم ﭘﺮوﻟﻴﻦ ﺑﻪ ازاي ﮔﺮم وزن ﺗﺮ‬
‫‪ 180‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺎﺗﺎﻻز ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪ ΔAbs/min‬ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻤﻲ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ واﺣﺪ زﻳﻤﺎﻳﻪاي ﻣﻴﻠﻲ‬ ‫ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻴﺰان ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاﺳﻴﻮن ﻟﻴﭙﻴﺪﻫﺎ‪ :‬ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﻨﺠﺶ‬
‫ﮔﺮم ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ)‪ (Unit mg-1 protein‬ﮔﺰارش ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻴﺰان ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاﺳﻴﻮن ﻟﻴﭙﻴﺪﻫﺎي ﻏﺸﺎء ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﻴﺰان ﻣﺎﻟﻮن‬
‫دي آﻟﺪﻫﻴﺪ )‪ (MDA‬ﺗﻮﻟﻴﺪﺷﺪه‪ ،‬از روش ‪Heath and‬‬

‫‪  663‬‬
‫‪             ‬ﺟﻠﺪ ‪ ،27‬ﺷﻤﺎره ‪  1393 ،4‬‬ ‫‪               ‬‬
‫ﻓﺴﻔﺎت ‪ mM 50‬ﺑﺎ ‪، pH=7/5‬ﻣﺘﻴﻮﻧﻴﻦ ‪mM Na- ،13 mM‬‬
‫‪ ،0/1 EDTA‬ﻧﻴﺘﺮوﺑﻠﻮ ﺗﺘﺮازوﻟﻴﻮم )‪،75 μM (NBT‬‬
‫رﻳﺒﻮﻓﻼوﻳﻦ ‪ 75 μM‬و ﻣﻘﺪار ‪ 100‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ از ﻋﺼﺎره‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬اﻳﻦ روش ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺒﺪﻳﻞ ‪ NBT‬ﺑﻪ ﻓﻮرﻣﺎزان در‬
‫ﺣﻀﻮر ﻧﻮر و ﺗﺸﻜﻴﻞ رﻧﮓ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ زﻳﻤﺎﻳﻪ‬
‫ﺳﻮﭘﺮاﻛﺴﻴﺪ دﻳﺴﻤﻮﺗﺎز در ﻣﺤﻴﻂ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬از اﻧﺠﺎم‬
‫واﻛﻨﺶ ﻣﺬﻛﻮر ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﻛﺮده و ﺗﺸﻜﻴﻞ و ﻇﻬﻮر رﻧﮓ را‬
‫ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ‪ 12‬دﻗﻴﻘﻪ ﺟﺬب آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه‬
‫اﺳﭙﻜﺘﺮوﻓﺘﻮﻣﺘﺮ و ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 560‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺧﻮاﻧﺪه ﺷﺪ)‪.(11‬‬
‫ﺳﻨﺠﺶ ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﻫﺎ‪ :‬ﺑﺮاي ﺳﻨﺠﺶ ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ‪-‬‬
‫ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎ از روش ‪ Wyman‬و ‪ (1986) Fay‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‬
‫)‪ .(32‬ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ از ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﻴﻮن ﻧﻮﺳﺘﻮك ﻛﺎﻣﻼ ﻫﻤﮕﻦ‬
‫ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 5‬ﺗﺎ ‪ 10‬دﻗﻴﻘﻪ ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ ﺷﺪ و ﺑﺨﺶ روﻳﻲ‬
‫درﻣﻴﻠﻲ ﮔﺮم ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ )‪ (Unit mg-1 protein‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﮔﺮدﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺧﺎرج ﺷﺪ‪ .‬روي ﺗﻪ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ‪ 60‬ﺗﺎ ‪ 150‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ‬
‫ﮔﻠﻴﺴﺮول ﺧﺎﻟﺺ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و ﻣﺨﻠﻮط ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ 24‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫در ﺗﺎرﻳﻜﻲ و در دﻣﺎي ‪ 4‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺳﭙﺲ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺨﻠﻮط ﻣﻘﺪاري آب ﻣﻘﻄﺮ اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﮔﻠﻴﺴﺮول‬
‫‪ 10‬درﺻﺪ ﮔﺮدد‪ .‬اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮك اﺳﻤﺰي ﺷﺪه‪،‬‬
‫ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﺗﺮﻛﻴﺪه و ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎ آزاد ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ‬
‫ﻣﺤﻠﻮل ﺣﺎﺻﻞ اﺳﺘﺎت ﺳﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﻘﺪاري اﻓﺰوده ﺗﺎ ﻏﻠﻈﺖ آن‬
‫در ﻣﺤﻠﻮل ‪ 200‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﺷﻮد‪ .‬ﻣﺨﻠﻮط ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻪ ﻣﺪت‬
‫‪ 10‬دﻗﻴﻘﻪ ﺳﺎﻧﺘﺮﻳﻔﻮژ ﺷﺪ و ﺟﺬب ﺑﺨﺶ روﻳﻲ را در ﻃﻮل‬
‫ﻣﻮج ﻫﺎي ‪ 652 ،615 ،562‬و ‪ 750‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻏﻠﻈﺖ ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮﻣﻮلﻫﺎي زﻳﺮ ﺑﺮ‬
‫ﺣﺴﺐ ﻣﻴﻜﺮوﮔﺮم ﺑﺮ ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪AP = [1000× (A652-A750)-208×(A615-A750)]/5.09‬‬
‫‪PC = [1000× (A615-A750)-474×(A652-A750)]/5.34‬‬
‫‪PE = [1000× (A562-A750)-2.41×(PC)-‬‬
‫‪0.949×(AP)]/9.62‬‬
‫آﻧﺎﻟﻴﺰﻫﺎي آﻣﺎري‪ :‬ﺗﻤﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎي اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ در ﻗﺎﻟﺐ‬
‫ﻃﺮح ﻛﺎﻣﻼ ﺗﺼﺎدﻓﻲ ﺑﺎ ‪ 4‬ﺗﻜﺮار اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪ .‬دادهﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ‬
‫از ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻧﺮم اﻓﺰار آﻣﺎري ‪) SPSS‬ﻧﺴﺨﻪ ‪(21‬‬
‫ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ وﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ دادهﻫﺎ در‬
‫‪  664‬‬
‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان(‬
‫ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاز )‪ :(POX‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﺑﻪ روش )‪(1991‬‬
‫‪ Abeles‬و ‪ Biles‬اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪ )‪ .(3‬اﺑﺘﺪا ‪ 2‬ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ‬
‫ﺑﺎﻓﺮ اﺳﺘﺎت ﺳﺪﻳﻢ ‪ 200‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﺑﺎ ‪ pH=5‬را ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ‬
‫‪ 200‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪ ﻫﻴﺪروژن ‪ 3‬درﺻﺪ و ‪100‬‬
‫ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﺑﻨﺰﻳﺪﻳﻦ ‪ 20‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر در ﻣﺘﺎﻧﻮل ‪ 50‬درﺻﺪ و‬
‫‪ 50‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﺑﺎﻓﺮ ‪ Tris-HCl‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﻮوت ﺷﻴﺸﻪ اي‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه اﺳﭙﻜﺘﺮوﻓﺘﻮﻣﺘﺮ در ﻣﺪ‬
‫‪ Kinetic‬در ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 530‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺻﻔﺮ ﺷﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺮاي‬
‫اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاز‪ 50 ،‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﻋﺼﺎره‬
‫زﻳﻤﺎﻳﻪ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك ﺑﻪ ﺟﺎي ‪50‬‬
‫ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﺑﺎﻓﺮ ‪ Tris-HCl‬ﺑﻪ ﻛﻮوت اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و در ﻣﺪت‬
‫‪ 60‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاز ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ‪ ΔAbs/min‬ﺗﺮﺳﻴﻢ‬
‫ﺷﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻤﻲ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ واﺣﺪ زﻳﻤﺎﻳﻪ اي‬
‫ﭘﻠﻲ ﻓﻨﻞ اﻛﺴﻴﺪاز )‪ :(PPO‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﺑﻪ روش‬
‫)‪Raymond et al. (1993‬اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪ)‪ .(26‬اﺑﺘﺪا ‪2/5‬‬
‫ﻣﻴﻠﻲ ﻟﻴﺘﺮ ﺑﺎﻓﺮ ﻓﺴﻔﺎت ﭘﺘﺎﺳﻴﻢ ﺑﺎ ‪ pH=6.8‬ﻛﻪ دﻣﺎي آن ‪40‬‬
‫درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮاد ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ‪ 200‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ‬
‫ﭘﻴﺮوﮔﺎﻟﻮل و‪ 20‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﺑﺎﻓﺮ ‪ Tris-HCl‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﻮوت‬
‫ﺷﻴﺸﻪ اي اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ آن‪ ،‬دﺳﺘﮕﺎه اﺳﭙﻜﺘﺮوﻓﺘﻮﻣﺘﺮ‬
‫در ﻣﺪ ‪ Kinitic‬در ﻃﻮل ﻣﻮج ‪ 430‬ﻧﺎﻧﻮﻣﺘﺮ ﺻﻔﺮ ﺷﺪ و ﺳﭙﺲ‬
‫ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﭘﻠﻲ ﻓﻨﻞ اﻛﺴﻴﺪاز‪ 20 ،‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ‬
‫ﻋﺼﺎره زﻳﻤﺎﻳﻪ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎي ‪ 20‬ﻣﻴﻜﺮوﻟﻴﺘﺮ ﺑﺎﻓﺮ ‪ Tris-HCl‬ﺑﻪ ﻛﻮوت اﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪ و‬
‫در ﻣﺪت ‪ 60‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﭘﻠﻲ ﻓﻨﻞ اﻛﺴﻴﺪاز ﺑﺮ ﺣﺴﺐ‬
‫‪ Abs/min‬ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻤﻲ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ‬
‫واﺣﺪ زﻳﻤﺎﻳﻪ اي در ﻣﻴﻠﻲ ﮔﺮم ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ)‪(Unit mg-1 protein‬‬
‫ﮔﺰارش ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺳﻮﭘﺮ اﻛﺴﻴﺪ دﻳﺴﻤﻮﺗﺎز )‪ :(SOD‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﺑﺎ‬
‫ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ آن در ﺑﺎزدارﻧﺪﮔﻲ واﻛﻨﺶ اﺣﻴﺎﻳﻲ ﻓﺘﻮﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ‬
‫ﻧﻴﺘﺮوﺑﻠﻮ ﺗﺘﺮازوﻟﻴﻮم )‪ (NBT‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدﻳﺪ‪ .‬ﻣﺤﻠﻮل واﻛﻨﺶ‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس ﺳﻨﺠﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﻤﺎﻳﻪ در ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺤﺘﻮي ﺑﺎﻓﺮ‬
‫‪             ‬ﺟﻠﺪ ‪ ،27‬ﺷﻤﺎره ‪  1393 ،4‬‬ ‫‪               ‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان(‬

‫‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‬ ‫ﺳﻄﺢ ﺧﻄﺎي ‪ (P <%5 ) % 5‬ﺑﺎ آزﻣﻮن داﻧﻜﻦ )‪(DMRT‬‬
‫)ﺷﻜﻞ‪ a، 1‬و‪.( b‬‬ ‫اﻧﺠﺎم ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﺮوﻟﻴﻦ در دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك ﺣﺎﻛﻲ از‬

‫ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺤﺘﻮاي ﭘﺮوﻟﻴﻦ در ‪ N. ellipsosporum‬ﺗﺎ ‪ 150‬ﻣﻴﻠﻲ‬
‫ﻣﻮﻻر ﻧﻤﻚ و ﺳﭙﺲ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲ دار ﺑﻪ ﺳﻄﺤﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ از‬
‫ﺷﺎﻫﺪ در ﺷﻮري ‪ 200‬و ‪ 250‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﻧﻤﻚ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﺮوﻟﻴﻦ در ﮔﻮﻧﻪ ‪ N. piscinale‬در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﮔﻮﻧﻪ‬
‫اول ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ و ﺗﻨﻬﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲ دار در ﻣﺤﺘﻮاي ﭘﺮوﻟﻴﻦ‬
‫در ﻏﻠﻈﺖ ‪ 250‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﻧﻤﻚ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد )ﺷﻜﻞ‪2‬‬
‫‪ a،‬و‪ .( b‬ﺑﺮرﺳﻲ روﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺎﻟﻮن دي آﻟﺪﺋﻴﺪ)‪(MDA‬‬
‫در دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻨﺶ‬
‫ﺷﻮري ﻣﺤﺘﻮاي ﻣﺎﻟﻮن دي آﻟﺪﺋﻴﺪ در ﻫﺮ دو ﮔﻮﻧﻪ روﻧﺪ‬
‫ﻛﺎﻫﺸﻲ دارد وﻟﻲ اﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ در ‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ دوم ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﺗﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎن‬
‫از ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮدن ﺳﻴﺴﺘﻢ ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪﮔﻲ در ﮔﻮﻧﻪ اول ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺷﻜﻞ ‪ -1‬اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ‪ NaCl‬ﺑﺮ وزن ﺧﺸﻚ دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك در اﻧﺘﻬﺎي‬
‫)ﺷﻜﻞ ‪ c ،2‬و‪.(d‬‬ ‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ رﺷﺪ )ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻪ ﺗﻜﺮار ‪ ±‬اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن داﻧﻜﻦ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﺣﺮوف‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻛﺎﺗﺎﻻز در‬
‫ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم اﺧﺘﻼف ﻣﻌﺘﻲ دار )‪ (P≤0.05‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬
‫‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ ،‬ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ زﻳﻤﺎﻳﻪ در‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ‬
‫ﺗﻤﺎم ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲ‪-‬‬
‫داري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ زﻳﻤﺎﻳﻪ در‬ ‫در ‪ N. ellipsosporum‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري‪ ،‬وزن ﺧﺸﻚ‬
‫ﻏﻠﻈﺖ ‪ 50‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر وﺟﻮد دارد‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﻌﻴﺎر اﺻﻠﻲ رﺷﺪ اﺳﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲ‬
‫از ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻛﺎﺗﺎﻻز در‬ ‫داري را در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬روﻧﺪ اﻳﻦ‬
‫‪ ، N. piscinale‬در ﺗﻤﺎم ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 200‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﺻﻌﻮدي اﺳﺖ و ﺑﻌﺪ از‬
‫زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﻲداري‬ ‫آن روﻧﺪ ﻧﺰوﻟﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬رﺷﺪ در ‪ N. piscinale‬ﻧﻴﺰ ﺑﺎ‬
‫را ﺑﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﻤﻚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲ دار ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و اﻳﻦ روﻧﺪ‬
‫زﻳﻤﺎﻳﻪ در ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ‪ 150‬و ‪ 200‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 200‬ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر اﻓﺰاﻳﺸﻲ اﺳﺖ و ﺑﻌﺪ از‬
‫)ﺷﻜﻞ ‪ a ،3‬و ‪ .(b‬ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺰان اﻓﺰاﻳﺶ‬ ‫آن روﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﺷﺪ ﻧﺰوﻟﻲ اﺳﺖ و در واﻗﻊ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻴﺎن‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ CAT‬در در ‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ‬ ‫ﻛﺮد ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان رﺷﺪ در ﻫﺮ دو ﮔﻮﻧﻪ در ﻏﻠﻈﺖ ‪200‬‬
‫دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻴﻠﻲﻣﻮﻻر ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬روﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮات رﺷﺪي در دو‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﻤﺎﻳﻪ‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻫﺮ دو‬

‫ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاز در ‪ N. ellipsosporum‬ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲداري را‬ ‫ﮔﻮﻧﻪ در ﻏﻠﻈﺖ ‪ 200‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﻧﻤﻚ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان رﺷﺪ‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاز‬ ‫را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻳﻨﺤﺎل ﻣﻴﺰان اﻓﺰاﻳﺶ رﺷﺪ در‬

‫‪  665‬‬
‫‪             ‬ﺟﻠﺪ ‪ ،27‬ﺷﻤﺎره ‪  1393 ،4‬‬ ‫‪               ‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان(‬

‫ﻏﻠﻈﺖ ‪ 50‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اﺳﺖ ) ﺷﻜﻞ ‪c ،3‬‬ ‫در ‪ N. piscinale‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺼﻮرت ﻣﻌﻨﻲ داري‬
‫و‪.(d‬‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ زﻳﻤﺎﻳﻪ در‬

‫ﺷﻜﻞ ‪-2‬اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ‪ NaCl‬ﺑﺮ ﻣﺤﺘﻮاي ﭘﺮوﻟﻴﻦ و ﻣﺎﻟﻮن دي آﻟﺪﺋﻴﺪ در دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك در اﻧﺘﻬﺎي ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ رﺷﺪ )ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻪ ﺗﻜﺮار ‪±‬‬
‫اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن داﻧﻜﻦ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﺣﺮوف ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم اﺧﺘﻼف ﻣﻌﺘﻲ دار )‪ (P≤0.05‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪-3‬اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ‪ NaCl‬ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﻛﺎﺗﺎﻻز)‪ (CAT‬و ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاز)‪ (POX‬در دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك در اﻧﺘﻬﺎي ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ رﺷﺪ )ﻣﻘﺎدﻳﺮ‬
‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻪ ﺗﻜﺮار ‪ ±‬اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن داﻧﻜﻦ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﺣﺮوف ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم اﺧﺘﻼف ﻣﻌﺘﻲ دار‬
‫)‪ (P≤0.05‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬
‫ﻣﻮﻻر ﻛﺎﻣﻼ اﻓﺰاﻳﺸﻲ اﺳﺖ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان‬ ‫در ﺗﻤﺎم ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﺳﻮﭘﺮاﻛﺴﻴﺪدﻳﺴﻤﻮﺗﺎز در‬
‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ زﻳﻤﺎﻳﻪ در اﻳﻦ ﻏﻠﻈﺖ وﺟﻮد دارد‪ .‬ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ‬ ‫‪ N. ellipsosporum‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲ داري را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ‬
‫زﻳﻤﺎﻳﻪ در‪ N. piscinale‬ﻧﻴﺰ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً در ﺗﻤﺎم ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ﻣﻮرد‬ ‫ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ و اﻳﻦ روﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 150‬ﻣﻴﻠﻲ‬

‫‪  666‬‬
‫‪             ‬ﺟﻠﺪ ‪ ،27‬ﺷﻤﺎره ‪  1393 ،4‬‬ ‫‪               ‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان(‬

‫ﻣﻮﻻر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ اﺳﺖ) ﺷﻜﻞ ‪ a ،4‬و ‪.(b‬‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲ داري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‬
‫و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ زﻳﻤﺎﻳﻪ در ﺗﻴﻤﺎر ‪ 100‬ﻣﻴﻠﻲ‬

‫ﺷﻜﻞ‪-4‬اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ‪ NaCl‬ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﺳﻮﭘﺮاﻛﺴﻴﺪ دﻳﺴﻤﻮﺗﺎز)‪ (SOD‬و ﭘﻠﻲ ﻓﻨﻞ اﻛﺴﻴﺪاز)‪ (PPO‬در دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك در اﻧﺘﻬﺎي ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ رﺷﺪ )ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻪ ﺗﻜﺮار ‪ ±‬اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن داﻧﻜﻦ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﺣﺮوف ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم‬
‫اﺧﺘﻼف ﻣﻌﺘﻲ دار )‪ (P≤0.05‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ‪-5‬اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ‪ NaCl‬ﺑﺮ ﻣﺤﺘﻮاي آﻟﻮﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ)‪ (AP‬و ﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ)‪ (PC‬در دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك در اﻧﺘﻬﺎي ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ رﺷﺪ )ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻪ‬
‫ﺗﻜﺮار ‪ ±‬اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن داﻧﻜﻦ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﺣﺮوف ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم اﺧﺘﻼف ﻣﻌﺘﻲ دار )‪(P≤0.05‬‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬
‫ﻣﻮﻻر ﻛﺎﻣﻼ ﺻﻌﻮدي اﺳﺖ و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ‬ ‫‪N. ellipsosporum‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﭘﻠﻲﻓﻨﻞاﻛﺴﻴﺪاز در‬
‫زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 200‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در‬ ‫ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري‬
‫‪ N. piscinale‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﭘﻠﻲﻓﻨﻞ‬ ‫را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ و اﻳﻦ روﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺗﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ 200‬ﻣﻴﻠﻲ‬

‫‪  667‬‬
‫‪             ‬ﺟﻠﺪ ‪ ،27‬ﺷﻤﺎره ‪  1393 ،4‬‬ ‫‪               ‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان(‬

‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ آﻧﺰﻳﻢ در ‪ N. ellipsosporum‬ﻛﺎﻣﻼً‬ ‫اﻛﺴﻴﺪاز اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‬
‫واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻏﻠﻈﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ زﻳﻤﺎﻳﻪ در ﻏﻠﻈﺖ ‪ 250‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر‬
‫وﺟﻮد دارد) ﺷﻜﻞ ‪ c ،4‬و ‪ .(d‬ﺑﺎاﻳﻨﺤﺎل ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ‬

‫ﺷﻜﻞ‪-6‬اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ‪ NaCl‬ﺑﺮ ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﻴﻜﻮارﻳﺘﺮﻳﻦ)‪ (PE‬و ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ)‪ (PBP‬در دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك در اﻧﺘﻬﺎي ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ رﺷﺪ )ﻣﻘﺎدﻳﺮ‬
‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻪ ﺗﻜﺮار ‪ ±‬اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﻴﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن داﻧﻜﻦ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و ﺣﺮوف ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم اﺧﺘﻼف ﻣﻌﺘﻲ دار‬
‫)‪ (P≤0.05‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬
‫ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ اﻳﻦ دو رﻧﮕﻴﺰه زﻳﺴﺘﻲ در‪N. piscinale‬‬ ‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ ﻣﺤﺘﻮاي‬
‫ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﺘﺮ از ﮔﻮﻧﻪ دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫آﻟﻮﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ در ﮔﻮﻧﻪ ‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪،‬‬

‫ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﻴﻜﻮارﻳﺘﺮﻳﻦ در ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ‪ 150، 100‬و‪ 250‬ﻣﻴﻠﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻮاي آﻟﻮﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ در ﺗﻤﺎم ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ‬

‫ﻣﻮﻻر در ‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲ‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان آن در‬

‫داري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ اﻣﺎ در ﺗﻴﻤﺎرﻫﺎي ‪ 50‬و‪ 200‬ﻣﻴﻠﻲ‬ ‫ﻏﻠﻈﺖ ‪ 100‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺤﺘﻮاي‬

‫ﻣﻮﻻر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ‪ .‬اﻣﺎ‬ ‫آﻟﻮﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ ﻧﻴﺰ در‪ N. piscinale‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰاﻳﺶ‬

‫در ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﻴﻜﻮارﻳﺘﺮﻳﻦ در ‪ N. piscinale‬ﺗﺤﺖ‬ ‫ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان آن در ﺗﻴﻤﺎر ‪50‬‬

‫ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ‬ ‫ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر وﺟﻮد دارد) ﺷﻜﻞ ‪ a ،5‬و ‪ .(b‬ﻣﺤﺘﻮاي‬
‫ﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري در ‪N. ellipsosporum‬‬
‫ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ در ﻫﺮ دو ﮔﻮﻧﻪ ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲ داري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ) ﺷﻜﻞ ‪ a ،6‬و ‪.(b‬‬ ‫ﻧﻴﺰاﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲداري را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ و ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان آن‬

‫ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از دو رﻧﮕﻴﺰه ﻗﺒﻠﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن‬ ‫در ﻏﻠﻈﺖ ‪ 100‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر وﺟﻮد دارد‪ .‬و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺸﺎﺑﻪ‬
‫ﺑﺎ ﮔﻮﻧﻪ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ در ‪ N. piscinale‬ﻧﺴﺒﺖ‬
‫ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ اﻳﻦ دو رﻧﮕﻴﺰه زﻳﺴﺘﻲ در‬
‫‪ N. piscinale‬ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﺘﺮ از ﮔﻮﻧﻪ دﻳﮕﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺼﻮرت ﻣﻌﻨﻲ دار اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان آن در ﻏﻠﻈﺖ ‪ 150‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر وﺟﻮد دارد‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ ﻣﺤﺘﻮاي‬
‫)ﺷﻜﻞ ‪ c ،5‬و ‪ .(d‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ‬
‫ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ در دو ﮔﻮﻧﻪ ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در‬
‫ﺷﻜﻞ )‪ c 6‬و‪ (d‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ‬

‫‪  668‬‬
‫‪             ‬ﺟﻠﺪ ‪ ،27‬ﺷﻤﺎره ‪  1393 ،4‬‬ ‫‪               ‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان(‬

‫‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ در‬ ‫ﺣﺎﺻﻞ از اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ درﺗﻤﺎم‬
‫‪ N. piscinale‬ﺑﻴﺸﺘﺮ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬در ﺿﻤﻦ ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫در‬ ‫ﻧﻤﻚ‬ ‫ﻏﻴﺎب‬ ‫در‬ ‫ﺣﺘﻲ‬ ‫و‬ ‫ﺷﻮري‬ ‫ﺳﻄﻮح‬
‫‪ PE+PC‬ﺑﻪ ‪ APC‬در ‪ N. ellipsosporum‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﻮري‬ ‫‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ N. piscinale‬ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫ﺑﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 50‬ﻣﻴﻠﻲ ﻣﻮﻻر ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻨﻲ داري ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺿﻤﻦ ﻣﺤﺘﻮاي اﻳﻦ رﻧﮕﻴﺰه ﻫﺎ در ﻫﺮ دو ﮔﻮﻧﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ‬
‫ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻮري ﺑﺼﻮرت ﻣﻌﻨﻲ دار اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ وﻟﻲ اﻳﻦ اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫در‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ و‬
‫ﺑﺤﺚ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي‬
‫ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬در ﻣﺠﻤﻮع ﻣﺤﺘﻮاي ﻫﺮ ‪ 4‬ﺗﺮﻛﻴﺐ اﺧﻴﺮ‬
‫ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﻳﻜﻲ از ﺗﻨﺶﻫﺎي ﻏﻴﺮزﻳﺴﺘﻲ ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و اﺛﺮات‬ ‫ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺷﺎﻫﺪ و ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري در‬
‫ﺟﺪي ﺑﺮ ﺑﻘﺎي ﻣﻮﺟﻮد زﻧﺪه و ﻧﻴﺰ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮل و ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ N. piscinale‬ﺑﻴﺸﺘﺮ اﺳﺖ‬
‫ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت زﻳﺴﺘﻲ دارد‪ .‬ﺟﻠﺒﻚ ﻫﺎ از ﻧﻈﺮ ﺗﺤﻤﻞ ﺷﻮري ﺑﻪ دو‬ ‫)ﺷﻜﻞ ‪ 5‬و ‪.(6‬‬
‫ﮔﺮوه ﻛﻠﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻫﺎﻟﻮﻓﻴﻞ )= ﻧﻤﻚ دوﺳﺖ؛‬
‫ﺑﺮاي ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان رﺷﺪ ﺑﻪ ﻧﻤﻚ ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ( و ﻫﺎﻟﻮﺗﻮﻟﺮﻧﺖ‬
‫)= ﺟﻠﺒﻚ ﻫﺎي ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺑﻪ ﺷﻮري ﻛﻪ ﻏﻠﻈﺖ ﻫﺎي ﺑﺎﻻي‬
‫ﻧﻤﻚ را ﺗﺤﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ( ﻛﻪ داراي ﺳﺎزوﻛﺎرﻫﺎﻳﻲ ﺟﻬﺖ‬
‫ﺣﻔﻆ ﺑﻘﺎ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺷﻮر ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺟﻠﺒﻚ ﻫﺎ در ﻫﺮ دو‬
‫ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬اﻧﻮاﻋﻲ از ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺖﻫﺎي ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﺑﺮاي ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻟﻘﺎ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻮري‪ ،‬ﺑﺮاي رﺷﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ‬
‫ﺗﻌﺎدل اﺳﻤﺰي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ )‪ .(15‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ اﺛﺮ‬
‫ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ رﺷﺪ دو ﮔﻮﻧﻪ ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ ،‬در ﻫﺮ دو ﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﻤﻚ رﺷﺪ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ دو ﮔﻮﻧﻪ‬
‫ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﻚ را دارﻧﺪ و ﺑﺮاي اﻳﻦ‬
‫ﺳﺎزش از راﻫﺒﺮد ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻨﺘﺰ اﺳﻤﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎي‬ ‫ﺷﻜﻞ‪-7‬اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ‪ NaCl‬ﺑﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﺠﻤﻮع ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﻴﻜﻮارﻳﺘﺮﻳﻦ و‬
‫ﺳﺎزﮔﺎر اﺳﻤﺰي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﭘﺮوﻟﻴﻦ و ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎي دﻓﺎﻋﻲ‬ ‫ﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ)‪ (PE+PC‬ﺑﻪ آﻟﻮﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ)‪ (AP‬در دو ﮔﻮﻧﻪ ﻧﻮﺳﺘﻮك‬
‫ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه‪ ،‬ﺷﺎﻣﻞ ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪﻫﺎي زﻳﻤﺎﻳﻪ اي و ﻏﻴﺮ زﻳﻤﺎﻳﻪ‬ ‫در اﻧﺘﻬﺎي ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻟﮕﺎرﻳﺘﻤﻲ رﺷﺪ )ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﻪ ﺗﻜﺮار ‪ ±‬اﻧﺤﺮاف‬
‫ﻣﻌﻴﺎر اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آزﻣﻮن داﻧﻜﻦ اﻧﺠﺎم ﺷﺪ و‬
‫اي اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺴﻴﺎري اﺛﺮ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺮ‬
‫ﺣﺮوف ﻣﺸﺘﺮك ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻋﺪم اﺧﺘﻼف ﻣﻌﺘﻲ دار )‪ (P≤0.05‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬
‫رﺷﺪ رﻳﺰﺟﻠﺒﻚﻫﺎ و ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ را ﻣﻮرد‬
‫در ﭘﺎﻳﺎن ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﺴﺒﺖ ‪ PE+PC‬ﺑﻪ ‪ APC‬در دو ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪ .‬در ﺳﺎل ‪Abdal-Rahman ،2005‬‬
‫ﻋﻨﻮان ﻣﻌﻴﺎري از اﻧﺪازه ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ و ﻧﻴﺰ‬
‫ﻧﺸﺎن داد )‪ (4‬ﻛﻪ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ رﺷﺪ در‬
‫ﻣﻮرد ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت در ﺷﻜﻞ ‪7‬‬
‫‪ Chorella vulgaris‬و ‪Chlorococcum hummicola‬‬
‫)‪ a‬و‪( b‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻳﺎ اﻧﺪازه ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم‬
‫ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬در ﺳﺎل ‪ Rao ،2007‬و ﻫﻤﻜﺎران ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ‬
‫در ﺷﺮاﻳﻂ ﺷﺎﻫﺪ و در ﻏﻴﺎب ﺗﻨﺶ ﺷﻮري در ‪N. piscinale‬‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻏﻠﻈﺖ ﻧﻤﻚ ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ رﺷﺪ در ﺟﻠﺒﻚ ﺳﺒﺰ‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ‪ N. ellipsosporum‬ﺑﺎﻻﺗﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎاﻳﻨﺤﺎل ﺗﻨﺶ‬
‫‪ Botryococcus braunii‬ﻣﻲﺷﻮد)‪.(25‬‬
‫ﺷﻮري ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد و اﻳﻦ ﻧﺴﺒﺖ در‬

‫‪  669‬‬
‫‪             ‬ﺟﻠﺪ ‪ ،27‬ﺷﻤﺎره ‪  1393 ،4‬‬ ‫‪               ‬‬ ‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان(‬

‫ﺗﺮ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬ﻟﺬا ﻣﻲ ﺗﻮان ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي ﻛﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ آﻧﺰﻳﻢ‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻜﻲ از دﻻﻳﻞ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻬﺘﺮ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ در ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﺗﻨﺶ ﺷﻮري و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﺗﺮ ﺑﻮدن ﻣﺤﺘﻮاي ﻣﺎﻟﻮن دي‬
‫آﻟﺪﺋﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ )ﺷﻜﻞ ‪ c ،2‬و ‪ .(d‬در ﺳﺎل ‪ Lu ،2006‬و‬
‫ﻫﻤﻜﺎران ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻛﺎﺗﺎﻻز ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺳﻢ زداﻳﻲ‬
‫‪ H2O2‬در ‪ Ulva fasciata‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ )‪ .(19‬ﺑﺮ‬
‫ﻋﻜﺲ‪ Luo‬و ‪ Liu‬در ﺳﺎل ‪ 2011‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﺶ‬
‫‪Ulva‬‬ ‫ﺷﻮري ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻛﺎﺗﺎﻻز در‬
‫‪ prolifera‬ﻣﻲﺷﻮد )‪.(20‬‬
‫ﺳﻨﺠﺶ ﻣﺤﺘﻮاي ﭘﺮوﻟﻴﻦ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﻮدن‬
‫ﻣﺤﺘﻮاي ذاﺗﻲ ﭘﺮوﻟﻴﻦ در‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫‪ N. piscinale‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﻳﻜﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺤﻤﻞ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮔﻮﻧﻪ‬
‫اول ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻮري ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﻨﺠﺶ ﻣﺎﻟﻮن دي آﻟﺪﺋﻴﺪ‬
‫)‪ (MDA‬در ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﺣﺎﻛﻲ از ﭘﺎﺋﻴﻦ‬
‫ﺑﻮدن ﻣﺤﺘﻮاي ‪ MDA‬در ‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫‪ N. piscinale‬در ﺷﺮاﻳﻂ ﺷﺎﻫﺪ و در ﺗﻤﺎم ﺳﻄﻮح ﺷﻮري‬
‫اﺳﺖ )ﺷﻜﻞ ‪ .(2‬در ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻫﺎ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﻨﺶﻫﺎي‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﭘﺮوﻟﻴﻦ و ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت دﻳﮕﺮي ﺑﺎ وزن ﻣﻮﻟﻜﻮﻟﻲ ﻛﻢ‬

‫زﻳﻤﺎﻳﻪ ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاز ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺑﺎ ﻛﺎﺗﺎﻻز در ﺟﺎروب ﻛﺮدن ‪H2O2‬‬

‫ﻣﺜﻞ آﺳﻜﻮرﺑﺎت‪ ،‬ﮔﻠﻮﺗﺎﺗﻴﻮن ﻛﻪ ﺟﺰو ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي‬

‫ﻧﻘﺶ دارد‪ .‬ﺳﻮﭘﺮاﻛﺴﻴﺪدﻳﺴﻤﻮﺗﺎز اوﻟﻴﻦ ﺧﻂ دﻓﺎﻋﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻞ‬ ‫ﻏﻴﺮزﻳﻤﺎﻳﻪ اي ﻫﺴﺘﻨﺪ وارد ﻋﻤﻞ ﺷﺪه و در ﻛﻨﺘﺮل رادﻳﻜﺎل‪-‬‬

‫‪ ROS‬ﻳﺎ اﻧﻮاع ﻓﻌﺎل اﻛﺴﻴﮋن اﺳﺖ‪ .‬آﻧﻴﻮن ﺳﻮﭘﺮاﻛﺴﻴﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﻫﺎي آزاد اﻛﺴﻴﮋن و وﺿﻌﻴﺖ اﻛﺴﺎﻳﺶ و اﺣﻴﺎي ﺳﻠﻮل ﻫﺎ‬
‫ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻲ را اﻳﻔﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه ﻣﺜﻞ‬
‫وﺳﻴﻠﻪ اﺣﻴﺎ اﻛﺴﻴﮋن در ﻓﺘﻮﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ I‬ﺗﻮﺳﻂ واﻛﻨﺶ ﻣﻬﻠﺮ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﻌﺪاً در اﺳﺘﺮوﻣﺎ ﺑﻪ اﻛﺴﻴﮋن و ‪ H2O2‬ﺗﺒﺪﻳﻞ‬ ‫‪ CAT ،SOD‬و ‪ APX‬ﻧﻴﺰ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﺸﺎﺑﻪ و‬

‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬واﻛﻨﺶ ‪ H2O2‬ﺑﺎ ﻳﻮنﻫﺎي ﻓﻠﺰي اﺣﻴﺎ ﺷﺪه‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﻣﻮﺛﺮي را ﺑﺎزي ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ )‪.(30‬‬

‫ﺗﻮﻟﻴﺪ رادﻳﻜﺎل ﻫﻴﺪروﻛﺴﻴﻞ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻛﻪ ﻳﻚ اﻛﺴﻴﺪﻛﻨﻨﺪه‬
‫ﻗﻮي اﺳﺖ و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻮﻟﻜﻮلﻫﺎي زﻳﺴﺘﻲ واﻛﻨﺶ دﻫﺪ و‬
‫ﺑﻪ آﻧﻬﺎ آﺳﻴﺐ رﺳﺎﻧﺪ )‪ .(23‬زﻳﻤﺎﻳﻪ ﺳﻮﭘﺮاﻛﺴﻴﺪدﻳﺴﻤﻮﺗﺎز در‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ در دو ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻌﻨﻲ دار و‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اي ﻧﺸﺎن داد‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت زﻳﺎدي ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬
‫اﻧﻮاع ﻓﻌﺎل اﻛﺴﻴﮋن)‪ (ROS‬در ﻃﻲ ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﺴﻢ اﻛﺴﻴﮋن در‬
‫اﻧﺪاﻣﻚ ﻫﺎﺋﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻠﺮوﭘﻼﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻴﺘﻮﻛﻨﺪري و ﭘﺮاﻛﺴﻴﺰوم‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﺷﺮاﻳﻂ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ‪ ROS‬ﺑﻪ ﻛﻤﻚ‬
‫زﻳﻤﺎﻳﻪ ﻫﺎي ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه و ﺳﺎﻳﺮ ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎ در اﻧﺪاﻣﻚ‪-‬‬
‫ﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ‪ROS‬‬

‫ﺳﻮﭘﺮاﻛﺴﻴﺪدﻳﺴﻤﻮﺗﺎز را در ﮔﻴﺎﻫﺎن و رﻳﺰ ﺟﻠﺒﻚﻫﺎ ﻣﻮرد‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار داده اﺳﺖ‪ .‬از ﺟﻤﻠﻪ در ﺳﺎل ‪ Lu ،2006‬و‬
‫ﻫﻤﻜﺎران ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ‪ SOD‬ﺗﺎ ‪ 5‬درﺻﺪ ﻧﻤﻚ در‬
‫‪ Ulva fasciata‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ)‪ .(19‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﻧﻘﺶ آﻧﺰﻳﻢ ‪ SOD‬در ﻛﻨﺘﺮل اﻧﻮاع ﻓﻌﺎل اﻛﺴﻴﮋن و‬
‫ﺗﺤﻤﻞ ﺑﻬﺘﺮ ﺗﻨﺶ در ‪ N. ellipsosporum‬ﺑﻪ وﻳﮋه در ﺷﺪت‬
‫ﻫﺎي ﺑﺎﻻي ﺗﻨﺶ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ )ﺷﻜﻞ‪ a ، 4‬و‪.( b‬‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﺎﺧﺘﺎر در اﺳﻴﺪﻫﺎي‬
‫ﻧﻮﻛﻠﺌﻴﻚ‪ ،‬اﻛﺴﻴﺪﺷﺪن ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎ و ﭘﺮاﻛﺴﻴﺪاﺳﻴﻮن ﻟﻴﭙﻴﺪﻫﺎ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ ROS .‬ﺑﺮ ﺑﻴﺎن ژن زﻳﻤﺎﻳﻪﻫﺎي ﺟﺎروب ﻛﻨﻨﺪه ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫‪ SOD‬و‪ CAT‬ﻧﻴﺰ اﺛﺮ ﻣﻲﮔﺬارد‪ .‬ﺗﻌﺪادي از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن‬
‫ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﺑﺮاي ﺗﺤﻤﻞ ﺷﻮري ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ آن‬
‫ﻫﺎ در ﺟﺎروب ﻛﺮدن ‪ ROS‬ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺶ ﺑﺴﺘﮕﻲ‬
‫دارد‪ .‬اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه‪ ،‬ﻛﻠﻴﺪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از آﺳﻴﺐ‬

‫ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲﭘﺮوﺗﺌﻴﻦﻫﺎ در ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻫﺎ در ﺳﻄﺢ اﺳﺘﺮوﻣﺎﺋﻲ‬ ‫ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ )‪ .(14‬ﻛﺎﺗﺎﻻز ﻳﻜﻲ از ﭘﺎداﻛﺴﺎﻳﻨﺪه ﻫﺎي‬

‫ﻏﺸﺎﻫﺎي ﺗﻴﻼﻛﻮﺋﻴﺪي ﻗﺮار دارﻧﺪ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آﻧﺘﻨﻬﺎي اوﻟﻴﻪ‬ ‫ﻣﻬﻢ اﺳﺖ و در ﺟﺎروب ﻛﺮدن ‪ H2O2‬ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﻲ را دارد‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﺟﺬب ﻧﻮر ﺑﺮاي ‪ PSII‬ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ و‬ ‫در‬ ‫زﻳﻤﺎﻳﻪ‬ ‫اﻳﻦ‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬ ‫ﺣﺎﺿﺮ‪،‬‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬ ‫در‬

‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ‪ PBPs‬در ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻫﺎ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻨﺸﻲ‬ ‫‪ N. ellipsosporum‬و ‪ N. piscinale‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬ﻻﻛﻦ‬
‫در‬ ‫‪CAT‬‬ ‫ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ‬ ‫اﻓﺰاﻳﺶ‬ ‫ﻣﻴﺰان‬ ‫ﻣﺠﻤﻮع‬ ‫در‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ )‪ .(31‬در ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺤﺘﻮاي اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫‪ N. ellipsosporum‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ‬

‫‪  670‬‬
‫‪             ‬ﺟﻠﺪ ‪ ،27‬ﺷﻤﺎره ‪  1393 ،4‬‬ ‫‪               ‬‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻘﺖ دارد‪ .‬در ﭘﮋوﻫﺶ ﻫﺎي دﻳﮕﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در رﻳﺰ‬
‫ﺟﻠﺒﻚ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺳﺎﻳﺮ رﻧﮕﻴﺰه ﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺘﺎﻛﺎروﺗﻦ در اﻳﻦ‬
‫اﻧﺪاﻣﮕﺎن ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آﻧﺘﻲ اﻛﺴﻴﺪان ﻫﺎي ﻏﻴﺮ آﻧﺰﻳﻤﻲ ﺟﻬﺖ‬
‫ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﻨﺶ ﺳﺮﻣﺎ )‪ (1‬و ﻧﻴﺰ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري )‪ (2‬اﺷﺎره و‬
‫ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻮري ﺑﺮ ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ در ‪Spirulina fusiformis‬‬
‫در ﻣﺠﻤﻮع ﻣﻲ ﺗﻮان ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ‪ N. ellipsosporum‬از ﻃﺮﻳﻖ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺤﺘﻮاي ﭘﺮوﻟﻴﻦ و ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ آﻧﺰﻳﻢ ﻫﺎي آﻧﺘﻲ اﻛﺴﻴﺪان‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎﺗﺎﻻز و ﺳﻮﭘﺮاﻛﺴﻴﺪ دﻳﺴﻤﻮﺗﺎز و ﻧﻴﺰ اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﺤﺘﻮاي‬
‫ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان آﻧﺘﻲ اﻛﺴﻴﺪان ﻫﺎي ﻏﻴﺮ آﻧﺰﻳﻤﻲ ﺑﺎ‬
‫اﺛﺮات ﻣﺨﺮب ﺗﻨﺶ ﺷﻮري و ﺗﻨﺶ اﻛﺴﺎﻳﺸﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ‬
‫ﺑﻬﺘﺮي ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺮ ﻣﻲ ﺧﻴﺰد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ‬
‫ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﻧﮕﻴﺰه ﻫﺎي آﻧﺘﻨﻲ و دﺧﺎﻟﺖ در‬
‫ﺗﺮاﺑﺮي اﻧﺮژي ﻧﻮراﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻓﺘﻮﺳﻴﺴﺘﻢ ‪، 2‬اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫ﻣﺤﺘﻮاي اﻳﻦ رﻧﮕﻴﺰه ﻫﺎ و اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﺪازه ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺎزوﻛﺎر دﻳﮕﺮي ﺑﺮاي رﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي‬
‫ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻛﺎرﺑﺮد ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ‬
‫ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﻫﺎ در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ وﻳﮋه ﺻﻨﺎﻳﻊ داروﺋﻲ ﺑﺮ‬
‫اﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻲ ﺗﻮان از ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﻫﺎ ﺟﻬﺖ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ زﻳﺴﺘﻲ اﻳﻦ زﻳﺴﺖ رﻧﮕﻴﺰه ﻫﺎ و از ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺟﻬﺖ‬
‫اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﺒﺎت ارزﺷﻤﻨﺪ ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﻫﻤﻜﺎران )‪ (6‬در ﺳﻴﺎﻧﻮﺑﺎﻛﺘﺮي ﺗﺤﺖ ﺗﻨﺶ اﻣﻮاج ﻣﺎﻛﺮووﻳﻮ‬
‫‪ -2‬ﻣﻌﻴﻦ م‪ ،‬ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ م‪ .1389 .‬اﺛﺮ ﻫﻤﺰﻣﺎن ﺳﺎﻟﻴﺴﻴﻠﻴﻚ اﺳﻴﺪ و ﺗﻨﺶ‬
‫ﺷﻮري ﺑﺮ رﺷﺪ )ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺳﻠﻮﻟﻲ(‪ ،‬رﻧﮕﻴﺰه ﻫﺎي ﻓﺘﻮﺳﻨﺘﺰي و ﻣﻘﺪار‬
‫ﺑﺘﺎﻛﺎروﺗﻦ در ﺟﻠﺒﻚ ﺗﻚ ﺳﻠﻮﻟﻲ ‪ .‬ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان‪.‬‬
‫‪.647-638 :(5)23‬‬
‫‪3- Abeles FB, Biles CL (1991) Characterization of‬‬
‫‪peroxidases in lignifying peach fruit endocarp. J‬‬
‫‪Plant Physiol 95: 269–273.‬‬
‫)‪4- Abdel-Rahman MHM, Ali RM, Said HA (2005‬‬
‫‪Alleviation of NaCl-induced effects on‬‬
‫‪Chlorella vulgaris and Chlorococcum hunmicola‬‬
‫‪by riboflavin application. International Journal‬‬
‫‪of Agriculture and Biology 7:58–62.‬‬
‫‪8- Cardozo KHM, Guaratini T, Barros MP, Falcao‬‬
‫‪5- Aebi H (1984) Catalase in vitro. J Methods‬‬
‫‪Enzymol 105: 121–126.‬‬
‫‪  671‬‬
‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان(‬
‫ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ و ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ ﻛﻞ در دو ﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮرد‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮ ﻋﻜﺲ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺎ ‪Lu ،‬‬
‫و‪ (2000)Zhang‬ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ‬
‫ﻣﺤﺘﻮاي ﻓﻴﻜﻮﺳﻴﺎﻧﻴﻦ در ‪ Spirulina platensis‬ﻣﻲﺷﻮد)‪.(18‬‬
‫‪ Rafiqul‬و ﻫﻤﻜﺎران ﻧﻴﺰ در ﺳﺎل ‪ ،2003‬اﺛﺮ ﻛﺎﻫﺸﻲ ﺗﻨﺶ‬
‫را ﻧﺸﺎن دادﻧﺪ)‪.(24‬‬
‫ﻫﻤﺎﻧﻮرﻳﻜﻪ ﻗﺒﻼٌ ﻧﻴﺰ ذﻛﺮ ﺷﺪ ﻧﺴﺒﺖ ‪ PE+PC‬ﺑﻪ ‪ AP‬در دو‬
‫ﮔﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻌﻴﺎري از اﻧﺪازه ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم ﻣﻮرد‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬اﻧﺪازه ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ‬
‫ﻋﻨﻮان ﺷﺎﺧﺼﻲ از ﭘﺎﻳﺪاري ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‬
‫)‪ .(6‬اﻧﺪازه ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم ﻳﺎ ﻧﺴﺒﺖ ‪ PE+PC‬ﺑﻪ ‪ AP‬در‬
‫‪ N. ellipsosporum‬ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﻮري ﺑﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ 50‬ﻣﻴﻠﻲ‬
‫ﻣﻮﻻر ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻨﻲ داري ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺎﻫﺪ اﻓﺰاﻳﺶ‬
‫ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺳﺎزوﻛﺎري در ﮔﻴﺎه‬
‫ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ﻛﺎراﺋﻲ اﻧﺘﻘﺎل اﻧﺮژي ﻧﻮراﻧﻲ از رﻧﮕﻴﺰه ﻫﺎي‬
‫آﻧﺘﻨﻲ ﺣﺎﺷﻴﻪ اي ﺑﻪ ﻓﺘﻮﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ 2‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ N. ellipsosporum‬ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﻪ اﺛﺮات ﻣﻨﻔﻲ ﺗﻨﺶ‬
‫ﺷﻮري ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﻳﻖ اﻓﺰاﻳﺶ اﻧﺪازه ﻓﻴﻜﻮﺑﻴﻠﻲ زوم ﺑﺎ‬
‫ﺗﻨﺶ ﺷﻮري ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻛﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎي ‪ Asadi‬و‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫‪ -1‬ﭘﺎﺋﻴﺰي م‪ ،‬ﻋﻴﻨﻌﻠﻲ‪ ،‬ع ﺷﺮﻳﻌﺘﻲ‪ ،‬م‪ .1393 .‬ﺑﺮرﺳﻲ راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﺗﺠﻤﻊ‬
‫ﺑﺘﺎﻛﺎروﺗﻦ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﺶ ﺳﺮﻣﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﻴﻨﺘﻴﻚ‬
‫ﻓﻠﻮﺋﻮرﺳﺎﻧﺲ ﻛﻠﺮوﻓﻴﻞ ‪ a‬در ﺟﻠﺒﻚ ﺳﺒﺰ ﺗﻚ ﺳﻠﻮﻟﻲ‬
‫‪ .Dunaliella‬ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ‪.375-363 :(3)27 .‬‬
‫‪6- Asadi A, Soltani, N, Asadi AA (2013) Effect of‬‬
‫‪various microwave frequencies on the‬‬
‫‪physiologyof a cyanobacterium, Schizothrix‬‬
‫‪Mexicana. Acta Physiol Plant 35:1367–1372‬‬
‫‪7- Bates LS, Waldren RP, Teare ID (1973) Rapid‬‬
‫‪determination of free proline for water-stress‬‬
‫‪studies. Plant Soil 39:205–207.‬‬
‫‪VR, Tonon AP, Lopes NP, Campos S, Torres‬‬
‫)‪MA, Souza AO, Colepicolo P, Pinto E (2007‬‬
  1393 ،4 ‫ ﺷﻤﺎره‬،27 ‫ﺟﻠﺪ‬                              (‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان‬
Metabolites from algae with economical impact.
J Comp Biochem Physiol 146: 60–78.
9- Chaneva G, Furnadzhieva S, Minkova K,
Lukavsky J (2007) Effect of light and
temperature on the cyanobacterium Arthronema
africanum- a prospective phycobiliprotein
producing strain. J Appl Phycol 19: 537–544.
10- Elbaz A, Wei YY, Meng Q, Zheng Q, Yang ZM
(2010) Mercury-induced oxidative stress and
impact on antioxidant enzymes in
Chlamydomonas reinhardtii. Ecotoxicology
19:1285–1293.
11- Giannopolitis CN, Ries SK (1977) Superoxide
dismutases II. Purification and quantitative
relationship with water-soluble protein in
seedlings. Plant Physiology 59:315–318.
12- Hader DP, Kumar HD, Smith RC, Worrest RC
(2007) Effects of solar UV radiation on aquatic
ecosystems and interactions with climate
change. J Photochem photobiol Sci 6: 267–285.
13- Heath RL, Packer L (1968) Photoperoxidatin in
isolated chloroplasts. I. Kinetics and
stochiometry of fatty acid peroxidation. Arch
Biochem Biophys 125:189–198.
14- Jahnke LS, White AL (2003) Long-term
hyposaline and hypersaline stresses produce
distinct antioxidant responses in the marine alga
Dunaliella tertiolecta. Plant Physiology 160:
1193–1202.
15- Jayanta T, Chandra KM, Chandra GB (2012)
Growth, total lipid content and fatty acid profile
of a native strain of the freshwater oleaginous
microalgae Ankistrodesmus falcatus (Ralf)
grown under salt stress condition. International
Research Journal of Biological Sciences 1:27–
35.
16- Kalbasi A, Faramarzi MA, Hejazi MS, Jahandar
H, Amini M, Jalali SM (2009) 14α-
Hydroxylation of androst-4-en-3, 17-dione by
the whole cells of cyanobacterium Nostoc
piscinale. J Biotech 8: 370–374.
17- Leganes F, Sanchez E, Fernandaz-Vaiente E
(1987) Effect of indoleacetic acid on growth and
dinitrogen fixation in cyanobacteria. J Plant
Cell Physiol 28:529–533.
18- Lu C, Zhang J (2000) Role of light in the
response of PSII photochemistry to salt stress in
the cyanobacterium Spirulina platensis.
Experimental Botany 51:911–917.
19- Lu IF, Sung MS, Lee TM (2006) Salinity stress
and hydrogen peroxide regulation of antioxidant
  672
defense system in Ulva fasciata. Marine Biology
150:1–15.
20- Luo MB, Liu F (2011) Salinity-induced
oxidative stress and regulation of antioxidant
defense system in the marine macroalga Ulva
prolifera. Experimental Marine Biology and
Ecology 409:223–228.
21- Moisander PH, McClinton III E, Paerl HW
(2002) Salinity Effects on Growth,
Photosynthetic Parameters, and Nitrogenase
Activity in Estuarine Planktonic Cyanobacteria.
Microbiol Ecol 43: 432–442.
22- Moradpour Z, Torshabi M, Faramarzi MA,
TabatabaeiYazdi M, Ghasemi Y, Jahandar H,
Zolfaghary N, Zarrini G (2010) Microalgal
transformation of androst-4-en-3,17-dione by
Nostoc ellipsosporum. Res J Microbiol 5: 576–
580.
23- Okamoto OK,Pinto E, Latorre LR, Bechara EJH,
Colepicolo P (2001) Antioxidant Modulation in
Response to Metal-Induced Oxidative Stress in
Algal Chloroplasts. Environmental
Contamination and Toxicology 40:18–24.
24- Rafiqul IM, Hassan A, Sulebele G, Orosco CA,
Roustaian P, Jalal KCA (2003) Salt stress
culture of blue-green algae Spirulina fusiformis.
Biological Science 6: 648-650
25- Rao AR, Dayananda C, Sarada R, Shamala TR,
Ravishankar GA (2007) Evect of salinity on
growth of green alga Botryococcus braunii and
its constituents. Bioresource Technology 98:
560–564.
26. Raymond J, Rakariyatham N, Azanza JL (1993)
Purification and some properties of
polyphenoloxidase from sunflower seeds. J
Phytochem 34: 927–931.
27- Sharma G, Kumar M, Ali MI, Jasuja ND (2014)
Effect of Carbon Content, Salinity and pH on
Spirulina platensis for Phycocyanin,
Allophycocyanin and Phycoerythrin
Accumulation. J Microb Biochem Technol
6:202-206.
28- Singh SP, Hader D-P, Sinha RP (2009)
Cyanobacteria and ultraviolet radiation (UVR)
stress: Mitigation strategies. Ageing Research
Reviews 9:79–90.
29- Singh SP, Montgomery BL (2011) Determining
cell shape: adaptive regulation of cyanobacterial
cellular differentiation and morphology. J
Trends in Microbiology 19:278-285.
30- Singh Gill S, Tuteja N (2010) Reactive oxygen
species and antioxidant machinery in abiotic
  1393 ،4 ‫ ﺷﻤﺎره‬،27 ‫ﺟﻠﺪ‬                              (‫ﻣﺠﻠﻪ ﭘﮋوﻫﺸﻬﺎي ﮔﻴﺎﻫﻲ )ﻣﺠﻠﻪ زﻳﺴﺖ ﺷﻨﺎﺳﻲ اﻳﺮان‬

stress tolerance in crop plants. Plant Physiology
and Biochemistry 48:909–930.
31- Sundaram S, Soumya KK (2011) Study of
physiological and biochemical alterations in
cyanobacteria under organic stress. J Plant
physiol 6:1–16.
32- Wyman M, Fay P (1986) Underwater light
climate the growth and pigmentation of
planktonic blue-green (cyanobacteria). I. The
influence of light quantity. J Proc R Soc Lond
227:367–380.
33- Zhu JK (2001) Plant salt tolerance. Trends in
Plant Science 6:66-71.

Effect of salt stress on growth, lipid peroxidation, antioxidant

enzymes and phycobiliproteins in two species of Nostoc
Rezayian M.1, Faramarzi M.A.2, Niknam V.1 and Ebrahimzadeh H.1
1
Plant Biology Dept. and Center of Excellence in Phylogeny of Living Organisms in Iran, School of
Biology, College of Science, University of Tehran, Tehran, I.R. of Iran
2
Pharmaceutical Biotechnology Dept., Faculty of Pharmacy and Biotechnology Research Center, Tehran
University of Medical Sciences; Tehran, I.R. of Iran
Abstract
The changes in growth, and content of proline, MDA and phycobiliproteins and the
involvement of the antioxidant enzymes in relation to salt stress tolerance were
investigated in Nostoc ellipsosporum and N. piscinale. Both microalgae were grown in
BG-11 medium in the presence of various concentrations of NaCl (0, 50 100, 150, 200,
and 250 mM). Both species showed an increase in dry weight under stress. N.
ellipsosporum was more tolerant to NaCl stress than that of N. piscinale and N.
ellipsosporum obtained more biomass under salinity stress in comparison to N.
piscinale. Salt stress induced catalase (CAT), peroxides (POX), polyphenol oxidase
(PPO) and superoxide dismutase (SOD) activities in N. ellipsosporum and N. piscinale
after 9. Salinity treatment significantly induced increase in phycobiliprotein in N.
piscinale and in N. ellipsosporum. This increase was prominent in N. ellipsosporum
than that of N. piscinale. Moreover, the variability of phycobilisome size was also
examined. The size of phycobilisomes can be usually represented by the ratio [PE +
PC/AP]. The size of phycobilisomes (by elongation of the phycobilisome rods)
increased significantly under salt stress.
Key words: salinity, cyanobacterium, antioxidant enzymes, phycobiliproteins, Nostoc

  673