metrong taas, apat na haligi, nakabaon sa lupa. Kaya si Kabanata 31: Ang Sermon Nol Juan ang maestro de obras ay talaga namang Narrator: Sa loob ng simbahang matao, nagsimula na sakanya’y humanga. Lalo na sa taglay niyang angking ang sermon ni Padre Damaso. Dahan-dahan at mahina lakas. Mabigat na bato ay kanyangg naibaba’t naitaas. ang kanyang pagkakabigkas sa mga paksang Ibarra: Halikayo at hanguin ang bangkay ng binibigkas. sawimpalad na ito. Padre Damaso: Et spiritum tuum bonum dedisti, qui Alkalde: Ipasakdal ang namamahala sa gawaing ito. doceret eos, et manna tuum non prohibuisti ab ore Dakpin ang maestro de obras! eorun, at aquam dedisti vis is siti. At iginawad mo sa kanila ang iyong diwa upang palaganapin sa kanilang Narrator: Agad tinutulan ni Ibarra ang alkalde, pangaral at ang mana sa kanilang bibig ay hindi mo humiling siya na siya na lamang ang bahalang managot binawi, at binigyan mo pa sila ng tubig upang uhaw nila’y mapawi. Kabanata 34: Ang Pananghalian
Mga pangungusap ng Panginoon na isinabibig ni Narrator: Sa isang malaking hapag ay makikitang
Esdras, sa ikalawang aklat. Ika-siyam na kabanata, ika- nagtitipon-tipon ang mga makapangyarihang tao dalawampung talata. ngunit nagtataka ang karamian dahil hindi pa dumarating si Padre Damaso. Narrator: Binigkas ang unang bahagi ng sermon sa wikang Tagalog at wikang Espanyol. Mga lubhang Kapitan Tiyago: Mga ginoo, mamayang hapon ay malalalim na kaisipan, mga pariralang hindi darating ang kanyang kamahalan; ang Kapitan Heneral maunawaan ng mga Indio ang kung ano ang sa sermon ay tutuloy sa aking tahanan. ay pinaguusapan. Narrator: Sinimulan ng ihanda ang serbesa, nagsimula Padre Damaso: Ang mga salbaheng tao ay huwag na rin ang mga patutsada ni Padre Damaso kay Ibarra ninyong pamarisan, inyo silang kamuhian at nasali pa rito ang kanyang ama. kasuklaman. Eskomulgado ang mga taong iyan. Damaso: Ngayon alam na ninyo kung ano ang ugali ng Narrator: Sa kabilang dako ay may pinagkakaabalaan isang Indio. Matuto lang nang kaunti ay mataas na ang ang Hermana, ang lalaking kanyang katabi na tingin sa sarili. Lahat ng mga uhuging iyan ay nagtungo nahimbing sa pagkakayuyok ay nabuwal sakanya. sa Europe upang— Nagusot ang kanyang abito kaya’t inugot niya ang Ibarra: Lumayo kayo! Ang hindi ibig mamatay ay bakya at pinalo ito. huwag lumapit Hermana Pute: Lumayas ka! Demonyo! Kalabaw! Aso! Kabanata 35: Mga Usap-usapan Padre Damaso: Mga salbahe! Sa tahanan pa ng Diyos Narrator: Ang pangyayari’y lumaganap sa buong kayo nagwawala at nagsasalita ng masama. Mga bayan ng San Diego. Lahat sila’y nagbigay ng kani- walang galang! kanilang kuro-kuro. Karamian ay halos panig kay Padre Damaso: Magsiluod ang lahat. Padre Damaso. Ngunit nabilib sila sa haba ng pagtitimpi ni Ibarra sa Prayleng Franciscano. Lalaki: Sa pagdiriwang na paglalagay ng unang bato sa paaralan, huwag kang lalayo sa kura. Huwag lalapit sa Lalaki: Hindi maganda ang ginawa ng Franciscano. batong ihuhugos dahil nakataya rito ang iyong buhay. Naniniwala akong ang reliiyon ay hindi dapat ipilit kaninuman na parang parusa o pagpapasakit. Kabanata 32: Ang Panghugos Don Filipo: Ang masama ay ang matanda ang nag- Narrator: Tinupad ng taong madilaw ang kanyang uugaling bata at ang bata ay nag-uugaling matanda. Kapitan Martin: Walang kumilos o umawat man sa inyo, tanging ang anak lamang ni Tiyago ang pumigil kay Ibarra. Ano ang ginawa ng mga prayle at ng alkalde?
Narrator: Nasali rin sa usapan na hindi na matutuloy
ang paggawa sa paaralan. Maging ang mga magbubukid ay may kanya-kanyang mga kuro-kuro.