ივანე ჯავახიშვილის სახელობის

თბილისის სახელმწიფო
უნივერსიტეტი

ტრანსფორმაციის სტრატეგიები

საგანი: ეკონომიკური პოლიტიკა 2

ხელმძღვანელი: ლალი ხურცია
სტუდენტი: თაზაიან კრისტინე
09.10.2022 1
 რა არის
ტრანსფორმაცია
?

ტრანსფორმაცია წარმოადგენს ერთი

ეკონომიკური წესრიგიდან, როგორც წესი,
სოციალისტური გეგმური ეკონომიკიდან, მეორე –
კაპიტალისტურ საბაზრო ეკონომიკაზე გადასვლას.

09.10.2022 2
 ნებისმიერი ტრანსფორმაციის
ძირითადი პრობლემა არის ის,
რომ
მოკლე დროში რადიკალურად
უნდა შეიცვალოს მთლიანი
ეკონომიკური წესრიგი. ამის
გამო კი სწრაფად ხდება
უამრავი შეზღუდვის
წინასწარ დაპროგრამება.

09.10.2022 3
რა ტიპის პრობლემები
გამოიყოფა?
რამდენად თანმიმდევრული და შეთანხმებულია
სხვადასხვა სფეროში გატარებული რეფორმები?

რამდენად კოორდინირებულია ერთმანეთთან

სხვადასხვა სფეროში გატარებული რეფორმები,
როგორც შინაარსობრივად, ასევე დროის
თვალსაზრისით?
რამდენად შესაძლებელია, რომ ეკონომიკური
წესრიგის ცვლილებები ინსტიტუციური კულტურის
ცვლილებებს ეყრდნობოდეს?

09.10.2022 4
 როგორაა შესაძლებელი ამ
პრობლემების გადაჭრა?

09.10.2022 5
 შოკური თერაპია
შოკური თერაპია გულისხმობს, რომ პრობლემის გადაჭრისთვის ყველა
საჭირო ღონისძიება, სწრაფად გატარდეს და არსებობდეს ნდობა იმისა
რომ ინსტიტუციური ცვლილება ეფექტური აღმოჩნდეს.

გრადუალიზმი
ეტაპობრივი სტრატეგია სრულიად გააზრებულად არ ჩქარობს ახალი
ინსტიტუციური სტრუქტურის ჩამოყალიბებას და ამით ხშირად,
ეკონომიკური ადაპტაციის კრიზისიც დროში ჭიანურდება. აქ
ტრანსფორმაციის წარმატებული განხორციელებისათვის
გადამწყვეტია რეფორმების გატარებისას კონკრეტული
თანმიმდევრობის დაცვა, ე.წ. თანმიმდევრობითობა.

09.10.2022 6
რა დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს შოკურ
თერაპიას და გრადუალიზმს?

შოკური თერაპიის უპირატესობა მდგომარეობს იმაში რომ

ტრანსფორმაციის მოწინააღმდეგეებს რეფორმების
შეჩერებისთვის ნაკლები საშუალება ეძლევათ.

უარყოფითი გავლენა შეიძლება იქონიოს იმ გარემოებამ,

რომ რეფორმის გამტარებლები აღნიშნული ამოცანისთვის
ნაკლებად კვალიფიციურნი არიან.

გრადუალიზმის უპირატესობები და ნაკლოვანებია:

გააზრებულობა, რეფორმის უკეთესად გაანალიზება,
ეტაპობრივობა, აუჩქარებლობა, მოწინააღმდეგეებს
შესაძლებლობა აქვთ რეფორმის შეჩერების.

09.10.2022 7
 ბალცეროვიჩის გეგმა
ლეშეკ ბალცეროვოჩი - გამოჩენილი პოლონელი
ეკონომისფტი, რეფორმატორი და სახელმწიფო
მოღვაწეა.
1992 წელს საქართველოში დაიწყო „ბალცეროვიჩის გეგმის“
გატარება.
1995 წლის შემოდგომეაზე, ბალცეროვიჩი საქართველოს
პირველად „შოკური თერაპიის“ ბოლო ეტატის - ლარის ახალი
ვალუტად შემოღებისას ეწვია.
2000 წელს ის იყო საქართველოს პრეზიდენტის ედუარდ
შევარნაძის მრჩველი.
2020 წლის 25 თებერვალს თსუ-ში პროფესორ ბალცეროვიჩს
საპატიო დოქტორის წოდება მიენიჭა.

09.10.2022 8
 შოკური თერაპია საქართველოში
გულისხმობდა:
• ფინანსური სტაბილიზაციას
• ფასების ლიბერალიზაციას
• ბიუჯეტის დეფიციტის შემცირებას
• მკაცრი საკრედიტო პოლიტიკის
გატარებას
• ზომიერი საგადასახადო სისტემის
დანერგვას
• სახელმწიფო ხარჯების
შემცირებას
09.10.2022
განხორციელდა:
• მოხდა საშინაო ფასების მსოფლიო
ფასებთან გათანაბრება
• მინიმალური ხელფასისა და
სოციალურად დაუცველთა
დახმარების მსოფლიო ეკონომიკის
ცვლილებების მიხედვით
რეგულირება.
• 1991 წელს დაიწყო საქართველოს
ახალი საგადასახადო კოდექსის
რეფორმა და ინტეგრაცია.
9
 Thanks for attention

09.10.2022 10