TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

CỤM 2: LUẬT HÌNH SỰ VIỆT NAM

Môn: Luật Hình sự phần chung

Giảng viên: Nguyễn Thị Minh Trâm
Lớp: CLCQTL47B
Buổi thảo luận số 3

Sinh viên thực hiện Mã số sinh viên

Nguyễn Gia Phước 2253401020199
Phạm Hồng Bảo Hoàng 2253401020080
Trần Ngọc Thúy Nghi 2253401020153
Bùi Nguyễn Hà Phương 2253401020200
Nguyễn Ngọc Trúc Vy 2253401020301
 MỤC LỤC
I. TRẮC NGHIỆM TỰ LUẬN...............................................................................2
8. Mỗi tội phạm chỉ có một khách thể trực tiếp.................................................2
9. Một tội phạm nếu trên thực tế làm cho đối tượng tác động của tội phạm
tốt hơn so với tình trạng ban đầu thì không bị coi là gây thiệt hại cho xã hội2
10. Đối tượng tác động của tội phạm là đối tượng điều chỉnh của Luật hình
sự............................................................................................................................2
13. Phương tiện phạm tội của Tội đua xe trái phép (Điều 266 BLHS) là xe ô
tô, xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ...............................................3
14. Mọi xử sự của con người gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại cho xã
hội đều được coi là hành vi khách quan của tội phạm......................................3
16. Hậu quả của tội phạm là dấu hiệu luôn được quy định trong cấu thành
tội phạm cơ bản....................................................................................................3
II. BÀI TẬP..............................................................................................................4
Bài 8:......................................................................................................................4
Bài 10:....................................................................................................................5
Bài 11:....................................................................................................................7

1
I. TRẮC NGHIỆM TỰ LUẬN

8. Mỗi tội phạm chỉ có một khách thể trực tiếp.

Nhận định: Sai.

Vì khách thể trực tiếp là các quan hệ xã hội cụ thể được PLHS bảo vệ và bị
một tội phạm cụ thể trực tiếp xâm hại. Mỗi tội phạm thường sẽ xâm hại tới một
khách thể trực tiếp. Nhưng vẫn có trường hợp ngoại lệ là một tội phạm có thể xâm
hại tới nhiều khách thể trực tiếp khác nhau. Đó là trường hợp mà hành vi phạm tội
trực tiếp xâm hại đến nhiều quan hệ xã hội cụ thể khác nhau được LHS bảo vệ, mà
mỗi quan hệ xã hội bị xâm hại chỉ thể hiện được một phần bản chất nguy hiểm cho
xã hội của hành vi, phải kết hợp tất cả các quan hệ xã hội cụ thể bị tội phạm trực
tiếp xâm hại mới thể hiện được đầy đủ bản chất nguy hiểm cho xã hội của hành vi
phạm tội đó.

9. Một tội phạm nếu trên thực tế làm cho đối tượng tác động của tội phạm tốt
hơn so với tình trạng ban đầu thì không bị coi là gây thiệt hại cho xã hội
Nhận định: Sai.

Vì không phải mọi hành vi phạm tội đều gây thiệt hại cho đối tượng tác
động của tội phạm mà gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại cho khách thể của tội
phạm. Ví dụ như hành vi trộm xe của người khác nhưng không gây hư hại cho xe
mà còn tu sửa để xe đẹp hơn, trường hợp này không gây hại cho đối tượng tác
động (không phải bộ phận của cấu thành tội phạm) của tội phạm mà gây hại cho
khách thể của tội phạm ở đây là người chủ sở hữu cái xe đó.

10. Đối tượng tác động của tội phạm là đối tượng điều chỉnh của Luật hình sự.
Nhận định: Sai.

2
 Đối tượng điều chỉnh của Luật hình sự là quan hệ phát sinh giữa Nhà nước
và người phạm tội, pháp nhân thương mại phạm tội khi các chủ thể này thực hiện
tội phạm. Đối tượng tác động của tội phạm là đối tượng được Luật hình sự bảo vệ.

13. Phương tiện phạm tội của Tội đua xe trái phép (Điều 266 BLHS) là xe ô tô,
xe máy hoặc các loại xe khác có gắn động cơ
Nhận định: Đúng.

Phương tiện phạm tội là đối tượng vật chất được chủ thể của tội phạm sử
dụng trợ giúp cho việc thực hiện hành vi phạm tội.

Căn cứ theo điều 266 BLHS quy định các loại xe ô tô, xe máy hoặc các loại
xe khác có gắn động cơ là căn cứ để xác định hành vi được thực hiện

14. Mọi xử sự của con người gây thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại cho xã hội
đều được coi là hành vi khách quan của tội phạm.
Nhận định: Sai

Hành vi khách quan của tội phạm là những xử sự có ý thức và ý chí của con
người được thể hiện ra thế giới khách quan dưới những hình thức nhất định, gây
thiệt hại hoặc đe dọa gây thiệt hại cho xã hội. Một số biểu hiện của con người ra
bên ngoài thế giới khách quan gây thiệt hại đáng kể cho xã hội nhưng không được
coi là hành vi phạm tội thường gặp là biểu hiện của con người không có chủ định
như phản xạ không điều kiện, mộng du…

16. Hậu quả của tội phạm là dấu hiệu luôn được quy định trong cấu thành tội
phạm cơ bản.
Nhận định: Sai.

3
 Vì cấu thành tội phạm cơ bản là cấu thành tội phạm chỉ có dấu hiệu định tội –
dấu hiệu mô tả tội phạm và cho phép phân biệt tội này với tội khác. Hậu quả của
tội phạm chỉ là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành vật chất.

II. BÀI TẬP

Bài 8: Chị Y vừa được công ty thương mại X tuyển vào làm thủ quỹ.
Biết rõ việc này; ba tên A, B, C (đã thành niên và đều là thành phần thất
nghiệp, nghiện ngập) đã chặn đường chị Y đòi Y phải giao nộp cho chúng 5
triệu đồng, nếu không chúng sẽ tố cáo hành vi tham ô mà chị Y đã thực hiện
trước đây ở một cơ quan nhà nước. Lo sợ bị mất việc làm, chị Y đã tự ý lấy số
tiền 5 triệu trong công quỹ của công ty X và giao cho bọn chúng. Vụ việc bị
phát hiện.
Anh (chị) hãy xác định: chị Y có được coi là bị cưỡng bức không? Nếu có thì là
loại cưỡng bức gì và chị Y có phải chịu trách nhiệm hình sự hay không?

Thứ nhất, tình huống đưa ra như sau: “... ba tên A, B, C (...) đã chặn đường
chị Y và yêu cầu phải giao nộp 5 triệu đồng, nếu không chúng sẽ tố cáo hành vi
tham ô mà chi Y đã thực hiện trước đây”. Qua đó, có thể xác định rõ: chị Y được
coi là đã bị cưỡng bức và loại cưỡng bức mà các tên A, B, C sử dụng đối với chị Y
là loại cưỡng bức về mặt tinh thần thông qua thủ đoạn đe dọa tố cáo hành vi tham ô
của chị Y.

Thứ hai, ta phải xem xét trên cả hai mặt ý thức và ý chí. Các tên đe dọa chị
Y đã đưa ra cho chị hai lựa chọn: Một là giao cho chúng 5 triệu; hai là bị chúng tố
cáo; cuối cùng thì chị Y chọn cách “tự ý lấy số tiền 5 triệu trong công quỹ của
công ty X và giao cho bọn chúng”. Với hành động này, chị Y đáp ứng được mặt ý
thức vì có thể nhận thức được hành vi nguy hiểm đối với công ty của bản thân, gây
thất thoát 5 triệu trong công quỹ của công ty X. Và chị Y cũng đang trong hoàn
cảnh tự do lựa chọn cách xử sự của mình. Chị hoàn toàn không bị tê liệt về mặt ý

4
chí, bởi lẽ chị Y vẫn có thể lựa chọn cách xử sự hợp pháp như: Báo công an; tự lấy
tiền của bản thân giao cho những tên đe dọa mình; phớt lờ lời đe dọa;... Nhưng chị
là quyết định xử sự theo phương án bất hợp pháp là: đưa 5 triệu đồng trong quỹ
công ty X. Tóm lại chị Y thuộc trường hợp bị cưỡng bức về tinh thần không bị tê
liệt về ý chí nên chị vẫn phải chịu TNHS về hành vi của mình (vẫn bị coi là phạm
tội) vì đã gây thiệt hại cho xã hội, cụ thể là công ty X.

Bài 10: Do mâu thuẫn với mẹ ruột mình (bà Liêu), sau một hồi cãi vã với
mẹ, Trung liền mang can nhựa đi mua 3 lít xăng đem về nhà. Lúc này cháu
Thảo (con gái Trung) đang ngủ trên giường, chị Xuân (vợ Trung) đang bế
đứa con gái 2 tuổi là cháu Vy. Thấy Trung tay cầm can xăng với thái độ rất
hung hăng, chị Xuân liền can ngăn, nhưng Trung gạt chị Xuân ra, vừa quát:
“Tao đốt nhà rồi trả cho bà Liêu”, vừa tưới xăng lên nền nhà và vách nhà
bằng gỗ. Chị Xuân một tay bế con, một tay giật can xăng trên tay Trung. Tức
thì Trung bật quẹt, lửa bùng cháy. Sau đó hàng xóm đến can ngăn và dập lửa.
Kết quả là cháu Vy bị bỏng nặng và chết ngay sau đó. Chị Xuân và Trung
cũng bị bỏng nhưng thoát chết (chị Xuân bị bỏng nặng với tỷ lệ thương tật là
41%). Một phần vách nhà và tài sản trong nhà (gồm giường, tủ, bàn ghế) bị
cháy, thiệt hại về tài sản là 10 triệu đồng. Anh (chị) hãy xác định:
1. Đối tượng tác động của hành vi phạm tội của Trung là gì?

Đối tượng bị tác động sức khoẻ, tính mạng con người gồm: Cháu Vy, chị
Xuân.

Đối tượng tài sản, phương tiện thuộc quyền sở hữu hợp pháp của con người
gồm: Một phần vách nhà, tài sản trong nhà (giường, tủ, bàn ghế), tổng thiệt hại về
tài sản là 10 triệu đồng.

2. Hành vi của Trung đã xâm phạm khách thể trực tiếp nào?

Xâm phạm khách thể trực tiếp là

+ Quyền được sống của cháu Vy

5
 + Quyền được bảo vệ sức khoẻ của chị Xuân

+ Quyền sở hữu về tài sản (cái nhà).

3. Xét về hình thức thể hiện, hành vi phạm tội của Trung thuộc loại nào?

Hành vi phạm tội thực hiện bằng hành động cụ thể là Trung tưới xăng lên
nền nhà và vách nhà bằng gỗ, bật quẹt lửa bùng cháy nhà.

4. Loại hậu quả do hành vi phạm tội của Trung gây ra là gì? Xác định
mức độ thiệt hại của mỗi loại hậu quả?

Loại hậu quả do hành vi phạm tội của Trung gây ra là hậu quả vật chất bao gồm
các thiệt hại về:

- Thiệt hại về vật chất: Một phần vách nhà và tài sản trong nhà (gồm giường,
tủ, bàn ghế) bị cháy, thiệt hại về tài sản là 10 triệu đồng.
- Thiệt hại về thể chất: cháu Vy tử vong, chị Xuân bị bỏng nặng với tỷ lệ
thương tật là 41%.
5. Dạng quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả của tội phạm trong vụ
cháy này? Tại sao?

Dạng quan hệ nhân quả giữa hành vi và hậu quả của tội phạm trong vụ án
này là dạng quan hệ nhân quả đơn trực tiếp. Vì ở đây chỉ có một hành vi trái pháp
luật (đổ xăng phóng hỏa) là nguyên trực tiếp dẫn đến hậu quả nguy hiểm cho xã
hội (thiệt hại nặng về người và của).

6. Lỗi của Trung đối với từng loại thiệt hại trong vụ án trên? Tại sao?

Lỗi của Trung đối với:

- Thiệt hại về vật chất: cố ý trực tiếp vì Trung thực hiện hành vi phạm tội của
mình, thấy trước được hậu quả và mong muốn hậu quả xảy ra.

6
 - Thiệt hại về thể chất: cố ý gián tiếp vì Trung thực hiện hành vi phạm tội của
mình, tuy không mong muốn nhưng có ý thức để mặc cho hậu quả xảy ra để
rồi con của mình chết và hai vợ chồng bị bỏng.

Bài 11: Ngày 14/2, khi đang đi xe máy trên đường thì A phát hiện chị X có
đeo sợi dây chuyền trên cổ nên A nảy sinh ý định chiếm đoạt. A chạy xe đến
gần chị X và nhanh tay giật sợi dây chuyền trên cổ chị X rồi bỏ chạy. Do bị
giật bất ngờ nên chị X bị mất thăng bằng, té đập đầu xuống đất dẫn đến chấn
thương sọ não và tử vong. (Biết rằng: Hành vi cướp giật tài sản nêu trên thuộc
trường hợp được quy định tại Khoản 4 Điều 171 BLHS). Anh (chị) hãy xác
định:
1. Đối tượng tác động của hành vi phạm tội do A thực hiện?

Đối tượng tác động của hành vi phạm tội di A thực hiện: sợi dây chuyền (tội
trộm cắp tài sản) vì tội cướp trong cấu thành cơ bản là nhắm vào tài sản. Bởi đề
bài chỉ xác định tội danh cướp.

2. Hành vi của A đã xâm phạm đến khách thể trực tiếp nào?

Hành vi của A đã xâm phạm đến khách thể trực tiếp là quan hệ sở hữu tài
sản (sợi dây chuyền).

3. Loại hậu quả của hành vi phạm tội do A thực hiện?

- Thiệt hại về vật chất: tài sản của chị X, cụ thể là sợi dây chuyền bị A giật
mất
- Thiệt hại về thể chất: tính mạng của chị X, chị X bị mất thăng bằng từ hành
vi giật sợi dây chuyền của A khiến chị đập đầu xuống đất và tử vong
Việc chị X chết là hậu quả phạm tội chứ không phải dấu hiệu định tội vì là
cấu thành hình thức

7
4. Thái độ tâm lý đối với hành vi cướp giật tài sản và gây ra cái chết cho
nạn nhân của A trong vụ án này có phải trường hợp “hỗn hợp lỗi” hay
không? Tại sao?
Thái độ tâm lý đối với hành vi cướp giật tài sản và gây ra cái chết cho nạn
nhân của A trong vụ án này là trường hợp “hỗn hợp lỗi”. Vì:
- Hỗn hợp lỗi là trường hợp người phạm lỗi cố ý đối với hành vi nhưng vô ý
với hậu quả (xảy ra ngoài ý chí của người phạm tội).
- Hành vi A cướp giật tài sản (sợi dây chuyền) chị X là lỗi cố ý của người
phạm tội được quy định ở Khoản 1 Điều 10 BLHS 2015. Còn với hành vi
cướp giật tài sản dẫn tới hậu quả chết người là lỗi vô ý vì cẩu thả (Khoản 2
Điều 11 BLHS 2015). A ban đầu chỉ có ý định cướp sợi dây chuyền của chị
X nhưng không nghĩ tới hậu quả chết người ngoài dự kiến của A.