Nguyên lý quản lý kinh tế

Lược sử các tư
tưởng quản lý
Nhóm 1
 Tư tưởng Tư tưởng quản lý của các nhà triết học cổ Hy
Lạp

quản lý thời Tư tưởng quản lý của các nhà Triết học Trung

kì cổ đại
Hoa cổ đại

Các triều đại phong kiến Việt Nam

 Tư tưởng quản lý của các nhà triết học cổ
Hy Lạp
ARISTOTELES
SOCRATES – PLATON KẾ THỪA
DEMOCRITOS
Những• Cho
ngườirằng
biếtcon
cáchngười là loài
sử dụng consinh
người sẽ
Để quản
vật xã lý đất
hội, nước,
mang có
bản thể
tính dùng
loài
điều khiển công việc, hoặc cá nhân, hoặc tập thể 3
và
phương
sống pháp
theo cơ
cộng
một cách sáng suốt, trong bản:
đồngkhi=>đótất yếu người
những
• Phải
cần quản
được lý
quản mộtlýcách
theo
không biết làm như vậy sẽ mắc phải dân
một chủ
thểsai
chế
lầm
• Phải
trong dùng
một hình
thiết
trong việc điều hành công phạt
chế việc
nhất này.
định gọi
• Phải
là nhàđiều khiển
nước. con người
Theo Platon, cần xây dựng một nhà nước lý bằng
nhu
• cầu
Quyền của
lực họ
tưởng bởi đó là công cụphục
phải vụ cho
duy nhất có toàn
thể quản lý
Ví dụ:
xã Phạm
hội tội giết người thì
xã hội, làm cho mọi người dân luôn được sống phải
chịu
Quyền hình phạt
lực nhà của pháp
hạnh phúc và thỏa mãn, của cảilàm
nước luật
chia được 3 phân chia
đồng nhánh:
đều, tấtHành
cả lợipháp,
ích làlập pháp,
vì xã hội.phân
xử
Tư tưởng quản lý của các
nhà Triết học Trung Hoa cổ • Công cụ chủ yếu để cai trị là Đức
đại
• Phân chia các giá trị xã hội thành ngũ
thường: Nhân, Lễ, Nghĩa, Trí, Dũng.
• Đối với con người, khổng tử chia thành
hai loại: Quân tử và tiểu nhân..
• Phương pháp chủ yếu để quản lý con
người là nêu gương, giáo dục

Khổng Tử (551-479 TCN)

Tư tưởng quản lý của các
nhà Triết học Trung Hoa cổ
đại

• Công cụ : “pháp trị”

• Ba yếu tố quan trọng: “thế”,
Hàn Phi Tử (280-233 TCN)
“thuật”, và “pháp”
Tư tưởng quản lý của các thời đại phong kiến Việt
Nam
Tư tưởng trị quốc của phật giáo: lấy nhân nghĩa làm
gốc, dân ấm no thì quốc gia sẽ hưng thịnh.
Tư tưởng trị quốc Nho giáo: Nhà nước chủ trương quyền hành phải
thống nhất, tập trung vào thiên tử, bảo vệ các vương triều với quyền lợi
của dòng họ thống trị.

Vận dụng tư tưởng đức trị với ba

quan điểm: 
• Ái dân
• Quan niệm về quan hệ vua - quan
– dân
• Quan niệm về đề cao vai trò của
giáo dục và cầu người hiền tài để
xây dựng đất nước.
TưTư tưởng
tưởng quản
Đạo lý trong
giáo nhà nước,
việc xã hội bằng pháp luật kết hợp với
quản lý nhà nước đạo đức
 Tư tưởng quản lý kinh tế trong doanh

Tư tưởng
nghiệp

quản lý của Tư tưởng quản lý kinh tế của các nhà kinh tế học

CNTB Tư tưởng quản lý kinh tế về nhà nước kiến tạo

phát triển
 Tư tưởng quản lý kinh tế trong doanh nghiệp
Lý Lý
thuyết quản lý hành chính - tổ chức: những nguyên tắc quản
thuyết quản lý theo khoa học: nghiên cứu hoạt động quản lýlý lớn
áp dụng cho cả một tổ chức để nâng cao năng suất lao động.
trong phạm vi xí nghiệp/ nhà máy.

Ví dụ:
 Tư tưởng quản lý kinh tế trong doanh nghiệp
Lý
Các thuyết
Thuyết
tư tưởngtâmquản
hành lí xã
vi: lýhội
là một trong
hiện quản lý:học
học thuyết về là những
tập dựaquan
trênniệm
quanquản
niệm:lýtất
nhấn
cả
mạnh
đại: đếnvi đều
các hành vai tròcócủa
thểyếu tố tâm
được học lý,
thêmtình
cócảm,
điều cũng
kiện như quan hệ xã hội của
• con
Các người trong
lý thuyết đượccông việc.
chia thành
Ví
4 nhóm
dụ: lớn
• Ví
Códụ: Môi
5 đặc trường làm việc ở Google
trưng
 Tư tưởng quản lý kinh tế trong học thuyết kinh tế
cổ điển
Chủ trương đề cao vai trò của thị trường, ủng hộ tự do kinh tế và hạn chế đến
mức thấp nhất sự can thiệp của nhà nước.

• Thuyết “Bàn tay vô hình” của Adam Smith

• Thuyết “Cân bằng tổng quát” của Walras

• Theo Marschall: nhà nước có thể đánh thuế cao để loại bỏ hoặc trợ
cấp để khuyến khích một ngành sản xuất phát triển.

Ví dụ: cả một con phố đều bán cơm, "bàn tay vô hình" cho phép đủ
mọi cách bán cơm, đủ mọi loại giá cả
 Tư tưởng quản lý kinh tế của các nhà kinh tế học theo học
thuyết Keynes:
• Phê phán kịch liệt chính sách tự do kinh tế của chủ nghĩa bảo thủ
dựa trên thuyết “Bàn tay vô hình” của A.Smith, thuyết “Cân bằng
tổng quát” của L.Walras.

• Vai trò của nhà nước trong nền kinh tế khi sử dụng “Bàn tay
hữu hình” rất lớn.

• Đầu tư nhà nước có quy mô lớn để sử dụng tư bản nhàn rỗi,

chính sách tài khóa, tiền tệ
Keynes (188
4- 1946)
Ví dụ: Sau đại dịch Covid-19, nhà nước ta giảm lãi suất, in thêm tiền
để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
Tư tưởng quản lý kinh
tế của các nhà kinh tế Muốn phát triển kinh tế phải
dựa vào cả “Bàn tay vô hình”
học trong nền kinh tế và “Bàn tay hữu hình” là thị
hỗn hợp trường và nhà nước

Ví dụ: Chính phủ có thể sở hữu công ty

sản xuất ô tô. Nhưng thay vì yêu cầu các
nhà quản lý phải bán chiếc xe với giá bao
nhiêu thì chính phủ để cung, cầu thị trường
quyết định giá bán của xe
 Tư tưởng quản lý kinh tế về nhà nước kiến tạo phát
triển
• dung:
• Nội AdrianNhà
Leftwich đưa vai
nước nắm ra 6trò
đặctrung
trưngtâm trong quá trình phát triển kinh tế trong
quan điểm của Chalmer Johnson
• Có một tầng lớp quan liêu gần gũi với chính quyền và
nhà nước, tạo thành hạt nhân vững chắc và đoàn kết.
• Tính độc lập tương đối trước các nhóm áp lực và đặt
lợi ích quốc gia trên các lợi ích cá nhân này.
• Điều phối kinh tế và phát triển một số thiết chế
chuyên biệt.

• Được thiết lập trong bối cảnh xã hội dân sự yếu.

• Nhà nước kiến tạo phát triển ít chịu ảnh hưởng bởi
các lợi ích tư nhân.

• Nhà nước theo mô hình kiến tạo phát triển, các

quyền dân sự sẽ bị hạn chế.
 Tư tưởng quản lý kinh tế về nhà nước kiến
tạo phát triển
• Ví dụ: Nhật Bản giai đoạn 1925 –
1975 được cho là nhà nước kiến
tạo phát triển.
 Tư tưởng Các - Mác

quản lý của Ăng - ghen

chủ nghĩa Lê - nin

Mác - Lênin Tư tưởng quản lý thị trường định hướng

xã hội chủ nghĩa
• C. Mác

“Hoạt động quản lý đã trở thành 1 nghề chuyên môn và là lao động
làm thuê cho nhà tư bản”

• Nhà tư bản trực tiếp giám sát, điều hành sản xuất và chuyển giao công
việc cho những người quản lý chuyên nghiệp

• Ăng - ghen

• Nguyên tắc quản lý xã hội là quản lý bằng quyền lực

công, trên cơ sở các nguồn lực vật chất chủ yếu
 • Lê - nin

• Tổ chức quản lý là nhiệm vụ chủ yếu và trung tâm của giai cấp công
nhân và nhân dân lao động, quản lý nhà nước là trên hết.

• Học hỏi các nước tư bản với phương pháp quản lý của Frederick
Winslow Taylor.

• Tư tưởng quản lý thị trường định hướng

xã hội chủ nghĩa

• Nền kinh tế thị trường định hướng XHCN dựa vững chắc nền tảng
chủ nghĩa M- L và tư tưởng Hồ Chí Minh, do Đảng, nhân dân ta
sáng tạo ra.
• Nhà nước quản lý bằng chính sách, pháp luật, chiến lược, quy hoạch; sử
dụng cơ chế thị trường để giải phóng sức sản xuất.
Cảm ơn thầy và
các bạn đã lắng
nghe!