SỞ GIÁO DỤC&ĐÀO TẠO ĐIỆN BIÊN

TRUNG TÂM GDTX ĐIỆN BIÊN ĐÔNG

Cuộc thi thiết kế bài giảng điện tử e-Learning, năm học 2013 -2014
Chương II:
VIỆT NAM TỪ ĐẦU THẾ KỶ XX
ĐẾN HẾT CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT (1918)

Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM

TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP
GV: Phan Thị Thùy Mai – Môn học: Lịch sử 11
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

NỘI DUNG BÀI HỌC

1 2

NHỮNG NHỮNG
CHUYỂN CHUYỂN
BIẾN VỀ BIẾN VỀ
KINH TẾ XÃ HỘI
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

1. Những chuyển biến về

kinh tế.

Năm 1897, toàn quyền

Đông Dương Pôn Đume
đưa ra chương trình khai
thác thuộc địa lần thứ nhất
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

1. Những chuyển biến về

kinh tế.
NêuMụcnhững
đích
* Mục đích:
nội khai
dungthác
khai
Vơ vét sức người, thác
thuộc
củađịa
Thực
của
sức của đến tối đa để phục dânthực
Pháp?
dân
vụ cho lợi ích của chính quốc. Pháp là gì?

* Nội dung:
- Nông nghiệp
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

Biểu đồ Thực dân Pháp cướp đoạt

1. Những chuyển biến về
ruộng đất của nhân dân Việt Nam
kinh tế. cuối TK XIX đầu TK XX
* Nội dung: 1600000

- Nông nghiệp 1400000

1200000
Pháp chiếm đất làm 1000000

đồn điền, khiến người 800000

600000
nông dân không còn 400000
200000
tư liệu sản xuất.
0
1890 1900 1910 1912

Cả nước Cả nước Nam Kỳ Bắc Kỳ

10.900 ha 301.000 1.528.000 470.000 ha
ha
ha
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

1. Những chuyển biến về Biểu đồ khai thác than đá
kinh tế. của Pháp ở Việt Nam đầu
* Nội dung: thế kỷ XX
- Công nghiệp 500000
450000
+ Đẩy mạnh khai 400000
350000
thác tài nguyên thiên 300000
nhiên ,nhất là khai 250000
200000
mỏ 150000

+ Một số ngành công 100000

50000
nghiệp dịch vụ, chế 0
1903 1912 1913
biến, sản xuất vật liệu
285.915 tấn 415.000 tấn 500.000 tấn
ra đời.
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

1. Những chuyển biến về

kinh tế.
* Nội dung:
- Thương nghiệp:
Pháp độc chiếm thị
trường, nguyên liệu,
thu thuế
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

1. Những chuyển biến về

kinh tế.
* Nội dung:
- Nông nghiệp
- Công nghiệp
- Thương nghiệp:
- Giao thông vận tải:
Xây dựng hệ thống
giao thông, phục
vụ :chuyên chở hàng
hóa, nguyên liệu, quân
sự
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

1. Những chuyển biến về

kinh tế.
* Nội dung: Chương trình
* Tác động khai thác đã
làm
cho nền kinh tế
Việt Nam bị
tác động như
thế nào?
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

CƠ CẤU KINH TẾ VIỆT NAM

Trong cuộc khai thác thuộc địa

Cuối thế kỷ XIX lần thứ nhất của Pháp

Giao
Thủ
Nông Thương Nông Công Thương thông
công
nghiệp nghiệp nghiệp nghiệp nghiệp vận
nghiệp
tải
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

1. Những chuyển biến

về kinh tế.
* Nội dung:
* Tác động
- Tích cực
Phương thức sản
xuất TBCN được du
nhập vào Việt Nam
Phương thức sản xuất TBCN
được du nhập vào Việt Nam, so với
nền sản xuất phong kiến có nhiều
tiến bộ, của cải được sản xuất ra
nhiều hơn.
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

1. Những chuyển biến

về kinh tế.
* Nội dung:
* Tác động
- Tích cực:
- Tiêu cực:
- Tài nguyên thiên nhiên bị vơ vét cạn
kiệt
- Nông nghiệp bị dậm chân tại chỗ,
nông dân bị bóc lột tàn nhẫn, bị mất
ruộng đất.
- Công nghiệp:Phát triển nhỏ giọt, thiếu
nền công nghiệp nặng.
- Thương nghiệp: Việt Nam trở thành
thị trường tiêu thụ hàng hóa của Pháp.
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

1. Những chuyển biến

về kinh tế.
Dưới
Trong chế
xãđộhộikhai
cũ ở
2. Những chuyển biến
thácnước
của ta
Thực
tồn dân
tại
về xã hội
Pháp
mấygiai
giaicấp cũ
cấp?
có tồn
Đó tại haygiai
là những
không?
cấp nào?
Xuất hiện thêm
giai cấp, tầng lớp
mới nào?
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

2. Những chuyển biến về xã hội

CƠ CẤU XÃ HỘI VIỆT NAM

Trong cuộc khai thác

Cuối thế kỷ XIX lần thứ nhất

Địa Địa Tiểu

chủ Nông chủ Nông Công Tư
tư
phong phong
dân dân nhân sản
kiến kiến sản
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

2. Những chuyển biến về xã

hội
* G/c Địa chủ phong kiến:
- Một bộ phận địa chủ
phong kiến trở nên giàu có,
được Pháp nâng đỡ, chiếm
đoạt ruộng đất của nông
dân.
- Một bộ phận địa chủ vừa
và nhỏ bị đế quốc chèn ép, ít
nhiều có tinh thần yêu nước.
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

2. Những chuyển biến

về xã hội
* G/c Địa chủ phong
kiến:
* G/c Nông dân:
Số lượng đông đảo
nhất, bị áp bức, bóc lột
nặng nề, căm thù đế
quốc phong kiến.
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

Cuộc sống người dân Việt Nam dưới thời Pháp thuộc
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

2. Những chuyển biến về xã hội

* G/c Công nhân:
- Xuất hiện cuối thế kỷ XIX,
số lượng đông đảo.
- Xuất thân từ nông dân, làm
việc trong các đồn điền,
hầm mỏ
- Họ bị bóc lột thậm tệ, lương
thấp, đời sống khổ cực.
- Họ có tinh thần yêu nước,
tham gia chống đế quốc, cải
thiện đời sống.
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

Pháp khai thác thuộc địa ở Việt Nam.

 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

2. Những chuyển biến về

xã hội
* Tầng lớp Tư sản:
- Xuất thân từ nhà
thầu khoán, chủ xí
nghiệp, xưởng thủ
công, chủ hãng
buôn…
- Bị chính quyền Thực
dân kìm hãm, tư bản
Pháp chèn ép
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

2. Những chuyển biến

về xã hội
* Tầng lớp Tiểu tư
sản thành thị:
- Gồm chủ xưởng
thủ công nhỏ, cơ
sở buôn bán nhỏ,
viên chức cấp
thấp, những người
làm nghề tự do.
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP
Thế nào là XH
Giai Địa chủ phong kiến thuộc địa nửa
phong kiến?
cấp
cũ Nông dân
XÃ
Nguyên
HỘI
nhân
THUỘC làm
Công nhân ĐỊA
này NỬA
sinh
sự
PHONG
chuyển
Giai cấp, biến
KIẾNđó?
Tầng lớp tư sản
tầng lớp
Trong xã hội thuộc địa
mới nửa phong kiến xuất hiện
Tầng lớp
những mâu thuẫn nào?
Tiểu tư sản
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

Phong kiến Nông dân >< Địa chủ pk

>< dân
Dân tộc Việt Nam >< TD Pháp
tộc
Thuộc địa
nửa phong
kiến Nông dân >< Địa chủ pk
>< Giai
cấp
Công nhân >< Địa chủ pk,Tư sản
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

CỦNG CỐ

NHỮNG CHUYỂN NHỮNG CHUYỂN

BIẾN VỀ KINH TẾ BIẾN VỀ XÃ HỘI

Giao Địa Tiểu

Nông Công Thương Nông Công Tư
thông chủ Tư
nghiệp nghiệp nghiệp dân nhân sản
vận tải PK sản

Xuất hiện nền kinh tế TBCN Biến đổi từ xã hội phong kiến
trong lòng QHSX phong kiến sang XH thuộc địa nửa phong kiến
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

* Dặn dò, bài tập:

- Trả lời câu 1, 2 SGK – 140.
- Làm bài tập sau: Lập bảng so sánh cơ cấu kinh tế-
xã hội Việt Nam trước và trong cuộc khai thác
thuộc địa lần thứ nhất của Thực dân Pháp (thời gian
làm bài 5 phút)

Thời gian Trước cuộc khai Trong cuộc khai

thác thác
Nội dung
Cơ cấu kinh
tế
Cơ cấu xã hội
 Tiết 34-Bài 22: XÃ HỘI VIỆT NAM
TRONG CUỘC KHAI THÁC LẦN THỨ NHẤT CỦA THỰC DÂN PHÁP

- Đáp án:
Thời gian Trước cuộc khai Trong cuộc khai thác
thác
Nội dung
Cơ cấu kinh tế Thủ công Nông nghiệp, công
nghiệp,nông nghiệp, nghiệp, thương nghiệp,
thương nghiệp giao thông vận tải. Nông
nghiệp là chủ yếu.
Cơ cấu xã hội Địa chủ phong kiến, -Địa chủ phong kiến,
nông dân nông dân, Công nhân
-Tầng lớp tư sản và Tiểu
tư sản