Republic of the Philippines

Central Doctors Hospital- Educational Institute

Romulo Highway San Pablo, Tarlac City

Basic Education Department

Epekto ng Pambu-bully sa mga Mag-aaral ng Stem 11- Prudience

Mga mananaliksik:

Aeron Robillos

Arby Bryan Alug

Lord James Ramones

Zhardann Joshua Ocampo

 Kabanata I

Panimula

Mula sa mga sinusubaybayang teleserye sa telebisyon, mga napapanood sa mga pelikula,mga

babasahing libro, sa mga balita at pahayagan hanggang sa sariling karanasan, ang bullying ay

siguradong hindi lingid sa kaalaman ng lahat. Ang bullying ay isang uri ng karahasan laban sa

mga bata. Ayon sa Kagawaran ng Edukasyon, matatawag na bullying ang paulit-ulit na

pangungutya, pananakit nang pisikal o pagbibitiw ng masasakit o mapanirang salitasa isang

indibidwal. Kadalasang biktima ng bullying ang mga mag -aaral na nasa elementarya at

sekondarya.Ang mga naaaping ito ay kadalasang mahina, tahimik, mahiyain, may kapansanan, at

hindimarunong lumaban na nagtutulak sa mga Bully na apihin sila dahil alam nilang hindi

silalalabanan nito. Sa pamamagitan ng pambu-bully, maaaring maapektuhan ang biktima nito

sakaniyang pisikal, emosyonal, sosyal at/o moral na aspeto kung saan maaari silang humantong

sa matinding depresyon at kung malala pay umaabot pa ito sa kanilang kamatayan.

Kaya naman, isinagawa ang pananaliksik na ito upang makapagbigay-impormasyon ukolsa mga

epekto ng pambu-bully at mahikayat ang ilang mg a bully na tigilan na ang kanilang

masamang gawain.

Mga Mahahalagang Tanong

 Ang pananaliksik na ito ay naglalayong alamin ang mga epektong naidulot ng pambu-

bully sa pisikal, mental, sosyal, at moral na aspeto ng mga may karanasang mag-aaral na sa Stem

11-Prudience ng Central Luzon Doctors Hospital- Educational Institute. . Layunin din nitong

tukuyin ang mga dahilan sa likod ng pambu- bully sa pananaw ng mga biktima nito, pag-alam sa

uri ng pambu-bully na kanilang naranasan, at pati na rin ang pagtukoy sa mga paraang isinagawa

ng mga biktima sa paglaban dito. Nilalayon ng pagaaral na ito na masagot ang mga sumusunod

na katanungan:

1. Ano ang epektong naidulot ng pambu-bully sa aspetong:

1.1. pisikal?

1.2. mental?

1.3. sosyal?

1.4. moral ng mga mag-aaral?

2. Anong uri ng pambu-bully ang kanilang naranasan o nararanasan?

3. Ano ang dahilan ng pambu-bully sa pananaw ng biktima ng bullying?

4. Anong mga pamamaraan ang ginawa ng mga biktima upang malabanan ang bullying?

Kahalagahan ng Pag-aaral.

Ang pag- aaral na ito ay makakatulong sa mga sumusunod:

Guro. Makakatuong ang pananaliksik na ito sa mga guro upang malaman ang mga

epekto na pambubulas sa loob ng silid aralan at upang matuunan nila ng pansin ang mga

estudyanteng bulas.

Estudyante. . Makakatuong ang pananaliksik na ito sa mga estudyante upang maisuwalat

nila ang kanilang mga karanasan sa bullying at

iwasan ng mambulas sa kanilang kapwa estudyante.

 Paaralan. Malaki ang maiaambag ng resulta ng pag-aaral na ito sa paaralan ng Central

Luzon Doxtors Hospital- Educational Institute dahil malalaman nila kung ano ang magiging

resulta at bunga ng paksa. Bukod dito, mapag-aaralan din nila ang pamamalakad ng edukasyon

na pagdidisiplina sa mga bawat estudyanteng mahuhuli nilang nam- bubulas.

Mga mananaliksik. Ang pag-aaral na ito ay importante dahil nagbbigay ito ng

opurtunidad para sa repleksiyon at pagkukumpara sa ibat- ibang pag-aaral para ibunsod ang

nasuri sa pagkakahalintulad na ginawa sa kung ano ang pag aaral na ginawa.

Balangkas Teoritikal.

Bilang batayan sa konsepto ng pag-aaral na ito, nilahad ng bahaging ito ang mgateoryang

may kaugnayan at magiging basehan sa daloy ng pag-aaral.Ayon sa teorya ni Urie

Bronfenbrenner (1977, 1979) na ecological systems, isinasaadna ang isang mag-aaral ay nasa

sentro ng kaniyang panlipunang kapaligiran na kinabibilangan ngkanyang grupo, pamilya,

paaralan, komunidad, at kultura. Nagkakaroon ng pakikipag-ugnayan ang mga tao sa

pamamagitan ng reciprocal interaction kung saan maaaring maging salik ito ng pag-uugali ng

isang indibiduwal, partikular sa mga magaaral bilang sentro nglipunan. Bilang paglilinaw, ang

mga social system na nabanggit ay kinabibilangan ng mga indibiduwal na makaiimpluwensya

sa mga mag-aaral at lugar na kung saan ang bata ay isangaktibong kalahok, tulad sa tahanan at

paaralan, at sa iba pang mga kapaligiran na maaaringmagkaroon ng di-tuwirang epekto sa mga

bata.Mula naman kay Pellegrini, ang kabataan ay ang panahon na kung saan mataas

ang bilang ng pambu bully. Ang nasabing pagtaas na ito ay ipinaliliwanag ng dominance theory

. Ayon sa teoryang ito, ang bullying ay isang agresibong pamamaraan na may layuning

makakuha at mapanatili ang dominance ng taong nambu-bully (Pellegrini & Bartini, 2001).

Ang dominance ay isang salik ng pakikipag-ugnayan kung saan ang mga indibiduwal ay
nakaayossa isang herarkiya ayon sa kanilang kakayanan o kapangyarihan(Dunbar, 1988). Ayon

pa sa teoryang dominance, ang mga kalalakihan na gumagawa ng agresibong gawain na ito

ay lalong pinahahalagahan ng kanilang grupong kinabibilangan at mas appealing sa mga

grupongkababaihan.Sinasaad naman sa teoryang attraction ni Bukowski, dahil sa kagustuhan

ng mgakabataang mahiwalay sa kanilang mga magulang, sila ay naaakit sa ibang mga

kabataangnagtataglay ng mga katangiang nagpapakita ng kalayaan, (hal.

pagpapabaya,pagkaagresibo,at pagsusuway) at hindi naman sila gaanong naaakit sa mga kabataa

ng nagtataglay ng mgakatangiang higit na naglalarawan ng pagkabatao childhood, (hal. pagka

masunurin) (Bukowski et al., 2000, Moffitt, 1993). Ayon sa mga may-akda, naiimpluwensyahan

ng mga peer group ang mga kabataan sapagkat naaakit sila sa pagkaagresibo ng mga ito.

Konseptwal na Balangkas

Nabuo ang konsepto ng pananaliksik na ito sa pamamagitan ng pagbatay sa mga ginamit

na teoryang nakalap ng mananaliksik. Ayon sa teoryang ecological systems ni Bronfenbrenner,

ang isang mag-aaral ay nasa pinakasentro ng lipunang kanyang kinabibilangan kung saan

malakiang posibilidad na maimpluwensyahan siya ng mga indibiduwal na nasa kaniyang

kapaligiran.Ang mga kagawian o kaugalian na makukuha niya rito ay maaaring magdulot sa

kaniya ng mgatuwiran o mga di-tuwirang epekto.

Nahinuha ng mananaliksik na isa iyon sa mga dahilan kung bakit may mga batang nambu-

bully at nabu- bully kaakbay na rin ng teoryang dominance niPellegrini at teoryang

attraction ni Bukowki. Kaya naman, nagtulak ito sa mananaliksik na alamin ang mga epektong

dulot nito sa ibat ibang aspeto ng isang indibiduwal partikular na sa pisikal, mental, sosyal at

moral. Nais din ngmananaliksik na tukuyin ang mga dahilan sa pananaw ng mga biktima at ang
mga pamamaraang isinagawa nila upang maiwasan ito. Kung kayat naghanda ang mananaliksik

ng isang bukas natalatanungang sarbey na magdidikta sa mga sagot sa suliranin ng pag-aaral.

Saklaw at Limitasyon ng pag-aaral

Ang pananaliksik na ito ay tumatalakay sa pambu-bully na karaniwang nararanasan

ngmga mag-aaral. Sakop nito ang mga epekto ng bullying sa pisikal, mental, sosyal, at moral

naaspeto ng mga mag-aaral, mga dahilan ng pambu-bully, uri ng pambu-bully na nararanasan

ngmga mag-aaral at ang mga pamamaraang isinagawa ng mga biktima upang malabanan ito.Ang

pag-aaral na ito ay para sa estuyanteng na sa ikalabing isang baiting ng Senior High School sa

Central Luzon Doctors Hospital- Educational Institute na may karanasan sa pambu- bully bilang

mga tagatugon. Sila ang pinili ng mananaliksik dahil sila ang lubos na makatutulong at

makatutugon sa mga suliranin ng pag-aaral. Sa pamamagitan din ng mga respondenteng

ito,magiging instrumento sila sa katagumpayan ng pananaliksik na ito.

Mga Teminolohiyang Ginamit.

 KABANATA II

Mga Kaugnay na Pag-aaral at Literatura.

Lokal na Pag-aaral.

Ayon kay Miguel-Baquilod (2013) Isang sarbey sa buong kapuluan naman ang isinagawa ni

Miguel-Baquilod na kawani ng Kagawaran ng Kalusugan noong 2004 ukol sa kalusugan ng mga

sekondaryang mag-aaral.Kabilang sa nasabing survey ay ang karahasan laban sa kabataan.

Naipakita sa sarbey na haloskalahati ng mga respondente ay sangkot sa pisikal na pang-aaway at

ang mga sophomore aymas nasasangkot at nabibiktima kaysa sa mga juniors at seniors.

One-third na mga mag-aaralay na-bully na nang higit pa sa isang beses sa loob ng isang buwan,

at halos 3 sa 10 mganabikitima ay na-bully nang pisikal. Isinaad din sa pag-aaral na mas

nasasangkot ang mgakalalakihan sa mga ganitong uri ng karahasan kumpara sa mga kababaihan.

(Sors:http://safeschoolenvironment.blogspot.com/2007/06/bullying-in-philippine-setting.html)

Base sa pag aaral ni Baquilod halos kalahati ng mga respondate ay sangkot sa pisikal na

pang aaway at One-third ng mga mag-aaral ay nabu-bully na ng tatlong beses sa isang buwan,

isinasaad din sa pag aaral na ito mas nasasangkot sa ganitong uri karahasan ang mga kalalakihan

kumpara sa mga kababaihan.

Ayon kina Jean Sunde Peterson at Karen Ray (2011). Sa isang pag-aaral naman na

isinagawa nina Jean Sunde Peterson at Karen Ray na may titulong Bullying and the Gifted:

Victims, Preprators, Prevalence, and Effects (2006) na kung saan pinag-aralan nila ang patuloy

na paglaganap ng bullyingat mga epekto nito sa

mga biktima at ang pagiging isang bully sa kindergarten hanggang sa ika-walong baitang. Sa

432 na kalahok sa isinagawang sarbey, 67 porsyento ang nakaranas ng 1 sa 13 uri ng pambu

bully nanakalista sa sarbey, mas marami sa ika-anim na baitang kaysa sa ibang baitang, at 11
porsyentonaman ang nakaranas ng paulit-ulit na pambu-bully, at ang nalalabing porsyento ay

mganakaranas ng iba pang uri ng pambu-bully na may malaking impak sa emosyonal na aspeto

ng mga mag-aaral. Sa ika-walong baitang, 16 na porsyento ang mga bully, at 29 na porsyento

naman ang may marahas na kaisipan. Sa lahat ng baitang, mula kindergarten hanggang ika

walong baitang, malaking bahagdan ng mga kalalakihan kaysa sa mga kababaihan ang

mga biktima ng pambu-bully, na-bully ng higit sa sampung beses, at mga bully.

(Sors:https://www.nagc.org/uploadedFiles/GCQ/GCQ_Articles/Bullying%20%20Spring%20200

6.pdf)

Nasasaad sa pag-aaral nina Peterson at Ray na patuloy nilang pinalang pinag aralan ang

paglaganap ng bullying at mga epekto nito sa mga biktima at ang pagiging bully asa kindergarten

hang ika-walong baitang. 432 ang kalahok, 67 porsiyento ang nakakaranas ng 1-13 na uri ng

pambubulas.

Internasyunal na pag aaral.

According to Patricia W. Agatston (2007). The aim of this study was to gain a better

understanding of the impact of cyber bullying on students and the possible need for prevention

messages targeting students, educators, and parents. A total of 148 middle and high school

students were interviewed during focus groups held at two middle and two high schools in a

public school district. The focus groups were approximately 45 minutes in length. Students were

divided by gender and asked a series of scripted questions by a same-gender student assistance

counselor. We found that students comments during the focus groups suggest that students

particularly femalesview cyber bullying as a problem, but one rarely discussed at school, and

that students do not see the school district personnel as helpful resources when dealing with

cyber bullying. Students are currently experiencing the majority of cyber bullying instances
outside of the school day; however there is some impact at school. Students were able to suggest

some basic strategies for dealing with cyber bullying, but were less likely to be aware of

strategies to request the removal of objectionable websites, as well as how to respond as a

helpful bystander when witnessing cruel online behavior. We conclude that school districts

should address cyber bullying through a combination of policies and information that are shared

with students and parents. Schools should include cyber bullying as part of their bullying

prevention strategies and include classroom lessons that address reporting and bystander

behavior.

(http://www.jahonline.org/article/S1054-139X(07)00368-0/abstract)

Sa pag-aaral ni Agatson ay nag-pokos siya sa kung ano ang malaking epekto at

pagkaintindi ng Cyber bullying na may 148 siang respondate na high school na nagkaroon ng 45

minuto na interview na script ang mga tanong. Babae ang may malaking bahagdan sa

Cyberbullying at marami sa mga estudyante ang nakakaranas dito kaysa sa bullying sa paaralan.

Dahil sa pag aaral na ito na-alarma ang eskwelahan nagkaroon ng mga patakaran , seminar, at

pag aaral tungkol sa nasabing karahasan.

According to Peter K. Smith (1998). A significant proportion of children are bullied or

bully others in schools. The problem of bullying can lead to severe immediate and long-term

negative consequences for all involved in the situation. Intervention studies have shown that

levels of bullying can be reduced, but not eradicated from schools. This may be because bullying

behavior has its origins in parenting as well as in the school environment. Little work has yet

been done directly in this area. However, several studies in Europe, Australia and the US have

now linked violent behavior and harsh discipline in parents with bullying behavior, and over

protectiveness in parents with victimization. Complexities are also emerging regarding the roles
of bullying behavior, including bully/victims whose parenting may be particularly dysfunctional;

in differences between boys and girls; and in the different developmental pathways to bullying,

and victimization. These issues are discussed in the light of recent developments in attachment

theory. Relevant research is reviewed, emerging themes suggested and implications for

practitioners are outlined.

(http://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1359104598033006)

Ayon kay Smith ang problema sa bullying ay nagdudulot ng pang-matagalan negatibong

aspekto sa iyong buhay, nababawasan ang lebel ng bullying ngunit sa paaralan ay mas tumataas

pa at ang dulot kung bakit may mga bully sa kadahilanang: violenteng pag-papalaki sa bata,

walang disiplina, at masyadong pangongonsente o pagiging spoiled ganoon din sa mga

nabubulas.

Ayon kay , Wonder Palacio (2017), I wish every day could be Halloween. We could all wear

masks all the time. Then we could walk around and get to know each other before we got to see

what we looked like under the masks.

Ayon kay Ellen DeGeneres(2004).We focus so much on our differences, and that is

creating, I think, a lot of chaos and negativity and bullying in the world. And I think if everybody

focused on what we all have in common - which is - we all want to be happy.

(https://www.brainyquote.com/topics/bullying)

Sa pag aaral ni DeGeneres na dahil nagkakaroon ng bullying dahil nag popokos tayo ng husto sa

pag kakaiba natin sa iba kung kayat nalulungkot ka at ito ang hudyat upang mag isip ka ng

negatibo sa iyong sarili.

 KABANATA III

METODOLOHIYA

Ang mga mananaliksik ay bumuo ng isang tseklist o listahahan ng mga gawain upang mapadali

ang pagpili ng mga estudyanteng taga-sagot upang ganap na malikom ang mga kinakailangang

mga datos. Ito ay mahalaga upang malaman kung ano ang magiging epekto ng pambu-bully sa

mga pag-aaral ng Stem 11- Prudience.

Disenyo ng Pananaliksik

Ginamit ng mga mananaliksik ang pamamaraang paglalarawan o Kwantitatibo. Ang mga

mananaliksik ay nagsuri sa Stem 11- Prudience na gumamit ng tala-sagutan at gumamit ng ilang

mga libro at Internet uopang makakuha pa ng ibang pang mga datos na kinakailangan sa pag-

aaral na ito.

Pamamaraan ng pagpili ng mga Respondante.

Ang mga mag-aaral ng Stem 11- Prudence sa paaralan ng Central Luzon Doctors

Hospital- Educational Institute sa San Pablo, Tarlac City ang napili ng mga mananaliksik na

maging taga-sagot sa pagsusuring ito. Mayroong isang seksiyon ang HUMSS 11 na may apat na

pung mag-aaral na binubuo ng dalawamput tatlo na lalake at dalawamput tatlo na babae.

Instrumento ng Pananaliksik.

Sa pamamagitan ng tseklist o listahan ng mga gawan ang mga mananaliksik ay

nagkaroon ng gabay upang malaman ang mga dapat gawin at unahin sa paunang paglilikom ng

datos at iba pang impormasyon. Una rito ang paglikha ng palatanungan o questionnaire para sa

mga mag aaral na magiging tagasagot sa mga tanong na inihanda ng mga mananaliksik upang

makakakalap ng mga datos at gum amit ang mga mananaliksik ng formula = 100 ang
pormulang ito ang siyang gagamitin sa pagkuha ng bahagdan ng mga tugon ng mga respondente,

kung saan: ang P ay tumutukoy sa porsyento o bahagdan; f para sa frikwensi o bilang ng

sumagot; at N para sa kabuuang bilang ng mga respondente upang makakuha ng sapat na resulta.

Istatistikal na pagsusuri ng Datos.

Ang bahagi ng pag-aaral na ito ay nagbibigay ng impormasyon at mga datos ukol sa

ginawang talasagutan ng mga mananaliksik na sinagutan ng mga Stem 11-Prudence.

25%

a.Pisikal
43%
b. Berbal
1.2
c. Di Tuwiran
13%

Talanahayan blg. 1

Ano ang uri ng pambubulas ang iyong nararanasan?

Bilang ng Sumagot Prekwensiya Bahagdan

a. Pisikal- 9 9 25%

b. Berbal- 14 14 43%

c. Di- Tuwiran- 5 5 13%

d. Social Alienation- 7 7 20%

Kabuuan- 35 35 100%
 Ipinapakita sa talanahayan blg.1 na may 9 (25%) para sa pisikal (pangangatawan), 14

(43%) Berbal(pananalita), 5 (13%) Di-Tuwiran (pamamalastik) at 7 (20%) Social Alienation.

(pagtuturing na hindi kasama sa grupo). Isinasaad dito kung ano ang uri ng pambubulas ang

nararanasan ng mga respondate.

11%
17%

a.Pisikal
29%
43% b.Mental

c.Sosyal

d. Moral

Talanahayan blg. 2

Ano ang naging epekto nito sa iyong aspektong:

Bilang ng Sumagot Prekwensiya Bahagdan

a. Pisikal- 4 4 12%

b. Mental- 15 15 43%

c. Sosyal- 10 10 28%

d. Moral- 6 6 17%

Kabuuan- 35 35 100%

Ipinapakita sa talanahayan blg. 2 na may 4 (12%) para sa pisikal , 15 (43%) Mental , 10

(28%) Sosyal at 6 (17%) Moral. Isinasaad dito kung ano nagging epekto ng mga respondate sa

kanilang aspektong: Pisikal, Mental, Sosyal, at Moral.

 2.87%
a. Kulang sa pansinat Masama talaga ang
ugali (bully)-
20% Pisikal na kaanyuan
37%
Naiiba sa kanila

15% May nakitang mali o katawatawa

Patunayan na mas mataas sila

9% 17% Naging biktima rin ng pambu-bully

Talanahayan blg. 3

Ano ang dahilan ng pambubublas sayo?

Bilang ng Sumagot Prekwensiya Bahagdan

a. Kulang sa pansinat Masama talaga ang ugali (bully)-13 13 37.%

b. . Pisikal na kaanyuan-6 6 17%

c. Naiiba sa kanila -3 3 9%

d. May nakitang mali o katawatawa-5 5 15%

e. Patunayan na mas mataas sila -7 7 20%

f. Naging biktima rin ng pambu-bully-1 1 3%

Kabuuan- 35 35 100%

Ipinapakita sa talanahayan blg. 2 na may 13 (37%) para sa Kulang sa pansin ang at

Masama talaga ang ugali ng bully , 6 (17%) Pisikal na kaanyuan , 3 (9%) Naiiba sa kanila, 5

(15%) May nakitang mali o katawa-tawa, 7 (20%) Patunay na mas mataas sila, at 1(3%)

Naging biktima tin ng pambubully. Isinasaad dito kung ano nagging dahilan ng pambubublas sa

mga respondate.