Professional Documents
Culture Documents
Baliuag University
Baliwag, Bulacan
nina
Mark Angelo R. Arceo
Carissa H. Cruz
Edwin N. Cruz
Sandra P. Ragil
Beverly Jean Salinas
Marso 2013
1
DEDIKASYON
Una, para sa mga pamilya ng mga mananaliksik na walang sawang nagbigay ng suporta
sa bawat mananaliksik at nagsilbing inspirasyon upang maisagawa nang maayos ang pag-aaral.
Ikaapat, sa mga kalahok ng pag-aaral, ang mga mag-aaral ng Mary and Jesus School, Inc.
mga Pilipino dahil ang pag-aaral na ito ay tungkol sa paggamit ng code-switching, hindi lamang
ng mga kalahok sa pag-aaral kundi na rin ng bawat Pilipino na dapat bigyan ng pagpapahalaga
Para sa Panginoong Diyos ng lahat na laging nandiyan upang gabayan ang mga
ng mga mananaliksik.
MGA MANANALIKSIK
2
PAGKILALA
mga mananaliksik:
kanilang mga magulang na hindi lamang tulong pinansyal ang ibinigay ngunit pati rin ang tulong
ispiritwal at dalisay na pagmamahal at paggabay na nakatulong nang malaki upang matapos ang
pananaliksik.
Para kay Bb. Lilia C. Manahan, nagpapasalamat ang mga mananaliksik para sa kanyang
mahabang pasensya upang ibahagi sa mga mananaliksik ang kanyang mga kaalaman upang ang
Sa direktora ng Mary and Jesus School, Inc. na si Gng. Teodora S. Perpetua at punong-
gurong si Bb. Marilyn Villesis, malaki ang pasasalamat ng mga mananaliksik sa kanila dahil sa
pananaliksik na ito dahil nagsilbing ilaw ang Panginong Diyos sa bawat mananaliksik na siyang
MGA MANANALIKSIK
3
TALAAN NG MGA NILALAMAN
Pahina
DEDIKASYON. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
PAGKILALA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
Panimula. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5
Kahalagahan ng Pag-aaral. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
Batayang Teyoretikal. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
Paglalahad ng Suliranin. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
Sakop at Limitasyon. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
Paradigm. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Talatanungan. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
TALASANGGUNIAN. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
KURIKULUM BAYTA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84
4
KABANATA 1
Panimula
Pilipino hanggang sa kasalukuyan. Iyan ang wikang Filipino na mananatiling buhay na bantayog
malakas na ihip ng hangin subalit nagbabago ng anyo sa paglipas ng panahon. Ang dating
magkaroon ng isang matatag at buong pamayanan kung walang wikang mag-uugnay sa bawat
isa. Ang wika ang dahilan kung bakit may pagbubuklod at pagkakaisa. Ito rin ang
Ang wikang Ingles ang pandaigdigang lingua franca. Noong 1762, ipinakilala ng mga
mananakop na Briton ang wikang Ingles sa mga Pilipino. Gayunpaman, ang wikang Ingles ay
nabigyang saysay lamang ng mga Pilipino sa pagitan ng mga taong 1898 at 1946, mga taon kung
kailan ang Pilipinas ay nasa ilalim ng kapangyarihan ng Estados Unidos. Mula noon, ang wikang
Ingles ang naging opisyal na wika ng Pilipinas. Noong Hulyo 14, 1936, pinili ng Surian ng
1
Lakandupil Garcia, ed., et. al., Metalinggwistik na Pagtalakay sa Wikang Filipino, (Malabon City, Metro
Manila: Jimcyzville Publications, 2012), 1.
2
Andrew Gonzales, FSC, “Language Planning Situation in the Philippines”, Journal of Multilingual and
Multicultural Development, Vol. 19, No. 5&6, (Oxford, United Kingdom: Routledge, 1998), 487.
5
Sa bawat araw na lumilipas, lumalaki ang pangangailangan ng mga Pilipino na matuto ng
wikang Ingles. Patuloy na lumiliit ang mundo dahil sa dumadaling paglalakbay sa pagitan ng
mga bansa at patuloy na dumadaming ibayong kalakal na pumapasok sa Pilipinas, dulot na rin ng
makabagong teknolohiya na patuloy ang mabilis na pag-unlad. Dahil dito, nararapat lamang na
hasain ang pananalitang banyaga upang makasabay ang mga Pilipino sa malakas na ihip ng
kalakal, higit na mahalaga pa ring pagyamanin ang kaalaman sa wikang Filipino. Tumitingkad
ang pangangailangang maging sanay ang bawat Pilipino sa sariling wika hindi lamang upang
makipag-ugnayan gamit ang wikang Filipino ngunit dahil ang wikang Filipino ang sisidlan ng
mga pagpapahalaga, kasaysayan, at kulturang Pilipino – mga bagay na kahit kailanman ay hindi
mananakaw ninuman. Kung ang isang Pilipino ay makikisalamuha sa ibang lahi at kultura, ang
Sa halip, ang mga Pilipino, sa pangkalahatan, ay marunong gumamit ng „street Filipino‟ na siya
karamihan sa mga guro ay hindi komportable sa paggamit ng wikang Filipino lamang bilang
midyum sa pagtuturo. Dahil na rin sa kakulangan ng mga aklat at babasahing Filipino, ang pag-
Ingles. 3
3
Roger Thompson, Filipino English and Taglish: Language Switching from Multiple Perspectives,
(Amsterdam: John Benjamins Publishing Co., 2003), 56.
6
Hindi maipagkakaila ng mga Pilipino na kahit saanman sila magpunta, hindi nila
sapat sa mga interpersonal na pakikisalamuha kaya‟t ihinalili ang paggamit ng Taglish na siyang
iniiwasan ang wikang Filipino na mapalitan ng wikang Ingles bilang gamiting wika sa
pagapalit-koda at ito ang nagtulak sa mga mananaliksik upang pag-aralan ang code-switching
sapagkat karamihan sa mga Pilipino ngayon ay hindi alam kung ano ang ibig sabihin ng code-
switching kahit ito ay madalas nilang gamitin sa pakikipagkomunikasyon. Isa itong paksa na
kailangang saliksikin at ipaalam sa mga Pilipino kung ano ang tungkulin nito sa kanilang mga
Binanggit sa isang artikulo sa Manila Bulletin noong taong 2006 na ang paggamit ng
kumpletong diskurso o hindi kaya ay parehong magaling ang isang indibidwal sa dalawang wika
4
Thompson, loc. cit.
5
Ma. Lourdes Bautista, “Why do we code-switch?”, www.mb.com.ph/articles/218315/why-do-we-
codeswitch#.UOEXEGdJZho, Enero 6, 2013.
7
1. Ipaalam sa mga mag-aaral ng Mary and Jesus School, Inc. sa Bustos, Bulacan kung ano
ang ibig sabihin ng code-switching at ang mga kaugnay nitong impormasyon upang
kanilang mapagtanto kung ano ang tungkulin nito sa kanilang mga buhay at sa wikang
Filipino.
2. Mapatunayan ang mga nakaraang pag-aaral patungkol sa code-switching gamit ang mga
3. Mabigyan nang karampatang interpretasyon ang lahat ng mga datos na malilikom mula sa
mga tagatugon nang sa gayon ay maging makatotohanan ang mga kasagutang makukuha
sa pananaliksik.
4. Mabigyan nang maayos at malinaw na kasagutan ang mga suliranin sa pag-aaral na ito na
Kahalagahan ng Pag-aaral
Sa pag-aaral na ito, layunin ng mga mananaliksik na ipabatid sa mga nakararami ang mga
sumusunod:
mga susunod pang mga pag-aaral at magiging malaking tulong ito sa mga mananaliksik upang
8
motibo sa mga mananaliksik upang mas pag-aralan pa at bigyang pansin ang mga araling
komunikatibo. Pagdating sa mga usaping pangwika, sila rin ay mas magiging aktibo dahil sa
Kabataan. Ang mga kabataan ang susunod na magiging mga pinuno ng bayan kaya‟t
mahalagang ngayon pa lamang ay mamulat na sila sa mga araling pangwika nang sa ganoon ay
malaman nila kung gaano kahalaga ang wika sa araw-araw nilang pamumuhay.
Mga Magulang. Bilang mga magulang, tungkulin nila na magsilbing gabay sa kanilang
kanilang mga anak. Maaari nilang ituro sa kanilang mga anak kung ano ang daan tungo sa
mabisang pakikipagkomunikasyon nang sa ganoon ay lumaking may tiwala sa sarili ang kanilang
publiko ang mga usaping pangwika na siyang magbibigay ng kaalaman sa kanila na maaari
makapagbibigay ng impormasyon sa mga susunod na henerasyon upang mabatid nila kung ano
ang pinagmulan ng mga aralin at usaping pangwika at upang malaman nila ang mga hakbangin
at paraan na kanilang gagawin upang mas lalo pang mapag-aralan ang mga pag-aaral na tulad ng
pananaliksik na ito.
9
Mga Guro at Propesor. Sa mga guro at propesor, lalo na sa mga nagtuturo ng
asignaturang Filipino, isang malaking tulong ang pag-aaral na ito upang mapayabong ang
pasulat.
Batayang Teyoretikal
Isang teorya ang ginamit ng mga mananaliksik bilang batayan sa pag-aaral na ito upang
maging mas mainam ang isasagawang payak na pananaliksik. Malaki ang bahaging gagampanan
linggwistika sa University of California, Santa Barbara sa Estados Unidos. Si Giles ay isa sa mga
pagsasalita ng kausap ang isang indibidwal para bigyang halaga ang pakikiisa, pakikilahok,
6
Howard Giles, “Curriculum Vitae”, www.comm.ucsb.edu/sites/www.comm.ucsb.edu/files/
sitefiles/people/faculty/gilesh/cv-giles.pdf, Enero 3, 2013.
10
pakikipagpalagayang-loob, pakikisama o kaya‟y pagmamalaki ng pagiging kabilang sa grupo.
Inaalam nito ang iba‟t ibang mga kadahilanan kung bakit ang isang indibidwal ay pinalalaki o
pinaliliit ang kaibahang sosyal sa pagitan niya at ng kanyang mga interlokyutor o kausap sa
sa pangalawang wika. Dito nabubuo ang Taglish at iba pang uri ng code-switching dahil sa hindi
maiiwasang pagpasok ng mga katutubong wika ng mga bansang naging kolonya ng mga bansa
na ang katutubong wika ay Ingles. Ang interlanguage naman ang tinatawag na mental grammar
Halimbawa nito ang mga salitang madalas na ginagamit ng mga Pilipino, na dahil sa sobrang
pananaliksik, napagtanto ng mga mananaliksik na ang teoryang ito ay hindi nalalayo sa konsepto
Tagalog ang kanilang nakagisnang wika at kung gumagamit man sila ng code-switching ay dahil
ito sa epekto ng maraming mga bagay sa lugar kung saan sila nakatira. Isa pang kadahilanan na
mga kalahok sa pag-aaral ay kapareho nila ng wika at kultura kaya‟t malaki rin ang posibilidad
7
William Gudykunst, ed., Theorizing About Intercultural Communication, (Thousand Oaks, California,
USA: Sage Publications, Inc., 2005), 121.
8
Ian Rico, “Teoryang Pangwika”, www.scribd.com/doc/60711215/Ian, Enero 6, 2013.
11
na akuin nila ang wika ng mga ibang taong nakakasalamuha nila o ang wika nila ang akuin ng
ilalahad ng mga mananaliksik kung ano ang epekto ng code-switching sa mga piling mag-aaral
ng Mary and Jesus School, Inc. at kung bakit nila piniling gumamit ng code-switching kaysa sa
pa nila at mas magagabayan sila sa pag-aaral ng code-switching sapagkat ang teoryang ito ay
maaari ring pagbatayan sa pag-aaral ng iba pang araling pangwika partikular na ang second
language acquisition o pag-aaral ng ikalawang wika kung saan nabibilang ang code-switching.
Paglalahad ng Suliranin
Sa panahon ngayon, dapat mabatid ng mga tao ang pagpuna sa mga isyu at mga
ng maraming katanungan na siyang nagdudulot sa mga tao upang manaliksik at matamasa ang
ito, nais bigyang kasagutan ng mga mananaliksik ang mga sumusunod na katanungan:
3. Anu-anong mga impormasyon ang mayroon ang mga mag-aaral hinggil sa kanilang
12
b. Kailan sinimulang gamitin ang pagko-code-switching?
pakikipagkomunikasyon?
4. Anu-ano ang iba‟t ibang mga kadahilanan ng mga mag-aaral kung bakit pinili nilang
sumusunod:
a. Sa mga mag-aaral?
c. Sa wikang Filipino?
sumusunod:
a. Sa mga mag-aaral?
c. Sa wikang Filipino?
7. Anu-ano ang mga pananaw ng mga mag-aaral ng Mary and Jesus School, Inc.
Sakop at Limitasyon
Pakikipagkomunikasyon ng mga Piling Mag-aaral sa Mary and Jesus School, Inc., Bustos,
Bulacan” ay naglalayong sumaklaw sa isang daan at apatnapu‟t walong (148) piling mga mag-
13
aaral ng hayskul mula sa ikapitong baitang hanggang sa ikaapat na antas sa Mary and Jesus
School, Inc. taong panuruan 2012-2013. Mula sa isang daan at apatnapu‟t walong (148) mga
mag-aaral, isang daan (100) lamang sa mga mag-aaral ang nagkaroon ng pagkakataon upang
sapagkat ang iba ay lumiban sa klase sa kadahilanang sila ay abala sa paghahanda para sa isang
pagdiriwang na may kinalaman sa Minasa Festival. Hindi sinasaklaw sa pag-aaral na ito ang mga
mag-aaral sa Mary and Jesus School, Inc. na hindi nabibilang sa mga unang klase ng bawat taon
sa hayskul.
ngunit binigyang hangganan lamang ang pananaliksik na ito sa code-switching at hindi isinama
ang kakambal nitong code-mixing o halong-koda sapagkat ibang pag-aaral ang dapat isagawa
dito na siya ring maaaring maging dahilan ng pagkalito ng mga kalahok sa pag-aaral sa pag-
nabanggit na paaralan sa tulong na rin ng mga babasahin na siyang ginamit ng mga mananaliksik
14
Paradigm
Paggamit ng Code-switching sa Pakikipagkomunikasyon ng mga
Piling Mag-aaral sa Mary and Jesus School, Inc., Bustos, Bulacan
Code-switching
Code-switching. Ito ang pagpapalit sa pagitan ng dalawa o higit pang wika, o barayti ng
pangungusap at pagsasalitaan. 10
Englog (o Engalog). Isang uri ng impormal na sosyolek na ginagamit sa Pilipinas. Ito ang
Taglish.11
antas ng sugnay ang nagaganap na halinhinan ng mga wika o diyalekto. Ito rin ay tinatawag na
extrasentential switching. 12
9
Garcia, et.al., op.cit, 2012, 11.
10
David Crystal, “Code-switching”, A Dictionary of Language, 2nd ed., Chicago, USA: The University of
Chicago Press, 2001.
11
Neville Hobson, “The Globalization of English”, www.webpronews.com/the-globalization-of-english-
2005-03, Enero 6, 2013.
12
Carol Myers-Scotton, “Code-switching with English: types of switching, types of communities”, World
Englishes,Volume 8, Issue 3, (Oxford, United Kingdom: Blackwell Publishing, 1989), 333.
13
Ibid.
16
Pakikipagkomunikasyon. Mula sa salitang komunikasyon, ang pakikipagkomunikasyon
Wika. Ang wika ay isang bahagi ng pakikipagtalastasan. Ito ang kalipunan ng mga
simbolo, tunog, at mga kaugnay na bantas na ginagamit ng isang komunidad upang maipahayag
Taglish. Ito ay isang uri ng wika na nagmula sa Maynila mula sa paghahalo ng mga
padamdam at salita o parehong tag phrase, padamdam at salita, mula sa wika-A patungong wika-
B.17
14
“Communication”, Merriam-Websters Collegiate Dictionary, 11th ed., USA: Merriam-Webster,
Incorporated, 2003.
15
Leo James English, “Wika”, Tagalog-English Dictionary, 1990.
16
Virgilio Almario, “Wikang Taglish, Kamulatang Taglish”, www.sawikaan.net/wikang_taglish.html,
Enero 6, 2013.
17
Li Wei, The Bilingualism Reader, (New York, USA: Routledge, 2000), 253.
17
KABANATA 2
paksa ng naturang pag-aaral. Makikita din sa kabanatang ito ang kaugnayan ng bawat literatura
at pag-aaral sa pananaliksik. Ang mga impormasyong matatagpuan sa kabanatang ito ay ang mga
ang pagpapalit-palit ng isang bilinggwal na Pilipino ang paggamit ng Ingles at Filipino, kahit na
anong lebel ng kagalingan sa dalawang wika ang narating niya. Kadalasang nagkakaroon ng
code-switching kapag higit na komportable ang nagsasalita sa paggamit ng isang wika kaysa
ibang wika batay sa paksang kanyang tinatalakay. May mga larangan sa buhay at karunungan na
wika, halimbawa, Ingles, sa tamang tagal at hindi pabigla ang paglipat tungo sa paggamit ng
wikang Ingles. Hindi pa matitiyak ang magiging epekto nito. Hindi pa masasabi kung gaano
18
Ligaya Tiamson-Rubin, et. al., Retorika, Wikang Filipino at Sulating Pananaliksik, (Sampaloc, Manila:
Rex Bookstore, 2006), 8.
19
Ibid.
18
karami sa talasalitaan ng wikang Ingles ang magiging bahagi ng wikang Filipino maliban lamang
panahon. Ibig sabihin, malaki ang maiaambag ng pananaliksik na ito sa mga Pilipino lalo na
ngayong mas nahahantad na ang mga Pilipino sa media kung saan laganap ang code-switching
dahil maaari itong maging basehan ng mga susunod pang mga pag-aaral.
Ayon kay Mische, ang pinagsamang Tagalog at Ingles, na mas kilala bilang Taglish ay
media – telebisyon, pag-aanunsiyo at ibang pang mga kondisyon – malayo sa mga napakapormal
na pangyayari kung saan purong Tagalog at Ingles lamang ang ginagamit. Ang pinaghalong anyo
isang balakid upang mabatid kung ano talaga ang taal na Tagalog at kung ano ang hiniram
Sa kasalukuyan, ang Taglish ay ang „street English‟ para sa mga Pilipino o ang paraan ng
mga taong may pinag-aralan upang pag-iba-ibahin ang kanilang istilo ng pananalita.
Gayunpaman, ang paglaganap ng Taglish ay hinahadlangan ang wikang Filipino upang halilihan
ang Ingles bilang wikang pinakagamitin sapagkat ang parehong wika ay dapat alamin at mapag-
aralan sa paaralan. Ngunit ang pagtuturo ng wikang Filipino ay nasa proseso pa lamang ng
20
Tiamson-Rubin, et. al., op. cit., 2006, 9.
21
Margarete Mische, Philippine English, (Norderstedt, Germany: GRIN Verlag, 2008), 7.
19
sa paggamit ng wikang Filipino kaysa Ingles sa mga gawaing pampaaralan at iba pang mga
gawain. Pero kahit na nangingibaw ang Ingles sa print media, lamang naman ang wikang
Filipino sa telebisyon, radyo at lokal na mga pelikula. Ang code-switching ay isa lamang maliit
na bahagi sa iba‟t ibang mga katangiang tampok sa barayti ng Ingles na ginagamit sa Pilipinas. 22
sapagkat mayroon pa ring mga salitang Tagalog na walang katumbas sa ibang wika dahil na rin
ang wika ay nakabatay sa kultura ng mga mananalita nito. Malaki ang pangangailangan ng mga
mag-aaral na pag-aralan ang parehong wika sapagkat sa panahon ngayon, mahirap nang
humanap ng trabaho kapag ikaw ay hindi marunong magsalita ng Ingles. Naniniwala ang mga
mananaliksik na dapat gabayan ng mga guro ang mga mag-aaral upang kanilang maintindihan na
ang paggamit ng code-switching ay isang opsyon upang mabatid ang mga salitang walang salin
Sinabi din ni Mische na ang Taglish ay dating Engalog ngunit hindi sumasang-ayon ang
mga mananaliksik dito sapagkat magkaiba ang kahulugan ng Taglish at Engalog. Ang Taglish ay
Tagalog-Ingles at ang Engalog ay Ingles-Tagalog kaya‟t malaki ang kaibahan nito sa pahayag ni
22
Mische, loc. cit.
20
maaaring gamitin ng isang bilinggwal na halos parehong paraan na ang pagbabago ng prosodi,
pangalawang wika upang ulitin ang kanyang sinabi o para tumugon sa pahayag ng kanyang
kausap.24
ni Gumperz ang pang-usap na kahulugan ng code-switching gamit ang sequential analysis kung
saan ang pagpili ng wika sa isang pahayag ay naiiba mula sa pagpili ng wika sa naunang
switching: pagsipi ng isang kasabihan o pahayag, pagtukoy sa kausap gamit ang ibang wika,
23
John J. Gumperz, Discourse Strategies, (Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press,
1982), 4.
24
Ibid.
25
Gumperz, op. cit., 1982, 132.
21
Iminungkahi ni Gumperz na ang mga tungkulin ng code-switching ay mayroong mahalagang
tungkulin sa diskurso ng mga bilinggwal dahil patuloy itong gumagawa ng mga pagpipilian kung
sapagkat noon ay mas mahigpit ang pagpapatupad ng paggamit ng iisang wika sa mga talakayan
sa paaralan. Sinuring mabuti ng mga mananaliksik ang mga pahayag upang kanilang mabatid
ang kaibahan nito sa mga susunod na literatura. Ang pahayag ni Gumperz na ang kadalasang
paggamit ng code-switching ay ang pag-ulit ng pahayag gamit ang ibang wika ay tumutukoy sa
ispiker ng kanyang sinabi sa ibang wika ay mas naiintindihan siya ng kanyang interlokyutor.
bilinggwal, maraming pang mga pag-aaral ang nagsiwalat na ang mga bilinggwal na ispiker ay
makamit ang ilang pangkomunikatibong layunin. Inilalarawan sa mga pag-aaral na ito na ang
ay nilinang ni Myers-Scotton gamit ang kanyang Markedness Theory of Language Choices. Una
sa lahat, ipinaliwanag ni Myers-Scotton ang mga panlipunang kaganapan ng mga ispiker at ang
26
John J. Gumperz, Discourse Strategies, (Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press,
1982), 75.
22
sitwasyon ng ispiker. Samakatuwid, ang code-switching ay dapat na mabilang bilang isang
mula sa „markedness metric‟, isang sukatan at model kung saan ay nabibigyang-daan ang mga
ispiker upang makilala ang lahat ng mga wikang pagpipilian bilang „unmarked‟ (ordinaryo) o
komunidad.28
Upang malinang ang Markedness Model ni Myers-Scotton, ipinakilala niya ang konsepto
komunidad. Ang RO Sets ay binubuo ng mga pag-uugali at inaasahan ng mga ispiker sa bawat
isa at base sa balangkas na ito ay nakalilikha ang mga ispiker ng „unmarked‟ o „marked‟ na mga
wikang pagpipilian. Bilang halimbawa, ang RO Sets para sa karaniwang silid-aralan ay ang
pagsasalita ng Ingles ayon sa mga tuntunin ng wikang pinili. Kadalasan, ang pagpili ng
„unmarked‟ na wika ay kinikilala bilang karaniwan o inaasahan dahil ang mga ispiker ay binuo
kanilang ginagamit. Samantalang ang pagpili naman ng „marked‟ ay bihira at hindi inaasahan
dahil ito ay ipinakahulugan bilang taliwas na kinaugaliang barayti ng wika sa isang pakikipag-
ugnayan. Dahil dito, ipinakilala ni Myers-Scotton ang code-switching bilang gawi o asal sa
nila sa kanilang mga sarili at ang relasyon nila sa iba. Samakatuwid, ang mga bilinggwal o
27
Carol Myers-Scotton, Social Motivations for Codeswitching: Evidence from Africa, (New York, USA:
Oxford University Press, 1993), 77.
28
Ibid.
23
ng pag-uusap sa pamamagitan ng paggamit ng code-switching. Bilang konklusyon, iminungkahi
wika ng komunidad. 29
Dahil na rin sa mga iba‟t ibang taong nakakasalamuha ng isang indibidwal sa kanyang
pamumuhay, kailangan niyang makibagay sa ito o siya ang pakikibagayan sa wikang kanyang
ugnayan sa bawat isa. Dahil dito, naging opsyon ang paggamit ng code-switching na siyang
katulad ng pahayag ni Gumperz. Ibig sabihin, may kalayaan ang isang indibidwal kung ano ang
ang pag-aaral ni Auer kung saan ay kanyang binatikos ang paradigm ni Gumperz. Tinutulan niya
ang mga iminungkahing tungkulin ng code-switching ni Gumperz sapagkat kulang ang kanyang
ay hindi binanggit. Binigyang-diin din ni Auer na ang mga ispiker ay hindi gumagawa ng
Upang malutas ang suliraning ito, pinagtibay ni Auer ang sequential na balangkas ng
Conversational Analysis. Simula noong nalaman ni Auer na ang mga ispiker ay hindi
namamalayang nagpupunyagi upang mapanatili ang wika sa naunang pahayag, nagpasya si Auer
29
Myers-Scotton, op. cit., 1993, 111.
30
Peter Auer, Bilingual Conversation, (Amsterdam, Netherlands: John Benjamins Publishing Company,
1984), 4.
24
magkasingkahulugang hudyat o pagpapahiwatig (contextualization cues) sa pamamagitan ng
Higit pa dito, inilahad ni Auer kung bakit ang Conversation Analysis o CA ay kapaki-
katotohanan na anumang wika ang piliin ng isang indibidwal sa kanyang pananalita, ang piniling
kausap.32 Pangalawa, nililimitahan nito ang mga pagpapakahulugan dahil naiuugnay nito ang
ipinamamalas.33
Gamit ang Conversational Analysis, nabuo ni Auer ang dalawang kategorya para sa
language alternation. Ayon kay Auer, ang mga bilinggwal na ispiker ay nagsasagawa ng
isang wika o upang magbigay-daan sa wikang ibig gamitin ng isang indibidwal o ispiker. Sa
kabilang dako, ginagamit ng mga bilinggwal ang discourse-related language alternation upang
Dahil na rin si Gumperz ang nagpasimula ng code-switching, maraming mga kritiko ang
bumatikos sa kanyang mga iminungkahi dahil sa palagay ng mga kritiko na tulad ni Auer, kulang
31
Auer, op. cit., 1984, 5.
32
Auer, loc. cit.
33
Auer, op. cit., 1984, 6.
34
Auer, op. cit., 1984, 8.
25
pa ang mga datos na ito at mayroon pang mga bagay na wala pang katiyakan. Kahit na matuto pa
babalik pa din siya sa wikang kanyang kinagisnan. Mula sa mga kaisipang nilinang ng mga
eksperto ay mas napadali ang pag-iintindi sa code-switching ngunit marami pa rin ang mga
nagtatalo dahil na rin sa iba‟t ibang mga paniniwala at pananaw nila. Hanggang sa ngayon,
maaari pa ring mabago ang mga mungkahi at pahayag na napapaloob sa code-switching dahil na
Ang pag-aaral nila Apuli, Mabini at Almasco noong taong 2011 ay kaugnay sa pag-aaral
ng kasalukuyang pananaliksik. Pangunahing layunin ng pag-aaral na ito ang malaman ang mga
Integrated Laboratory High School (BUILHS). Inalam nila kung anu-ano ang mga kabutihang
mga mag-aaral sa pagbuo ng mga pangungusap, at kung ano ang mga mungkahing maibibigay
kanilang pinasagutan sa mga kalahok ng kanilang pag-aaral. Nagpagawa din sila ng isang
sanaysay sa isang daang mag-aaral na may tema na “Ang Wika ng Kabataan sa Makabagong
Panahon”. Bukod dito, nagsagawa sila ng isang panayam o interbyu sa mga gurong nagtuturo sa
BUILHS. Naging mga tagatugon nila ang bawat unang klase sa bawat taon ng hayskul.
Ayon sa kanila, ang panonood ng telebisyon ang isa sa mga kadahilanan kung bakit
nagiging gamitin ang code-switching sa iba‟t ibang dako ng Pilipinas. Ang code-switching din
ayon sa kanilang pananaliksik ay madalas gamitin ng mga opisyal ng gobyerno kaya‟t pati sa
26
kabataan ngayon ay gamitin ang code-switching.35
kalahok ng pag-aaral ay mga mag-aaral na nakatira sa rehiyon ng Bikol. Dahil dito, kahit na
gumagamit pa rin ng Taglish ang mga mag-aaral sa rehiyon ng Bikol, mas maraming halinhinan
ng wika at diyalekto ang nagaganap doon sa kadahilanang kahit marami ang gumagamit ng
wikang Bikol, laganap ang paggamit ng Tagalog saanman sa Pilipinas kaya‟t dumadami ang uri
Itinuring nila Apuli, Mabini at Almasco ang code-switchig bilang isang suliranin na dapat
Sila Lim at Arnaldo, mga mag-aaral mula sa San Beda College, ay gumawa ng isang
masusing pag-aaral sa kung ano ang mga kadahilanan sa paggamit ng code-switching. Kagaya ng
pag-aaral nila Apuli, Mabini at Almasco, layong malaman nina Lim at Arnaldo kung anong uri
ng code-switching ang kadalasang ginagamit ng mga mag-aaral sa San Beda College, partikular
na ang mga nasa ikalawang taon ng BSBA Human Resource Development Management. Bukod
dito, ginamit nilang batayan ang edad, kasarian at katayuan sa lipunan ng mga tagatugon. Ang
mga talatanungang kanilang ipinamigay sa mga mag-aaral ang siya lamang naging batayan ng
35
Jean Apuli, Daisy Mabini at Aila Almasco, “Umiiral na Code-Switching na Ginagamit ng mga Mag-aaral
sa BUILHS”, tl.scribd.com/doc/62746911/Thesis-2, Enero 6, 2013.
27
bokabularyo sa wikang Filipino at Ingles na siyang nagtutulak sa mga mag-aaral na gamitin nang
huwag nang gawing batayan ang edad, kasarian at estado sa lipunan sapagkat napatunayan sa
batayang ito kaya‟t minabuti na ng mga mananaliksik na gawing payak ang pag-aaral at gawing
Tumugma ang naging resulta sa kadahilanan kung bakit pinipiling ng isang indibidwal na
ang kanyang pangalawang wikang natutunan upang mapunan lahat ng mga salitang hindi niya
kinabibilangan nila Lopez, Magday, Danao at Blanza noong Oktubre ng taong 2011,
pinaniniwalaan nila na ang mga mag-aaral, saan man magpunta ay hindi malalayo sa Ingles.
Kahit na ang Ingles ay halos naiuugnay sa edukasyon, marami pa rin ang gumagamit ng wikang
Ingles sa labas ng paaralan na siyang nagiging dahilan kung bakit malaki ang papel ng wikang
Layunin ng pag-aaral na ito ang alamin kung ano ang nagiging epekto ng code-switching
at bilinggwalismo sa mga mag-aaral. Nais nilang malaman kung ano pananaw ng mga mag-aaral
sa wikang Ingles at Filipino bilang gabay sa kanilang pagkatuto. Mga mag-aaral na nasa ikaapat
36
Kimbee Lim at Mimi Arnaldo, “The Factors Leading to Code- Switching Habit of Second Year HR
Students in San Beda College, S.Y. 2010- 2011” www.scribd.com/doc/74495972/ENG04-Thesis, Enero 6, 2013.
28
na taon ng hayskul ang naging mga tagatugon ng mga mananaliksik – tig-iisang daan at
apatnapung (140) mag-aaral mula sa isang publiko at pribadong paaralan sa lungsod ng Ormoc.
Binigyan ang mga tagatugon ng isang talatanungan upang kanilang maibahagi ang kanilang
Sa pagtatapos ng kanilang pag-aaral, natuklasan nilang Ingles ang mas pinili ng mga
mag-aaral kaysa sa wikang Filipino sapagkat kadalasang ginagamit ang wikang Ingles sa mga
pormal na aktibidades o gawain. Isa pang kadahilanan ay dahil kailangang matutunan ang Ingles
dahil ito ang susi upang magtagumpay sa panghinaharap. Ang naging pag-aaral ng mga
kalahok sa pag-aaral nila Lopez, Magday, Danao at Blanza ang wikang Filipino kaysa sa wikang
Ingles. Ang wikang kinagisnan ang nagsisilbing pagkakakilanlan ng isang indibidwal kaya‟t
nakalulungkot na isiping mas pipiliin ng isang Pilipino ang ibang wika kaysa sa sarili niyang
wika. Maaari pa rin namang magtagumpay sa panghinaharap nang nagiging isang makabansang
indibidwal. Kahit na ganito ang pananaw ng mga kalahok sa pag-aaral, hindi pa rin nila dapat
Naniniwala ang mga mananaliksik na kaya wikang Ingles ang pinili ng mga naturang
mga tagatugonn ay marahil mayroong utak kolonyal ang karamihan sa mga ito. Gaya na din ng
sinabi nila Lopez, Magday, Danao at Blanza na kahit nasa labas man ng paaralan ang mga mag-
37
Maripple Lopez, et. al., “Effects of Code-switching and Bilingualism on Filipino Learners”,
www.scribd.com/doc/71885361/Effects-of-Bilingual-and-Code-Switching-in-Filipino-Learns, Enero 6, 2013.
29
Sa isang pananaliksik ng isang mag-aaral sa University of the Philippines Los Baños, nais
alamin ni Liwanag kung gaano kaepektibo ang paggamit ng Taglish o code-switching bilang
midyum sa pagtuturo; pati na rin ang nagiging epekto nito sa pagkatuto ng mga mag-aaral.
Naglalayon din si Liwanag na alamin kung anong anyo ng code-switching ang umiiral sa mga
silid-aralan ng mga tagatugon pati na rin ang lebel ng pagkakaintindi ng mga mag-aaral sa pang-
akademikong aralin.
Dalawang klase sa asignaturang Natural Science ang kinuha ni Liwanag bilang mga
tagatugon sa kanyang mga talatanungan na may kabuuang walumpu‟t anim (86) na mga mag-
aaral. Inalam ni Liwanag kung gaano kataas ang lebel ng kasanayan ng mga mag-aaral sa Ingles
bilang pinakamababa. Bukod dito, tinanong niya ang mga mag-aaral kung anong wika ang
ginagamit ng mga mag-aaral sa asignaturang Natural Science, sa iba pang mga asignatura at pati
Bilang konklusyon sa kanyang pag-aaral, Taglish ang kadalasang ginagamit ng mga mag-
aaral at hindi ito nakaaapekto sa akademikong pagganap at pagsusulit ng mga mag-aaaral. Mas
madali ring naipapahayag ng mga mag-aaral ang kanilang mga ideya gamit ang Taglish kaysa
study habits ng mga mag-aaral bilang batayan sa akademikong pagganap ng mga mag-aaral na
38
Mariyel Hiyas Liwanag, “Nature and Effects of Code-switching as a Communicative Medium of
Discussion Inside Natural Science 1 Classrooms in the University of the Philippines”, www.prezi.com/
iebf3mgm5dyg/thesis-it-2, Enero 6, 2013.
30
Hindi maiiwasan sa mga talakayan sa paaralan na gumamit ng higit sa isang wika dahil
tulong ang paggamit ng code-switching sa loob ng silid-aralan pero maaari rin itong magdulot ng
ang paggamit ng dalawang wika sa mga talakayan. Hindi na siguro magandang marinig mula sa
mga guro ng asignaturang Filipino ang paggamit ng Ingles sa pagtuturo at sa mga guro ng
asignaturang Ingles ang paggamit ng wikang Tagalog upang turuan ang mga mag-aaral.
Maganda ang kinalabasan ng pag-aaral ni Liwanag para sa mga mananaliksik dahil ang
mataas. Ibig sabihin, nakatutulong ang code-switching upang kanilang mapagbuti at gawing
Malaysia, tinalakay niya ang iba‟t ibang mga tungkulin at kadahilanan sa paggamit ng code-
ang dahilan kung bakit sila nagko-code-switch ay dahil hindi nila mahanapan ng
tamang salita ang kanilang gustong sabihin at ipahiwatig o kaya ay hindi nila
31
2. Kakulangan sa register. Kapag ang mga ispiker ay hindi magaling sa paggamit ng
dalawang wika at hindi nila alam ang salin sa alinman sa dalawang wika,
mga sinasabi.
imbitasyon at pagpapasalamat.
maiintindihan ng ibang tao kundi upang malaman din ng iba ang kaibahan niya sa
32
8. Upang ipakilala ang ibang tagapakinig o tagapanood. Ginagamit ang code-
switching kapag nais ng ispiker na ipakilala ang ibang tao na may ibang
India ay gumagamit ng Hindi bilang wikang pambansa nito pero gumagamit din
ng Ingles. Bukod dito, inuulit niya ang lahat ng sinabi niya sa Hindi sa Ingles
Ang halimbawa nito ay ang mga patalastas. Bilang halimbawa, sa isang Ingles na
pahayagan, kapag ang mga mambabasa nito ay hindi Ingles ang kinalakihang
wikang Tamil na siyang nagtutulak sa mga kalahok ng pag-aaral upang gumamit ng code-
switching. Iba‟t ibang libro ang kinonsulta ni Muthusamy upang makahanap ng iba‟t ibang mga
33
kadahilanang iminungkahi ni Malik dahil ang mga kadahilanang ito rin ang isinagot ng mga
kalahok sa pag-aaral. 39
aaral, napatunayan ng mga mananaliksik na hindi lamang ang mga Pilipino ang nahihirapan sa
paggamit ng isang wika sa kumpletong diskurso ngunit pati na rin ang mga Indones. Upang
masolusyonan ang mga problemang ito, ginagamit ng mga Indones ang wikang Ingles na siya
ring ginamit ng mga Pilipino upang mapunan ang mga salitang walang salin sa wikang Filipino.
Isa itong patunay na ang wikang Ingles nga ang pandaigdigang lingua franca kaya‟t kahit
saanmang dako ng mundo mapunta ang isang indibidwal, mahahantad at mahahantad pa rin siya
39
Paramasivam Muthusamy, “Communicative Functions and Reasons for Code-switching: A Malaysian,
Perspective”, www.crisaps.org/newsletter/summer2009/Muthusamy.doc, Enero 6, 2013.
34
KABANATA 3
datos, mga pamamaraan at hakbangin kung papaano nakalap ang mga datos, ang disenyo ng
pananaliksik. Mayroong siyam na research designs ngunit piniling gamitin ng mga mananaliksik
ang Descriptive Survey Research Design kung saan gumagamit ng mga talatatanungan o sarbey
para makalikom ng mga datos ang mga mananaliksik sa mga kalahok ng kanilang pag-aaral.
Ayon kina Laurentina Paler-Calmorin at Melchor Calmorin, ang Descriptive Survey Research
Ginagamit ito at inirerekomenda ng nakararami dahil ito ang pinakamabisang paraan upang
disenyong ito sa naturang pananaliksik sapagkat mas mapapadali ang pangangalap ng datos mula
sa mga tagatugon.
Gumawa ng isang plano ang mga mananaliksik upang maging maayos ang kalalabasan
code-switching na siyang inintindi ng mga mananaliksik upang maging maalam ang mga
mananaliksik patungkol sa paksang code-switching. Ang mga babasahing ito sa partikular ay ang
mga libro, pahayagan, dyornal at diksyunaryo na siyang naging sandigan ng mga mananaliksik
40
Laurentina Paler-Calmorin at Melchor, A. Calmorin, Research Methods and Thesis Writing, 2nd ed., (Sta.
Mesa Heights, Quezon City: Rex Book Store, 2007), 70.
35
upang lumalim ang kanilang kaalaman sa code-switching. Dahil na rin sa makabagong
teknolohiya, malaki ang naitulong ng Internet upang mas mapag-ibayo ang pag-aaral ng mga
nagsimula nang bumuo ng mga katanungan ang mga mananaliksik na para sa mga mananaliksik
Talatanungan
kalahok ng pag-aaral, ang mga unang klase ng bawat sa taon sa hayskul ng Mary and Jesus
School, Inc. Binubuo ang talatanungan ng labinlimang mga katanungan, labing-apat sa mga
katanungan ay mayroong pagpipiliang mga kasagutan at isang katanungan ang inilaan ng mga
mananaliksik para sa mga tagatugon upang maipahayag nila ang sarili nilang ideya. Kahit na
mayroon nang pagpipilian sa ibang mga katanungan, pinayagan pa rin ng mga mananaliksik na
magbigay ng sariling kasagutan ang mga tagatugon kung saka-sakaling wala sa mga pagpipilian
ang nais isagot ng mga tagatugon. May pitong (7) katanungang nangangailangan lamang ng
isang kasagutan at mayroon ding pitong (7) katanungang maaaring higit pa sa isa ang kasagutan
hinihingi.
Isinagawa ang pamimigay ng mga talatanungan sa Mary and Jesus School, Inc. sa
ano ang ibig sabihin ng code-switching. Lahat ng mga mag-aaral ay hindi alam kung ano ang
ibig sabihin ng code-switching kaya ipinaliwanag nang mabuti ng mga mananaliksik ang ibig
36
sabihin nito. Pagkatapos ay binasa na ng mga mananaliksik ang panuto at sinimulan na ng mga
mga tagatugon ang pagsasagot sa mga talatanungan. Lahat ng mga katanungan ng mga tagatugon
ang mga kasagutan ng mga tagatugon. Itinala ng mga mananaliksik ang mga kasagutan ng mga
mabuti ng mga mananaliksik ang bawat kasagutan ng mga tagatugon. Upang mas maintindihan
ito ng mga mananaliksik at mabigyan ng karampatang interpretasyon ang mga datos na nalikom,
Kung saan:
% = Bahagdan
100 = Konstant41
Gamit ang pormulang ito, nalaman ng mga mananaliksik ang bahagdan ng bawat mga
kasagutan. Gumamit ng mga bar graphs ang mga mananaliksik upang ilarawan ang mga datos.
Naniniwala ang mga mananaliksik na sa paggamit ng mga graph na ito, mailalarawan nang
41
Mariano M. Ariola, Principles and Methods of Research, (Sta. Mesa Heights, Quezon City: Rex Book
Store, 2006), 105.
37
KABANATA 4
ang bawat kasagutang ibinahagi ng mga tagatugon. Ilalahad sa kabanatang ito ang mga bar
patungkol sa code-switching.
Ipinapakita sa talaguhitan na ito ang kabuuang bilang ng mga tagatugon mula sa Mary
and Jesus School, Inc. na nagbahagi ng kanilang mga kaalaman sa pamamagitan ng pagsagot sa
mga talatanungan. Mayroon itong kabuuang bilang na isang daan (100). Dalawampu‟t siyam
(29) na mga mag-aaral ang nagmula sa ikapitong baitang na sumasaklaw sa dalawampu‟t siyam
38
mag-aaral mula sa ikatlo at ikaapat na antas na parehong sumasaklaw sa dalawampu‟t tatlong
bahagdan (23%).
80%
70%
60% Taglish (Tagalog-English)
50% Englog (English-Tagalog)
40% Tagalog-Kapampangan
30%
20%
10%
1% 1%
0%
Table 2
Para sa unang katanungan, sumaklaw ng siyamnapu‟t walong bahagdan (98%) ang mga
siyamnapu‟t walong (98) mga mag-aaral. Samantalang nakakuha naman ng tig-isang bahagdan
Kahit hindi man gamiting batayan ang tirahan ng mga tagatugon, ang kadahilanan kung bakit sila
kaya‟t maaaring ang iba pang mga mag-aaral sa Mary and Jesus School, Inc. ay gumagamit din
Kampampangan, kaya‟t sa palagay ng mga mananaliksik, iilan lamang din sa mga mag-aaral ng
Mary and Jesus School, Inc. ang gumagamit ng ganitong uri ng code-switching.
39
Tumugma ito sa mga pahayag na ipinaliwanag ng mga mananaliksik kaya‟t walang duda
switching na mayroong pitumpung bahagdan (70%) o pitumpung (70) mag-aaral mula sa iba‟t
ibang unang klase ng Mary and Jesus School, Inc. Sinundan ito ng tag-switching na sumasaklaw
sa dalawampu‟t apat na bahagdan (24%) o dalawampu‟t apat (24) na mga mag-aaral. Ang inter-
lamang anim na bahagdan (6%) na may katumbas na anim (6) na mag-aaral mula sa lahat ng
40
Nagbigay ng halimbawa ang mga mananaliksik sa mga tagatugon upang kanilang
maintindihan ang ibig sabihin ng bawat anyo ng code-switching. Sa unang tingin, mapapansin
pangungusap o sugnay na ang ibig sabihin ay iilan lamang sa mga salita ang hinahalilihan ng
masasabing hindi masyadong ginagamit ng mga mag-aaral sapagkat kadalasan lamang ginagamit
ang tag-switching sa mga padamdam, pagsang-ayon at pagtutol. Mababa lamang ang nakuha ng
Ang katanungang ito ay nanghingi ng higit sa isang kasagutan mula sa mga tagatugon. Sa
pangkalahatan, mayroong isang daan at animnapu‟t tatlong (163) mga kasagutan ang naitala ng
mga mananaliksik. Nakakuha ng halos apatnapu‟t walong bahagdan (47.86%) ang pagsasalita na
may katumbas na pitumpu‟t walong (78) kasagutan. Pumapangalawa ang text messaging na
41
dalawang (52) kasagutan mula sa mga tagatugon. Sumunod ang pagpapadala ng mensahe gamit
mayroon lamang halos walong bahagdan (7.97%) na may katumbas lamang na labing-tatlong
(13) kasagutan.
Pagsasalita ang pinakamadaling paraan upang maipahayag ang saloobin kaya‟t inaasahan
na ito ng mga mananaliksik. Dahil sa pag-unlad ng teknolohiya ay ginagamit na din ang telopono
at kompyuter upang mapabilis ang komunikasyon at kahit dito ay hindi maiiwasan ang paggamit
code-switching. Kadalasang nagsusulat lamang o gumagawa ng mga sulatin ang mga mag-aaral
sa paaralan kaya‟t maliit lamang ang posibilidad na pati sa pagsulat ay gamitin ang code-
30%
20%
10%
4%
0%
switching .
Table 5
limampung (50) mag-aaral ang nagsimulang gumamit ng code-switching noong sila ay nasa
42
elementarya pa lamang. Pumapangalawa ang kasagutang hayskul na mayroong apatnapu‟t anim
na bahagdan (46%) na may katumbas na apatnapu‟t anim (46) na mga tagatugon na nagsimulang
gumamit ng code-switching noon lamang sila ay nakatuntong ng hayskul. Ang natitirang apat na
bahagdan (4%) na may katumbas na apat (4) na mga tagatugon ay nagsimulang gamitin ang
code-switching noong nasa pre-school pa lamang sila. Walang nakuhang kasagutan sa paggamit
sapagkat ito pa lamang ang panahon kung kailan natututong magsalita ng maayos at umintindi
ang isang bata. Siguro ay mula sa kanyang mga napapanood na palabas na Ingles sa telebisyon
ang naging dahilan upang gamitin ang code-switching sa panahon ng pagiging pre-school.
wikang Filipino kaya‟t sa mga panahong ito, natututo na ang isang mag-aaral na gamitin ang
30%
20% 23% 24%
10%
0%
Table 6
43
limampu‟t tatlong (53) mga tagatugon ang kadalasang gumagamit ng code-switching sa paaralan.
bahagdan na may katumbas na dalawampu‟t apat (24) na kasagutan. Hindi malaki ang agwat ng
dalawampu‟t tatlong bahagdan (23%) na dalawpu‟t tatlong (23) mga mag-aaral ang katumbas.
Walang nagsagot ng sa mall o pamilihan kaya‟t hindi na ito inilagay sa talaguhitan ngunit
naniniwala ang mga tagatugon na nagagamit din sa mall ang code-switching sapagkat may mga
Totoong sa paaralan ang lugar kung saan madalas na ginagamit ang code-switching lalo
na pagdating sa mga talakayan kung saan walang salin ang wikang tinatalakay sa Filipino o kaya
Sa labas ng paaralan, marami pa ding mga pagkakataon na ang isang bilinggwal ay gagamit ng
code-switching, lalo na sa mga pagtitipon kung saan ang pakikipag-ugnayan ay pormal at Ingles
ang kadalasang ginagamit sa pakikipag-ugnayan. Ibig sabihin, depende sa lugar kung gagamit
44
6. Sino ang nag-impluwensiya sa iyo upang gamitin ang code-switching?
100%
90%
80%
70% 74%
Magulang at Kamag-anak
60%
Kaibigan at Kaklase
50%
Guro at Non-teaching Personnel
40%
Artista at Reporter
30%
20%
10%
10% 11% 5%
0%
Table 7
Para sa ikaanim na katanungan, mula sa isang daang mga tagatugon ay pitumpu‟t apat na
bahagdan (74%) na may katumbas na pitumpu‟t apat (74) na mga mag-aaral ang nagsabi na ang
kanilang mga kaibigan at kaklase ang nakaimpluwensya sa kanila upang kanilang gamitin ang
na may katumbas na labing-isang (11) mga mag-aaral kung saan mga guro at non-teaching
mag-aaral na sumasaklaw sa sampung bahagdan (10%) naman ang nagsabi na ang kanilang mga
(5%) ang mga tagatugon na naimpluwensyahan ng mga artista at reporter na may katumbas na
Mula sa mga nakalap na datos, masasabi na malaki ang impluwensya ng isang kaibigan at
kaklase sa isang indibwal hindi lamang sa paggamit ng code-switching ngunit pati na rin sa
ibang mga bagay. Halos pantay lamang ang bahagdan ng mga magulang at kamag-anak at mga
45
guro at non-teaching personnel sa pag-impluwensya sa mga monolinggwal o bilinggwal na
maimpluwensiya sila kaysa sa mga kaibigan ng kanyang anak at mga mag-aaral dahil sila ang
kung ano ang nararamdaman ng mga kalahok sa pag-aaral kapag kanilang ginagamit ang code-
animnapu‟t tatlong (63) tagatugon ang nagsabing sila ay natutuwa sapagkat dumadami ang mga
na may katumbas na dalawampung (20) tagatugon ang nagsabi naman na sila ay naguguluhan
tuwing sila ay gumagamit ng code-switching sapagkat hindi nila alam sa kanilang mga sarili
kung dapat ba na magpalit-koda sila o hindi. Mayroon namang sampung bahagdan (10%) o
sampung (10) tagatugon ang nagsabi na sila naman ay nalulungkot kapag nagpapalit-koda
sapagkat nawawala ang kanilang pagmamahal sa wikang kanilang kinagisnan, ang wikang
46
Filipino. Nakakuha ng pinakamababang bilang ng kasagutan ang mga tagatugon na nalilito sa
kung anong wika o mga salita ang kanilang gagamitin sa pakikipagtalastan. Mayroon itong
Sa unang tingin, masasabi agad na natutuwa ang mga kalahok sa pag-aaral sa paggamit
ng code-switching dahil sila ay natututo sa paggamit ng dalawang wika. Maganda ito dahil mas
maipapahayag nila ang kanilang mga saloobin ngunit ang masama dito ay hindi na nila
masyadong nabibigyan ng pokus ang pag-aaral sa isang partikular na wika at ito ang dahilan
kung bakit marami sa kabataan ngayon ang hindi alam ang ibig sabihin ng mga malalalim na
ng code-switching. Siguro ay hindi naman nila intensyong gamitin ang code-switching pero wala
pagpapalit-koda.
10%
11% 7%
0%
Table 9
47
Sa talaguhitang ito, ipinakikita ang mga kasagutan sa mga kadahilanan ng mga kalahok
na may katumbas na apatnapu‟t tatlong (43) mga mag-aaral ang nagsabing ito na ang kanilang
siyam na bahagdan (39%) na may katumbas na tatlumpu‟t siyam (39) na mga tagatugon. Ang
mga nagdahilan naman na hindi naman nila intensyong gamitin ang code-switching ay nakakuha
lamang ang nagsabi na kulang o hindi sapat ang kanilang kasanayan sa isang partikular na wika
kaya‟t pinili nilang gamitin ang code-switching. Mayroon lamang itong pitong bahagdan (7%) na
Maraming nagsabi na ito na ang kanilang nakasanayan kaya‟t pinili na nilang gamitin ang
mga tagatugon sa code-switching bago pa man nila ito gamitin. Malaya ang isang indibidwal na
ipahayag ang sarili niyang saloobin kaya‟t kung gagamit man ang isang indibwal ng code-
switching, natural lamang ito at ang mahalaga dito ay naipahayag niya ang gusto niyang
ipahiwatig.
48
9. Ano ang mabuting naidudulot sayo ng code-switching?
100%
90%
80%
Mabisa ang
70% pakikipagkomunikasyon.
60% Tumataas ang tiwala sa sarili.
50%
Nakasasabay sa modernisasyon.
40%
41.17%
30% Maraming natututunang wika.
20%
21.84% 21.84%
10% 15.12%
0%
Table 10
apatnapu‟t siyam (49) na mga tagatugon ang katumbas ang nagsabing mabuti sa kanila ang code-
dalawampu‟t anim (26) na mga tagatugon ang nagsabing nakasasabay sila sa modernisasyon at
dumadami ang wikang kanilang natututunan. Labing-walong (18) mga tagatugon na higit sa
Ang code-switching talaga ay isang opsyon para sa isang bilinggwal upang gawing
mabisa ang kanyang kakayahan sa pakikipagtalastasan. Ibig sabihin, malaki ang naitutulong nito
sa mga kalahok ng pag-aaral dahil kung walang code-switching ay hindi magiging mainam ang
pakikipagkomunikasyon para sa kanila. Gumagamit din ang mga tao sa ibang bansa ng code-
switching kaya‟t kung gagamit din ang mga Pilipino ng code-switching ay makasasabay ang mga
49
Pilipino sa pagbabago at hindi sila mapag-iiwanan. Nakatutuwang isipin na ang code-switching
din ay nakapagpapataas ng tiwala sa sarili sa mga kalahok ng pag-aaral at dahil dito ay nalilinang
10%
12.04%
0%
Table 11
isang daan at tatlumpu‟t tatlong (133) kasagutan ang mga mananaliksik. Nagtamo ng halos
tatlumpu‟t isang bahagdan (30.84%) na may katumbas na apatnapu‟t isang (41) kasagutan ang
nagsabing nababawasan ang kanilang kasanayan sa isang partikular na wika. Pumapangatlo ang
pitong bahagdan (27.07%) o tatlumpu‟t anim (36) na mga tagatugon. Kakaunti lamang ang
50
Nakakuha lamang ito ng higit labing-dalawang bahagdan (12.04%) na may kabuuang bilang na
isang partikular na wika, ito ang magiging dahilan kung bakit nagkakaroon ng kalituhan ang
Ang mga Pilipino ay kilala bilang makabansa kaya‟t ang paggamit ng code-switching ay
isa sa magiging dahilan kung bakit mababawasan ang pagiging makabansa ng mga Pilipino.
Gayunpaman, maaari pa rin namang maging makabansa ang isang Pilipino sa ibang mga bagay.
mananaliksik ng isang daan at apatnapu‟t walong (148) kasagutan mula sa iba‟t ibang antas ng
Mary and Jesus School, Inc. Pinakarami ang nagsabi na dahil sa code-switching ay mas
naiintindihan nila ang kanilang mga aralin. Mayroon itong higit tatlumpu‟t pitong bahagdan
51
(37.17%) na binubuo ng limampu‟t limang (55) kasagutan. Marami din ang nagsabi na mas
naibabahagi nila ng maayos ang kanilang mga kasagutan sa mga aralin at ito ay nagtala ng halos
mula sa mga tagatugon. Nakakuha ng parehong bilang ng mga kasagutan ang mga nagsabing
mas nagiging epektibo ang kanilang pakikipagpalitan ng ideya sa mga guro at mas nagiging
(13.51%) na mayroon ding parehong bilang ng mga sagot na dalawampung (20) kasagutan ang
katumbas.
Mayroon talagang mga aralin na hindi madaling intindihin kung hindi ipapaliwanag
gamit ang dalawang wika, lalo na sa mga asignaturang Matematika at Agham kaya‟t malaki ang
naitutulong ng code-switching sa mga mag-aaral upang kanilang maintindihan ang mga araling
hindi nila mabatid ang ibig sabihin. Kapag naiintindihan na nang maayos ng mga mag-aaral ang
kanilang mga aralin, mas maipapahayag na nila sa kanilang mga guro ang mga kasagutan at
ideya na gusto nilang ibahagi sa klase gamit ang code-switching na kanilang natutunan.
na ipinagbabawal.
52
12. Alin sa mga sumusunod ang masamang naidudulot ng code-
switching sa iyong pag-aaral?
100%
90% Mabababa ang nakukuhang marka
80% sa English at Filipino.
ng mga kalahok sa pag-aaral, nakalahad sa talaguhitan na ito ang mga sumusunod na hindi
katumbas na halos tatlumpu‟t dalawang bahagdan (31.74%) ang nagsabing nagkukulang ang
kasanayan nila sa paggamit ng purong wikang Filipino. Ang kakulangan naman sa kasanayan sa
isang bahagdan (30.95%) o tatlumpu‟t siyam (39) na bilang ng mga tagatugon. Halos
dalawampu‟t limang bahagdan (24.60%) na sumasaklaw sa tatlumpu‟t isang (31) tagatugon ang
nahihirapan sa paggawa ng mga sulatin sa Ingles at Filipino. Kakaunti lamang ang nakakakuha
ng mabababang marka sa asignaturang Ingles at Filipino sapagkat nagtamo lamang ito ng halos
lamang.
53
Dahil mayroong hindi mabuting naidudulot sa sarili ng bawat indibidwal ang code-
switching, mayroon din itong hindi mabuting naidudulot sa akademikong pagganap ng mga
kalahok sa pag-aaral. Gaya ng mga naunang pahayag, ang code-switching ang nagiging dahilan
upang hindi magamit ang purong wikang Ingles o Filipino sa isang diskurso, dahil na rin sa
marami silang salitang pagpipiliang gamitin sa dalawang wika o diyalekto na ginagamit nila ng
halinhinan. Dahil na rin sa nahihirapan sa pagbuo ng mga sulatin o dyornal ang mga kalahok sa
pag-aaral, nagiging dahilan din ito upang hindi nila maintindihan ang ibang aralin at na siyang
Upang masolusyonan ang ganitong uri ng suliranin, dapat na gabayan nang mabuti ng
mga guro ang kanilang mga mag-aaral upang mabawasan ang hindi mabuting epekto na
naidudulot ng code-switching sa wikang Filipino, apatnapu‟t limang (45) mga tagatugon na may
katumbas na higit tatlumpu‟t tatlong bahagdan (33.09%) ang nagsabing nakasasabay ang wikang
54
Filipino sa modernisasyon o pag-unlad na umiiral sa kasalukuyan. Higit tatlumpung bahagdan
(30.15%) na apatnapu‟t isang (41) kasagutan ang katumbas ang nagsabi na dahil sa code-
switching ay nabibigyan ng paliwanag ang mga malalalim na salita sa wikang Filipino. Mayroon
ding mga nagsabi na dahil sa code-switching ay natutumbasan ang mga salitang banyaga na
walang salin sa Filipino. Nakakuha ito ng higit dalawampu‟t anim na bahagdan (26.47%) o
tatlumpu‟t anim (36) na bilang ng mga tugon na naitala. Iilan lamang ang nagsabi na umuunlad
ang bokabularyong Filipino sa code-switching dahil nakakuha lamang ito ng higit sampung
Kahit may ilang nagsasabi na taliwas sa pagiging makabansa ang paggamit ng code-
switching , hindi maipagkakaila ang mga kabutihang naidudulot nito sa wikang Filipino.
Mayroon talagang mga salita sa wikang Filipino na mahirap ipaliwanag lalo na sa mga kabataan
na hindi naman naabutan ang kadalasang paggamit ng mga salitang ito sa araw-araw na
pakikipagtalastasan. Nagiging tulong din ang code-switching upang mayroong magamit ang mga
Pilipino sa mga terminolohiyang dayuhan na walang tiyak na salin sa wikang Filipino. Dahil
55
14. Ano naman ang masamang naidudulot ng code-switching sa wikang
Filipino?
100%
90% Nababawasan ang kasanayan ng
80% mga kabataan sa wikang Filipino.
nakalikom ng isang daan at tatlumpu‟t tatlong (133) kasagutan ang mga mananaliksik na siyang
nakalahad sa talaguhitan. Limampu‟t dalawang (52) mga tagatugon ang nagsabing nababawasan
ang kasanayan ng mga kabataan sa wikang Filipino na siya nilang kinabibilangan. Mayroon
itong higit tatlumpu‟t siyam na bahagdan (39.10%). Mula sa kabuuang bilang ng mga
kasagutan, apatnapu‟t tatlong (43) tagatugon na may katumbas na higit tatlumpu‟t dalawang
bahagdan (32.33%) ang nagsabing hindi na nagagamit ang ibang salita sa wikang Filipino. Dahil
na rin sa maraming mga salita ang nadadagdag sa wikang Filipino, dalawampu‟t isang (21)
tagatugon na halos labing-pitong bahagdan (16.55%) ang katumbas ang nakapagsabi na tuluyan
nang nagbago ang taal na wikang Filipino. Mayroon ding mga tagatugon na nagsabi na dahil sa
wikang Filipino. Nagtamo lamang ito ng higit labing-dalawang bahagdan (12.03%) o labing-
56
Gaya na rin ng mga naunang pahayag, nagkukulang na ang kasanayan ng mga Pilipino,
hindi lamang ng mga kabataan sa paggamit ng wikang kanilang nakagisnan pero dahil na rin mas
madaling gamitin ang code-switching dahil laganap ito sa media kaya‟t kahit ang mga batang
hindi nag-aaral ay maaaring matuto ng code-switching. Marami na ring nauusong mga barayti ng
wikang Filipino kaya‟t ang taal na wikang Filipino na ginamit ng ating mga yumao nang mga
ninuno ay napapalitan na. Ito ang nagiging dahilan para hindi na magamit ang ilang salita sa
wikang Filipino na siyang ikinamamatay nito. Mayroon ding posibilidad na mas tangkilikin ng
ilang mga Pilipino ang mga produktong dayuhan dahil na din sa nababawasan na ang kanilang
pagiging makabayan.
Para sa huling katanungan sa talatanungan, tatlong bar graphs ang inilahad ng mga
interpretasyon ng mga mananaliksik ang mga datos na kanilang nalikom. Ang unang talaguhitan
ay para sa resulta ng tanong na kung sa palagay ba ng mga tagatugon ay dapat pang ipagpatuloy
57
15. Dapat pa bang ipagpatuloy ang paggamit ng code-switching sa
pakikipagkomunikasyon lalo na ng mga susunod na henerasyon?
100%
90%
80%
70% 78%
60%
Oo
50%
Hindi
40%
30%
20%
22%
10%
0%
Table 16
switching ng mga susunod pang mga henerasyon. Nakapagtala ito ng pitumpu‟t walong
bahagdan (78%) na may katumbas na pitumpu‟t walong (78) tugon. Ang natitira namang
dalawampu‟t dalawang bahagdan (22%) na may katumbas na dalawampu‟t dalawang (22) tugon
ay ang mga mag-aaral na tumututol sa paggamit ng code-switching ng mga susunod pang mga
henerasyon.
Sa totoo lang, walang nakaaalam kung ano ang mga posibleng mangyari sa
pang katiyakan. Pero sa hinuha ng mga mananaliksik, magpapatuloy ang paggamit nito dahil na
rin mas lumalaki ang pangangailangan ng isang Pilipino upang gamitin ang code-switching
sapagkat iba‟t ibang tao na ang kanyang nakakasalamuha sa araw-araw niyang pamumuhay at sa
kasalukuyan ay mas lalong lumalaki ang bilang ng mga dayuhang patalastas, pelikula at
babasahing Ingles at ito rin ay isang matibay na patunay na hindi na mapipigilan ang paglaganap
ng code-switching.
58
Mga kadahilanan kung bakit 'Oo' ang sagot ng mga tagatugon sa
ikalabing-limang katanungan
100%
90%
Ito na ang nakasanayan ng
80% karamihan.
70% Mas maipapahayag ang sariling
60% saloobin.
Makakasabay sa modernisasyon.
50%
40%
Lalawak ang bokabularyo ng bawat
30% 35.90% isa.
29.49% Magiging malikhain sa
20%
pakikipagtalastasan.
10%
10.25% 12.82% 11.54%
0%
Table 17
mananaliksik ang sagot sa kadahilanang ibinigay ng mga tagatugon saka ito ikinategorya sa
limang kasagutan. Sa kabuuang bilang ng mga sumagot ng oo na pitumpu‟t walo (78), halos
tatlumpu‟t anim na bahagdan (35.90%) na may katumbas na dalawampu‟t walong (28) tagatugon
ang nagsabing dapat ipagpatuloy ang paggamit ng code-switching sapagkat mas maipapahayag
ng mga tao ang kanilang saloobin kung ipagpapatuloy ang paggamit ng code-switching.
Dalawampu‟t tatlo (23) naman sa mga tagatugon na may katumbas na higit dalawampu‟t siyam
na bahagdan (29.49%) ang nagsabing magiging malaking tulong ang patuloy na paggamit ng
code-switching sapagkat lalawak ang bokabularyo ng bawat isa. May mga mag-aaral sa
ikapitong baitang at ikalawang antas ang nagsabi na magiging mas malikhain ang pananalita ng
kasagutan naman ang nakuha ng mga nagsagot ng ito na ang nakasanayan ng mga Pilipino kaya‟t
59
dapat nang ipagpatuloy ang paggamit nito. Nakakuha ito ng higit sampung bahagdan (10.25%) o
kahit mayroong hindi mabuting epekto ang paggamit ng code-switching sa kanila, ay tanggap na
nila ito kaya‟t minabuti na nilang ipagpatuloy na ng mga susunod na henerasyon ang paggamit
nito. Sa hinuha rin ng mga mananaliksik, ang karamihan sa mga indibidwal na ito ay ang mga
Hindi maipagkakaila na kahit saan ay may umiiral na pagpalit-koda kaya‟t kung ang
paggamit nito ay titigilan, mahihirapan ang mga Pilipino pati na rin ang mga dayuhan kaya‟t
mabuti kung ipagpapatuloy na ang paggamit nito. Ang isang bagay lamang na dapat ay hindi
kalimutan ng mga bilinggwal na Pilipino ay ang kinagisnan nilang wika at ang kanilang pagiging
bakit hindi naman ang kanilang kasagutan na may kabuuang bilang na dalawampu‟t dalawa (22)
60
– malayo sa bilang ng mga sumagot ng oo. Kalahati sa mga tagatugon o limampung bahagdan
(50%) na may labing-isang (11) tagatugon ang katumbas, ang nagsabing nababawasan ang
kasanayan ng mga Pilipino sa isang wika, partikular na ang Filipino, kaya‟t hindi na dapat pang
ipagpatuloy ang code-switching bagkus ay ituon na lamang ang sarili sa paggamit ng iisang
wika. Umabot sa dalawampu‟t pitong bahagdan (27.27%) ang anim (6) na tagatugon na
nagsabing magdudulot lamang ng kalituhan sa bawat isa ang paggamit ng code-switching. Ang
natitirang halos dalawampu‟t tatlong bahagdan (22.73%) na binubuo ng limang (5) tagatugon ay
sinabi na lubha nang naaapektuhan ng paggamit ng code-switching ang wikang Filipino kaya‟t
Kung ang mga mananaliksik ang tatanungin, sang-ayon sila sa patuloy na paggamit
malalang kalituhan dahil na rin ito na ang nakasanayan at mahirap nang tanggalin sa nakagawian
ng bawat isa.
naisipan nila na tapusin na lamang ang paggamit nito. Gayunpaman, hiningi ng mga
mananaliksik ang sariling kasagutan ng mga kalahok sa pag-aaral kaya‟t kahit anuman ang
61
KABANATA 5
aaral at mga rekomendasyon na siyang gagabay sa mga susunod pang mga pag-aaral sa paraan
Pakikipagkomunikasyon ng mga Piling Mag-aaral sa Mary and Jesus School, Inc., Bustos,
Bulacan” ay sumaklaw sa isang daang (100) mga piling mag-aaral sa bawat unang klase ng
hayskul sa Mary and Jesus School, Inc. Dalawampu‟t siyam (29) na mag-aaral ang nagmula sa
ikapitong baitang, dalawampu‟t lima (25) sa ikalawang antas, dalawampu‟t tatlo (23) sa ikatlong
taon at dalawampu‟t tatlo (23) din mula sa ikaapat na antas. Ang nagtulak sa mga mananaliksik
upang pag-aralan ang code-switching ay dahil napansin nila na karamihan sa mga mag-aaral
ngayon ay hindi alam kung ano ang ibig sabihin ng code-switching kahit na ito ay kanilang
kanilang mga sarili, sa kanilang akademikong pagganap at pati na rin sa wikang Filipino – ang
wikang kanilang kinagisnan. Ginamit ng mga mananaliksik ang kanilang taon o antas bilang
62
literatura nito at mga pag-aaral. Sumangguni ang mga mananaliksik sa mga libro, dyornal,
Bumuo ng pitong (7) katanungan ang mga mananaliksik na sa kanila ay tila palaisipan at
kailangang pang saliksikin na siyang naging mga suliranin ng pag-aaral nang sa gayon ay
and Jesus School, Inc. sa Margarita Estate, Tanauan, Bustos, Bulacan ay naging posible ang
nagsilbi nilang gabay upang kanilang masagutan ang mga talatanungan na binubuo ng labing-
limang (15) katanungan. Ang talatanungan ang nagsilbing instrumento ng mga mananaliksik
upang makapangalap ng mga tiyak na kasagutan mula sa mga kaalaman, pananawa, ideya at
mananaliksik ang bawat kasagutang kanilang nakuha. Upang mailahad nang maayos sa mga
mambabasa ang mga datos na nalikom, gumamit ng isang pormula ang mga mananaliksik kung
kanilang inilahad. Isasama din sa bahaging ito ang mga konklusyong nabuo ng mga
mananaliksik:
63
Gumagamit ng Taglish (Tagalog-English), Englog o Engalog (English-
mga piling mag-aaral sa Mary and Jesus School, Inc. ay dahil kahit na hindi na
gamitin pang basehan ang kanilang mga tirahan ay nakatayo naman ang paaralan
sa Bulacan kaya‟t malaki ang posibilidad na mga Bulakenyo ang mga mag-aaral
doon. Saka karamihan din ng mga Pilipinong mula sa iba‟t ibang panig ng
mga mag-aaral sa bawat unang klase ng bawat taon ng hayskul sa Mary and Jesus
64
Bilang konklusyon, intra-sentential code-switching ang pinakamadalas
3. Anu-anong mga impormasyon ang mayroon ang mga mag-aaral hinggil sa kanilang
mensahe gamit ang Internet. Pitumpu‟t walo (78) sa mga tagatugon ay gumagamit
pagsusulat.
65
Maraming mga yugto sa buhay ang mga kalahok sa pag-aaral, noong hindi
pagtuntong nila sa hayskul pero ginamit lamang nila ang code-switching noong
sila ay nag-aaral na. Limampu (50) ang nagsabing nagsimula silang gumamit ng
noong tumuntong sila sa pagiging hayskul at apat (4) lamang noong nasa pre-
hayskul dahil ito ang mga yugto kung kailan mayroon nang mga paksang walang
salin sa Filipino o mahirap ipaliwanag gamit ang isang wikang kaya‟t ang resulta
tatlong bahagdan (53%) mula sa kabuuang isang daang (100) sagot ng mga
bahay (23%) ay mas malaki pa rin ang bahagdang naitala ng paggamit ng code-
switching sa paaralan.
sapagkat bilang isang mag-aaral, mas malaki ang oras na ginugugol nila sa
paaralan kaysa sa bahay, o mga pagtitipon na kung saan ay nagagamit din ang
66
code-switching. Sa paaralan din nagiging pamilyar ang mga mag-aaral sa mga
pakikipagkomunikasyon?
mula sa mga magulang at kaanak, at limang bahagdan (5%) lamang para sa mga
telebisyon.
switching ay dahil mas madalas nilang nakakasama ang kanilang mga kaibigan at
kaklase kaysa sa kanilang mga magulang. Mas malapit din ang loob ng mga mag-
aaral sa kanilang kapwa mag-aaral kaysa sa guro kaya‟t ganoon na lamang kalaki
kaguluhan at kalituhan ang bawat mag-aaral sa Mary and Jesus School, Inc.
67
sapagkat kapag nagpatanto nila na nawawala ang pagmamahal nila sa wikang
Filipino, naguguluhan sapagkat hindi sila sigurado kung dapat ba silang mag-
mataas ang lebel ng kanyang sa kasanayan sa isang partikular na wika kaya hindi
4. Anu-ano ang iba‟t ibang mga kadahilanan ng mga mag-aaral kung bakit pinili nilang
kadahilanan ang mga tagatugon at ito ay dahil sa hindi naman nila intensyong
nila ang kanilang mga saloobin at kulang ang kanilang kasanayan sa isang
sakaling wala sa mga pagpipilian ang kasagutang kanilang nais pero wala na
silang idinagdag pa kaya‟t ang apat na nabanggit ay ang iba‟t ibang kadahilanan
dahil walang pagpipilian ang isang ispiker kundi ang gumamit ng code-switching
upang kanyang maipahiwatig ang gusto niyang sabihin. Bago pa man gamitin ng
68
isang bilinggwal ang code-switching, nahahantad na siya dito kaya‟t sa kanyang
a. Sa mga mag-aaral?
(15.12%).
ang isang ispiker kaya‟t kung gagamitin niya ang code-switching ay mas
maintindihan nila ang kanilang mga aralin, maipahayag ang kanilang kasagutan sa
69
pinakamadaling paraan, pakikipagpalitan ng mga ideya sa guro at pagiging
bahagdan (13.51%).
c. Sa wikang Filipino?
70
at pinakakaunti naman ang dahil sa code-switching ay umuunlad ang
kaya‟t naging opsyon ang code-switching upang mabatid ng nakararami ang ibig
sabihin ng mga malalalim na salita. Ang code-switching din ang dahilan kung
bakit dumadami ang mga salita sa wikang Filipino. Bilang halimbawa, ang ilang
telepono).
sumusunod:
a. Sa mga mag-aaral?
aaral, hindi pa rin maiiwasan ang mga hindi mabuting naidudulot nito sa mga
hindi mabuti ang epektong naidudulot ng code-switching dahil mas lalo silang
71
malilito sa paggamit ng mga wikang kanilang alam. Lalo pa nitong pabababain
mahirapan din sa pagbuo ng mga sulating Filipino at Ingles at ito ang magiging
pagsusulit.
c. Sa wikang Filipino?
nahahaluan na ng utak kolonyal ang mga pag-isip at ang ilang mga salita sa
72
wikang Filipino ay nakapakadalang nang gamitin. Sa kabuuang resulta, ang mga
namang pinakamababa.
7. Anu-ano ang mga pananaw ng mga mag-aaral patungkol sa maaaring paggamit ng code-
susunod pang mga henerasyon at pitumpu‟t walo (78) mula sa kabuuang isang
73
bawat isa at magiging malikhain din ang bawat isa sa paggamit ng wikang
Filipino.
switching dahil mas malaki ang magiging hindi mabuting epekto ng paghinto ng
rin ng bawat Pilipino ang kanilang pagiging makabansa ay hindi nila dapat
Mga Tagubilin
dapat pang saliksikin ang code-switching sapagkat mahalaga ito para sa bawat isa. Nagbabago
din ang ihip ng hangin sa bawat pagpalit ng dahon ng kasaysayan kaya‟t kailangang patuloy ang
gawing pag-aaral upang mabatid ng bawat isa ang mga pagbabagong mangyayari at ang mga
impormasyong madadagdag mula sa mga nakaraang pag-aaral. Dahil dito, nais ng mga
mananaliksik na ibigay ang kanilang mga rekomendasyon upang mas malinang hindi lamang ang
pag-aaral ng code-switching ngunit pati na rin ang iba pang mga araling pangwika. Ang mga
74
maaari ding mangyari sa pagitan ng dalawang diyalekto kaya‟t bilang susunod na mga
monolinggwal sa ikalawang wika kaya‟t nais din ng mga mananaliksik na saliksikin ang
mga kakambal nitong code-mixing, idyolek at register upang mas maging maalam ang
mga Pilipino, lalo na ang mga kabataan, sa mga araling pangwika na mas magpapaunlad
kinukuha bilang mga kalahok ang mga mag-aaral. Sa palagay ng mga mananaliksik,
magiging mas maganda ang pag-aaral ng code-switching kung kukunin naman nilang
mga kalahok ang mga propesyonal o ang mga taong mayroon nang trabaho at alamin
kung ano naman ang nagiging epekto nila sa kanilang mga trabaho.
ito kaya‟t inirerekomenda ng mga mananaliksik na gamitin din ang ibang uri ng research
75
TALASANGGUNIAN
Mga Aklat
Ariola, Mariano M. Principles and Methods of Research. Sta. Mesa Heights, Quezon City. Rex
Book Store, 2006.
Garcia, Lakandupil, ed., et. al. Metalinggwistik na Pagtalakay sa Wikang Filipino. Malabon City,
Metro Manila. Jimcyzville Publications, 2012.
Myers-Scotton, Carol. Social Motivations for Codeswitching: Evidence from Africa. New York,
USA. Oxford University Press, 1993.
Paler-Calmorin, Laurentina at Melchor A. Calmorin. Research Methods and Thesis Writing. 2nd
ed. Sta. Mesa Heights, Quezon City. Rex Book Store, 2007.
Thompson, Roger. Filipino English and Taglish: Language Switching from Multiple
Perspectives. Amsterdam. John Benjamins Publishing Co., 2003.
Tiamson-Rubin, Ligaya, et. al. Retorika, Wikang Filipino at Sulating Pananaliksik. Sampaloc,
Manila. Rex Bookstore, 2006.
Wei, Li. The Bilingualism Reader. New York, USA. Routledge, 2000.
Mga Dyornal
76
Mga Diksyunaryo
Crystal, David. A Dictionary of Language. 2nd ed. Chicago, USA. The University of Chicago
Press, 2001.
Mga Website
www.comm.ucsb.edu/sites/www.comm.ucsb.edu/files/sitefiles/people/faculty/gilesh/cv-
giles.pdf. Enero 3, 2013.
www.scribd.com/doc/71885361/Effects-of-Bilingual-and-Code-Switching-in-Filipino-Learns.
Enero 6, 2013.
77
MGA DAHONG DAGDAG
78
PAGGAMIT NG CODE-SWITCHING SA PAKIKIPAGKOMUNIKASYON NG MGA
PILING MAG-AARAL SA MARY AND JESUS SCHOOL, INC.
Taon/Antas:
Panuto: Bilugan ang titik ng mga kasagutan na nagpapahayag ng iyong mga pananaw, ideya at
kaalaman ukol sa mga sumusunod na katanungan.
79
4. Kailan ka natutong gumamit ng code-switching?*
a. Noong hindi pa ako nag-aaral.
b. Pre-school
c. Elementarya
d. Hayskul
e. Iba pang kasagutan, pakisulat:
80
9. Ano ang mabuting naidudulot sa iyo ng code-switching?**
a. Nagiging mabisa ang aking pakikipagkomunikasyon.
b. Tumataas ang aking tiwala sa sarili.
c. Nakasasabay ako sa modernisasyon.
d. Marami akong natututunang mga wika.
e. Iba pang kasagutan, pakisulat:
11. Alin sa mga sumusunod ang mabuting naidudulot ng code-switching sa iyong pag-
aaral?**
a. Mas madali kong naiintindihan ang aking mga aralin.
b. Mas madali kong naipapahayag ang aking mga kasagutan.
c. Nagiging mabisa ang aking pakikipagpalitan ng ideya sa mga guro.
d. Nagiging malikhain ako sa pagsasalita sa harapan ng klase.
e. Iba pang kasagutan, pakisulat:
12. Alin sa mga sumusunod ang masamang naidudulot ng code-switching sa iyong pag-
aaral?**
a. Mabababa ang mga nakukuha kong marka sa asignaturang Filipino at English.
b. Nahihirapan ako sa paggawa ng mga sulating Filipino at English.
c. Nagkukulang ang aking kasanayan sa paggamit ng purong wikang Filipino sa
pagsasalita sa harap ng klase.
d. Nagkukulang ang aking kasanayan sa paggamit ng purong wikang Ingles sa
pagsasalita sa harap ng klase.
e. Iba pang kasagutan, pakisulat:
13. Sa iyong palagay, ano ang kabutihang naidudulot ng code- switching sa wikang
Filipino?**
a. Natutumbasan ang mga dayuhang wika na walang tiyak na salin sa Filipino.
b. Nakasasabay sa pandaigdigang pagbabago o modernisasyon.
c. Nagtutulak na magkaroon ng mga bagong salita na siyang magpapaunlad sa
bokabularyong Filipino.
d. Nabibigyan nang malinaw na paliwanag ang malalalim na salita sa wikang Filipino.
e. Iba pang kasagutan, pakisulat:
81
14. Ano naman ang masamang naidudulot ng code-switching sa wikang Filipino?**
a. Nababawasan ang kasanayan ng mga kabataan sa wikang Filipino.
b. Tuluyan nang nababago ang taal na wikang Filipino.
c. Nahahaluan ng utak kolonyal ang mga gumagamit ng wikang Filipino.
d. Hindi na nagagamit ang iba pang mga salita sa wikang Filipino.
e. Iba pang kasagutan, pakisulat:
82
83
KURIKULUM BAYTA
84
Mark Angelo Rayo Arceo
Tirahan: Block 29 Lot 16, Rafaela Homes, Makinabang, Baliuag, Bulacan
Numero: | E-mail: markangeloarceo13@yahoo.com
PANSARILING TALA
EDUKASYON
KOLEHIYO
SEKONDARYA
MGA AKTIBIDAD
85
Carissa Hernandez Cruz
Tirahan: #421 Bonga Menor, Bustos, Bulacan
Numero: 09264722891| E-mail: cariza_kute_19@yahoo.com
PANSARILING TALA
EDUKASYON
KOLEHIYO
SEKONDARYA
ELEMENTARYA
MGA AKTIBIDAD
86
Edwin Nazar Cruz
Tirahan: 0036 Tibagan, Bustos, Bulacan
Numero: 09173801857 | E-mail: edwincruz0027@yahoo.com
PANSARILING TALA
EDUKASYON
KOLEHIYO
SEKONDARYA
ELEMENTARYA
MGA AKTIBIDAD
87
Sandra Ragil
Tirahan: 0028 Grace Park St. Pinaod, San Ildefonso, Bulacan
Numero: 09156935416 | E-mail: sandraragil@yahoo.com
PANSARILING TALA
EDUKASYON
KOLEHIYO
SEKONDARYA
ELEMENTARYA
MGA AKTIBIDAD
88
Beverly Jean Salinas
Tirahan: M. Viceo St., Paltok, Caingin, San Rafael, Bulacan
Numero: 09321340741 | E-mail: beverlyjeans@ymail.com
PANSARILING TALA
EDUKASYON
KOLEHIYO
SEKONDARYA
ELEMENTARYA
MGA AKTIBIDAD
89