You are on page 1of 80

Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

-1-
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Mục lục
Trang
Lời nói đầu 4

Phần 1. Thiết kế hệ dẫn động. 6


1. Chọn động cơ 6
2.Phân phối tỉ số truyền 7
3.Tính toán các thông số động học 9
4.Bảng số liệu và tóm tắt phần 1 9

Phần 2.Tính toán các chi tiết 10


I.Thiết kế bộ truyền ngoài-bộ truyền xích 10
1.Chọn loại xích 10
2.Xác định các thông số của xích và bộ truyền xích 10
3.Kiểm nghiệm xích về độ bền 12
4.Các thông số của đĩa xích 13
5.Kiểm nghiệm độ bền tiếp xúc của đĩa xích 13
6.Xác định lực tác dụng lên trục 14
II.Thiết kế bộ truyền trong :bộ truyền trục vít –bánh răng 15
A.Thiết kế bộ truyền trục vít 15
1.Chọn vật liệu 15
2.Xác định ứng suất cho phép 15
3.Các thông số cơ bản 16
4.Kiểm nghiệm răng bánh vít về độ bên tiếp xúc 17
5.Kiểm nghiệm độ bền uốn σF 18
6.Các thông số cơ bản 19
7.Tính nhiệt truyền động trục vít 20
B.Thiết kế bộ truyền bánh răng trụ răng thẳng 21

-2-
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

1.Chọn vật liệu 21


2.Xác định ứng suất cho phép 21
3.Xác định các thông số bộ truyền 22
4.Kiểm nghiệm răng về độ bền tiếp xúc 24
5.Các thông số cơ bản 26
6.Kiểm nghiệm về độ bền uốn 26

III.Thiết kế trục 28
1.Chọn vật liệu 28
2 .Xác định sơ bộ điều kiện trục 28
3.Xác định khoảng cách giữa các gối đỡ và điểm đặt lực 29
4.Xác định trị số và chiều các lực 32
5.Xác định đường kính và chiều dài các đoạn trục 34
6.Tính chọn then và kiểm nghiệm then 44
7.Tính kiểm nghiệm trục về độ bền mỏi 46
IV.Tính chọn ổ lăn 57
A.Trục 1 57
1.Chọn loại ổ lăn 57
2.Chọn sơ đồ kích thước ổ 57
3.Kiểm nghiệm khả năng tải động của ổ 57
4.Kiểm nghiệm khả năng tải tĩnh của ổ 60
B.Trục 2 61
1.Chọn loại ổ lăn 61
2.Chọn sơ đồ kích thước ổ 61
3.Kiểm nghiệm khả năng tải động của ổ 61
4.Kiểm nghiệm khả năng tải tĩnh của ổ 62
C.Trục 3 63
1.Chọn loại ổ lăn 63
2.Chọn sơ đồ kích thước ổ 63
-3-
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

3.Kiểm nghiệm khả năng tải động của ổ 64


4.Kiểm nghiệm khả năng tải tĩnh của ổ 65

Phần 3 . Thiết kế vỏ hộp giảm tốc và bôi trơn 66


I.Kết cấu vỏ hộp giảm tốc đúc và bôi trơn 66
1.Tính kết cấu vỏ hộp 66
2.Bôi trơn trong hộp giảm tốc 66
3.Dầu bôi trơn hộp giảm tốc 66
4.Lắp bánh răng lên trục 67
5. Điều chỉnh sự ăn khớp 67
6.Tháo lắp ổ lăn 67
7.Bôi trơn ổ lăn 68
*Bảng các kích thước cấu tạo nên hộp giảm tốc 68

II.Chọn các chi tiết liên quan đến vỏ hộp giảm tốc 70
1.Chốt định vị 70
2.Cửa thăm 71
3.Nút thông hơi 72
4.Nút tháo dầu 72
5.Kiểm tra mức dầu 73
6.Nắp ổ và ống lót 73
7.Kích thước gối trục 74
8.Vòng phớt 75
9.Kích thước nắp ổ 75
10.Bạc lót 75
11.§Öm vªnh cho ®ai èc ghÐp n¾p vµ th©n hép 75

Phần4 . Bảng tra dung sai và lắp ghép


76
-4-
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Lời nói đầu

TÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ lµ néi dung kh«ng


thÓ thiÕu trong nhiÒu ch¬ng tr×nh ®µo t¹o kü s c¬ khÝ nh»m
cung cÊp c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ kÕt cÊu m¸y .
§å ¸n m«n häc thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ lµ sù ¸p dông
nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ®îc vµo viÖc ®i thiÕt kÕ mét hÖ dÉn
®éng cô thÓ. Qua ®å ¸n gióp em cã mét c¸i nh×n cô thÓ h¬n vÒ
ngµnh nghÒ c¬ khÝ nãi chung vµ chÕ t¹o m¸y nãi riªng.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®å ¸n em rÊt c¶m ¬n sù gióp ®ì
nhiÖt t×nh cña Ts.§ç Đức Nam. Sù gióp ®ì cña thÇy ®· gióp em
cã thÓ nhanh chãng hoµn thµnh bµi luËn. Khi thiÕt kÕ em còng
®· tham kh¶o tµi liÖu tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ ( 2
tËp ) cña PGS.PTS TrÞnh ChÊt vµ PTS Lª V¨n UyÓn vµ mét sè tµi
liÖu kh¸c .

-5-
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Phần 1.
THIẾT KẾ HỆ DẪN ĐỘNG
1.Chọn động cơ
a.Xác định công suất tác dụng lên trục động cơ
Dựa vào điều kiện Pdc>Pyc

Ta có: Pyc=Ptd= (1)

Trong đó :

Pct= = =3,96 (Kw)

β= = =0,9

Hiệu suất η:
-6-
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

η=ηtv.ηbr.ηk.ηx.ηol .ηot
Với bộ truyền trục vít,chọn Z1=2;ηtv=0,8
Các thông số khác: ηbr=0,97 ; ηk=0,99 ; ηx=0,91 ; ηol=0,99 ; ηot=0,99
=> η=0,8.0,97.0,99.0,91.0,99 =0,68
Thay vào (1) ta có:

Pyc= =5,24 (kw)

b.Xác định tốc độ đồng bộ của động cơ:


Ta có: nsb=nct.usb
Đối với bộ truyền dùng hộp giảm tốc 2 cấp trục vít-bánh răng,chọn usb=90.
Đối với băng tải

nct=60000. =60000. =30,9 (v/ph)

 nsb=90.30,9=2781 (v/ph)
Chọn động cơ theo yêu cầu: Pdc>Pyc=5,24 (kw)
ndc≈nsb=2781 (v/ph)
Dựa vào bảng P1.2/tr235 [TL1],chọn được kiểu động cơ DK52-2 có các
thông số kĩ thuật:
+Công suất P=7 (kw)
+Tốc độ quay ndc=2900 (v/ph)

2.Phân phối tỉ số truyền


a.Xác định tỉ số truyền
uch=uh.ung

uch= = =93,85

Bộ truyền ngoài là xích có u=2→4 .Chọn ung=2.

=> uh= =46,93

b.Phân phối tỉ số truyền

-7-
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Ta có: uh=u1.u2
Đối với hộp giảm tốc trục vít –bánh răng,chọn theo kinh nghiệm:
u2=(0,05→0,06).uh=2,35→2,82
Chọn u2= 2,5

=> u1= = =18,77

Tính lại: ung= = =2

3.Tính toán các thông số động học


a.Tính P1,P2,P3:

P3= = =4,4 (kw)

P2= = =4,584 (kw)

P1= =5,78 (kw)

P dc= = =5,84 (kw)

b.Tính n1,n2,n3,nct:

n1= = =2900 (v/ph)

n2= = =154,26 (v/ph)

n3= = =61,7 (v/ph)

nct= = =30,85 (v/ph)

c.Tính momen T1,T2,T3,Tct:

T1=9,55.10 . =9,55.10 . =19.034,1 (N.mm)

-8-
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

4,584
T2=9,55.10 . =9,55.10 . 154,26 =283788,4 (N.mm)

T3=9,55.10 . =9,55.10 . =681.037,3 (N.mm)

Tct=9,55.10 . =9,55.10 . =1.225.867,1 (N.mm)

4.Bảng số liệu và tóm tắt phần 1


Động cơ điện DK52-2 : công suất : P=7 (kw)
Tốc độ : n=2900 (v/ph)
Đường kính trục d đc=35 mm
Bảng tóm tắt:
Động cơ 1 2 3 Công tác
U 1 18,77 2,5 2
P (kw) 5,84 5,78 4,584 4,4 3,96
n (v/ph) 2900 2900 154,26 61,7 30,85
T (N.mm) 19.034,1 283788,4 681.037,3 1.225.867,1

-9-
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Phần 2.
TÍNH TOÁN CÁC CHI TIẾT

І.THIẾT KẾ BỘ TRUYỀN NGOÀI −BỘ TRUYỀN XÍCH


Các thông số ban đầu :
P=4,4 (kw)
Ux=2
n1=61,7 (v/ph)
1.Chọn loại xích:
Do vận tốc và công suất truyền của xích không cao nên ta chọn loại xích
lăn.
2.Xác định các thông số của xích và bộ truyền xích:
*Dạng hỏng chủ yếu và nguy hiểm nhất là mòn,do đó ta tính xích theo độ
bền mòn.
_Theo bảng 5.4[1].tr78 ứng với ux=2, ta chọn số răng đĩa nhỏ z1=27,từ đó
ta có số răng đĩa lớn:
z2=u.z1=2.27=54 răng
Chọn z2=54<zmax=120
_Với zmax=120 được xác định từ điều kiện hạn chế tăng bước xích do bản
lề bị mòn sau 1 thời gian làm việc trong trường hợp đối với xích con lăn.
*Xác định bước xích t:
_Theo công thức (5.3)-tr81[TL1] ta có công suất tính toán là:
Ptt= (2)
_Trong đó :

- 10 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

+ Kz là hệ số răng đĩa dẫn : Kz= = =0,926

+ Kn là hệ số vòng quay : Kn= = =0,81 (với n01=50 v/ph)

+ K là hệ số điều kiện sử dụng xích.Theo CT 5.4[TL1]-tr79 ,ta có:


K=K0.Ka.Kdc.Kb.Kd.Kc (3)
_Ta có :
+ Góc nghiêng đường nối tâm bộ truyền ngoài bằng 0o<60o
=> Ko=1 - Hệ số xét đến cách bố trí bộ truyền.
+ Chọn khoảng cách trục a≈40.t
=> Ka=1 -Hệ số chiều dài xích.
+ Bộ truyền có thể điều chỉnh được:
=> Kdc=1 -Hệ số xét đến khả năng điều chỉnh.
+ Chọn phương án bôi trơn nhỏ giọt 4…10 giọt/ph
=> Kb=1,3 -Hệ số xét đến điều kiện bôi trơn.
+ Bộ truyền làm việc va đập nhẹ
=> Kd=1,2 -Hệ số tải trọng động.
+ Bộ truyền làm việc 2 ca
=> Kc=1,25 -Hệ số kể đến chế độ làm việc.
Thay vào (2) ta có: K=1.1.1.1,3.1,2.1,25=1,95
Thay vào (3) ta có: Ptt= =6,44 (kw).
Theo bảng 5.5[1]–tr81,chọn bộ truyền xích 1 dãy có bước xích t=38,1 mm
thoả mãn điều kiện bền mòn Ptt<[P]=10,5 kw và theo bảng 5.8[1]-tr83 thoả
mãn: t<tmax .
Tuy nhiên bước xích t=38,1 mm hơi lớn nên ta chọn lại bộ truyền xích 2
dãy.Sử dụng công thức5.5 tr83[TL1]:
Pt’=Pt/kd (4)
Đối với xích 2 dãy ta có kd=1,7.Thay vào (4) ta có :
Pt’=6,44/1,7=3,79 kw

- 11 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Dựa vào bảng 5.5tr81[TL1] chọn lại loại xích có bước xích t= 31,75mm
thoả mãn Pt’<[P]=5,83 kw
*Khoảng cách trục sơ bộ:
a=40.t=40.31,75=1270 (mm)
Theo CT 5.12[1]-tr86 ,số mắt xích :

X=0,5.(z1+z2)+ +

=0,5.(27+54)+2. + =120,96

Chọn số mắt xích là :X=122


*Tính chính xác khoảng cách trục a (CT 12.4[3]-tr10):
a=0,25.t. [X– 0,5.(z1+z2)+ ]
=0,25.31,75.[122–0,5.(27+54)+ ]
=1270,64
Để tránh căng xích cần rút bớt a đi 1 lượng :
∆a=(0,002..0,004)a=2,54..5,08
Ta lấy a=1265 mm
*Số lần va đập của xích:

i=z1.n1/(15.x)= =0,91<[i]=30 (Theo bảng 5.9[1] tr83)

3.Kiểm nghiệm xích về độ bền :


Với các xích bị quá tải lớn ,khi mở máy hoặc thường xuyên chịu tải trọng
va đập trong quá trình làm việc cần tiến hành kiểm nghiệm về quá tải theo
hệ số an toàn :

S= ≥[S] (4)

Trong đó :
Q – tải trọng phá hỏng.Tra bảng 5.2[1] tr78, ứng với t=31,75 mm xích
con lăn 2 dãy ta có : Q=177000 (N)

- 12 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Kd – hệ số tải trọng động ; Kd=1,2

Ft – lực vòng ; Ft= = =4991,3 (N)

Với v= = =0,882 (m/s)

Fv – lực căng do lực li tâm sinh ra :Fv=q.v2=7,3.0,8822=5,68 (N)


F0 –lực căng do nhánh xích bị động sinh ra : F0=9,81.kf.q.a
Với : a=1,265 m :khoảng cách trục;
kf –hệ số phụ thuộc độ võng của xích và vị trí bộ truyền
kf=4 (bộ truyền nghiêng 1 góc <40o)
q –khối lượng 1 mắt xích.Theo bảng 5.2[1]/tr78 →q=7,3 kg
=> F0=9,81.4.7,3.1,265=362,36 (N)

Thay vào (4) ta có: S= =27,84> [S ]=8,5

[S]–hệ số an toàn cho phép,tra bảng 5.10[1]/tr84 với n 1=61,7(v/ph) ≤ 200


→ [S]=8,5
Vậy S≥[S] :bộ truyền xích bảo đảm đủ bền.

4.Các thông số của đĩa xích:


–Đường kính vòng chia của đĩa xích dẫn và đĩa xích bị dẫn:

d1= = =273,49 ≈ 273 (mm)

d2= = =546,05 ≈ 546 (mm)

– Đường kính vòng đỉnh của đĩa xích dẫn và đĩa xích bị dẫn:
da1=t .[0,5+cotg(π/z1)]=31,75.[0,5+cotg(π/27)] =287,5≈ 288 (mm)
da2=t .[0,5+cotg(π/z2)]=31,75.[0,5+cotg(π/54)]=561 (mm)
–Đường kính vòng đáy của đĩa xích dẫn và đĩa xích bị dẫn:
df1=d1–2.r=273−2.9,6=253,8 ≈ 254 (mm)
df2=d2–2.r=546−2.9,6=526,8 ≈ 527 (mm)

- 13 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Với r=0,5025d1+0,05=0,5025.19,05+0,05=9,6 (d1=19,05 –tra bảng


5.2 [1]/tr78).
5.Kiểm nghiệm độ bền tiếp xúc của đĩa xích :
–Lực tác dụng lên trục (theo CT 5.20[1]/tr89)
Fr=kx.Ft=1,15.4991,3=5740 (N)
Trong đó k x là hệ số kể đến trọng lượng xích ; k x=1,15 (vì góc nghiêng
đường nối tâm bộ truyền ngoài =0o < 40o).
–Ứng suất tiếp xúc σH trên mặt răng đĩa xích phải thoả mãn:
σH=0,47. ≤ [σH]
Trong đó :
[σH] –Ứng suất tiếp xúc cho phép,tra bảng 5.11[1]/86 →[σH] = 550 MPa
Kr – hệ số kể đến ảnh hưởng của số răng đĩa xích:
Z1=27 →Kr=0,42
Z2=54 →Kr=0,23
Fvd – lực va đập trên m dãy xích: Fvd=13.10-7.n3.t3.m
=13.10-7.61,7.31,753.2=5,13 (N)
E – modun đàn hồi ; E=2,1.105 Mpa
A –diện tích chiếu của bản lề.Tra bảng 5.12[1]/tr87 →A=446 mm2
Kd–hệ số phân bố không đều tải trọng cho các dãy.Ứng với 2 dãy: kd=1,7
=> σH1=0,47. =500,88 (Mpa)
σH2=0,47. =370,66 (MPa)
Vậy dùng gang xám (tôi+ram) đạt độ rắn HB321 sẽ đạt được ứng suất
tiếp xúc cho phép [σH]=550 đảm bảo độ bền tiếp xúc cho răng đĩa 1 và
răng đĩa 2.

6.Xác định lực tác dụng lên trục


Lực căng tác dụng lên trục chủ động F1 và trục bị động F2 là:
F2=Fo+Fv=362,36 +5,68=368,04 (N)

- 14 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

F1=Ft+F2 =4991,3+368,04=535,34 (N)

И.THIẾT KẾ BỘ TRUYỀN TRONG −(TRỤC VÍT –BÁNH


RĂNG)
A.THIẾT KẾ BỘ TRUYỀN TRỤC VÍT
Các thông số :
−Công suất: P=5,78 (kw)
−Tỉ số truyền: u=18,77
−Tốc độ trục vít: n1=2900 (v/ph)
−Momen xoắn trên bánh vít:T2=283788,4 (N.mm)
1.Chọn vật liệu
−Tính sơ bộ vận tốc trượt :
Vsb=4,5.10-5.n1. =4,5.10-5.2900. =8,58 (m/s)
−Chọn vật liệu cho trục vít là thép 45,tôi bề mặt đạt độ cứng HRC 45.
−Chọn vật liệu cho bánh vít:
Vận tốc trượt v s≥5 m/s nên ta chọn vật liệu là đồng thanh thiếc kẽm chì kí
hiệu БpOЏC 5-5-5 dùng khuôn cát.

2.Xác định ứng suất cho phép


a. ứng suất tiếp xúc cho phép:
−Vật liệu làm trục vít là thép 45 có [σH]=80 MPa (tra bảng 7.2[1] tr148).
−Vật liệu làm bánh vít là đồng thanh thiếc có [σH]= [σHO].KHL
Trong đó:
[σHO]=0,9.σb=0,9.250=225 (Mpa) (Tra bảng 7.1[1]tr146 σb=200 MPa)
KHL= -Hệ số tuổi thọ
Với NHE là số chu kì thay đổi ứng suất tương đương:
NHE=60.∑(T2i/T2max)4.n2i.ti
NHE=60.154,26.18000.[14.5+0,74.3] =9,53.108>25.107

- 15 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Lấy NHE=25.107
=> KHL= =0,669
=> [σH2]=0,669.225=150,53 (MPa)
b. Ứng suất uốn cho phép [σF]:
−Đối với bánh vít: [σF]= [σFO].KFL
Trong đó:
+ [σFO] : ưs uốn cho phép ứng với 106 chu kì.
Bộ truyền quay 1 chiều nên [σFO] =0,25.σb+0,08. σch
[σFO] =0,25.250+0,08. 100=70,5 (MPa)
+ KFL= :Hệ số tuổi thọ.
Với : NHE=60.∑(T2i/T2max)9.n2i.ti
NHE=60.154,26.18000.[19.5+0,79.3] =8,53.108>25.107
Lấy NHE=25.107 chu kì
=> KFL= =0,541
=> [σF]=70,5.0,541=38,14 (MPa)
c. Ứng suất cho phép khi quá tải
−Bánh vít làm bằng đồng thanh thiếc:
[σH]max=4. σch=4.100=400 (MPa)
[σF]max=0,8. σch=0,8.100=80 (MPa)

3.Các thông số cơ bản


a.Xác định khoảng cách trục aw

aw=(Z2+q).

− Trong đó: Z2=u.Z1


Chọn Z1=2 ,hiệu suất η=0,8 => Z2=18,77.2=37,54
Chọn Z2=38 .Tính lại u : u=Z2/Z1=38/2=19
−Tính sơ bộ q theo công thức thực nghiệm:

- 16 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

q=0,3.Z2=0,3.38=11,4
Chọn q theo bảng 7.3[1] tr150 => q=10
−KH: hệ số tải trọng .Chọn sơ bộ KH=1,2

=> aw=(38+10). =149,3 (mm)

=> Chọn aw=150 (mm)


b.Tính mô đun m :
m=2.aw/(q+Z2)=2.150/(10+38)=6.25
−Tra bảng 7.3[1] tr150 ,chọn m=6,3
−Tính lại aw: aw=m.(q+Z2)/2=6,3.(10+38)/2=151,2
Lấy aw=150 (mm)
c.Hệ số dịch chỉnh:

x= −0,5.(q+Z2)= −0,5.(10+38)= –0,19

Thoả mãn điều kiện: -0,7≤ x ≤0,7

4.Kiểm nghiệm răng bánh vít về độ bên tiếp xúc:


Ứng suất tiếp xúc của bánh vít phải thoả mãn điều kiện:

σ H= . ≤[σH] (5)

−Vận tốc trượt : vs=

Trong đó

+Góc vít lăn: γw=arctg( )=arctg [ ]=11,7o

+Đường kính vòng lăn: dw1=(q+2.x).m=[10+2.(-0.19)].6,3=60,6 (mm)

=> vs= =9,4 (m/s)

vs >5 m/s →chọn vật liệu làm bánh vít là đồng thanh thiếc là đúng.
−Tính lại hiệu suất:

- 17 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

η=0,95.tg(γw)/tg(γw+φ)=0,95. tg(11,7o)/tg(11,7o+1,37o)=0,847.
Trong đó góc ma sát φ=1,37o (tra theo bảng 7.4 [1 ]tr152 )
−Hệ số tải trọng KH=KHβ.KHv
+Hệ số phân bố không đều tải trọng trên chiều rộng vành khăn KHβ:

KHβ=1+

Hệ số biến dạng của trục vít θ=86 (tra theo bảng 7.5[1]tr153)
Momen xoắn trung bình trên trục vít:

T2m= = =0,8875.T1

T2max=T1

=> KHβ=1+ =1,01

+Hệ số tải trọng động KHv=1,2 (tra theo bảng 7.7[1]tr153)


=> KH=1,2.1,01=1,212
Thay vào công thức (5) ta có :

σ H= . =149,44 (MPa)≤[σH]=150,53 (MPa)

5.Kiểm nghiệm độ bền uốn σF


Công thức kiểm nghiệm:

σF=1,4. ≤ [σF ] (6)

−Chiều rộng bánh vít ,tra theo bảng 7.9[1]tr155 ứng với Z1=2
Điều kiện : b2≤0,75.da1=0,75.75,6=56,7
Với : da1=m.(q+2)=6,3.(10+2)=75,6 (mm)
Chọn b2=50 (mm)
−Hệ số KF=KH=1,212
−Hệ số dạng răng YF:

- 18 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Zv=Z2/cos3γ=38/cos311,7o=40,47
Lấy Zv=40.Tra bảng 7.8[1]tr154 ta có :YF=1,55.
−mn=m.cosγ=6,3.cos11,7o=6,2
− Đường kính chia bánh vít : d2=m.Z2=6,3.38=239,4 (mm).
Thay vào công thức (6),ta có:

σF=1,4. =10,06 ≤ [σF ]=28,26 (MPa)

6.Các thông số cơ bản


−Khoảng cách trục aw=150 (mm)
−Môđun m=6,3 (mm)
−Hệ số điều chỉnh q=10
−Tỉ số truyền u=19
−Số ren trên trục vít Z1=2
Số răng trên bánh vít Z2=38
−Hệ số dịch chỉnh bánh vít x= -0,19
−Góc vít γ=11,7o
−Chiều rộng bánh vít b2=50 (mm)
−Chiều dài phần cắt ren của trục vít
b1≥(11+0,06.Z2).m=(11+0,06.38).6,3=83,7
Chọn b1=90 (mm)
−Đường kính vòng lăn trục vít: dw1=60,6 (mm)
Đường kính vòng lăn bánh vít :
dw2=2.(aw-dw1/2)=2.(150-60,6/2)=239,4 (mm)
−Đường kính chia bánh vít d2=239,4 (mm)
Đường kính chia trục vít d1=q.m=10.6,3=63 (mm)
−Đường kính vòng đỉnh
da1=d1+2m=63+2.6,3=75,6 (mm)
da2=m.(Z2+2+2.x)=6,3.(38+2–2.0,19)=249,6 (mm)

- 19 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

−Đường kính vòng đáy


df1=m.(q−2,4)=6,3.(10−2,4)=47,9 (mm)
df2=m.(Z2−2,4+2.x)=6,3.(38−2,4–2.0,19)=221,9 (mm)
−Đường kính vòng ngoài của bánh vít
daM2≤da2+1,5.m=249,6+1,5.6,3=259,1 (mm)
Chọn daM2=259 (mm)

−Góc ôm δ=arcsin( )=arcsin( )=43,64o

7.Tính nhiệt truyền động trục vít:


−Diện tích thoát nhiệt cần thiết :

A=

−Trong đó β= = = =1,127

−Chọn Kt=13 w/(m2 oc) ; ψ=0,25 ; Ktq=40 (ứng với n=2900 v/ph)
−Thừa nhận td=90o ;t0=20o.
−Hiệu suất η=0,847

=> A= =0,48 m2.

- 20 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

B.THIẾT KẾ BỘ TRUYỀN BÁNH RĂNG TRỤ RĂNG


THẲNG
Các thông số :
−Công suất P=4,584 kw
−Tỉ số truyền u=2,5
−Tốc độ bánh dẫn n1=154,26 v/ph
−Momen T1=283788,4 N.mm
1.Chọn vật liệu:
−Bánh chủ động:thép 45 tôi cải thiện. Độ rắn HB=241..285,σb1=850 MPa,
σch=589 MPa.
−Bánh bị động (bánh lớn):Thép 45 tôi cải thiện. Độ rắn HB=192..240, có
σb2=750 MPa , σch2=480 MPa.

2.Xác định ứng suất cho phép:


a.Xác định ứng suất uốn cho phép [σH]
−Theo bảng 6.2[1] với hép 45 tôi cải thiện đạt độ rắn 180..350.
σoHlim=2.HB+70 ; SH=1,1 ; σoFlim=1,8.HB ; SF=1,75 ;
+Chọn độ rắn bánh nhỏ HB1=200 ; độ rắn bánh lớn HB2=180.Khi đó :
σoHlim1=2.200+70=470 MPa
σoFlim1=1,8.200=360 MPa
σoHlim2=2.180+70=430 MPa
σoFlim2=1,8.180=324 MPa
+Theo CT6.5 [1 ] ta có NHO=30.HHB2,4 .Do đó:
NHO1=30.2452,4=1,6.107 ; NHO2=30.2302,4=1,39.107
−Theo CT 6.7[1] ta có:
NHE1=60.c.∑(Ti/Tmax)3.ti..ni

- 21 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

NHE2=60.c. .

=60.1. .18000.(13.5/8+0,73.3/8)=5,02.107>NHO2

Do đó KHL2=1
Suy ra NHE1>NHO1 .Do đó KHL1=1
−Vậy theo CT6.1a [1] với SH=1,1 , sơ bộ xác định được:
[σH]1=470.1/1,1=427,3 (MPa)
[σH]2=430.1/1,1=390,9 (MPa)
=> [σH] =390,9 (MPa)
b. .Xác định ứng suất tiếp xúc cho phép [σF]
Theo CT 6.7[1] , ta có NFE=60.∑(Ti/Tmax)6.ni.Ti
Bánh răng bị dẫn:

NFE2=60.1. .18000.(16.5/8+0,76.3/8)=4,46.107>NFO=4.106

=> Do đó KFL2=1 .Tương tự có KFL1=1


Theo CT6.2a [1] với bộ truyền quay 1 chiều => KFC=1.
[σF]1=396.1,1/1,75=249 (MPa)
[σF]2=324.1,1/1,75=204 (MPa)
c. Ứng suất quá tải cho phép:
[σH]max=2,8. σch2=2,8.450=12600 (MPa)
[σF1]max=0,8. σch1=0,8.580=464 (MPa)
[σF2]max=0,8. σch2=0,8.450=360 (MPa)

3.Xác định các thông số bộ truyền


a.Xác định sơ bộ khoảng cách trục

a w=Ka.(u+1).

–Trong đó :

- 22 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

+Theo bảng 6.6[1]tr97 ,chọn ψba=0,225


+Với răng thẳng Ka=49,5 (tra bảng 6.5[1]tr96)
+Theo CT6.16[1]tr96 ψbd=0,53.ψba.(u+1)=0,53.0,225(2,5+1)=0,417
+Dựa vào bảng 6.7 [1] tr98 với ψbd =0,417 ứng với sơ đồ 6 ta có
KHβ=1,01 -Hệ số phân bố không đều tải trọng trên chiều rộng vành răng.
Suy ra:

a w=49,5.(2,5+1). =258,9 (mm)

Chọn a w=260 (mm).


b.Xác định modun m
m=(0,01→0,02).a w=2,6→5,2 (mm)
Chọn m=3 (mm).
c. Chọn Z1,Z2

Z 1= = =49,5

Chọn Z1=50 => Z2=u.Z1=2,5.50=125

–Tính lại a w: a w= = =262,5 (mm)

Lấy a w=265 (mm)


–Hệ số dịch chỉnh tâm (CT6.22[1])
y=aw/m−0,5.(Z1+Z2)=265/3−0,5.(50+125)=0.833
−Tính lại tỷ số truyền
U=Z2/Z1=125/50=2,5
−Theo công thức 6.23[1] :
Ky=1000.y/Zt=1000.0.833/(50+125)=4.76
−Theo bảng 6.10a ,tra được Kx=0,191
Do đó theo CT6.24[1] hệ số giảm đỉnh răng:
∆y=Kx..Zt/1000=0,191.(50+125)/1000=0,0334
−Theo CT6.26[1] tổng hệ số dịch chỉnh :

- 23 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

xt=y+∆y=0,833+0,0334=0,866
−Theo CT 6.26[1] hệ số dịch chỉnh bánh răng 1:L
x1=0,5. [xt-y.(Z2-Z1)/Zt ]

=0,5. [0,866- .0,833]=0,255 (mm)

Hệ số dịch chỉnh bánh 2:


x2=xt−x1= 0,866−0,255= 0,611
−Theo CT6.27 góc ăn khớp :
cos(αtw)=Zt.m.cosα/(2.a w)=(50+125).3.cos20o/(2.265)=0,931
=> αtw=21,43o

4.Kiểm nghiệm răng về độ bền tiếp xúc:


−Theo CT6.33[1] , điều kiện:

σH=Zm.ZH.Zε. ≤[σH] (7)

−Theo bảng 6.5 : ZM=274 Mpa1/3

−Theo CT6.34 [1] ,có ZH= = =1,7

−Với bánh răng thẳng ,dùng CT 6.36a[1] để tính Zε

Z ε= = =0,858

Trong đó:
εα=[1,88−3,2.(1/Z1+1/Z2)].cosβ=[1,88−3,2.(1/50+1/125)].1 =1,79
−Đường kính vòng lăn bánh nhỏ:
d w1=2.a w/(u+1)=2.265/(2,5+1)=151,43 (mm)
−Theo CT 6.40[1] :

v= = =1,22 (m/s)

Theo bảng 6.13[1] ,chọn cấp chính xác 9.Do đó theo bảng 6.16[1] go=73

- 24 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Theo CT 6.42[1] : vH=δH.go.v. =0,006.73.1,22. =5,02

Trong đó δH=0,006 (tra bảng 6.15 [1]).

−Do đó : KHv=1+ =1+ =1,078

Trong đó b w=ψba.a w=0,225.265=59,6


KHβ=1,01 (tra bảng 6.7[1])
KHα=1,01 (tra bảng 6.14[1])
−Hệ số phân bố không đều của tải trọng :
KH=KHβ .KHα . KHv =1,01 .1,01.1,078=1,1
−Thay vào (7) ,ta có

σH=274.1,7.0,858. =319,6 (Mpa)

−Lại có : Zv=0,85.v0,1=0,85.1,220,1=0,87 ; ZR=0,9


Đường kính đỉnh răng bánh 2 : da2=d2+2.(1+x2-∆y).m
d2=m.Z2/cosβ=3.125/1=375 (mm)
=> da2=375+2.(1+0,611−0,0334).3=384,46
Do da2<700 => KxH=1
[σH]’= [σH].Zv.ZR.KxH=390,9.0,87.0,9.1=307 (Mpa)
−Kiểm nghiệm σH >[σH]’ => thiếu bền
−Biện pháp : chọn lại b w
b w= b w.[ σH/[σH]’ ]2=59,6. [319,6/307]2=64,6 (mm)≈65

=> σH=274.1,7.0,858. =306 (Mpa)

σH <[σH]’ => thoả mãn

5.Các thông số cơ bản:


−Khoảng cách trục aw=265 (mm)
−Môđun m=3 (mm)

- 25 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

−Chiều rộng vành răng b w=65 (mm)


−Tỉ số truyền u=2,5
−Góc nghiêng của răng β=0o
− Số răng trên bánh nhỏ Z1=50
Số răng trên bánh lớn Z2=125
−Hệ số dịch chỉnh x1= 0,255 ; x2= 0,611
−Đường kính chia bánh nhỏ d1=m.Z1= 3.50=150 (mm)
Đường kính chia bánh lớn d2=m.Z2=3.125=375 (mm)
−Đường kính vòng đỉnh
da1=d1+2.(1+x1−∆y).m =150+2.(1+0,255−0,0334).3=157,3 (mm)
da2=384,5 (mm)
−Đường kính vòng đáy
df1=d1−(2,5-2.x1).m=150−(2,5−2.0,255).3=144 (mm)
df2=d2−(2,5-2.x2).m=375−(2,5−2.0,611).3=371,2 (mm)
−Đường kính vòng lăn của bánh răng
d w1=151,4 (mm)
d w2=d w1.u=151,4.2,5=378,6 (mm)

6.Kiểm nghiệm về độ bền uốn:

−Công thức : σF1 = (8)

−Tính KF
KF= KFβ. KFα. KFv
+Theo bảng 6.7[1] ,với ψbd=0,417,ứng với sơ đồ 6 ta chọn được:KFβ=1,03
+Với v=1,22<2,5 m/s, cấp chính xác 9.Theo bảng 6.1[1]tr107 có:KFα=1,37
+Theo CT6.47 [1] :

VF=δF.go.v. =0,006.73.1,22. =5,5

Trong đó δF=0,006 (bảng 6.15 [1])

- 26 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

=> KFv=1+ =1+ =1,068

Do đó KF=1,03.1,37.1,068=1,51
−Với εα=1,79 → Yε=1/ εα=1/1,79=0,559
−Với β=0 →Yβ=1
−Tính giá trị của [σF1], [σF2]
+Số răng tương đương Zv1=Z1=50 ; Zv2=Z2=125
Theo bảng 6.18[1] ta có: YF1=3,52 ; YF2=3,49
+Với m=3 (mm)
=> YS=1,08-0,0695.ln(m)=1,08-0,0695.ln3=1,004 ; YR=1
Do da2=384.5<400 => KxF=1
Theo CT6.2[1] và 6.2a[1]
[σF1]= [σF1].YR.YS.KxF=266,3.1,004.1.1=267,4 (Mpa)
Tương tự
[σF2]= [σF2].YR.YS.KxF=185,1.1,004.1.1=185,8 (Mpa)
−Thay các giá trị vừa tính vào công thức (8),ta có

σF1= =57,2 (Mpa) ≤[σF1]=267,4(Mpa)

σF2= σF1.YF2/YF1=57,2.3,49/3,52=56,7 ≤ [σF2 ]=185,8 (Mpa)


=>Thoả mãn điều kiện độ bền uốn.

- 27 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Ш. THIẾT KẾ TRỤC
Sơ đồ hệ dẫn động:

1.Chọn vật liệu


−Chọn vât liệu là thép 45 có σb=600 Mpa. Ứng suất xoắn cho phép
[τ]=12…20 Mpa.
2 .Xác định sơ bộ điều kiện trục

d k= (CT10.9[1])

Thay giá trị: T2=283788,4 (Nmm)


T3=681037,3 (Nmm)
=> d2=41,4…49,1 (mm)
d3=55,4…65,7 (mm)
Riêng đối với trục 1 lấy d1 theo trục động cơ do có khớp nối.:
d1=(0,8…1,2)d đc=(0,8…1,2).35=28..42

- 28 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Chọn d1=35 (mm)


d2=45 (mm)
d3=60 (mm)
3.Xác định khoảng cách giữa các gối đỡ và điểm đặt lực
a.Trục 1
−Chiều rộng ổ lăn (bảng 10.2[1])
bo=21 (mm)
−Chiều dài mayơ nửa khớp nối trục vòng đàn hồi (tra bảng 10.13[1])
lm12=(1,4…2,5).d1=(1,4…2,5).35=49..87,5 (mm)
Chọn lm12=65 (mm)

−Khoảng cách 2 ổ lăn (tra bảng 10.4[1])


l11=(0,9…1).dMa2=(0,9…1).259=233,1…259 (mm)
Với dMa2=259 mm - đ ường kính vòng ngoài bánh vít.
Chọn l11=250 (mm)
−Các thông số khác :
l12= -lc12= - [0,5.( lm12+2.bo)+k3+hn ]
l12= - [0,5.( 65+2.19)+(10…20)+(15…20) ]
= - (76,5…91,5) (mm)
- 29 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Chọn l12= -80 (mm)


l13= l11/2=125 (mm )

- 30 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

- 31 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

b.Trục 2
−Chiều rộng ổ lăn (bảng 10.2[1])
bo=25 (mm)
−Chiều dài mayơ bánh vít (tra bảng 10.10[1])
lm22=(1,2…1,5).d2=(1,2…1,5).45=54…67,5
Chọn lm22=60 (mm)
−Chiều dài mayơ bánh răng nhỏ trong bộ trong bộ truyền bánh răng (tra
bảng 10.10[1])
lm23=(1,2…1,5).d2=(1,2…1,5).45=54…67,5
Chọn lm23=60 (mm)
−Khoảng cách 2 ổ lăn (tra bảng 10.4[1])
l21= lm22 + lm23 + 3.k1+ 2.k2 + bo
= 60 + 60 + 3.(8…15) + 2.(5..15) + 25 = 179…220
Chọn l21=200 (mm)
−Các thông số khác :
l22= 0,5.(lm22+bo) + k1+ k2
= 0,5.(60+25) + (8…15) + (5…15)=55,5…72,5
Chọn l22= 65 (mm)
l23= l22 + 0,5(lm22 + lm23 ) + k1
=65 + 0,5.(60+60) + (8…15)=133…140
Chọn l23= 140 (mm)

c.Trục 3
−Chiều rộng ổ lăn (bảng 10.2[1])
bo=31 (mm)
−Chiều dài mayơ bánh răng lớn trong bộ trong bộ truyền bánh răng (tra
bảng 10.10[1])
lm34=(1,2…1,5).d3=(1,2…1,5).60=72…90
Chọn lm34=80 (mm)
- 32 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

−Chiều dài mayơ điã xích (CT 10.10[1])


lm35=(1,2…1,5).d3=(1,2…1,5).60=72…90
Chọn lm35=80 (mm)
−Khoảng cách 2 ổ lăn
l31= l21=200 (mm)
−Các thông số khác :
l32=l23=140
lc33=hn+k3+lm35/2
= (15…20) + (10…20) + 0,5.80=65…80
Chọn lc33= 80 (mm)
=> l33= l31+ lc33=200+80=280 (mm)

4.Xác định trị số và chiều các lực


Sử dụng CT10.1[1] và CT10.5[1] và dựa vào hình vẽ ta có
a. Đối với trục 1
−Trục vít:

Fz11=2.T2/d2= =2371 (N)

Fx11= Fz11 .tg(γ+φ)= 2371. tg(11,7o+1,37o)=550 (N)

Fy11= Fz11 . = 2371. =868 (N)

−Khớp nối trục đàn hồi

Fx15=(0,2…0,3). =(0,2…0,3). =120,9…181,3

Chọn Fx15=150 (N)


Với Dt=63 - đường kính vòng tròn qua tâm các chốt (bảng 16.10[2])

- 33 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

b. Đối với trục 2


−Bánh vít:
Fx22= Fx11= 550 (N)
Fy22= Fy11= 868 (N)
Fz22= Fz11=2371 (N)
−Bánh răng nhỏ:

Fy23= = = 5095 (N)

- 34 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Trong đó d w1=111,4 mm -đường kính bánh răng nhỏ


Fz23= Fy23.tg(αtw)/cosβ
= 5095 .tg21,93o/cos0=2051 (N)

c. Đối với trục 3


−Bánh răng lớn của bộ truyền bánh răng:
Fz34= Fz23=2051 (N)
Fy34= Fy34=5095 (N)
−Lực từ bộ truyền xích:
+ Góc nghiêng của đường nối tâm 2 đĩa xích:

Sinβ= = =0,457

=> β=27,2o
Trong đó Δ=30 là khoảng cách từ đỉnh bánh răng đến đáy hộp.
+Theo công thức 5.20[1] , ta có:
Fr36=Kx.Ft
Trong đó Kx=1,15 (góc nghiêng β<40o)
Ft=4991,3 (N) (đã tính ở bộ truyền xích)
=> Fr36=1,15 . 4991,3=5740 (N)
Fz36= Fr36.cosβ=5740.cos27,2o=5105,2 (N)
Fy36= Fr36.sinβ=5740.sin27,2o=2623,7 (N)

5.Xác định đường kính và chiều dài các đoạn trục


a..Trục 1

- 35 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

*Dựa vào các pt cân bằng ta tính được các lực


− Pt1: Σ Mx0= Fz11.d1/2 + Fy11.l13 + Fly11.l11=0

ó 2371. +868.125 + Fly11.250=0

=> Fly11= - 733 (N)


− Pt2: Σ Fy= Fly10+ Fly11+ Fy11=0
ó 868– 733 + Fly10=0
=> Fly10= -135 (N)
− Pt3: Σ My0= Fx15.l12 + Fx11.l13 + Flx11.l11=0
ó 150.80 + 550.125 +Flx11.250=0
=> Flx11=−323 (N)
− Pt4: Σ Fx= –Fx15+ Flx10+ Fx11 + Flx11=0
ó –150+Flx10+550−323=0
=> Flx10=−77 (N)
Các giá trị của lực có dấu “–” có nghĩa là các lực này phải có chiều ngược
lại với chiều giả sử.
*Biểu đồ mômen trục 1:

- 36 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

- 37 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

*Tính đường kính các tiết diện


– Tại chỗ lắp ổ lăn:
+ Momen uốn tổng :
M1= = =12000 (Nmm)
+ Momen tương đương:
Mtd1= = =20389,2(Nmm)
+ Đường kính :

d21= = =15,98 (mm)

Trong đó [σ]=50 Mpa – tra bảng 10.5[1]


* Để đảm bảo yêu cầu lắp ghép và công nghệ ta chọn :
d11= d13 =35 (mm) ;
( Để phù hợp với kích thước trục động cơ ΦD=35 mm )

- 38 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

b.Trục 2

*Dựa vào các pt cân bằng ta tính được các lực


− Pt1: Σ Mz0=Fy22.l22 – Fx22.d2/2 + Fy23.l23 – Fly21.l21=0
ó 868.65 – 550.239,4/2 + 5095,5.140 –Fly21.200=0
=> Fly21=3519,8 (N)
− Pt2: Σ Fy=Fly20 –Fy22 –Fy23 +Fly21=0
ó 3519,8 -868 -5095,5 +Fly21=0
=> Fly20 =2443,7 (N)
− Pt3: Σ My0=Fz22.l22 + Fz23.l23 – Flz21.l21=0
ó 2371.65 + 2051,3.140 – Flz21.200=0
=> Flz21=2206,5 (N)
− Pt4: Σ Fz=Flz20 – Fz22 – Fz23 +Flz21=0
ó 2206,5 – 2371 – 2051,3 + Flz20=0
=> Flz20=2215,8 (N)

*Biểu đồ momen của trục 2:


- 39 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

- 40 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

* Tính đường kính các tiết diện:


−Tại chỗ lắp bánh vít :
+ Momen uốn tổng :
M1= = =214415,7 (Nmm)
+ Momen tương đương:
Mtd1= = =326153 (Nmm)
+ Đường kính :

d21= = =40,25 (mm)

Trong đó [σ]=50 Mpa – tra bảng 10.5[1]


−Tại chỗ lắp bánh răng nhỏ của bộ truyền bánh răng:
+ Momen uốn tổng :
M2= = =249253,9 (Nmm)
+ Momen tương đương:
Mtd2= = =350041,7 (Nmm)
+ Đường kính :

d21= = =41,2 (mm)

* Để đảm bảo yêu cầu lắp ghép và công nghệ ta chọn :


d21= d22 =45 (mm) ; d20= d23 =40 (mm)

- 41 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

c.Trục 3

*Dựa vào các pt cân bằng ta tính được các lực


− Pt1: Σ My0 = Fz34.l32 + Flz31.l31 +Fz36.l33 = 0
ó 2051,3.140 + Flz31 .200 + 5105,2.280 = 0
=> Flz31 = - 8583,2 (N)
− Pt 2: Σ Fz =Flz30 + Fz34 + Flz31 + Fz36 =0
ó 2051,3 + 5105,2–8583,2+Flz30 = 0
=> Flz30 =1426,7 (N)
− Pt 3: Σ Mz0=Fy34.l32 + Fly31.l31 – Fy36.l33 = 0
ó 5095.140 + Fly31.200 –2623,7.280 = 0
=> Fly31 = 106,7 (N)
− Pt 4: Σ Fy = Fly30 + Fy34 + Fly31 – Fy36 = 0
ó Fly30+5095+106,7–2623,7=0
=> Fly30 = –2578(N)

Các lực Flz31 ; Fly30 có dấu “–“ có nghĩa là có chiều ngược với chiều giả sử.
*Biểu đồ mômen của trục 3:

- 42 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

* Tính đường kính các tiết diện:


- 43 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

– Tại chỗ lắp ổ lăn 1:


+ Momen uốn tổng :
M2= = =459195 (Nmm)
+ Momen tương đương:
Mtd2= = =747474 (Nmm)
+ Đường kính :

d32= = =53,1 (mm)

Trong đó [σ]=50 Mpa – tra bảng 10.5[1]


−Tại chỗ lắp bánh răng lớn của bộ truyền bánh răng:
+ Momen uốn tổng :
M1= = =412503 (Nmm)
+ Momen tương đương:
Mtd1= = =719733 (Nmm)
+ Đường kính :

d31= = =52,4 (mm)

Trong đó [σ]=50 Mpa – tra bảng 10.5[1]


− Tại chỗ lắp đĩa xích:
+ Momen uốn tổng :
M3= = =0 (Nmm)
+ Momen tương đương:
Mtd3= = =589795 (Nmm)
+ Đường kính :

d33= = =49 (mm)

Trong đó [σ]=50 Mpa – tra bảng 10.5[1]


* Để đảm bảo yêu cầu lắp ghép và công nghệ ta chọn :
- 44 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

d31=60 (mm) ; d32=55 (mm) ; d33 =50 (mm)

6. TÝnh chän then và kiÓm nghiÖm then:


- Sau khi ®Þnh kÕt cÊu trôc ta tiÕn hµnh chän then cho c¸c tiÕt diÖn l¾p
b¸nh r¨ng, b¸nh vÝt , ®Üa xÝch:
- Ta chän then b»ng vµ kÝch thíc then theo TCVN 2261-86 tra trong b¶ng
9.1a ( [1] tr 173).Dùa vµo ®êng kÝnh trôc ë c¸c vÞ trÝ l¾p c¸c chi tiÕt ta
tra ®îc kÝch thíc then t¹i c¸c vÞ trÝ nh sau:
B¶ng chän then b»ng:
TSè §êng Kthíc, tdiÖn ChiÒu s©u r·nh BKÝnh gãc lîn r chiÒu dµi
kÝnh then
VÞ trÝ trôc b h Trôc t1 Lç t2 Min Max l
BR Z1 45 14 9 5,5 3,8 0,25 0,4 50
BR Z2 60 18 11 7 4,4 0,25 0,4 70
BVÝt 45 14 9 5,5 3,8 0,25 0,4 50
§XÝch 50 14 9 5,5 3,8 0,25 0,4 55
Khíp nèi 30 8 7 4 2,8 0,16 0,25 30

- KiÓm tra ®iÒu kiÖn bÒn dËp vµ bÒn c¾t:


C«ng thøc kiÓm tra chung nh sau:

Trong ®ã: d ,c - øng suÊt dËp vµ øng suÊt c¾t tÝnh to¸n, MPa
d - §êng kÝnh trôc, mm, x¸c ®Þnh ®îc khi tÝnh trôc ;
T - M«men xo¾n trªn trôc , Nmm
lt, b, h, t - KÝch thíc cña then.

- 45 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

[d ] - øng suÊt dËp cho phÐp, MPa, trÞ sè cho trong b¶ng 9.5[1] .
Víi vËt liÖu then lµ thÐp , l¾p cè ®Þnh trªn trôc ,t¶i träng tÜnh ta chän
[d ] = 150(MPa)
[c] - øng suÊt c¾t cho phÐp , MPa, vËt liÖu lµ thÐp 45 t¶i träng
tÜnh ta cã [c] = 60...90MPa .
lt - ChiÒu dµi then ®îc x¸c ®Þnh theo lt = (0,8...0,9)lm vµ ®îc chän
theo tiªu chuÈn ë b¶ng 9.1a

+ §èi víi tiÕt diÖn l¾p b¸nh r¨ng Z1 trªn trôc II cã:
Th«ng sè T b h d lt=(0,8..0,9)lm t1
Gi¸ trÞ 283788 14 9 45 50 5,5
Thay vµo c«ng thøc tÝnh ta ®îc:

+ §èi víi b¸nh vÝt l¾p trªn trôc 2 ,c¸c th«ng sè vÒ then vµ momen gièng
nh cña b¸nh r¨ng nhá Z1 nªn kh«ng cÇn kiÓm tra.
+ §èi víi tiÕt diÖn l¾p b¸nh r¨ng lín trªn trôc III cã:
Th«ng sè T b h d lt=(0,8..0,9)lm t1
Gi¸ trÞ 681036 18 11 60 70 7
Thay vµo c«ng thøc tÝnh ta ®îc:

+ §èi víi tiÕt diÖn l¾p ®Üa xÝch trªn trôc III cã:
Th«ng sè T b h d lt=(0,8..0,9)lm t1
Gi¸ trÞ 681036 14 9 50 55 5,5

- 46 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Chän lt=55 mm ®Ó cho phï hîp víi h×nh vÏ mµ vÉn tho¶ m·n yªu cÇu.
Thay vµo c«ng thøc tÝnh ta ®îc:

+ §èi víi tiÕt diÖn l¾p khíp nèi trôc vßng ®µn håi trªn trôc I cã:
Th«ng sè T b h d lt=(0,8..0,9)lm t1
Gi¸ trÞ 19034 8 7 30 30 4
Thay vµo c«ng thøc tÝnh ta ®îc:

VËy tÊt c¶ c¸c then trªn c¸c tiÕt diÖn l¾p c¸c chi tiÕt quay ®Òu tho¶ m·n
®iÒu kiÖn bÒn dËp vµ bÒn c¾t.

7 TÝnh kiÓm nghiÖm trôc vÒ ®é bÒn mái:


–KÕt cÊu trôc võa thiÕt kÕ ®¶m b¶o ®îc ®é bÒn mái nÕu hÖ sè an toµn
t¹i c¸c tiÕt diÖn nguy hiÓm tho¶ m·n ®iÒu kiÖn sau:

Trong ®ã:
[s] - HÖ sè an toµn cho phÐp [s]=2,5
sj vµ sj - HÖ sè an toµn chØ xÐt riªng øng suÊt ph¸p vµ hÖ sè an toµn
chØ xÐt riªng øng suÊt tiÕp t¹i tiÕt diÖn j vµ ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc
sau:

- 47 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Trong ®ã :
+ -1 vµ -1 - Giíi h¹n mái uèn vµ xo¾n øng víi chu kú ®èi xøng ta
lÊy®èi víi thÐp cacbon 45 cã b = 600MPa, do ®ã -1 = 0,436.b =
0,436.600 =261,6 MPa -1 = 0,58.-1 = 0,58.261,6 = 151,7 MPa
+ aj, aj , mj , mj - Biªn ®é vµ trÞ sè trung b×nh cña øng suÊt ph¸p vµ
øng suÊt tiÕp t¹i tiÕt diÖnj:
C¸c trôc cña hép gi¶m tèc ®Òu quay, øng suÊt uèn thay ®æi theo chu k×
®èi xøng do ®ã aaj=maxj=Mj/Wj , mj =0 . V× trôc quay mét chiÒu nªn øng
suÊt xo¾n thay ®æi theo chu k× m¹ch ®éng do ®ã mj = aj = maxj/2 =
Tj/(2.Woj)
Víi Wj vµ Woj lµ m«men c¶n uèn vµ m«men c¶n xo¾n t¹i tiÕt diÖn j cña
trôc, ®îc x¸c ®Þnh theo b¶ng 10.6 ([I] tr196)
+  vµ  - HÖ sè kÓ ®Õn ¶nh hëng cña trÞ sè øng suÊt trung
b×nh ®Õn ®é bÒn mái tra theo b¶ng 10.7 ( [I] tr196) ta ®îc :  =0,05 vµ
 =0
+ Kdj vµ Kdj - HÖ sè x¸c ®Þnh theo c¸c c«ng thøc sau:
Kdj = (K/ + Kx -1)/Ky
Kdj = (K/ + Kx -1)/Ky
Víi Kx - HÖ sè tËp trung øng suÊt do tr¹ng th¸i bÒ mÆt , phô thuéc vµ
ph¬ng ph¸p gia c«ng vµ ®é nh½n bÒ mÆt , cho trong b¶ng 10.8 ([I] tr197)
Ky - HÖ sè t¨ng bÒn bÒ mÆt trôc , cho trong b¶ng 10.9 ([I] tr197)
phô thuéc vµo ph¬ng ph¸p t¨ng bÒn bÒ mÆt, c¬ tÝnh vËt liÖu.
- C¸c trôc ®îc gia c«ng trªn m¸y tiÖn, t¹i c¸c tiÕt diÖn nguy hiÓm yªu
cÇu ®¹t Ra = 2,5...0,63 m do ®ã theo b¶ng 10.8 ([I] tr 197) , Kx = 1,06
- Ph¬ng ph¸p t¨ng bÒn lµ t«i b»ng dßng ®iÖn tÇn sè cao
 vµ  - HÖ sè kÝch thíc kÓ ®Õn ¶nh hëng cña kÝch thíc tiÕt diÖn
trôc ®Õn giíi h¹n mái , trÞ sè cho trong b¶ng 10.10 ([I] tr 198).

- 48 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

K vµ K - HÖ sè tËp trung øng suÊt thùc tÕ khi uèn vµ khi xo¾n , trÞ
sè cña chóng phô thuéc vµo lo¹i yÕu tè g©y tËp trung øng suÊt. T¹i c¸c bÒ
mÆt trôc l¾p cã ®é d«i cã thÓ tra trùc tiÕp tØ sè K/ vµ K/ trong b¶ng
10.11.
VËy theo b¶ng 10.10 tra ®îc hÖ sè kÝch thíc  vµ  øng víi ®êng kÝnh
cña tiÕt diÖn nguy hiÓm , tõ ®ã x¸c ®Þnh ®îc tØ sè K/ vµ K/ t¹i r·nh
then trªn c¸c tiÕt diÖn nµy. §ång thêi theo b¶ng 10.11 , øng víi kiÓu l¾p ®·
chän , b = 600MPa vµ ®êng kÝnh cña tiÕt diÖn nguy hiÓm nµy , trªn c¬
së ®ã dïng gi¸ trÞ lín h¬n ®Ó tÝnh to¸n.
* Chän l¾p ghÐp : C¸c æ l¨n l¾p trªn trôc theo k6 , l¾p b¸nh r¨ng ,b¸nh
vÝt , ®Üa xÝch, nèi trôc theo k6 kÕt hîp víi l¾p then.

a.TÝnh kiÓm nghiÖm ®é bÒn mái cho trôc I.


*T¹i tiÕt diÖn 1 (VÞ trÝ l¾p æ l¨n bªn tr¸i –vÞ trÝ 11 trªn h×nh vÏ).
TiÕt diÖn 1 cã :
Mx(N.mm) My(N.mm) T(N.mm) d(mm)
0 12000 19034 35

- Tra b¶ng 10.6 (TL[1] tr196) tiÕt diÖn lµ trôc trßn cã d1 = 35(mm) nªn
c«ng thøc tÝnh m«men c¶n uèn (W1) vµ m«men c¶n xo¾n (W01) lµ:
W1 = .d13/32 = 3,14.353/32 = 4209,2 (mm3)
W01 = .d13/16 = 3,14.353/16 = 8418,5 (mm3)
Do ®ã : a1 = max1 = M1/W1 =12000/4209,2= 2,85 (N/mm2)
víi
m1 = a1 = T1/(2.W01) = 19034/(2.8418,5) =1,13 (N/mm2)
- X¸c ®Þnh Kd1 vµ Kd1
Tra b¶ng 10.8 : Kx = 1,06

- 49 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Tra b¶ng 10.9 : Ky=1,6 (øng víi trôc nh½n,t«i b»ng dßng ®iÖn tÇn sè
cao)
Tra b¶ng 10.10: Víi d=35 ,thÐp cacbon nªn tra ®îc :  = 0,87 vµ
 =0,8.
T¹i tiÕt diÖn nµy cã c¸c lo¹i yÕu tè g©y tËp trung øng suÊt lµ :BÒ mÆt
trôc l¾p cã ®é d«i vµ gãc lîn.
+Tra b¶ng 10.11 víi kiÓu l¾p k6 ®êng kÝnh trôc nhá h¬n 30 ...50 ta ®îc
tØ sè K/ =2,06 vµ K/ = 1,64
+Tra b¶ng 10.13: T¹i vÞ trÝ nµy cã gãc lîn r = D/d =35/30 = 1,17
Víi r/d = 1,17/30 = 0,039 , vµ b = 600(MPa) do ®ã K = 2,1 , K = 1,6
Nªn tØ sè: K/ =2,1/0,87 = 2,41 vµ K/ = 1,6/0,8 = 2.
- So s¸nh hai gi¸ trÞ trªn ta chän gi¸ trÞ K/=2,41 vµ K/ =2 lín h¬n ®Ó
tÝnh :
Kd1 = (K/ + Kx -1)/Ky = (2,41 + 1,06 -1)/1,6 = 1,54
Kd1 = (K/ + Kx -1)/Ky = (2 + 1,06 -1)/1,6 = 1,28

VËy :

=>
=47,5 >[S]=(1,5...2,5)

* T¹i tiÕt diÖn 2 ( VÞ trÝ trôc vÝt )trªn trôc I:


TiÕt diÖn 2 cã :
Mx(N.mm) My(N.mm) T(N.mm) d(mm)
91625 40375 19034 47,9

- 50 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

- Tra b¶ng 10.6 tiÕt diÖn lµ trôc cã d2 = 47,9(mm) nªn c«ng thøc tÝnh
m«men c¶n uèn (W2) vµ m«men c¶n xo¾n (W02) lµ :
W2 = .d23/32 = 3,14.47,93/32 = 10789,6 (mm3)
W02 = .d23/16 = 3,14.47,93/16 = 21579,3 (mm3)
Do ®ã : a2 = max2 = M2/W2 = 100126,3/10789,6= 9,28 (N/mm2)
víi =100126,3 (Nmm)
m2 = a2 = T1/(2.W02) = 19034/(2. 21579,3) =0,44 (N/mm2)
- X¸c ®Þnh Kd2 vµ Kd2
Tra b¶ng 10.8 : Kx = 1,06
Tra b¶ng 10.9 : Ky = 1,6 (øng víi trôc tËp trung øng suÊt Ýt , t«i b»ng
dßng ®iÖn tÇn sè cao)
Tra b¶ng 10.10: Víi d =47,9 , thÐp cacbon nªn tra ®îc :  = 0,818 vµ
 = 0,7642.
T¹i tiÕt diÖn nµy cã c¸c lo¹i yÕu tè g©y tËp trung øng suÊt lµ : trôc c¾t
ren , vµ ch©n ren trôc vÝt
+ Tra b¶ng 10.12: Víi b = 600(MPa) do ®ã K = 1,96 , K = 1,58
Nªn tØ sè: K/ =1,96/0,818 = 2,4 vµ K/ = 1,58/0,7642 = 2,07.
+ Tra b¶ng 10.13 : Víi b = 600(MPa) do ®ã K = 2,3 , K = 1,7
Nªn tØ sè: K/ =2,3/0,818 =2,81 vµ K/ = 1,7/0,7642 = 2,22.
- So s¸nh hai gi¸ trÞ trªn ta chän gi¸ trÞ K/ = 2,81 vµ K/ = 2,22 lín h¬n
®Ó tÝnh
Kd2 = (K/ + Kx -1)/Ky = (2,81 + 1,06 -1)/1,6 = 1,79
Kd2 = (K/ + Kx -1)/Ky = (2,22 + 1,06 -1)/1,6 = 1,43

VËy :

- 51 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

b.TÝnh kiÓm nghiÖm cho trôc II :


*T¹i tiÕt diÖn 1 (VÞ trÝ l¾p b¸nh vÝt).
TiÕt diÖn 1 cã :
Mx(N.mm) My(N.mm) T(N.mm) d(mm)
158840,5 144027 283788 45

- Tra b¶ng 10.6 tiÕt diÖn lµ trôc cã d1 = 45 (mm) ,trªn trôc cã r·nh then nªn
c«ng thøc tÝnh m«men c¶n uèn (W1) vµ m«men c¶n xo¾n (W01) lµ:

Víi b,t1 lµ kÝch thíc cña then b»ng tra trong b¶ng 9.1a trang 173
Do ®ã : a1 = max1 = M1/W1 =214415,7/7611,3= 28,2 (N/mm2)
víi =214415,7 (Nmm)
m1 = a1 = T1/(2.W01) = 283788/(2.16557,5) = 8,57 (N/mm2)
- X¸c ®Þnh Kd1 vµ Kd1
+Tra b¶ng 10.8 : Kx = 1,06
+Tra b¶ng 10.9 : Ky = 1,6 (øng víi trôc tËp trung øng suÊt Ýt , t«i b»ng
dßng ®iÖn tÇn sè cao)
+Tra b¶ng 10.10: Víi d = 45 , thÐp cacbon nªn tra ®îc :  = 0,83 vµ  =
0,77
T¹i tiÕt diÖn nµy cã c¸c lo¹i yÕu tè g©y tËp trung øng suÊt lµ : BÒ mÆt
trôc l¾p cã ®é d«i vµ cã r·nh then
+Tra b¶ng 10.12:Víi b=600(MPa),chän dông cô c¾t lµ dao phay ®Üa do
®ã
K = 1,46 , K = 1,54

- 52 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Nªn tØ sè: K/ =1,46/0,83 = 1,76 vµ K/ = 1,54/0,77 = 2


+Tra b¶ng 10.11 : Víi b =600(MPa), miÒn dung sai l¾p then lµ k6 do ®ã
:
Nªn tØ sè: K/ =2,06 vµ K/ =1,64
- So s¸nh hai gi¸ trÞ trªn ta chän gi¸ trÞ K/=2,06 vµ K/ =2 lín h¬n ®Ó
tÝnh :
Kd1 = (K/ + Kx -1)/Ky = (2,06 + 1,06 -1)/1,6 = 1,325
Kd1 = (K/ + Kx -1)/Ky = (2+ 1,06 -1)/1,6 = 1,288

VËy :

* T¹i tiÕt diÖn 2 ( VÞ trÝ l¾p b¸nh r¨ng nhá Z1 )trªn trôc II:
TiÕt diÖn 2 cã :
Mx(N.mm) My(N.mm) T(N.mm) d(mm)
211148 132390 283788 45

-Tra b¶ng 10.6 tiÕt diÖn lµ trôc cã d2 = 45(mm) nªn c«ng thøc tÝnh m«men
c¶n uèn (W2) vµ m«men c¶n xo¾n (W02) lµ:

Víi b,t1 lµ kÝch thíc cña then b»ng tra trong b¶ng 9.1a trang 173
Do ®ã : a2 = max2 = M2/W2 =249220/7611,3 = 32,74 (N/mm2)
Víi: =249220 (Nmm)
m2 = a2 = T2/(2.W02) = 283788/(2.16557,5) = 8,57 (N/mm2)
- 53 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

-X¸c ®Þnh Kd2 vµ Kd2


Tra b¶ng 10.8 : Kx = 1,06
Tra b¶ng 10.9 : Ky = 1,6 (øng víi trôc tËp trung øng suÊt Ýt , t«i b»ng
dßng ®iÖn tÇn sè cao)
Tra b¶ng 10.10: Víi d = 45 , thÐp cacbon nªn tra ®îc :  =0,83 vµ 
= 0,77
T¹i tiÕt diÖn nµy cã c¸c lo¹i yÕu tè g©y tËp trung øng suÊt lµ : BÒ
mÆt trôc l¾p cã ®é d«i vµ cã r·nh then
+Tra b¶ng 10.12: Víi b=600(MPa),chän dông cô c¾t lµ dao phay ®Üa do
®ã
K = 1,46 , K = 1,54
Nªn tØ sè: K/ =1,46/0,83 = 1,76 vµ K/ = 1,54/0,77 = 2
+ Tra b¶ng 10.11 : Víi b =600(MPa), miÒn dung sai l¾p then lµ k6 do ®ã
:
Nªn tØ sè: K/ =2,06 vµ K/ =1,64
- So s¸nh hai gi¸ trÞ trªn ta chän gi¸ trÞ K/ = 2,06 vµ K/ = 2 lín h¬n ®Ó
tÝnh:
Kd2 = (K/ + Kx -1)/Ky = (2,06 + 1,06 -1)/1,6 = 1,325
Kd2 = (K/ + Kx -1)/Ky = (2+ 1,06 -1)/1,6 = 1,288

VËy :

c. TÝnh kiÓm nghiÖm cho trôc III:


* T¹i tiÕt diÖn 1 (VÞ trÝ l¾p æ l¨n bªn ph¶i – vÞ trÝ 32 trªn h×nh vÏ) .
TiÕt diÖn 1 cã :

- 54 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Mx(N.mm) My(N.mm) T(N.mm) d(mm)


360920 199738 681036 55
-Tra b¶ng 10.6 tiÕt diÖn lµ trôc trßn cã d1 = 55(mm) nªn c«ng thøc tÝnh
m«men c¶n uèn (W1) vµ m«men c¶n xo¾n (W01) lµ:
W1 = .d13/32 = 3,14.553/32 = 16333,8 (mm3)
W01 = .d13/16 = 3,14.553/16 = 32667,7 (mm3)
Do ®ã : a1 = max1 = M1/W1 =412502,7 /16333,8 = 25,25 (N/mm2)
víi : =412502,7 (Nmm)
m1 = a1 = T3/(2.W01) = 681036/(2. 32667,7 ) = 10,4(N/mm2)
- X¸c ®Þnh Kd1 vµ Kd1
Tra b¶ng 10.8 : Kx = 1,06
Tra b¶ng 10.9 : Ky = 1,6 (øng víi trôc nh½n,t«i b»ng dßng ®iÖn tÇn sè
cao)
Tra b¶ng 10.10:Víi d=55, thÐp cacbon nªn tra ®îc : =0,8 vµ  = 0,755
T¹i tiÕt diÖn nµy cã c¸c lo¹i yÕu tè g©y tËp trung øng suÊt lµ : BÒ mÆt
trôc l¾p cã ®é d«i vµ gãc lîn.
+Tra b¶ng 10.11 víi kiÓu l¾p k6 ®êng kÝnh trôc lín h¬n 50 ...100 ta ®îc
tØ sè K/ =2,52 vµ K/ = 2,03
+Tra b¶ng 10.13: T¹i vÞ trÝ nµy cã gãc lîn r = D/d = 60/55 = 1,09
Víi r/d = 1,09/55 = 0,0198 vµ b = 600(MPa) do ®ã: K = 2,5 , K = 1,8
Nªn tØ sè: K/ =2,5/0,8 = 3,13 vµ K/ = 1,8/0,755 =2,38
-So s¸nh hai gi¸ trÞ trªn ta chän gi¸ trÞ K/ =3,13 vµ K/ = 2,38 lín h¬n
®Ó tÝnh: Kd1 = (K/ + Kx -1)/Ky = (3,13 + 1,06 -1)/1,6 = 2
Kd1 = (K/ + Kx -1)/Ky = (2,38 + 1,06 -1)/1,6 = 1,53

VËy :

- 55 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

* T¹i tiÕt diÖn 2 ( VÞ trÝ trôc b¸nh r¨ng lín )trªn trôc III:
TiÕt diÖn 2 cã :
Mx(N.mm) My(N.mm) T(N.mm) d(mm)
209896 408416 681036 60

-Tra b¶ng 10.6 tiÕt diÖn lµ trôc cã d2 = 60 (mm) ,trªn trôc cã r·nh then nªn
c«ng thøc tÝnh m«men c¶n uèn (W2) vµ m«men c¶n xo¾n (W02) lµ:

Víi b,t1 lµ kÝch thíc cña then b»ng tra trong b¶ng 9.1a trang 173
Do ®ã : a2 = max2 = M2/W2 =459195/18256,3 = 25,15 (N/mm2)
víi =459195 (Nmm)
m2 = a2 = T2/(2.W02) = 681036/(2.39462,1) = 8,63 (N/mm2)
–X¸c ®Þnh Kd2 vµ Kd2
Tra b¶ng 10.8 : Kx = 1,06
Tra b¶ng 10.9 : Ky = 1,6 (øng víi trôc tËp trung øng suÊt Ýt , t«i b»ng
dßng ®iÖn tÇn sè cao)
Tra b¶ng 10.10: Víi d = 60 , thÐp cacbon nªn tra ®îc :  =0,785 vµ
 = 0,745
T¹i tiÕt diÖn nµy cã c¸c lo¹i yÕu tè g©y tËp trung øng suÊt lµ : BÒ
mÆt trôc l¾p cã ®é d«i vµ cã r·nh then
+Tra b¶ng 10.12: Víi b=600(MPa),chän dông cô c¾t lµ dao phay ®Üa do
®ã
K = 1,46 , K = 1,54
Nªn tØ sè: K/ =1,46/0,785 = 1,86 vµ K/ = 1,54/0,745 = 2,07

- 56 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

+Tra b¶ng 10.11 : Víi b =600(MPa), miÒn dung sai l¾p then lµ k6 do
®ã :
Nªn tØ sè: K/ =2,52 vµ K/ = 2,03
–So s¸nh hai gi¸ trÞ trªn ta chän gi¸ trÞ K/ = 2,52 vµ K/ = 2,07 lín h¬n
®Ó tÝnh:
Kd2 = (K/ + Kx -1)/Ky = (2,52 + 1,06 -1)/1,6 = 1,6125
Kd2 = (K/ + Kx -1)/Ky = (2,07 + 1,06 -1)/1,6 = 1,33

VËy :

B¶ng kÕt qu¶ tÝnh to¸n hÖ sè an toµn ®èi víi c¸c tiÕt diÖn cña 3 trôc.

TiÕ d TØ sè TØ sè K/
t (mm) K/ do do
Kd Kd S S S
diÖ TØ TØ TØ TØ
n sè1 sè2 sè 1 sè2
I.1 30 2,06 2,41 1,64 2 1,54 1,28 59,6 78,5 47,5
I.2 47,9 1,8 2,07 2,81 2,22 1,79 1,43 15,75 241,1 15,72

II.1 45 1,76 2,06 2 1,64 1,325 1,288 7 13,7 6,23


II.2 45 1,76 2,06 2 1,64 1,325 1,288 6,03 13,74 5,52

III.1 55 2,52 3,13 2,03 2,38 2 1,53 5,18 9,53 4,55


III.2 60 1,86 2,52 2,07 2,03 1,613 1,33 6,45 13,2 5,8
____________________________________________________________

- 57 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

ІV.TÍNH CHỌN Ổ LĂN


A.TRỤC 1:
1.Chọn loại ổ lăn:
– Trục 1 mang trục vít và khớp nối vòng đàn hồi ,do đó ta chọn ổ lăn cho
gối 0 là ổ kép gồm 2 ổ đũa côn, ổ lăn cho gối 1 là ổ bi đỡ tuỳ động.
2.Chọn sơ đồ kích thước ổ:
Với đường kính ngõng trục d=35 mm,dựa vào bảng P2.7 [1] phụ lục:
–Gối 1: chọn ổ bi đỡ 1 dãy cỡ nhẹ 207 có:
+Đường kính ngõng trục d=35 mm.
+Đường kính ngoài D=72 mm.
+Khả năng tải động C=20,1 kN.
+Khả năng tải tĩnh Co=13,9 kN
+Bề rộng ổ lăn bo=17 mm
–Gối 0: ổ kép gồm 2 ổ đũa côn 1 dãy cỡ nhẹ rộng 7507 có:
+Đường kính ngõng trục d=35 mm.
+Đường kính ngoài D=72 mm.
+Khả năng tải động C=50,2 kN.
+Khả năng tải tĩnh Co=40,3 kN
+Bề rộng ổ lăn bo=23 mm
+Góc nghiêng α=13o
3.Kiểm nghiệm khả năng tải động của ổ:

- 58 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Từ bài trước ta đã tính được: Fly10=135 (N); Flx10=77 (N).


Fly11=733 (N); Flx11=323 (N).
 Phản lực tổng trên 2 ổ:
Flt10= = =155,4 (N)
Flt11= = =801 (N)
*Đảo chiều của lực trên khớp nối trục vòng đàn hồi:

Phương trình cân bằng :


Σ Mx0 =Fz11.d1/2 + Fy11.l13 – Fly11.l11=0
 2371.63/2 +868.125–Fly11.250=0
=> Fly11=733 (N) ; => Fly10=135 (N).
Σ My0=Fx15.l12 – Fx11.l13 + Flx11.l11=0
 150.80–550.125+Flx11.250=0
=> Flx11=227 (N).
Σ Fx=–Fx15+Flx10 –Fx11+Flx11=0
 –150+Flx10 –550+227=0
=> Flx10=473 (N)
=> Tổng phản lực trên 2 ổ:
Flt10= = =491,9 (N)
Flt11= = =767,3 N)
–So sánh ta thấy cần kiểm nghiệm ổ 0 với Fr0=155,4 (N) ,kiểm nghiệm ổ 1

- 59 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

với Fr1=801 (N)


–Sơ đồ:

a.Kiểm nghiệm ổ 0:
–Đối với ổ đũa côn :
FS=0,5.0,83.e.Fr0=0,83.0,35.155,4=45,1 (N)
Trong đó : e=1,5.tgα=1,5.tg13o=0,35
–Tải trọng động quy ước đối với ổ đũa côn kép:
Q=(0,5.X.V.Fr+Y.Fa)Kt.Kd
Trong đó : Kt=Kd=1 ; V=1;
Fa=FS+Fat=45,1+2371=2416,1 (N) (Theo CT11.15b [1]tr219)
Tỉ số : Fa/(V.Fr)=2416,1/155,4=15,55 >e
=> Các hệ số X,Y tra bảng 11.4 [1] :
X=0,4 ; Y=0,4.cotgα=0,4.cotg13o=1,73
=> Q=(0,5.0,4.1.155,4+1,73.2416,1).1.1=4211 (N)
–Hệ số khả năng tải động: Cd=Q.L1/m
Trong đó : m=3;
L=60.n.Lh.10-6=60.2900.18000.10-6=3132 (triệu vòng)
=> Cd=4211.31321/3=61,6 (kN)>C=50,2
–Biện pháp:Giảm thời gian sử dụng của ổ kép này xuống một nửa:L h=9000
giờ
Khi đó L=1566 (triệu vòng)
Cd=4211.15661/3=48,9 (kN) < 50,2=C

- 60 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

b.Kiểm nghiệm ổ 1:
–Tính tải trọng động quy ước:
Do ổ bi đỡ tuỳ động nên : Q=V.Fr.Ft.Fd (CT11.6 [1])
Trong đó V=1 ; Kd=Kt=1.
=> Q=Fr1=801 (N)
–Khả năng tải động :
Cd=Q.L1/m=801.31321/3=11,72 (kN)
So sánh : Cd < C=20,1 (kN)
4.Kiểm nghiệm khả năng tải tĩnh:
a.Kiểm nghiệm ổ 0:
Công thức kiểm tra:
Qt0=0,5.X0.Fr+Y0.Fa (do ta dùng ổ côn kép)
Tra bảng 11.6 tr221[TL1]- đối với ổ đũa côn 1 dãy ta có :
Xo=0,5 ; Yo=0,22cotgα=0,22cotg13o=0,953.
Suy ra: Qt0=0,5.0,5. 155,4 +0,953. 2416,1=2341,4 N
So sánh với Fr=155,4 N ,ta chọn Qt0=2341,4 N
Kiểm tra thấy: Qt0=2,3414 kN≤C0=40,3 kN
=> thoả mãn.
b.Kiểm nghiệm ổ 1:
Công thức kiểm tra (11.19)[TL1]:
Qt=XoFr+YoFa≤Co
Trong đó Xo,Yolà các hệ số tải trọng hướng tâm và hệ số tải trọng dọc trục.
Tra bảng 11.6 tr221[TL1]- đối với ổ bi đỡ 1 dãy ta có : Xo=0,6 ;Yo=0,5
Ở đây: Fa=Fz11=2371 (N)
Suy ra : Qt1=0,6.801+0,5.2371=1666,1 (N)=1,6661 kN
So sánh với Fr=801 N ,chọn Qt1=1,6661 kN
Kiểm tra thấy: Qt1=1,6661 kN<Co=13,9 kN .Thoả mãn.

- 61 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

B.TRỤC 2:
1.Chọn loại ổ lăn:
– Trục 2 mang bánh vít và bánh răng nhỏ trong bộ truyền bánh răng . Để
cho trục có độ chính xác cao ta chọn ổ đũa côn cho cả 2 gối .

2.Chọn sơ đồ kích thước ổ:


Với đường kính ngõng trục d=40 mm,dựa vào bảng P2.11 [1] phụ lục ,ta
chọn ổ đũa côn 1 dãy cỡ đặc biệt nhẹ 2007108 có:
+Đường kính ngõng trục d=40 mm.
+Đường kính ngoài D=68 mm.
+Khả năng tải động C=31,9 kN.
+Khả năng tải tĩnh C0=28,4 kN.
+Bề rộng ổ lăn bo=18 mm
+Góc nghiêng α=10,25o
3.Kiểm nghiệm khả năng tải động của ổ:

–Lực tổng hợp tại các gối đỡ :


Fr20= = =3298,7 (N)
Fr21= = =4154,2 (N)
–Tải trọng dọc trục: Fat=Fx22=550 (N)
–Xác định hệ số e: e=1,5.tgα=1,5.tg10,25o=0,27
–Tải trọng dọc trục do lực hướng tâm gây ra:
- 62 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Fs0=0,83e.Fr0=0,83.0,27. 3298,7=739,2 (N)


Fs1=0,83e.Fr1=0,83.0,27. 4154,2=931 (N)
–Lực dọc trục tổng hợp tại các ổ lăn:
Fa0=Fs1+Fat=931+550=1481 (N)
Fa1=Fs0–Fat=739,2–550=189,2 (N)
Chọn Fa0=1481 (N)
Fa1=931 (N)
–Tải trọng động quy ước :
Q=(X.V.Fr+Y.Fa)Kt.Kd
Trong đó : Kt=Kd=1 ; V=1;
+Đối với ổ 0: Fa/(V.Fr)=1481/3298,7=0,45>e
→ X=0,4 ; Y=0,4.cotgα=0,4.cotg10,25o=2,21
→ Q0=(0,4.1. 3298,7+ 2,21.1481).1.1=4592,5 (N)
+Đối với ổ 1: Fa/(V.Fr)=931/4154,2=0,224<e
→ X=1 ; Y=0 ; → Q1=4154,2 (N)

a.Kiểm nghiệm ổ 0
–Khả năng tải động: Cd0=Q0.L1/m
Trong đó : L=60.n.Lh.10-6=60.154,26.18000.10-6=166,6 (triệu vòng)
→ Cd0=4592,5.166,61/3=25,27 (KN)
–So sánh Cd0=25,27<31,9 (KN)=C .Thoả mãn.
b.Kiểm nghiệm ổ 1
–Khả năng tải động:
Cd1=Q1.L1/m=4154,2.166,61/3=22,9 (KN) < 31,9(KN)=C
Thoả mãn.

4.Kiểm nghiệm khả năng tải tĩnh:


Công thức kiểm tra(11.19)[TL1]:

- 63 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Qt=XoFr+YoFa≤Co
Trong đó Xo,Yolà các hệ số tải trọng hướng tâm và hệ số tải trọng dọc trục.
Tra bảng 11.6 tr221[TL1]- đối với ổ đũa côn 1 dãy ta có :
Xo=0,5 ; Yo=0,22cotgα=0,22.cotg10,250=1,22

a.Kiểm nghiệm ổ 0:
Với Fa0=1481 N ; Fr0=3298,7 N
Suy ra : Qt1=0,5. 3298,7+1,22. 1481=3456,2 (N)=3,4562 kN
So sánh với Fr0=3298,7 N ,chọn Qt1=3,4562 kN
Kiểm tra thấy : Qt1=3,4562 kN≤C0=28,4 kN ,thoả mãn.

b.Kiểm nghiệm ổ 1:
Với Fa1=931 N ; Fr1=4018,7 N
Suy ra : Qt1=0,5. 4154,2+1,22. 931 =3212,9 (N)=3,2129 kN
So sánh với Fr1=4154,2 kN ,chọn Qt1=4,1542 kN
Kiểm tra thấy : Qt1=4,1542 kN≤C0=28,4 kN ,thoả mãn.

C.TRỤC 3:
1.Chọn loại ổ lăn:
– Trục 3 mang đĩa xích trong bộ truyền ngoài và bánh răng lớn trong bộ
truyền bánh răng .Không có lực dọc trục từ bên ngoài tác dụng vào ,nên ta
chọn cả 2 ổ là ổ bi đỡ.
2.Chọn sơ đồ kích thước ổ:
Với đường kính ngõng trục d=55 mm,dựa vào bảng P2.7 [1] phụ lục ,ta
chọn ổ bi đỡ 1 dãy cỡ nhẹ 211 có:
+Đường kính ngõng trục d=55 mm.
+Đường kính ngoài D=100 mm.

- 64 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

+Khả năng tải động C=34 KN.


+Khả năng tải tĩnh C0=25,6 KN.
+Bề rộng ổ lăn bo=21 mm

3.Kiểm nghiệm khả năng tải động của ổ:

–Lực tổng hợp tại các gối đỡ:


Fr30= = =2762 (N)
Fr31= = =8584 (N)
–Do lực dọc trục Fat=0 → X=1 ; Y=0
Tải trọng động : Q=V.Fr.Kt.Kd=1.Fr.1.1=Fr
 Q0=Fr0=2762 (N)
Q1=Fr1=8584 (N)
–Do Q0>Q1 nên ta chỉ cần kiểm nghiệm ổ lăn cho ổ 1 .
QE=Q1.β=8584.0,95=8154,8 N
–Hệ số khả năng tải động của ổ 1: Cd=Q.L1/m
Trong đó : m=3
L=60.n.Lh.10-6=60.61,7.18000.10-6=66,64 (triệu vòng)
=> Cd1=8154,8.66,641/3=33,06 (KN)
–So sánh :
Cd1=33,06<34=C

4.Kiểm nghiệm khả năng tải tĩnh:

- 65 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Công thức kiểm tra(11.19)[TL1]:


Qt=XoFr+YoFa≤Co
Trong đó Xo,Yolà các hệ số tải trọng hướng tâm và hệ số tải trọng dọc trục.
Tra bảng 11.6 tr221[TL1]- đối với ổ bi đỡ 1 dãy ta có :
Xo=0,6 ; Yo=0,5
a.Kiểm nghiệm ổ 0:
Với Fa0=0 ; Fr0=2762 N
Suy ra : Qt1=0,5. 2762 +0,5.0=1381 (N)=1,381 kN
So sánh với Fr0=2,762 kN ,chọn Qt1=2,762 kN
Kiểm tra thấy : Qt1=2,762 kN≤C0=25,6 kN ,thoả mãn.
b.Kiểm nghiệm ổ 1:
Với Fa1=0 N ; Fr1=8584 N
Suy ra : Qt1=0,5. 8584 +0,5.0=4292 (N)=4,292 kN
So sánh với Fr1=8,584 kN ,chọn Qt1=8,584 kN
Kiểm tra thấy : Qt1=8,584 kN≤C0=25,6 kN ,thoả mãn.

- 66 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Phần 3.
THIẾT KẾ VỎ HỘP GIẢM TỐC VÀ BÔI
TRƠN

§Ó ®¶m b¶o vÞ trÝ t¬ng ®èi gi÷a c¸c chi tiÕt vµ bé phËn m¸y, tiÕp
nhËn t¶i träng do c¸c chi tiÕt l¾p trªn vá truyÒn ®Õn, ®ùng dÇu b«i tr¬n,
b¶o vÖ c¸c chi tiÕt m¸y tr¸nh bôi bÆm: ta dïng vá hép gi¶m tèc , ë ®©y
dïng lo¹i vá hép gi¶m tèc ®óc.
VËt liÖu dïng ®Ó ®óc vá hép gi¶m tèc lµ gang x¸m kÝ hiÖu GX 15 –
32.

I. KẾT CẤU VỎ HỘP GIẢM TỐC ĐÚC VÀ BÔI TRƠN


1.TÝnh kÕt cÊu cña vá hép:
ChØ tiªu cña vá hép gi¶m tèc lµ ®é cøng cao vµ khèi lưîng nhá.Chän vËt
liÖu ®Ó ®óc hép gi¶m tèc lµ gang x¸m cã kÝ hiÖu GX 15-32.
Chän bÒ mÆt ghÐp n¾p vµ th©n ®i qua t©m trôc .

2.B«i tr¬n trong hép gi¶m tèc:


V× vËn tèc bé truyÒn kh«ng lín,trôc vÝt ®Æt dưíi,nÕu lÊy t©m con l¨n
thÊp nhÊt ®Ó giíi h¹n møc dÇu th× dÇu chưa tíi ®ưîc trôc vÝt ,do ®ã dïng
phư¬ng ph¸p b«i tr¬n ng©m dÇu trong ®ã l¾p thªm vßng vung dÇu vµo
trôc vÝt ,khi bé truyÒn lµm viÖc vßng vung dÇu sÏ quay cïng víi trôc
vÝt ,lµm dÇu b¾n lªn hép gi¶m tèc,khi ®ã hép gi¶m tèc sÏ ®ưîc b«i tr¬n.

3.DÇu b«i tr¬n hép gi¶m tèc :


Chän dÇu b«i tr¬n víi vËn tèc trưît cña bé truyÒn trôc vÝt cã vËn tèc
v=9,4 m/s theo b¶ng 18.12 chän lo¹i dÇu cã ®é nhít lµ 116 ,®é nhít Engle
lµ 16 theo b¶ng 18.13 chän lo¹i dÇu b«i tr¬n lµdÇu « t« m¸y kÐo AK-20

- 67 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

4.L¾p b¸nh r¨ng lªn trôc:


- §Ó truyÒn m«men xo¾n tõ trôc ®Õn b¸nh r¨ng (vµ ngîc l¹i), ta dïng
then. Nhng v× viÖc chÕ t¹o r·nh then trªn trôc b»ng dao phay, ®é chÝnh x¸c
thÊp, dung sai theo chiÒu réng kh«ng ®îc ®¶m b¶o. §Ó kh¾c phôc thiÕu
sãt trªn, khi l¾p cÇn c¹o dòa kÝch thíc then theo kÝch thíc cña r·nh. §iÒu
nµy lµm t¨ng thêi gian l¾p vµ lµm gi¶m thêi gian lµm viÖc cña mèi ghÐp.
- V× hép gi¶m tèc trôc vÝt - b¸nh r¨ng ta chän kiÓu l¾p trung gian
H7/k6. Víi kiÓu l¾p nµy , khi l¾p rÊt khã ®Æt trïng phÇn r½nh then trªn
b¸nh r¨ng vµ trªn trôc. V× vËy, ®Ó l¾p ®îc dÔ dµng ta chän phÇn ®Çu cña
®o¹n trôc l¾p b¸nh r¨ng lµm phÇn dÉn híng víi kiÓu l¾p H7/e6.
- B¸nh r¨ng vµ b¸nh vÝt ta l¾p ®óng vÞ trÝ ®· ®Þnh. V× chiÒu dµi may ¬
lín h¬n so víi ®êng kÝnh trôc t¹i chç l¾p b¸nh r¨ng ta cã biÖn ph¸p ®¬n
gi¶n khèng chÕ sù dÞch chuyÓn b¸nh r¨ng theo ph¬ng däc trôc: Cè ®Þnh
th©n b¸nh r¨ng b»ng vÝt, b¹c hoÆc gê trôc.

5.§iÒu chØnh sù ¨n khíp:


§Ó ®iÒu chØnh sù ¨n khíp cña hép gi¶m tèc b¸nh r¨ng trô nµy ta chän
chiÒu réng b¸nh r¨ng nhá t¨ng lªn 10% so víi chiÒu réng b¸nh r¨ng lín.

6.Th¸o l¾p æ l¨n:


§Ó cho æ l¨n ho¹t ®éng vµ ®¹t ®îc tuæi thä quy ®Þnh, ta cÇn th¸o l¾p
®óng kü thuËt vµ tu©n thñ ®óng c¸c quy ®Þnh vÒ vÖ sinh, b¶o qu¶n æ
l¨n.
- æ l¨n ®îc l¾p lªn trôc hoÆc lªn vá b»ng ph¬ng ph¸p Ðp trôc tiÕp hoÆc
ph¬ng ph¸p nung nãng. §Ó tr¸nh lµm biÕn d¹ng ®êng l¨n vµ kh«ng cho c¸c
lùc khi l¾p truyÒn trùc tiÕp qua c¸c con l¨n, ta cÇn t¸c ®éng lùc ®ång ®Òu

- 68 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

trªn vßng trong khi l¾p æ lªn trôc hoÆc vßng ngoµi khi l¾p æ l¨n lªn vá.
MÆt kh¸c, ®Ó dÔ dµng l¾p æ trªn trôc hoÆc vá , tríc khi l¾p ta b«i mét líp
dÇu máng lªn bÒ mÆt trôc hoÆc lç.
- Khi l¾p æ l¨n lªn trôc, ta kh«ng dïng bóa ®ãng trùc tiÕp lªn æ mµ ta
dïng mét èng tuýp dµi hoÆc dông cô t¬ng tù ®Ó l¾p æ l¨n vµ kh«ng ®Ó æ
bÞ lÖch khi ®ãng
- Khi th¸o æ l¨n ra khái trôc, ta còng cã thÓ dïng ph¬ng ph¸p Ðp, hoÆc ta
cã thÓ dïng mét dông cô ®Æc biÖt. Khi th¸o æ khái trôc ta cÇn t¸c ®éng lùc
vµo vßng trong, khi th¸o æ khái vá th× ta t¸c ®éng vµo vßng ngoµi .

7.B«i tr¬n æ l¨n:


Do xÐt tÝnh kinh tÕ cña bé truyÒn ,nªn chän b«i tr¬n æ b»ng mì.
VËn tèc b¸nh r¨ng lín
vt=P.n.dw/60.1000=3,14.61,7.278,5/60000=0,9 m/s <3 m/s
Nªn chän b«i tr¬n æ l¨n b»ng mì

B¶ng 4: C¸c kÝch thưíc cña c¸c chi tiÕt cÊu t¹o nªn hép gi¶m tèc ®óc:

Tªn gäi BiÓu thøc tÝnh to¸n


ChiÒu dµy: Th©n hép: d d = 0,03.a+3 = 0,03.265+3 ≈11 mm
N¾p hép: d1 > 6mm
d1 = 0,9. d = 0,9. 11 ≈10 mm
G©n t¨ng cøng: ChiÒu dµy: e e=(0,8 ¸ 1)d=9 ¸ 11,chän e =10 mm
ChiÒu cao: h h < 5.d = 55 mm ,chọn h=50 mm
§é dèc Kho¶ng 2o
§ưêng kÝnh: d1>0,04.a+10=0,04.265+10 =20,6
Bul«ng nÒn: d1 Þ d1=22 mm

- 69 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Bul«ng c¹nh æ: d2 d2 =(0,7÷0,8).d1=14,7÷16,8


chọn d2=16 mm
Bul«ng ghÐp bÝch n¾p vµ d3 = (0,8¸ 0,9).d2 Þ d3 = 14
th©n:d3 d4 = (0,6 ¸ 0,7).d2 Þ d4 =10
VÝt ghÐp l¾p æ: d4 d5 =( 0,5 ¸ 0,6).d2 Þ d5 = 8
VÝt ghÐp l¾p cöa th¨m dÇu: d5
MÆt bÝch ghÐp n¾p vµ th©n:
ChiÒu dµy bÝch th©n hép: S3 S3 =(1,4 ¸ 1,8).d3=19,6÷25,2
chän S3 = 25 mm
ChiÒu dµy bÝch n¾p hép: S4 S4 =(0,9 ¸ 1).S3=23 mm
BÒ réng bÝch n¾p hép: K3 K3=K2-(3¸5) mm =49,4-3=46,4 mm
KÝch thưíc gèi trôc: D2,D3 tra b¶ng 18-2.Tr×nh bµy ë
§ưêng kÝnh ngoµi vµ t©m lç phÇn sau.
vÝt, D3, D2 k≥1,2.d2=1,2.16=19,2 .
Chọn k=20 mm
BÒ réng mÆt ghÐp bul«ng c¹nh K2=E2+R2+(3¸5) mm
æ: K2 =25,6+20,8+3= 49,4 mm
T©m lç bul«ng c¹nh æ: E2 vµ C E2= 1,6.d2 = 1,6. 16 = 25,6 mm.
(k lµ kho¶ng c¸ch tõ t©m bul«ng R2= 1,3.d2 = 1,3. 16 = 20,8 mm
®Õn mÐp lç) C = D3 / 2 = 57,5 mm
ChiÒu cao h h: phô thuéc t©m lç bul«ng vµ kÝch
thưíc mÆt tùa
MÆt ®Õ hép:
S1=(1,3 ¸ 1,5) d1=28,6÷33=30mm
ChiÒu dµy: Khi kh«ng cã phÇn
låi,S1 K1»3.d1»3.22=66 mm

BÒ réng mÆt ®Õ hép, K1 vµ q q=K1+2d=66+2.11=88 mm;


Khe hë gi÷a c¸c chi tiÕt:
D³(1¸1,2).d Þ D=11 mm

- 70 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Gi÷a b¸nh r¨ng víi thµnh trong


D1³(3¸5).d Þ D1=40 mm
hép
Gi÷a ®Ønh b¸nh r¨ng lín víi D2³d=11 mm =>D2=15 mm
®¸y hép
Gi÷a mÆt bªn c¸c b¸nh r¨ng víi
nhau.
Sè lưîng bul«ng nÒn Z Z = ( L + B ) / ( 200 ¸ 300)
=(620+160)/(200¸300)=2,6¸3,9
Chọn Z=4

* KÝch thưíc hép gi¶m tèc:


–TÝnh s¬ bé
+ ChiÒu dµi hép
L=0,5(daBV+daBR2) +aw +2.d+D=
= 0,5(249,6+384,5) +265+2.11+11=615,05 mm
LÊy L=620 mm.
+ ChiÒu réng hép B=l21+d=200+11=211 lÊy B=210 mm
–VËy sè lưîng bu l«ng nÒn lµ
Z=(L+B)/200=(620+210)/(200¸300)=2,8¸4,15
LÊy z=4

II.Chän c¸c chi tiÕt liªn quan ®Õn vá hép gi¶m tèc .
1. Chèt ®Þnh vÞ.
§Ó ®¶m b¶o vÞ tÝ t¬ng ®èi gi÷a n¾p vµ th©n tríc vµ sau khi gia
c«ng còng nh l¾p ghÐp ta dïng hai chèt ®Þnh vÞ h×nh trô cã c¸c kÝch thíc
sau:
d = 6 (mm), c = 1 (mm), l = 40 (mm), theo b¶ng 18 – 4a trang 90 s¸ch tÝnh
to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ tËp 2.

- 71 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

c
d

°
20
H×nh 12. H×nh d¹ng vµ kÝch thíc chèt ®Þnh vÞ h×nh trô.

2. Cöa th¨m.
§Ó kiÓm tra, quan s¸t c¸c tiÕt m¸y trong hép khi l¾p ghÐp vµ ®Ó ®æ
dÇu vµo hép , trªn ®Ønh hép cã lµm cöa th¨m, cöa th¨m ®îc ®Ëy b»ng n¾p
trªn n¾p cã lç th«ng h¬i.

C
B1/2
B/2
K/2

H×nh 13. KÝch thíc cöa th¨m.

- 72 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Tra b¶ng 18 – 5 trang 92 s¸ch tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ
tËp 2 , chän cöa th¨m sau: A = 100 (mm), B = 75 (mm), A1 = 150 (mm), B1
= 100 (mm), C = 125 (mm), K = 87 (mm), R = 12(mm).
VÝt b¾t cöa th¨m: M8  22, víi sè lîng lµ 4 chiÕc.

3. Nót th«ng h¬i.


Khi lµm viÖc, nhiÖt ®é trong hép t¨ng lªn. §Ó gi¶m ¸p suÊt vµ ®iÒu
hoµ kh«ng khÝ bªn trong vµ bªn ngoµi hép, dïng nót th«ng h¬i, kÝch thíc
nót th«ng h¬i chän theo b¶ng 18 – 6 trang 93 s¸ch tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ
dÉn ®éng c¬ khÝ tËp 2, chän nót th«ng h¬i cã kÝch thíc c¬ b¶n sau:
A B C D E G H I K L M N O P Q R S
M272 15 30 15 45 36 32 6 4 10 8 22 6 32 18 36 32

G
O

6 lç
N

K
C

P
L

3
E

H
B
D

R A
H×nh 14. H×nh d¹ng vµ kÝch thíc nót th«ng h¬i.
4. Nót th¸o dÇu.
Sau mét thêi gian lµm viÖc dÇu b«i tr¬n chøa trong hép bÞ bÈn (do bôi
bÆm vµ do c¸c h¹t mµi), hoÆc bÞ biÕn chÊt, do ®ã cÇn ph¶i thay dÇu míi.
§Ó th¸o dÇu cò, ë ®¸y hép cã lç th¸o dÇu, lç nµy ®îc bÞt kÝn b»ng nót th¸o

- 73 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

dÇu khi hép gi¶m tèc lµm viÖc, kÝch thíc nót th¸o dÇu chän theo b¶ng 18 –
7 trang 93 s¸ch tÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng c¬ khÝ tËp 2, chän kÝ
hiÖu nót lµ: M20  2 cã c¸c kÝch thíc sau:
d b m f L c q D S D0
M202 15 9 3 28 2,5 17,8 30 22 25,4
D0

D
d

m b

L S
H×nh 15. H×nh d¹ng vµ kÝch thíc nót th¸o dÇu trô.
5.KiÓm tra møc dÇu.
§Ó kiÓm tra møc dÇu trong hép ta dïng que th¨m dÇu, que th¨m dÇu cã
kÝch thíc vµ kÕt cÊu nh h×nh vÏ.

30
6 12
18

12

6

- 74 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

6.N¾p æ vµ èng lãt cña trôc 1.


a) èng lãt.
èng lãt ®îc dïng ®Ó ®ì æ l¨n, t¹o
thuËn lîi cho viÖc l¾p ghÐp vµ
®iÒu chØnh bé phËn æ còng nh D2
®iÒu chØnh sù ¨n khíp trôc vÝt , 072
073 D2
èng lãt lµm b»ng gang GX15-32 ,
trong ngµnh chÕ t¹o m¸y, kÝch thíc
èng lãt ®îc chän nh sau:
+ ChiÒu dÇy  = 11 mm.
+ ChiÒu dÇy vai 1 vµ chiÒu dÇy bÝch 2.
1= 2 = .
+ §êng kÝnh lç l¾p èng lãt : D’ = D +2.  = 62 +2.11 = 84 (mm).
+ §êng kÝnh t©m lç vÝt (D2):
D2 = D’+(1,6..2)d4=80+(1,6..2).10=96 (mm)
+ Theo b¶ng 18-2 chän vÝt M8 sè lîng 4 chiÕc.
+ §êng kÝnh ngoµi cña bÝch(D3):
D3=D’+4,4.d4=84+4,4.10=128 mm
b) N¾p æ .
N¾p æ thêng ®îc chÕ t¹o b»ng gang GX15-32.
Cã hai lo¹i n¾p æ : n¾p æ kÝn vµ n¾p æ thñng ®Ó trôc l¾p xuyªn qua .
C¸c kÝch thíc cña n¾p æ cã thÓ tÝnh nh ®èi víi èng lãt hoÆc theo b¶ng
18-2 .Riªng chiÒu dµy bÝch n¾p lÊy b»ng 0,7  0,8 chiÒu dµy thµnh n¾p
æ.
7.KÝch thước gèi trôc 2 vµ 3:
– §ưêng kÝnh ngoµi vµ t©m lç vÝt D3,D2 tÝnh theo c«ng thøc:
D3=D+4,4.d4
D2=D+(1,6..2)d4

- 75 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

–Trôc 2:c¶ 2 æ 0 vµ 1 cïng 1 lo¹i æ l¨n cã D=68 mm.


D3=D+4,4.d4=68+4,4.10=112
D2=D+(1,6..2)d4=68+1,6.10=84
Tra b¶ng 18-2 s¸ch thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng tËp 2 ta dïng vÝt M8 sè lîng 4.

–Trôc 3: c¶ æ 0 vµ æ 1 ®Òu dïng 1 lo¹i æ bi ®ì cã D=100 mm.


D3=D+4,4.d4=100+4,4.10=144
D2=D+(1,6..2)d4=100+1,6.10=116
Tra b¶ng 18-2 s¸ch thiÕt kÕ hÖ dÉn ®éng tËp 2 ta dïng vÝt M10 sè lîng 6.

8.Vßng phít:
–Theo b¶ng 14.16 cã kÝch thíc nh sau:
d=30 d1=31 d2=29 D=43 a=6 b=4,3 S0=9

9.KÝch thưíc n¾p æ:


Theo b¶ng 18.2
–Trôc 1 Víi ®ưêng kÝnh ngoµi cña æ D=62
D2=84 D3=110 D4=58 h=10 d4=M8 z=4
–Trôc 2 D=68
D2=90 D3=115 D4=65 h=10 d4=M8 z=4
–Trôc 3 D=110
D2=120 D3=150 D4=90 h=12 d4=M10 z=6

10. B¹c lãt


Chän phô thuéc vµo ®ưêng kÝnh trôc

11.§Öm vªnh cho ®ai èc ghÐp n¾p vµ th©n hép


Víi ®êng kÝnh bu l«ng d=16mm chän ®Öm vªnh cì trung b×nh ta cã:
- 76 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

d=16,3 S=b=3,5 m=0,7S=2,45

PhÇn 4
B¶NG TRA DUNG SAI VÀ L¾P GHÐP

STT Tªn mèi ghÐp Tªn kiÓu Sai lÖch giíi h¹n
l¾p
L¾p vßng ngoµi æ ®òa 72H8(+0,046)
72H8/h7
c«n víi gèi ®ì 72h7(-0,03)
L¾p vßng trong æ ®òa
35k6 35k6( )
c«n víi trôc
l¾p vßng ngoµi æ bi ®ì 72H8(+0,046)
72H8/h7
víi gèi ®ì 72h7(-0,03)
Trôc
l¾p vßng trong æ bi ®ì
I 35k6 35k6( )
víi trôc

L¾p then víi r·nh trªn 8Js9(0,018)


8Js9/k6
b¹c khíp nèi 8k6( )

L¾p then víi r·nh trªn 8N9(-0,036)


®o¹n trôc khíp 8N9/k6
8k6( )
nèi
Trôc L¾p vßng ngoµi æ ®òa 68H8/h7 68H8(+0,046)
II c«n víi gèi ®ì 68h7(-0,03)

- 77 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

L¾p vßng trong æ ®òa


40k6 40k6( )
c«n víi trôc

L¾p may ¬ b¸nh vÝt víi 45H7(+0,025)


45H7/n6
trôc 45n6( )

L¾p b¸nh r¨ng nhá víi 45H7(+0,025)


45H7/k6
trôc 45k6( )

L¾p then víi r·nh trªn 14N9(0,043)


14N9/k6
®o¹n trôc b¸nh vÝt 14k6( )

L¾p then víi r·nh trªn 14 Js9(0,021)


14 Js9/k6
b¹c b¸nh vÝt 14k6( )

L¾p then víi r·nh trªn 14N9(- 0,043)


14 N9/k6
®o¹n trôc b.r¨ng 14k6( )

L¾p then víi r·nh trªn 14 Js9(0,043)


14 Js9/k6
b¹c b¸nh r¨ng nhá 14k6( )

Trôc L¾p vßng ngoµi æ bi 100H8/h7 100H8(+0,054)


III ®ì víi gèi ®ì 100h7(-0,035)
L¾p vßng trong æ bi ®ì 55 k6 55k6( )
víi trôc

L¾p then víi r·nh trªn 18 N9/k6 18N9(-0,043)

®o¹n trôc b.r¨ng 18k6( )

L¾p then víi r·nh trªn 18 Js9/k6 18Js9(0,021)


b¹c b¸nh r¨ng lín
18k6( )

- 78 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

L¾p b¸nh r¨ng lín trªn 60H7/k6 60H7(+0,030)

trôc 60k6( )

L¾p then víi r·nh trªn 14 N9/k6 14N9(-0,043)

®o¹n trôc b.xÝch 14k6( )

L¾p then víi r·nh trªn 14 Js9/k6 14 Js9(0,021)

b¹c b¸nh xÝch 14k6( )

- 79 -
Sinh viên: Phạm Tất Hiếu lớp : Cơ điện tử 2- K49

Tµi liÖu tham kh¶o


1. TrÞnh ChÊt – Lª V¨n UyÓn : TÝnh to¸n thiÕt kÕ hÖ thèng dÉn ®éng c¬
khÝ, TËp I,II, nhµ xuÊt b¶n Gi¸o dôc-1999.
2. NguyÔn Träng HiÖp : Chi tiÕt m¸y, tËp I vµ tËp II, nhµ xuÊt b¶n Gi¸o
dôc.
3. Ninh §øc Tèn - §ç Träng Hïng: Híng dÉn lµm bµi tËp dung sai, Trêng
®¹i häc b¸ch khoa Hµ néi – 2000.
4. Ninh §øc Tèn :Dung sai vµ l¾p ghÐp, Nhµ xuÊt b¶n gi¸o dôc – 2003.
5. NguyÔn Träng HiÖp – NguyÔn V¨n L·m : ThiÕt kÕ chi tiÕt m¸y – Nhµ
xuÊt
b¶n §H & THCN – 1979.

- 80 -

You might also like