Marami at malawak ang nagging impluwensiya ng mga Kastilsa sa larangan ng

panitikan sa Pilipinas. Una, ang “baybayin” na ipinagmamalaki bilang kauna-unahang

abakadang Filipino ay napalitan ng alpabetong Romano. Pangalawa, ang pagkakaturo
ng ng Doctrina Christiana na kinasasalligan ng mga gawang makarelihiyon. Pangatlo,
ang wikang Kastila na nagging wika ng panitikan sa panhaong yaon. Marami sa mga
salitang ito ang nagging bahagi ng wikang Filipino. Pang-apat, ang pagkakadala ng
mga alamat ng Europa at tradisyong Europeo rito na nagging bahagi ng Panitikang
Filipiino tulad ng awit, korido, moro-moro ta iba pa. Panglima, ang pagkakasinop at
pagkakasalin ng makalumang panitikan sa Tagalog at sa ibang wikain. Pan-anim, ang
pagkakalathala ng iba’t ibang aklat na pambalarila sa wikang Filipino tulad sa Tgalog,
Ilokano at Bisaya. At ang pinakahuli aa yang pagkakaroon ng makarellihiyong himig ng
mga lathalain ng mga panahong iyon. Sa kabuuan, malakiang pagabagong ang
naganap sa ating panitikan. Ipinasok ng mga Kastila ang kanilang sariling panitikn at
ipinakillala sa ating mg aPIlipino.

Kung ako ang tatanungin, maraming nagging ambag ang mga Kastila sa larangan ng
panitikan ng bansa at sa pagpapalawak ng kaunungan ng mga Pilipino. Noong
kapanahunan ng Kastila nahahati sa dalawa ang paksain; una, panahonn ng Panitikang
pansimbahan na kinabibilangan ng mga dalit, nobena, buhay-buhay ng mga santo’t
santa, mga sulating pansimbahan, sermon at mga nauukol sa kagandahang asal.
Pangalawa, Panahon ng awit at korido na kinabibilangan siyempre ng mga awit at
korido, mga tulang pandamdamin, mga tuliuyan at gayon din ng mga dulang pawing
pang-aliw.
Sa kabilang band, dahil sa labis na pang-aalipin at pang-aalipusta na sinabayan
pa ng masidhing diskriminasyon ng mga Kastila sa mga Pilipino, karamihan sa mga
paanitikang nalikha ay may diwang rebolusyunaryo at nagbukas sa kamalayang Pilipino
dulo ng di-makatarungang pagtrato sa kanila ng mga Kastila na kalaunan ay nag-
udyokna kalabanin ang pamahalaan at maglunsad nng himagsikan.
Gayon pa man, masasabi ko pa ring mayroong naitulong ang mga Kastila sa atin
lalong-lalo na sa larangan ng panitikan sapagkat hanggang sa kasalukuyan patuloy pa
rin natinng tinatangkilik ang mga panitikan na kanilang ipinakilala sa atin. Halimbawa na
lang ang mga pantikan may pamkasang naayon sa pananampalataya at kabutihang-
asal.
Dagdag pa, kung hiindi dahil sa pananakopng mga Kastila mananatili tayong
mangmang at hindi sibilisado. Hindi man nagging maganda ang estado ng pamumuhay
sa kanilang kamay subalta ito ay nagpaliyab ng mithiin nating mabuksan an gating
isipan sa mga bagay-bagay at maghangad na mapaunald an gating karunungan at
kalinangan.Dito pumasok ang pagpapahakaga sa edukasyon bialng sandata na
makapagbabago sa ating lipunan.