YUNIT III

Ang kalikasan ng Pakikipag-ugnayang

Pang organisasyon Komunikasyon
para sa Trabaho
Depinisyon ng Pakikipag-
Tungkulin ng pakikipag-
ugnayang Pang-
ugnayang Pang-organisasyon
Organisasyon
Proseso kung saan ang Madaling ipaliwanag ang
isang indibidwal ay tungkulin nito bilang
nakabatay ang impormatibo.
pagpapakahulugan sa Pagbibigay ito ng mga
isipin ng iba pang kasama kakailanganing
sa pamamagitan ng impormasyon sa mga
berbal at tauhan upang maisagawa
Di-berbal na konteksto ng nila nang mabisa at tama
pormal na organisasyon. ang kanilang trabaho.
• Ang regulatoryong tungkulin ng
komunikasyon ay may kinalaman sa
pagbibigay ng direktibang kaugnay sa mga
polisiya sa loob ng organisasyon o mga
kaugnay na tungkulin sa pananatili nito.
• Ang integratibong tungkulin ng
komukasyon ay nakatuon sa koordinasyon
ng mga tungkulin,takdang-gawain,
pakikipagtulungan o pagsasama-sama ng
bawat kagawaran o yunit para makamit
ang isang tunguhin.
• Ang tagapamahalang tungkulin ng
komunikasyon ay nakatuon sa tunguhin ng
unang tatlong nabanggit sna tungkulin. Ito ay
nakatuon sa pagkuha ng mga kailangang
empleyado, pagkilala sa ga ito at pagkakaroon ng
mabuting ugnayan sa isa`t-isa.
• Ang mapanghikayat na tungkulin ng
komunikasyon ay pagtatag ng tungkulin ng mga
tagapamahala. Dito ang mga superyor ay
nagtatakang hikayating mas maging kapaki-
pakinabang ang mga empleyado o nasasakupan.
• Ang tungkuling pakikipagpapalagayan
sa pakikipag-ugnayang pang-organisasyon
ay magdedetermina kung ang isang
empleyado ay masaya o hndi sa isang
kompanya.
Mga estruktura sa pakikipag-ugnayang
Pang komunikasyon
• Ang Pormal na struktura ay komunikasyong
sumusunod sa hiyarkikal na talaytayan sa isang
organisasyon o ang tinatawag na “chain of
command”sumusunod it sa pormal, estabilisado
at opisyal na pag pagkakahanay ng mga
empleyado.
• Ang di-pormal na etruktua sa komunikasyong
sumusunod sa “grapevine.” may kinalaman ito
sa mga tsismis. Ito ay di-opisyal na estruktura.
Wala itong sinusunod na pagtatalaytay ng mga
tungkulin. Kabaligtaran ng pormal na
estruktura.
Daloy at dating ng Pormal na
Pakikipag-ugnayang Pang- organisasyon
• Pababang komunikasyon. Ang unang uri ng
bertikal na komunikasyon ay pababa. Mula ito sa
mga superyor hanggang sa pinakaibabang
ranggo sa isang kompanya.

• Pagbibigay ng Direksyon sa trabaho

• Rasyunale
• Ideyolohiya
• Impormasyon
• Pidbak
• Pataas na komunikasyon. Bagama`t ang
pataas na komunikasyon ay ginagawa ng mga
nakabababang ranggo sa isang organisasyon.
Magiging matagumpay lamang ito kung
pahihintulutan ng mga nasa itaas.
• Pahalang na komunikasyon. Ito ang
nagpapatatag sa mga pakikipag-ugnayang pang-
organisasyon. (kapwa-empleyado). Mas
nakakapanaig ito sa mga oranisasyon. May
dalawa itong dahilan (1.) Mas marami ang
empleyado kaysa sa mga superyor at (2.) Mas
panatag at palagay ang loob ng isang empleyado
kapag kaparehong ranggo ang iyong katrabaho
kaysa sa mga nasa itaas na talaytayan.
Pagpaplanong Pang komunikasyon sa
Organisasyon
• Komunikasyon- nagaganap kapag ang
mensaheng ipinadala ay natanggap, naunawaan
at isinakilos ng target na tagatanggap.
Pagpaplanong Pangkomunikasyon walang iba
kundi ang proseso upang tulungan kang maabot
ang iyong tinutungo
Una: Mananaliksik at suriin ang
kasalukuyang sitwasyon
• Simulan ang pagpaplanong pang komunikasyon
sa tulong ng pananaliksik. Ang pananaliksik ay
maaring ekstentibo gaya ng pagsasagwa ng
safety sa opinyon ng publiko o simpleng di-
pormal na pakikipag-usap sa iyong kliyente sa
kasamahan.
Ikalawa: Mga tunguhin at layunin
• Ang paglilinaw sa iyong tunguhin o layunin o
anuman ang gusto mong mangyari ay
makatutulong sa iyo kung sino, bakit, kailan at
paano ang pagpaplanong pang komunikasyon.

Mga tunguin pangkalahatang pagbabagong gusto

mong mangyari

Mga layunin maiikling plano, masusukat na mga

hakbang upang maabot ang iyong tunguhin
Ikatlo: Napipisil na Awdyens
Tiyakin ang napipisil na awdyens sa
pamamagitan ng:
• Pag tatala sa mga grupo kung saan kailangan
mong makipagkomunikasyon.
• Pagsusuri sa bawat grupo.
• Posibleng awdyens.
• Kinatawan ng pangmadaliang komunikasyon.
• Mga kawani ng gobyerno t mga naihalal.
• Mga pinunong sibiko.
• Mga negosyante.
• Mga propesyonal.
• Mga edukador.
Ikaapat: Pangunahing Mensahe
• Suriing maigi ang pinakamahalagang ideya na
gusto mong ibahagi.
• Ang ang alam ng awdyens?
• Ano ang kailangang malaman ng awdyens?
• Ano ang nais mong ihatid sa iyong awdyens?
Ikalima: Estratehiyang
pangkomunikasyon
• Paggami sa tamang behikulo ng komunikasyon
• Tema
• Implementasyon
• Bugdet
• Mga Behikulo ng Komunikasyon
• Adbertisment
• Nakasulat na material
• Relasyong pangmidya (hindi direktang
komunikasyon)
• Anunsyong serbisyo-publiko (PSAs)
• Relasyong panggobyerno
• Organisasyon/Mga pang kompanyang
komunikasyon
• Panloob na komunikasyon
Ikaanim: Pagtataya
• Sa tulong ng pagtataya ng iyong planong
pangkomunikasyon. Matututuhan mo kung
paano gumana ang iyong mga plano sa iba`t-
ibang awdyens. Aling mga gawain ang kapaki-
pakinabang. Alin sa mga gawain ang hindi
gaanong naging mabisa.
Kahulugan ng Pagsulat
• Pagsasatitik ng mga sibolo sa kahit anong midyum upang
maghatid ng mensahe sa isang tao sa kanyang kapwa.

Dalwang layunin sa pagsulat

1. ekspresibo
2. Transaksyional

• Proseso ng Pagsusulat

1. Pagpili ng paksa
2. Pagtiyak sa Layunin
3. Pagsasaalang alang sa mambabasa
4. Pangangalap ng datos
5. Paggawa ng balangkas
6. Pagsusulat ng borador
7. Pagrerebisa
8. Pag-eedit
9. Pagsusumete
• Mga bahagi ng Sulatin
1. Simula
2. Katawan
3. Wakas
 Katitikan ng Pulong
• Ang pagdalo sng isang pagpupulong ay may
malaking ambag sa isang indibidwal kahit sa
kanyang pang-araw -araw na pamumuhay.
Maliban sa kanyang pakikisalamuha sa kapwa at
maraming tao. Nakadaragdag din ng kinalaman
at kung paano. Maghain ng impormasyon,
saloobin at damdamin tungo sa isang
makabuluhang tunguhin para sa lahat.
Katuturan ng katitikan ng Pulong
• Ang Katitikan ng Pulong – ay mga opisyal na rebond o
dokumento. Isinasagawa ito sa isang kompanya,
organisasyon, instituston o iba pang samahan. Ang
naatasang gumawa nito ay ang kalihim. Siya ang nagtatala
ng mga mapag-uusapan at nangyayari sa isang pulong.
Kailangang tama ang lahat ng mga detalyeng nakalahad.
Mahalagang paksa lamang na may kalihim ang mga
kinakailangan para sa ganon ay di siya magmakamali at
magpanic.

maaring gumamit ng malinis na papel at panulat sa

pagtatala ng mga impormasyon ngayong nasa ika – 21 siglo
na at nasa panahon na ng makabagong teknolohiya. Maari
ng gumamit ang tagatala sa pulong ng laptop, tablet o iba
pang gadgets para i-encode ang anumang may kaugnayan sa
pagpupulong.
Kilalanin natin amga ito sa akdang
bibigyang pansin
• Mga kasmang nakagulo sa pulong ni Alih S.
Anso
1. MR.HULI – papaano hindi tawaging huli eh.
Parating huli – nahihinto ang takbo ng pag –
uusap dahil kailangang ipaliwanag at ulitin para
sa duamting kung anong nangyari o napag-
usapan.

2. MR.SIRA – Sirang Plaka – paulit-ulit ang

sinasabi dahil maaring hindi nakikinig o
talagang may kakulitan o gumagawa ng sariling
papel o gustong palaging bida. Dahil dito
nauubos ang oras ng pulong.
3. MR.ILING – Laging umiiling-iling parang laging hindi tanggap
ang sinasabi ng kasama.

4. MR.WHISPER – bulungero- nakakainis at nakakailang dahil

nagsasalita ng mga kasama ng prupo, bulong siya nang bulong.
Para bang may itininatagong sinasabi sa katabi niya ( pangiti-
ngiti pa kung minsan).

5. MR.UMALI – si maagang umalis – umaalis agad kahit hindi pa

tapos ang pulong at siya pa minsan ang reklamador

6. MR.APENG DALDAL – Daldalero – halos sa buong pulong

siya na lamang ang nagsasalita.

7. MR.DUDA – Parating nagdududa – anumang tinatakay sa

pulong at palaging pinagdududahan o pinagsususpetsahan. Ang
tingin niya ay palaging masama o negatibo. Walang tiwala sa
kakayahan ng kasamahan.
8.MR.HENYO – Masyadong marunong – ayaw
magpatalo kahit kanino. Ayaw din niyang makinig
sa mga mungkahi ng iba dahil akala niya siya ang
palaging tama.

9.MISS.TSISMOSA – nagdadala ng kunag anu-

anong balita, tsismis at intriga na walang katuturan
sa pulong. Dahil dito, nauubos ang oras ng pulong
sa kanyang mga kwento.

10. MISS GANA – walang gana – bagama`t pisikal

na nasa sa pulong, Hikab ng hikab, natutulog
habang nagpupulong.
Ang pag – oorganisa ng isang pulong ay mahalaga upang ito ay
maging epektibo at mabisa.
1.PAGPAPLANO (PLANNING)
• Magkaroon ng malinaw na layunin, kung bakit
may pagpupulong?
• Pagpaplano para sa organisasyon (planning )
• Pagbibigay impormasyon (may mga dapat
ipaalam sa mga kasapi)
• Konsultasyon( May dapat isangguni na hindi
kayang sagutin ng ilang myembro lamang)
• Paglutas ng problema ( may suliranin na dapat
magkaisa ang lahat)
• Pagtatasa( ebalwasyon sa mga nakaraang gawain
o proyekto)
2. PAGHAHANDA (ARRANGING)
• Sa imbitasyon( liham, text, o berbal) .
Kailangang ipaalam sa mga tanong dapat
dumalo sa pulong kailan, petsa, oras at lugar
kung saan idadaos ang pulong mga agenda o
mga bagay na talakayanin o pag- uusapan. Ang
paghahanda ay nakadepende rin sa mga
particular na tungkulin ng mga tao sa pulong.
• Tagapangulo (Chairman / Presiding Officer )
kailangan alam niya ang agena kung paano
patatakbuhin ang pulong. Kung papaano hawakan
ang mga mahihirap at kontrobersyal na mga isyu.

• Kalihim ( Secretary ) kailangan niyang ihanda

ang katitikan ( minutes of the meeting ) o talaan
noong nakaraang pulong at iba pang ulat at
kasulatan ng organisasyon.

• Mga kasapi sa pulong ( Members) kailangang

pag-aralan nila ang agenda o mga bagay na pag-
uusapan para maging aktibo ang nailang
pakikilahok.
SA IMBITASYON, DAPAT IPAALAM AT ISULAT ANG
MGA PAG UUSAPAN/TATALAKAYIN
• MGA USAPIN NG PULONG( AGENDA OF THE
MEETING)

• Pagbukas ng pulong (petsa, araw, oras at lugar na

pagdausan ng pulong)

• Pagbasa at pagsang-ayon sa katitikan ng nakaraang

pulong( pending matters)

• Pinakamahalagang Pag-uusapan( Business of the day)

• Ibang paksa (other matters)

• Pagtatapos ng pulong (adjourment)

MGA DAPAT IHANDA SA PAGPUPULONG
• Ihanda ang lugar at mga kagamitan gaya ng
mesa, mga upuan, sound system, pagkain kung
kinakailangan, palikuran at ang seguridad at iba
pa.

Pag- ara;an( research) ang mga paksa na

tatalakayin at kung kinakailangan magtalga ng
tanong mas higit na nakakaalam sa usapan.
3. PAGPROSESO( PROCESSING )
• Ang pulong ay dapat may `rules. Procedures or
standing orders` kung paano to papatakbuhin sa
pang pangkalahatan, pareho naman ang mga
prinsipyo ng mga patakarang ginagamit ng
union, nagkakaiba lamang sa mga detalye.

Ang ilang mahahalagang patakaran( rules ) ng

pulong at tungkol sa mga dumalo ( attendance )
at pagsasagawa ng desisyon.
MAGSIMULA AT MAGTAPOS SA TAKDANG ORAS
• Simulan ang pagpupulong sa itinakdang
panahon o oras.

• Sikaping matapos ang pagpupulong sa

itinakdang oras. Alalahanin na ang ibang kasapi
ay may iba pang nakatakdang gawain.
• Quorum – ito ang bilang ng mga kasapi ng kasama sa
pulong na dapat dumalo para maging opisyal ang
pulong. Madalas ay lumampung bahagdan 50% + 1 ng
bilang ng inaasahang dadalo sa pulong.

• Consensus – isang proseso ng pagdedesisyon kung saan

kinukuha ang nagkakaisang desisyon ng lahat ng kasapi
sa pulong.

• Simpleng mayora – isang proseso ng pagdedesisyon

kung saan kinakailangan ang 50% + 1 (simple majority)
ng pasang-ayon o di-pasang ayon ng mga nakadalo ng
opisyal na pulong.

• 2/3 majority – isang proseso ng pagdidisisyon na kung

saan kinakailangan ang 2/3 o 66% ng pagsang-ayon o di-
pagsang-ayon na dumalo sa isang opisyal na pulong.
4.PAGTATALA ( RECORDING )
• Ang tala ng pulong ay tinatawag na katitikan
( minutes ). Ito ay mahalaga, dahil ito ang opisyal
na record ng mga desisyon at pinag-uusapan sa
pulong. Maari itong balikan ng organisasyon kung
ay kinakailangang linawin sa mga nakaraang pag-
uusap. Dapat hindi lamang ang kalihim ang
magtatala, ang mga kasapi ay nagtatala rin ng
hindi nila makalimutan ang pinag-uusapan.
MAY MGA MAHAHALAGANG PAPEL SA
PULONG
• 1. Tagapangulo ( chairperson ) tinatawag ding
“facilitator” tagapatnubay o “meeting leader”.
Sinisigurado niya na maayos ang takbo ng pag
uusap at pagdedesisyon. Ang “Chairperson” ay
parang pulis trapiko na siyang nagpapaandar o
nagpapahinto ng usapang pulong.
MGA PARTIKULAR NA GAWAIN NG
CHAIRPERSON
1. Nangunguna at nag-aambag sa usapan.

2. kumukuha ng impormasyon at paglilinaw tungkol

sa mga bagay na pinag-uusapan.

3. Nagbibigay ng karagdagang impormasyon,

naglilinaw at nagpapatawa sa upuan.

4. Nag-aayos ng sistema sa pulong.

5. Namamagitan sa alitan o hindi pagkakaunawaan ng

mga kasama sa pulong.
• 2. Kalihim – tinatawag ding recorder. Minutes-
taker o tagatala. Responsibilidad niya ang
sistematikong pagtatala ng mga napag-usapan at
desisyon sa pulong. Tungkulin niya na ipaalala kung
ano dapat pag-usapan upang hindi mawala sa
direksyon ang grupo at upang maging tuloy-tuloy
ang pag-uusap.

• 3. Mga kasapi sa Pulong ( Member of the

Meeting ) sila ang mga aktibong miyembro o
kalahok sa pulong responsibilidad nila na ipaalala sa
“chairperson at secretary” ang kanilang mga gawain.
Maari din silang magbigay ng mga mungkahi o
panukala sa pamamagitan ng pulong. Sila ang
nagbabahagi, nagpapaliwanag, nagtatanong,
makatwirang pumupuna at gumagawa ng desisyon.
MGA DAPAT IWASAN SA PULONG
• 1. Malabong layunin sa pulong - dapat malinaw ang
layunin sa pulong at iba`t-ibang paksang pinag- uusapan at
walang direksyon at ito ay nakakawalang gana sa mga kasapi.

• 2. Bara-barang pulong – walang sistema ang pulong. ang

lahat ay gustong magsalita kaya nagkagulo, kaya dapat ipairal
ang “house rules”

• 3. Paglalakbay sa napakaraming bagay – hindi na

nagiging epektibo ang pulong dahil sa dami ng agenda at
pinag-uusapan. Pagod na ang isip ng nagpupulong.

• 4. Pag-atake sa indibidwal – may mga kasama sa pulong

na mahilig uamtake o mamuna sa pagkatao ng isang
indibidwal nagiging personal ang talakayan, kaya dahil dito
nagkakasamaan ng loob ang mga tao sa pulong.
• 5. Pag – iwas sa problema – posible sa isang
pulong ay hindi ialabas ng mga kasama ang
problema ng organisasyon. Sa halip, ang
binabanggit nila ay iba`t- iba at walang
kabuluhang bagay para maiwasan ang tunay na
problema.

• 6. Kawalan ng tiwala sa isa`t-isa – walang

ibubunga ang mga pulong walang pagtitiwala at
pagbubukas sa isa`t- isa. Dito kinakailangan ang
tinatawag na IKLAS manalig sa panginoon,
palaging isipin ang kasabihan. May makikita
kang isda sa dagat na wala sa ilog at may
makikita ka namang isda sa ilog na wala sa
dagat.
• 7. Masamang kapaligiran ng pulong –
masyadong maingay o magulo ang lugar ng
pinagpupulungan kaya hindi magkarinigan.
Minsan naman ay napakainit ng lugar o
maraming istorbo gaya ng mga usyoso o
nanonood o nakikisali, magkakalayo ang
kinalalagyan ng mga kasamahan, dapat ang
pinuno ay nakikita o naririnig ng lahat.

• 8. hindi tamang oras ng pagpupulong –

ang miting ay hindi matatapat sa alanganing
oras tulad halimbawa ng tanghaling tapat.
Sobrang gabi o sa oras ng trabaho.
• Liham Pangkalakal- isang uri ng liham na
ginagamit sa pakikipag-ugnayan sa pribadong
tanggapan at sa mga bahay – kalakalan.

• Liham na humahanap ng mapapasukan –

isang uri ng liham pangkalakal na ginagamit sa pag-
aaplay ng trabaho.

Ang liham na humahanap ng mapapasukan ay isang

pagkakataong maituturing sa isang taong
magsisimulang sumabak sa mundo ng trabaho. Para
naman sa isang matagal nang nagtratrabaho at
umalis sa kanyang pinapasukan, nakakapagbigay –
daan ang gantong uri ng liham pangalakal na
maipapahatid ang kanyang mga karanasan at
kakayahan upang mapasok sa bagond kompanyang
inaaplayan
Dalawang Uri ng Liham Na Humahanap
ng Mapapasukan
• 1. Liham ng Tumutugon sa Isang Anunsyo –
ang lihan na tumutugon sa isang anunsyo ay
maaring nababasa sa pahayagan o nakapaskil sa
paaralan. Maaari rin namang ang anunsyo ay
naririnig sa radyo o napapanood sa telebisyon. Sa
uri ng liham na ito. Kailangang maging mahusay ang
pagkakabuo ng liham, aplikasyon sapagkat tiyak na
maraming aplikante ang nag-aplay sanhi ng
pakakalathala na hinihinging mapunuan.

• 2. Liham na Nagbabakasakali – ang liham na

nagbabakasakali ay hindi katulad ng liham na
tumutugon sa isang anunsyo spagkat ito ay walang
pinagbabatayan sa ingles. Ito ay tinatawag na walk
in.
Mga mahahalagang Bagay na dapat isaalang –
alang sa pagbuo ng isang liham na humahanap ng
mapapasukan
• 1. Kung ang liham ay tumutugon sa isang
anunsyo, saihin ang petsa, ang pangalan ng
pahayagan o kung hindi man ay saang pook Ito
nakitang nakapaskil. Kung ito`y naririnig o
napanodd sabihin di nang petsa, oras at
pangalan ng programa kung saan ito
napakinggan o napanood. Kung ang liham ay
nagbabakasakali, hindi na kinakailangang
banggitin ang mga ito.
• 2. Ang ikalawang talata ng liham ay naglalaman ng
mga sumusunod, paaralang pinagtapusan, kursong
tinapos at kailan nagtapos ang nag-aaplay.
Makatutulong nang malaki kung babanggitin ang
mga karanasan atnaging tungkulin sa panahon ng
kanyang pag-aaral bilang estudyante. Kung
nagkaroon ng mga karanasan sa gawaing inaaplayan
bunga ng pagiging working student ay sabihin din sa
liham.

• 3. Maging matapat sa niallaman ng liham. Banggitin

ang mga impormasyong totoo sa lamang sapagkat
ang katapatan ay salamin ng iyong pagkatao.
• 4. maari ring banggitin ang mga personal na
impormasyon tulad ng gulang, may asawa ba o wala
at iba pang bagay na makatutulong upang ikaw ay
higit na makilala.

• 5. magbigay ng pangalan ng tatlo or limang

sangguniin,. Iwasan ang pagbibigay ng pangalan ng
kamag-anak subalit dapat ang mga sangguniin ay
lubos na nakakakilalasa iyo.

• 6. ang huling bahagi ng liham ay dapat na

nagtataglay ng positibong pananaw. Ipadama sa
sinusulatan na umaasa kang tatawagin sa
pamamagitan ng panayam. Bunga nito, huwag
kalimutan ialagay ang bilang ng telepono, cellphone,
e-mail adres kung saan ka maaaring sulatan o
tawagan,
MGA BAHAGI NG LIHAM PANGKALAKAL
• 1. Pamuhatan – sa bahaging ito nakikita ang
pangalan at tirahan ng sumusulat o sumulat.
Karaniwan na sa kumpanya ang may limbag na
letterhead. Dahil sa makabagong teknolohiya,
maging ang email add, fax number ay matatagpuan
na ri nsa pamuhatan na makakatulong upang
madaling makontak ang sumulat.

• 2. Patunguhan – it oang bahaging nagsasabi kung

kanino ipinadadala ang sulat.dpat na isulat ang
buong pangalan ng taong susulatan maging ang
kanyang titulo tulad ng G,Gng, DR, Kgg, at iba pa.
• 3. Bating panimula – Katumbas ito ng
pakikipagbatian nati nng magandang umaga o
magandang araw sa ating kausap. Ang mga
halimbawa ng bating panimula ay ang mga
sumusunod: G.: (Ginoo). Gng: (Ginang),
Bb.:(Binibini). Kgg.:(kagalang-galang) Mahal na Bb.
Ramos , Mhala na Gng. Espina , Mhala na G, Mahal
na Gng.

• 4. katawan ng liham – matatagpuan ang

bahaging ito sa pagitan ng bating panimula at bilang
pangwakas ng liham. Isinasaad dito ang mensahe at
impormasyon na inihahatid ng sumusulat o
sumulat.
• Lubos na gumagalang
• Ang sa inyo`y gumagalang
• Matapat na sumasaiyo
• Lubos na sumasaiyo
• Gumagalang
• Sumasainyo
• Sumasaiyo
• 5.Bating Pnagwakas – sa bahaging ito.
Matatagpuan ang pamamaalam ng sumulat. Ang
bating pangwakas ay dapat na umaangkop sa uri
ng bating panimula sa ginamit. Isaalang- alang
ang pormalidad ng maenshae na siyang dapat na
angkupan ng bating pangwakas. Ang mga
sumusnod na halimbawa ay maaaring magamit
na bating pangwakas. Ang mga sumusunod na
halimbawa ay maaring na bating pang wakas.
Makikitang ito ay nakaayos sa pinakapormal
patungo sa di-formal.
• Dapat tandaan na ang lubos na gumagalang,
Ang inyong lingkod ay ginagamit lang kung ang
sinusulatan ay may mataas na pusisyon/ranggo
o kaya`y opisyal sa pamahalaan ng kagalang-
glaang.
• Maari rin namang gamitin ang Malapit na
sumasainyo, ang lubos na sumsainyo kung ang
gamit na bating panimula ay ang mga
sumusunod. Mga G. mahal na G, Mahal na Gng,
Plasencia at iba pang di formal na bating
panimula.
• 6.Lagda – Ang lagda ay inilalagay pagkatapos
maglaan ng apat na espasyo sa bating
pangwakas. Huwag kalimutang ilagay ang lahat
ng titik ng pangalan na siyang lalagdaan sa
ibabaw ng taong sumulat.