ARALING PANLIPUNAN 9

GRADING SYSTEM
WRITTEN WORKS – 40% PERFORMANCE TASK –
*QUIZZES 60%
*OTHER WRITTEN
ACTIVITIES
PAMANTAYANG PANGNILALAMAN
May pag-unawa sa mga pangunahing konsepto ng
Ekonomiks bilang batayan ng matalino at
maunlad na pang-araw-araw na pamumuhay.
PAMANTAYAN SA PAGGANAP
Ang mga-aaral ay naisasabuhay sa mga pag-
unawa sa mga pangunahing konsepto ng
Ekonomiks bilang batayan ng matalino at
maunlad na pang-arawaraw na pamumuhay.
Mga layunin:
1. Naiisa-isa ang mga mahahalagang konsepto sa ekonomiks na
nakakatulong sa pagbuo ng isang matalinong desisyon

2. Nasusuri ang kahulugan ng ekonomiks bilang batayan sa

matalinong pagdedesisyon;
3. Napahahalagahan ang kahulugan ng ekonomiks bilang
batayan ng matalinong pagdedesisyon sa pang-araw-araw
na pamumuhay
SA PANG-ARAW-ARAW NA PAMUMUHAY
Anu-ano ang sumasagi sa iyong isipan kung susuriin
mo ang katagang “ekonomiks”?
Simple

Kumplikado

Desisyon
Kaugnay nito, naisip mo ba
kung ano ang ekonomiks, at
ano ang kaugnayan nito sa
pang-araw-araw na
pamumuhay?
Panimulang Gawain
Get one whole sheet of PANIMULANG
paper PAGSUSULIT
Write your name, the date
and your section
Then, write
‘PANIMULANG
PAGSUSULIT’
PANIMULANG GAWAIN
1. Ang salitang ekonomiks ay A. Pamamahala ng Negosyo
galing sa salitang oikonomeia, B. Pakikipagkalakalan
isang salitang Griyego na ang
ibig sabihin ay: C. Pamamahala ng tahanan
D. Pagtitipid
PANIMULANG GAWAIN
2. Ang ekonomiks ay isang A. pinag-aaralan dito kung
agham panlipunan sapagkat paano nagtutulungan ang
mga tao upang matugunan
ang kanilang materyal na
pangangailangan at
mapataas ang antas ng
kabuhayan.
PANIMULANG GAWAIN
2. Ang ekonomiks ay isang B. Nagbibigay ito ng mga
agham panlipunan sapagkat suhestiyon upang maging
mapayapa ang ating daigdig.
C. Pinag-iisipan sa araling ito
kung paano magkakamal ng salapi
ang tao.
D. Pinag-aaralan dito kung paano
natin mahihigitan ang kita ng ating
kapwa tao.
PANIMULANG GAWAIN
3. May tatlong pangunahing A. Ano ang mga produkto at serbisyong
kailangan ng lipunan?
katanungang sinasagot ang
B. Paano lilikhain ang mga kailangang
ekonomiks. Alin ang HINDI produkto at serbisyo?
kasama sa pangkat? C. Para kanino ang mga lilikhaing
produkto at serbisyo?
D. Paano titipirin ang mga sangkap sa
paggawa ng produkto?
PANIMULANG GAWAIN
4. Ang kakapusan o scarcity
ay maaaring umiral sa mga
pinagkukunang yaman tulad
ng yamang likas, yamang tao,
at yamang kapital. Bakit
nagkakaroon ng kakapusan sa
mga ito?
A. Dahil limitado ang mga
pinagkukunang yaman at
walang katapusan ang
pangangailangan at
kagustuhan ng tao
B. Dahil sa mga bagyo at iba
pang uri ng kalamidad na
pumipinsala sa mga
pinagkukunang-yaman
PANIMULANG GAWAIN
4. Ang kakapusan o scarcity
ay maaaring umiral sa mga
pinagkukunang yaman tulad
ng yamang likas, yamang tao,
at yamang kapital. Bakit
nagkakaroon ng kakapusan sa
mga ito?
C. Dahil sa mga negosyanteng
nagsasamantala at nagtatago
ng mga produktong
ibinebenta sa pamilihan
D. Dahil likas na malawakan
ang paggamit ng mga tao sa
pinagkukunang yaman ng
bansa
PANIMULANG GAWAIN
5. Kung ikaw ay isang A. Dinadaluhang okasyon
taong rasyonal, ano ang B. Kagustuhang desisyon
dapat mong isaalang-alang C. Opportunity cost ng
sa paggawa ng desisyon? desisyon
D. Tradisyon ng pamilya
PANIMULANG GAWAIN
6. Bilang isang agham A. Tinatanggap ang mga
panlipunan, gumagamit ng haka-haka lamang sa
siyentipikong paraan sa paggawa ng mga desisyon.
pag-aaral ng ekonomiks. B. Naglilikom at nagsusuri ng
Ibig sabihin nito ay: mga datos o impormasyon
upang makapagbigay ng
lapat o angkop na
kongklusyon.
PANIMULANG GAWAIN
6. Bilang isang agham C. Sapat na ang pansariling
panlipunan, gumagamit ng opinyon upang makabuo ng
siyentipikong paraan sa kongklusyon.
pag-aaral ng ekonomiks. D. Ang sasabihin lamang ng
Ibig sabihin nito ay: mga suplayer ang siyang tama
sapagkat sila ang may hawak
ng puhunan.
PANIMULANG GAWAIN
7. Ano ang A. Maibigay ang hilig ng mga
pinakamahalagang layunin maririwasang tao kahit na
ng ekonomiks bilang isang maraming mahihirap.
agham panlipunan? B. Maitaas ang antas ng
pamumuhay ng lahat ng
mamamayan sa isang
bansa.
PANIMULANG GAWAIN
7. Ano ang C. Mapag-aralan ang
pinakamahalagang layunin pamamaraan ng pagtaas ng
ng ekonomiks bilang isang pambansang kita
agham panlipunan? D. Makalikha ng mga
produkto at serbisyong pang-
internasyonal at
makapaglingkod sa ibang
bansa.
PANIMULANG GAWAIN
8. Mahalaga at A. Maisasaulo ang mga
makabuluhan ang pag-aaral konsepto sa ekonomiks
ng ekonomiks para sa mga upang madaling makapasa
kabataan. Ano sa palagay sa kolehiyo.
mo ang pinakamabuting
maidudulot sa iyo ng B. Maaari kang magsilbing
pagkakaroon ng kaalaman kritiko ng pamahalaan.
sa ekonomiks?
PANIMULANG GAWAIN
8. Mahalaga at C. Mapag-aaralan ang mga
makabuluhan ang pag-aaral gawi, kilos, at siyentipikong
ng ekonomiks para sa mga pamamaraang makatutulong
kabataan. Ano sa palagay sa iyo sa pagdedesisyong
mo ang pinakamabuting pangkabuhayan ngayon at sa
hinaharap.
maidudulot sa iyo ng
pagkakaroon ng kaalaman D. Magkaroon ka ng
sa ekonomiks? kakayahang makapagturo rin
ng ekonomiks.
PANIMULANG GAWAIN
9. Malaki ang bahaging A. Sa tulong ng pagsusuri sa
ginagampanan ng ekonomiks,
ekonomiks sa lipunan. napaghahagdan-hagdan
ang katayuan ng mga tao
Alin sa mga pangungusap
sa lipunan kaya’t nauuuri
ang nagsasaad ng diwang natin ang mahihirap,
ito? nakaririwasa, at
mayayaman.
PANIMULANG GAWAIN
9. Malaki ang bahaging B. Upang tumaas ang
ginagampanan ng ekonomiya ng isang bansa,
ekonomiks sa lipunan. kailangang sundin nito ang
mga patakaran ng
Alin sa mga pangungusap
mayayamang bansa.
ang nagsasaad ng diwang
ito?
PANIMULANG GAWAIN
9. Malaki ang bahaging C. Ang paglikha ng mga
ginagampanan ng produktong tutugon sa
ekonomiks sa lipunan. anumang hilig-pantao ay
mahalaga kayat dapat
Alin sa mga pangungusap
ipagpatuloy and produksyon
ang nagsasaad ng diwang ng mga ito kahit na masira
ito? ang mga yamang likas sa
daigdig.
PANIMULANG GAWAIN
9. Malaki ang bahaging D. Sa pamamagitan ng pag-
ginagampanan ng aaral ng ekonomiks,
ekonomiks sa lipunan. nakatutuklas ng paraan upang
patuloy na tumaas ang antas
Alin sa mga pangungusap
ng kita, empleyo, seguridad,
ang nagsasaad ng diwang at kagalingang panlipunan ng
ito? mga mamamayan sa isang
bansa.
PANIMULANG GAWAIN
10. Alin sa sumusunod ang A. Ito ay matalinong
pinakaangkop na pagpapasya ng tao sa
kahulugan ng Ekonomiks? pagsagot ng mga suliraning
pangkabuhayan na
kinakaharap.
B. Ito ay tumutukoy sa
siyensiya ng kaasalan ng tao
na nakaimpluwensiya sa
kaniyang pagdedesisyon.
PANIMULANG GAWAIN
10. Alin sa sumusunod ang C. Ito ay pag-aaral ng tao at ng
pinakaangkop na lipunan kung paano haharapin
kahulugan ng Ekonomiks? ang mga suliraning
pangkabuhayan.
D. Ito ay pag-aaral kung paano
matutugunan ng tao ang
kaniyang walang katapusang
pangangailangan at kagustuhan
sa harap ng kakapusan.
Let’s check your answers
PANIMULANG GAWAIN
1. Ang salitang ekonomiks ay A. Pamamahala ng Negosyo
galing sa salitang oikonomeia, B. Pakikipagkalakalan
isang salitang Griyego na ang
ibig sabihin ay: C. Pamamahala ng tahanan
D. Pagtitipid
PANIMULANG GAWAIN
1. Ang salitang ekonomiks ay C. Pamamahala ng tahanan
galing sa salitang oikonomeia,
isang salitang Griyego na ang
ibig sabihin ay:
PANIMULANG GAWAIN
2. Ang ekonomiks ay isang A. pinag-aaralan dito kung
agham panlipunan sapagkat paano nagtutulungan ang
mga tao upang matugunan
ang kanilang materyal na
pangangailangan at
mapataas ang antas ng
kabuhayan.
PANIMULANG GAWAIN
2. Ang ekonomiks ay isang B. Nagbibigay ito ng mga
agham panlipunan sapagkat suhestiyon upang maging
mapayapa ang ating daigdig.
C. Pinag-iisipan sa araling ito
kung paano magkakamal ng salapi
ang tao.
D. Pinag-aaralan dito kung paano
natin mahihigitan ang kita ng ating
kapwa tao.
PANIMULANG GAWAIN
2. Ang ekonomiks ay isang A. pinag-aaralan dito kung
agham panlipunan sapagkat paano nagtutulungan ang
mga tao upang matugunan
ang kanilang materyal na
pangangailangan at
mapataas ang antas ng
kabuhayan.
PANIMULANG GAWAIN
3. May tatlong pangunahing A. Ano ang mga produkto at serbisyong
kailangan ng lipunan?
katanungang sinasagot ang
B. Paano lilikhain ang mga kailangang
ekonomiks. Alin ang HINDI produkto at serbisyo?
kasama sa pangkat? C. Para kanino ang mga lilikhaing
produkto at serbisyo?
D. Paano titipirin ang mga sangkap sa
paggawa ng produkto?
PANIMULANG GAWAIN
3. May tatlong pangunahing D. Paano titipirin ang mga sangkap sa
paggawa ng produkto?
katanungang sinasagot ang
ekonomiks. Alin ang HINDI
kasama sa pangkat?
PANIMULANG GAWAIN
4. Ang kakapusan o scarcity
ay maaaring umiral sa mga
pinagkukunang yaman tulad
ng yamang likas, yamang tao,
at yamang kapital. Bakit
nagkakaroon ng kakapusan sa
mga ito?
A. Dahil limitado ang mga
pinagkukunang yaman at
walang katapusan ang
pangangailangan at
kagustuhan ng tao
B. Dahil sa mga bagyo at iba
pang uri ng kalamidad na
pumipinsala sa mga
pinagkukunang-yaman
PANIMULANG GAWAIN
4. Ang kakapusan o scarcity
ay maaaring umiral sa mga
pinagkukunang yaman tulad
ng yamang likas, yamang tao,
at yamang kapital. Bakit
nagkakaroon ng kakapusan sa
mga ito?
C. Dahil sa mga negosyanteng
nagsasamantala at nagtatago
ng mga produktong
ibinebenta sa pamilihan
D. Dahil likas na malawakan
ang paggamit ng mga tao sa
pinagkukunang yaman ng
bansa
PANIMULANG GAWAIN
4. Ang kakapusan o scarcity
ay maaaring umiral sa mga
pinagkukunang yaman tulad
ng yamang likas, yamang tao,
at yamang kapital. Bakit
nagkakaroon ng kakapusan sa
mga ito?
A. Dahil limitado ang mga
pinagkukunang yaman at
walang katapusan ang
pangangailangan at
kagustuhan ng tao
PANIMULANG GAWAIN
5. Kung ikaw ay isang A. Dinadaluhang okasyon
taong rasyonal, ano ang B. Kagustuhang desisyon
dapat mong isaalang-alang C. Opportunity cost ng
sa paggawa ng desisyon? desisyon
D. Tradisyon ng pamilya
PANIMULANG GAWAIN
5. Kung ikaw ay isang C. Opportunity cost ng
taong rasyonal, ano ang desisyon
dapat mong isaalang-alang
sa paggawa ng desisyon?
PANIMULANG GAWAIN
6. Bilang isang agham A. Tinatanggap ang mga
panlipunan, gumagamit ng haka-haka lamang sa
siyentipikong paraan sa paggawa ng mga desisyon.
pag-aaral ng ekonomiks. B. Naglilikom at nagsusuri ng
Ibig sabihin nito ay: mga datos o impormasyon
upang makapagbigay ng
lapat o angkop na
kongklusyon.
PANIMULANG GAWAIN
6. Bilang isang agham C. Sapat na ang pansariling
panlipunan, gumagamit ng opinyon upang makabuo ng
siyentipikong paraan sa kongklusyon.
pag-aaral ng ekonomiks. D. Ang sasabihin lamang ng
Ibig sabihin nito ay: mga suplayer ang siyang tama
sapagkat sila ang may hawak
ng puhunan.
PANIMULANG GAWAIN
6. Bilang isang agham B. Naglilikom at nagsusuri ng
panlipunan, gumagamit ng mga datos o impormasyon
siyentipikong paraan sa upang makapagbigay ng lapat
o angkop na kongklusyon.
pag-aaral ng ekonomiks.
Ibig sabihin nito ay:
PANIMULANG GAWAIN
7. Ano ang A. MaMaibigay ang hilig ng
pinakamahalagang layunin mga maririwasang tao
ng ekonomiks bilang isang kahit na maraming
mahihirap.
agham panlipunan?
B. itaas ang antas ng
pamumuhay ng lahat ng
mamamayan sa isang
bansa.
PANIMULANG GAWAIN
7. Ano ang C. Mapag-aralan ang
pinakamahalagang layunin pamamaraan ng pagtaas ng
ng ekonomiks bilang isang pambansang kita
agham panlipunan? D. Makalikha ng mga
produkto at serbisyong pang-
internasyonal at
makapaglingkod sa ibang
bansa.
PANIMULANG GAWAIN
7. Ano ang
pinakamahalagang layunin B. Maitaas ang antas ng
ng ekonomiks bilang isang pamumuhay ng lahat ng
agham panlipunan? mamamayan sa isang bansa.
PANIMULANG GAWAIN
8. Mahalaga at A. Maisasaulo ang mga
makabuluhan ang pag-aaral konsepto sa ekonomiks
ng ekonomiks para sa mga upang madaling makapasa
kabataan. Ano sa palagay sa kolehiyo.
mo ang pinakamabuting
maidudulot sa iyo ng B. Maaari kang magsilbing
pagkakaroon ng kaalaman kritiko ng pamahalaan.
sa ekonomiks?
PANIMULANG GAWAIN
8. Mahalaga at C. Mapag-aaralan ang mga
makabuluhan ang pag-aaral gawi, kilos, at siyentipikong
ng ekonomiks para sa mga pamamaraang makatutulong
kabataan. Ano sa palagay sa iyo sa pagdedesisyong
mo ang pinakamabuting pangkabuhayan ngayon at sa
hinaharap.
maidudulot sa iyo ng
pagkakaroon ng kaalaman D. Magkaroon ka ng
sa ekonomiks? kakayahang makapagturo rin
ng ekonomiks.
PANIMULANG GAWAIN
8. Mahalaga at C. Mapag-aaralan ang mga
makabuluhan ang pag-aaral gawi, kilos, at siyentipikong
ng ekonomiks para sa mga pamamaraang makatutulong
kabataan. Ano sa palagay sa iyo sa pagdedesisyong
mo ang pinakamabuting pangkabuhayan ngayon at sa
hinaharap.
maidudulot sa iyo ng
pagkakaroon ng kaalaman
sa ekonomiks?
PANIMULANG GAWAIN
9. Malaki ang bahaging A. Sa tulong ng pagsusuri sa
ginagampanan ng ekonomiks,
ekonomiks sa lipunan. napaghahagdan-hagdan
ang katayuan ng mga tao
Alin sa mga pangungusap
sa lipunan kaya’t nauuuri
ang nagsasaad ng diwang natin ang mahihirap,
ito? nakaririwasa, at
mayayaman.
PANIMULANG GAWAIN
9. Malaki ang bahaging B. Upang tumaas ang
ginagampanan ng ekonomiya ng isang bansa,
ekonomiks sa lipunan. kailangang sundin nito ang
mga patakaran ng
Alin sa mga pangungusap
mayayamang bansa.
ang nagsasaad ng diwang
ito?
PANIMULANG GAWAIN
9. Malaki ang bahaging C. Ang paglikha ng mga
ginagampanan ng produktong tutugon sa
ekonomiks sa lipunan. anumang hilig-pantao ay
mahalaga kayat dapat
Alin sa mga pangungusap
ipagpatuloy and produksyon
ang nagsasaad ng diwang ng mga ito kahit na masira
ito? ang mga yamang likas sa
daigdig.
PANIMULANG GAWAIN
9. Malaki ang bahaging D. Sa pamamagitan ng pag-
ginagampanan ng aaral ng ekonomiks,
ekonomiks sa lipunan. nakatutuklas ng paraan upang
patuloy na tumaas ang antas
Alin sa mga pangungusap
ng kita, empleyo, seguridad,
ang nagsasaad ng diwang at kagalingang panlipunan ng
ito? mga mamamayan sa isang
bansa.
PANIMULANG GAWAIN
9. Malaki ang bahaging D. Sa pamamagitan ng pag-
ginagampanan ng aaral ng ekonomiks,
ekonomiks sa lipunan. nakatutuklas ng paraan upang
patuloy na tumaas ang antas
Alin sa mga pangungusap
ng kita, empleyo, seguridad,
ang nagsasaad ng diwang at kagalingang panlipunan ng
ito? mga mamamayan sa isang
bansa.
PANIMULANG GAWAIN
10. Alin sa sumusunod ang A. Ito ay matalinong
pinakaangkop na pagpapasya ng tao sa
kahulugan ng Ekonomiks? pagsagot ng mga suliraning
pangkabuhayan na
kinakaharap.
B. Ito ay tumutukoy sa
siyensiya ng kaasalan ng tao
na nakaimpluwensiya sa
kaniyang pagdedesisyon.
PANIMULANG GAWAIN
10. Alin sa sumusunod ang C. Ito ay pag-aaral ng tao at ng
pinakaangkop na lipunan kung paano haharapin
kahulugan ng Ekonomiks? ang mga suliraning
pangkabuhayan.
D. Ito ay pag-aaral kung paano
matutugunan ng tao ang
kaniyang walang katapusang
pangangailangan at kagustuhan
sa harap ng kakapusan.
PANIMULANG GAWAIN
10. Alin sa sumusunod ang D. Ito ay pag-aaral kung
pinakaangkop na paano matutugunan ng tao
kahulugan ng Ekonomiks? ang kaniyang walang
katapusang pangangailangan
at kagustuhan sa harap ng
kakapusan.
Handa Ka Na Ba?
Katatapos mo lang maligo nang biglang mangyari ng sabay-
sabay ang sumusunod na mga pangyayari. Ano ang iyong
uunahin?

Biglang umulan at nakasampay sa likod-bahay ang

iyong mga nilabhan
Naamoy mo ang nasusunog na sinaing.
Narinig mo na nag-ring ang iyong cellphone
Umiyak ang iyong inaalagaang sanggol na kapatid
Maari mo bang gawin ang mga sumusunod ng sabay-
sabay?
Gawain 1

THINK, PAIR AND SHARE

Suriin ang bawat aytem sa una at ikalawang kolum. Pagpasyahan kung
ano ang pipiliin mo sa Option A at B. Isulat sa ikatlong kolum ang
iyong desisyon at sa ika-apat na kolum ang dahilan ng iyong naging
pasya.
PAMPROSESONG TANONG
1. Bakit kailangang isaalang-alang ang mga
pagpipilian sa paggawa ng desisyon?
2. Ano ang naging batayan mo sa iyong ginawang
desisyon? Naging makatuwiran ka ba sa iyong
mga pasya? Bakit?
Kahalagahan ng Ekonomiks
Makatutulong ito sa mabuting
pamamahala at pagbuo ng
matalinong desisyon
Magagamit mo ang kaalaman
upang maunawaan ang mga
napapanahong isyu na may
kaugnayan sa mahahalagang
usaping ekonomiko ng bansa.
Maunawaan ang mga batas at
programang ipinatutupad ng
pamahalaan na may kaugnayan sa
pagpapaunlad ng ekonomiya.
Magamit ang kaalaman sa pag-
unawa sa mga desisyon mula sa
mga pamimilian na mayroon ang
pamilyang iyong kinabibilangan.
Kahalagahan ng Ekonomiks
Maari mong magamit ang
kaalaman ukol sa alokasyon at
pamamahala.
Makapagbigay ng makatuwirang
opinion tungkol sa
mahahalahang pagdedesisyon ng
iyong pamilya.
Bilang isang mag-aaral, maaring
maging higit na matalino,
mapanuri, at mapagtanong sa mga
nagyayari sa iyong kapaligiran.
Humubog sa iyong pag-unawa,
ugali at gawi sa pamaraang
makatutukiong sa iyong
pagdedesisyon para sa
kinabukasan.