ინფლაცია

ავტორი: ნიკო ფილიშვილი

ჟორა ძაგნიძე
 რა არის
ინფლაცია
• ფულის გაუფასურება,მისი მსყიდველთუნარიანობის
დაქვეითება

• საქონლისა და მომსახურების მსყიდველობითი უნარის

შემცირება

• ფასების საერთო დონის ზრდა

 ტერმინი ინფლაციის წარმომავლობა

• ტერმინი „ინფლაცია“ პირველად გამოყენებულ იქნა ჩრდილოეთ ამერიკაში

სამოქალაქო ომის პერიოდში 1861-1865 წლებში და ნიშნავდა ფულადი
მიმოქცევის პროცესის გაბერვას. XIX საუკუნეში ეს ტერმინი გამოიყენებოდა
ასევე ინგლისსა და საფრანგეთში. თუმცა ეკონომიკურ ლიტერატურაში
ინფლაციის გაგებამ დიდი გავრცელება XX საუკუნეში პირველი მსოფლიო
ომის შემდეგ მიიღო. ხოლო საბჭოთა ეკონომიკურ ლიტერატურაში ეს ტერმინი
მხოლოდ 20-იან წლებში გამოჩნდა
• თავდაპირველად ინფლაცია,როგორც წესი,ჩნდებოდა
საგანგებო შემთხვევებში. მაგალითად,სახელმწიფოთა შორის
ომის პერიოდში.ქვეყნები ხშირად დიდი რაოდენობით
ქაღალდის ფულს უშვებდნენ,რათა საომარი ხარჯები
დაეფარათ.ხოლო 20-30 წლის განმავლობაში ინფლაცია
მრავალი ქვეყნის ეკონომიკის ქრონიკულ დაავადებად იქცა.
 ინფლაციის ტიპები ფასების ზრდის ტემპის
მიხედვით
• მცოცავი ინფლაცია -ინფლაცია რომელსაც ახასიათებს
ფასების ზრდის დაბალი ტემპი

• გალოპირებული ინფლაცია-ფასების ზრდა 20-200%-ით

• ჰიპერინფლაცია- ინფლაცია რომელსაც ახასიათებს

ფასების ზრდის მაღალი ტემპი
 ფასების ბალანსირებული ზრდის დონის მიხედვით განასხვავებენ

• ბალანსირებული ინფლაციას- რომლის დროსაც სხვადასხვა

საქონელთა ფასები უცვლელია ერთმანეთთან მიმართებაში

• არაბალანსირებული ინფლაციას -რომლის დროსაც სხვადასხვა

საქონელთა ფასები ერთმანეთთან მიმართებაში განსხვავებული
პროპორციით განუწყვეტლივ იცვლება.
 მოლოდინის რეჟიმიდან გამომდინარე გამოყოფენ ასევე:

• მოსალოდნელ ინფლაციას -რომელიც შეიძლება

წინასწარ განსაზღვრო

• მოულოდნელი ინფლაცია -რომლის წინასწარი

პროგნოზირება ვერ ხერხდება
 ინფლაციის გამომწვევი მიზეზებია:

• დისპროპორციულობა - სახელმწიფო შემოსავლებისა და

ხარჯების არაბალანსირებულობა რომელიც იფარება ე.წ
„მბეჭდავი დაზგის“ გამოყენებით

• ინფლაციური-სახიფათო ინვესტიციები - ძირითადად

ეკონომიკის მილიტარიზაციას გულისხმობს.

• თავისუფალი ბაზრისა და კონკურენციის არარსებობა

• იმპორტირებული ინფლაცია - მისი როლი ეკონიმიკის

ღიაობის ზრდასთან ერთად იზრდება,სახელმწიფოს ბრძოლის
შესაძლებლობები გარკვეულწილად შეზღუდულია
• ინფლაციური მოლოდინი - ამის მაგალითები ყოველდღიურ
ცხოვრებაშიც შეინიშნება.
 ეკონომისტები 4 ტიპის ინფლაციას
გამოყოფენ:
1. მოთხოვნით გამოწვეული ინფლაცია: ე.წ
მონეტარული ინფლაცია
2. ხარჯებით გამოწვეული ინფლაცია: როდესაც
მზა პროდუქტებსა და მომსახურებაზე ფასები
იმატებს ნედლ მასალებზე ფასების ზრდის გამო
ან როდესაც ხელფასების მატება წარმოებული
პროდუქციის ერთეულ ფასს ზრდის
3. ფასწარმოქმნით გამოწვეული ინფლაცია- ე.წ
ოლიგოპოლიური ინფლაცია
4. სექტორული ინფლაცია: როდესაც ერთ დარგში
ფასების ზრდა სხვა სექტორში ზრდის ფასებს

• ინფლაციის ამ ტიპების გარდა ქვეყნებში რომლებიც

იმპორტზე დამოკიდებულები არიან არსებობს
იმპოტირებული ინფლაცია
პრაქტიკაში ძნელია ინფლაციის ერთი ტიპი მეორისგან
განვასხვავოთ,ისინი ერთმანეთთან მჭიდროდ არიან
კავშირში
ინფლაციის შედეგებია:

• შემოსავლისა და სიმდიდრის
გადანაწილება

• ეკონომიკური ინფორმაციის
არასტაბილურობა

• რეალური პროცენტის დაცემა და ა.შ

მაღალ ინფლაციასთან დაკავშირებული უარყოფითი
ასპექტები

• ხარჯების ზრდა

• ეროვნული ვალუტის მსყიდველუნარიანობის კლება

• ეროვნული ვალუტის გაუფასურება უცხოურ ვალუტასთან

მიმართებაში

• რეალური მოგების კლება ბიზნესში

• ინვესტიციებზე ამონაგების შემცირება

• საპროცენტო განაკვეთების მატება,რაც აძვირებს

კრედიტებს
TOP 10 ქვეყანა ინფლაციის დონის ზრდის მიხედვით
წლიური ინფლაციის დონე საქართველოში
ინფლაციისგან თავის დაღწევის
სტრატეგიები:

• ინვესტირება აქციებში

• ინვესტირება უძრავ ქონებაში

• ინვესტირება საკუთარ თავში

 გმადლობთ
ყურადღებისთვი
ს