Chương VI: HỌC THUYẾT KINH TẾ VỀ CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN

VÀ CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN NHÀ NƯỚC

I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN
1. Nguyên nhân chuyển biến từ CNTB cạnh tranh tự do sang CNTB độc quyền
2. Những đặc điểm kinh tế cơ
Tích bản
tụ và của
tập CNTB độc quyền
trung Xí nghiệp quy mô lớn
LLSX sản xuất
a. Tập trung sản xuất và các tổ chức độc quyền
b. Tư bản tài chính và bọn đầusản
Hình
Ngành sỏthành
tài chính
xuất mới Xí nghiệp quy mô lớn
Khoa học kỹ thuật
c. Xuất khẩu tư bản Hướng vào các ngành
cuối TK 19 số ít Phá Cônggơlômêrát
Chế tổKinh
độ tếTích thuộc kết cấu hạ tầng
d.- Sự phân chia
Nguyên thế giới vềNăng
nhân kinh tế
suất laosản
giữa các
động chức độc quyềnlũy tư bản
đ. Sự
Tích
CNTB tự
phân chia
tụthế
dogiới về lãnh
xí nghiệp
thổ Xuất
tham
giữa lớn
khẩu
các dự
cường Thỏa
quốc
Tổ chức MụcTổ
Thống
đế trị
hiệp,
quốc đích:
Tổchức
Thốngchức trị
-Ngân
Hình
và Tác
tập
cạnh thức
độnglũy nhỏ XKTBBiến
Tíchhàngcủa
trung
tranh Tích
đổilũyhóa
hàng độc
TậpTư quyền
bảnsản
trung thừa
xuất
thực độc
Thực
hiện quyền
hiệncủa
giá trị
tư quy
bản luật kinh
phát tế
triển khối lượng Côngxoócxiom
tư bảnChính
lớn thỏa
trị kinh
ngân tế
thuận
hàng
“tương đối”
Liên kếtchính
độcdọc
quyền
Độc trị
quyền
- Chủ thể cơ
nhà nước cấu kinh
Sát nhập tế quy mô
chủ tổcông
nghĩa
các nghiệp
thực
chức Tổdân
độc mới
quyền
chức
Tíchsảntụxuất
và Cạnh tranh
Thủ đoạn Cạnh tranh Xuất khẩu
Xuất khẩu
PhátTíchtriển XungTích độttụvề độc tư quyền
bản
Sựtập trung
phát
Cạnh triển
tranh lũy giữa tập
cáctrung
tổ chức
tư Đặt
bản căn cứ quân sự
Tổ
Các chức
tư nước
bản
Gián
độcnhỏ tiếp
quyền tư
Hội
không gay
bản
nhập
đều gắt quốc
về tế
Tờrớt
Quânđộc Trực
quân
sự Thiếu sự
quyền
tiếp
đểViệc
tưxuất
bảnban
sản xuất,
Chiến tiêu
quốc
thụ
tranh
tế
không đều (ODA) chính trị Xí
Là
(FDI)
nghiệp do
vừa
khẩu
trên lãnh
quản giáthổ
trị trị
chung ra
--vềTư
Sự bản
phát tài
triển
chính của là tư
kết bản quả tài
củachínhphân
sự hợp
dẫnchia
nhất
nướcđến ngoài thế giới
nhằm mục
Tổ kinh
chứctế độc quyền là tổ chức liên minh
và nhỏ giữa
phá sản các
Xí
nhà
nghiệp
tư
lớn
Khủng hoảng kinh tế quânPhânsựhóa lãnh thổđíchViệc
chiếmlưu Tư
thông
đoạt
tồn dom
tại một
và và
giữa
một nhóm
tư bản
bản CNTB
lớn để nhỏ ngân
tập độc
trunghàng
quyền
vàocủa chi
một phối
Xanhđica
trong số
tay ít
toàn
ngân
phần bộhàng
lớn đời
việc sản
bản
tàixuất triểnvà
Xuất khẩu cáccàngban
nguồn quản trị
phát
lợi chung
nhuận
Mục tiêu Xí nghiệp lớn lớn
độc
sống
Giá độc
tiêu quyền
kinh
quyền
ruộng
thụ mộttếlớn
Tiềnvà sốnhất,
chính
lương
XKTB
loại với
trịNguyên
hàngtưtư
của bản
bản toàn
hoá
Ngành của
nàoxã
chunhững
hội
đó tư
nhằm
chuyển liên
khácbản
vốn mục
ởnhanh
Thỏa
các đích
nước
và
chính
thuận về giá cả,thu
nhập
Tích tụ
đất là
Tín
minh
gọi thấp
dụng phát
độc
bọn
Kinhtriển
quyền
đầutếthấp
sỏ
tư các
tài
nhân nhà
chínhliệu
công Cácten
rẻ nghiệp.
lợi nhuận độckhẩu
Tập trung quyềntư
Chính
sản xất bản
caotrị thị trường
được lợi nhuận độc quyền cao. tập trung tư bản quy mô,
Chương VI: HỌC THUYẾT KINH TẾ VỀ CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN
VÀ CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN NHÀ NƯỚC
I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN
II. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN NHÀ NƯỚC
1. Nguyên nhân hình thành và bản chất của CNTB độc quyền nhà nước
2. Nguyên
a. Những biểunhânhiệnhìnhchủ yếu của
thành của CNTB
CNTBđộc độcquyền
quyềnnhànhànước
nước
a.
b. Sự
Bảnkết hợpcủa
chất về CNTB
nhân sự giữa
độc tổ chức
quyền độc
nướcquyền và nhà nước
Tấtnhàyếu CNTB độc quyền
CNTB độc quyền
b. Sự hình thành và phát triển sở hữu nhà nước
-
- SởThực
CNTB hiện
độc thông
quyền qua các
nhànước nước hội chủ
là sự xí
kết nghiệp
nhà nước mang những tên
hợp sứcgiai
mạnh của các
-c. Sự điều
khác
- Chứchữu tiết
nhau.
năngđộc kinh tế củanhà
quyền nhà nước tưlàsản
sở hữu tập thể của cấp TB độc
tổ
quyền
- Hệ
chức có
thống
LLSX
độc
nhiệm quyền
vụ ủng tư
QHSX
hộ,
điều tiết kinhphù
phát triển
nhân
TBCN
phục
tế hợp
với
vụ sức
lợi mạnh
ích
của nhà nước tư sảncủa của
Sở hữu nhà
TBlà
nhà
nước
độc
một
nước
quyền
tổng nhằm
thể
tư
CNTBsản
duy
những
tư sản độc quyền
-trìHoạt
thành
sự+chế
thiết tồn
Mởđộng
mộttạirộng
và của
thể như
thiết chế,
CNTB.
sản
chế cácthể
xuất
kinh cơ
tếTBCN,
của quan
chếnhàbảo tham
thốngđảmnhất
nước. mưu
địa bàncho
nhằm rộng nhà
phục nước,
lớn vụ
cho chi
lợi phát
ích
nhàsựnước
phối
-của
Phân đường
các
triển
Biểu công tổ chức
củađộng
lao
hiện: lối
CNTB
sở hữukinh
độc tế,nghề
quyền
Ngành
nhà nước chính
và
tăng, trị nguy
mới cứu
tăng của
Hìnhnhà
cường cho
thành
mốinước
cơ cấu tư
CNTB.
quan hệ sản
giữa nhằm
sở hữu
- Bao gồm:
phát triển bộ máy quản lý gắn
ra đời với hệ thống chính
kết nối sách, công cụ có khả
"lái"
nhà + hoạt
nướcGiảivà động
sở
phóng hữucủa
tưđộc
bảnnhà
quyền
của nước
tổtư theo
nhân.
chức độc hướng
quyền cónhững
từ lợi cho tầng
ngành ít lớp
lãi để
năng điều tiết sự vận động của toàn bộ nền kinh tế quốc dân, toàn bộ quá
tư bản
-trình
Bao
Mâuđưa
tái
thuẫnđộc
vào
gồm:
sản quyền.
những
những
giữaxuất
giai ngành
xãđộng
hộiXoa
theokinh
sản vàdoanh
dịuhướng
bằngbất có có
lợihiệu
động sản quả
cho cần hơn.
tầng cho hoạt
lớp tư bảnđộng
độc của
quyền.bộ
cấp tư sản và vô sản chính sách nhà nước
máy
- Vai nhà nước,
trò: chỗ những
là những xíchính
nghiệpphủ nhàđằng
nước. sau chính phủ, một quyền
+ Làm dựa về kinh tế cho nhà nước
-lực
Hình thựcthức:
tế xây
đằng dựng
Mâuxí
sau nghiệp
quyền
thuẫn nhà
giữa lực
các nước
tổ của bằng quyền.
chính vốn của ngân sách; quốc
Xu hướng quốc tế hóa quốc tếcách Nhà
hữu hoá các xí nghiệp chứctư
độcnhân
quyềnbằng muanước
lại…can thiệp
Chương VI: HỌC THUYẾT KINH TẾ VỀ CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN
VÀ CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN NHÀ NƯỚC
I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN
II. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN NHÀ NƯỚC
III. NHỮNG NÉT MỚI TRONG SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CNTB HIỆN ĐẠI
1. Sự phát triển nhảy vọt về lực lượng sản xuất
2. Nền kinh tế đang có xu hướng chuyển từ kinh tế công nghiệp sang kinh tế tri thức
-3.Cách mạng công nghệ thông tin và công nghệ cao phát triển mạnh mẽ.
Sự điều chỉnh về quan hệ sản xuất và quan hệ giai cấp
-4. Cuộc Thể chế
cách
quản
mạng
lý kinh
khoa
doanh
học
trong
lầnnội
thứ
bộ
nhất thúc
doanh nghiệp
đẩycó
CNTB
những
chuyển
biến đổi lớn
đổi từ
--kinh Giáo
Quan tế dục
hệ sởđược
nông hữu tăng
nghiệp cósang cường
thay và
đổi biểu
kinh tế tốhiện:
công chất của
sự
nghiệp. người
phân tán lao
quyềnđộng nắm được nâng
cổ phiếu
-cao 5. Doanh
Điều tiết
rõlên. vĩ mô củacải
rệt.nghiệp nhàcáchnướccơ ngày
chếcàng đượclý,
quản tăng cường
thiết lập cơ cấu tổ chức hàng
tăng
-ngang
6.
-TBCN,Cách
Các công
Kịp vàmạng
thời mạng
điều công
ty xuyên lưới.
chỉnhnghệ
quốc gia thông
chiến tin
có vai trò
lược hiện
ngày
tổng nay
càng
thểcác đang
quan
phát thúc
trọng đẩy
trong hệ nền
thốngkinh
kinh tế
tế
Kết
Kinhcấu
làtế
lựcgiai
tăng
lượngcấp cóyếu
trưởng
chủ những
nhanh, biến
thúc đẩy đổi
năng
toàn lớn:
suất
cầu hóalao
kinh tếtriển
giai
động cấp, kinh
được tếlớp,
tầngnâng nhằmđoànnâng
cao thể
hơn.
TBCN
cao sức chuyển
cạnh từ kinh
tranh tổng tếthể
côngcủa nghiệp
quốc sang kinh tế tri thức.
gia.
-xã Dùng
Thànhhội và
công
quả tập nghệ
đoàn
khoa họccao
cùng
kỹ cảitồncách
thuật tại và
cơ
nhanh
7. Điều tiết và phối hợp quốc tế được tăng cường tác
chế động
quảnchuyển
chóng lẫn
lý sản
nhau.xuất.
hóa vào sản xuất, kinh
doanh. chuyển
- Sự
Thựclựa
Cùng hiện
với sựđổi
chọncải chính cácsách
cách
tăng loạithực
quản
trưởng hình
lýcủa
lao kinh
sản tế,
dụng.
động, kếtcon
lấy
xuất, sựcấu ngành
người
điều làm
chỉnh nghề
gốc. CNTBhệcũng
về quan sản
được
xuất, điều
thu chỉnh,
nhập bằngnâng cấp,
tiền chuyển
lương của sang
người dịch
laovụđộngvà công
cũng nghệ
có hóa mức
được cao:
-- Thay đổivào
Căn nghiệp
cứ hìnhtình thức
hình tổ phát
chứctriểndoanh kinhnghiệp.
tế biệt
kháclànhau
nông
tăng trưởng khá lớn.hạ thấp, vị trí dịch vụ đặc dịchcủavụ từng
có liênthờiquan
kỳ, vận
đến
dụng linh hoạt
công nghệ mới chính
tăng. sách tài chính, tiền tệ kịp thời điều chỉnh mâu thuẫn
cung cầu trong xã hội và mâu thuẫn giữa các tầng lớp xã hội khác nhau.
Chương VI: HỌC THUYẾT KINH TẾ VỀ CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN
VÀ CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN NHÀ NƯỚC
I. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN
II. CHỦ NGHĨA TƯ BẢN ĐỘC QUYỀN NHÀ NƯỚC
III. NHỮNG NÉT MỚI TRONG SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CNTB HIỆN ĐẠI
IV. VAI TRÒ, GIỚI HẠN VÀ XU HƯỚNG VẬN ĐỘNG CỦA CHỦ NGHĨA TƯ BẢN
1. Vai trò của CNTB đối với sự phát triển của nền sản xuất xã hội
2. Hạn chế
- Giải của chủ
phóng loàinghĩa
ngườitư bản
khỏi "đêm trường trung cổ" của xã hội phong
3. Xu hướng
-kiến,
CNTB đoạn vận
ra đời động
gắn
tuyệt của
vớiliền
nềnchủ nghĩa
vớikinh tưtự
bản
quátếtrình tích luỹtựnguyên
nhiên, túc, tựthuỷ
cấp của CNTB.
chuyển sang
-phát
Cơ triển
sở cho sự tồn
kinh tại, phát
tế hàng triển: quan
hoá TBCN, hệ bóc
chuyển sảnlột củanhỏ
xuất cácthành
nhà tưsản
bảnxuất
đối
với
lớn công nhân làm thuê.
hiện đại.
- Phát
Các cuộc
triển lực
chiến
lượng
tranhsảnthếxuất.
giới tranh giành thị trường, thuộc địa và khu
vực đã hiện
- Thực để lạixãcho
hộiloài
hoángười những hậu quả nặng nề
sản xuất
- Là
Xâythủ
dựng
phạm được
châm tácngòi
phongnổ công
cho những
nghiệpxung
cho đột
người
quân
laosựđộng,
vũ trang
làm giữa
thay
đổi nề
các quốc
nếpgiathói quen của người lao động sản xuất nhỏ trong xã hội phong
kiến.
- Tạo hố ngăn cách giữa các nước giàu và các nước nghèo trên thế giới
- Thiết lập nên nền dân chủ tư sản.
 BÀI TẬP
Một nhà tư bản A đầu tư 15.000.000 USD trong đó tư bản
cố định là: 10.000.000USD để làm 2.000 đơn vị sản phẩm,
số công nhân làm thuê thu hút vào là 200 người, tỷ suất giá
trị thặng dư là 250%.
a. Xác định số lượng giá trị mới do một công nhân tạo ra
b. Tính giá trị của một đơn vị sản phẩm
c. Xác định cơ cấu của một đơn vị sản phẩm
d. Tỷ suất lợi nhuận của nhà tư bản này
đ. Sau 2 năm hoạt động nhà tư bản này được nhà tư bản B
đầu tư 5.000.000 USD, tính tỷ suất lợi nhuận bình quân
chung, lợi nhuận của nhà tư bản A và nhà tư bản B.
 BÀI TẬP
Với tổng chi phí là 20.000.000 đồng cơ sở sản xuất A sản
xuất 400 quyển vở. Cơ sở sản xuất A cần khối lượng tiền tệ
cần thiết cho lưu thông là bao nhiêu khi biết tốc độ chu
chuyển của dịch vụ là 200 lần, và khối lượng hàng hóa và
dịch vụ là 500.000 đồng?
a) Sau khi sản xuất cơ sở sản xuất này bán ra trên thị
trường với giá 60.000 đồng/quyển. Tính tỷ suất lợi nhuận
của cơ sở sản xuất này?
b) Sau 1 năm hoạt động, cơ sở sản xuất này được
doanh nghiệp B tham gia góp vốn 12.000.000 đồng/quyển.
Tính tỷ suất lợi nhuận bình quân chung, lợi nhuận của cơ
sở sản xuất A và doanh nghiệp B.