FAKTORËT ABIOTIK

Punoi:Aisha loki dhe Azra saiti

• Faktoret abiotik ne nje ekosistem i perfshijnë:dritën e diellit,temperaturen,vetitë e
tokës,vetitë e ajrit,lagështisë etj.
• Mardhëniet tjera interaktive te faktoreve abiotik mund te shkaktojnë efekte shum
me te medha.
• Ne faktor klimatik numerohen:temperatura,shtresimet e ujit dhe
lageshtia,drita,era,dhe shtypja e ajrit
• Ne suaza te rajoneve klimatike ato kushtezojnë formimin e nje vargu të tërë
klimave-mikroklimave.
• Mikroklima paraqet vargun e situatave konkrete klimatike ne te cilat jeton secili
individ.
 TEMPERATURA

• Termi temperatur me te cilen me se shumti operohet ne ekologji,eshte mase per intensitetin e

nxehtesise.
• Ndryshimet e temperatures varen nga gjeresia gjeografike dhe perputhen me brezërat
klimatike te tokes: ekuatorial,tropik,subtropik,i mesem dhe polar.
• Ne relacion te temperatures,respektivisht menyres se kembimit termik me mjedisin gjate
evolucionit jane formuar dy tipe themelore adaptive:
• Organizmat poikilotermë-ne kete grup bejne pjew te gjitha bimet dhe numri me i madh i
shtazeve.
• Organizmat homeotermë-kane aftesine per ta mbajtur temperaturen trupore konstante pa
marrë parasysh temperaturen e mjedisit
 DRITA

• Drita eshte faktor direkt,i ndryshueshem qe kushtezon shume procese

fiziologjike tek organizmat. Gjithsesi si proces me i nderlikuar eshte
fotosinteza,
• Drita e realizon veprimin ekologjik nepermjet ndryshimeve gjate dites-
natës,ndryshimeve mujore dhe stinore
• Drita e kontrollon edhe aktivitetin e shume shtazeve toksore.Disa nga ato jane
aktive vetem gjate dites,tjerat ne muzg e te tretat gjate natës.
• Intensiteti i drites,krahas faktoreve te tjere klimatike ndikon edhe mbi
pigmentin tek insektet
 UJI,SHTRESIMET E UJIT DHE
LAGESHTIA E AJRIT

• Jeta zanafillen e vet te zhvillimit e ka nga uji.

• Per te gjithe kerkesat praktike te bimeve dhe shtazeve eshte i nevojshëm uji,i
cili eshte ne forme te reshurave,shiut,bores eti.
• Per bimet i tere uji toksor nuk eshte i arritshem.Ne toke uji mund te gjendet ne
forma tjera:si avull i ujit,nje gjendje te kristaltë,ujë kapilar etj.
• Ne trupin e shtazeve uji ka rol ne proceset fizioogjike te cilat i ben te
mundshhme dhe u jep kahje atyre. Mesatarisht trupi i shtazeve permban me
teper se 50%ujë ndersa te shtazet ujore kjo perqindje konsiderueshem eshte me
e lartë.Shtazet veshtire e perballojnë humbjen e ujit nga trupi.Ne kete me te
ndijshem janë poikilotermët.