OCCIDENTAL MINDORO STATE COLLEGE

BASIC EDUCATION LABORATORY

SAN JOSE, OCCIDENTAL MINDORO

SANAYANG-AKLAT SA
FILIPINO BAITANG 8

PAUNANG SALITA

“Kasabay ng pag-unlad ng bayan ang pag-unlad ng kaniyang mamamayan, sa

lahat ng aspeto ng buhay.” Tugon sa pag-unlad at pagbabago sa bawat sulok ng mundo
ang pagyakap at pakikipagsabayan sa agos na ito ng Panitikang Pilipino. Ang pagpapalit-
anyo nito at pagbibihis mula sa makalumang panitikan hanggang sa kasalukuyan upang
manapay maipabatid sa karamihan, lalo’t higit sa mga kabataan ang kayamanang angkin
ng Panitikang natatangi, ang Panitikang Pilipino.

Alinsunod sa pagbabago ng kurikulum, ang pagbuo sa mga kagamitang panturo at

pampagkatuto upang makaagapay sa pagpapalawak ng kaalaman ng mga mag-aaral sa
Asignaturang Filipino.

Pinaglaanan ng mahuhusay at makabagong pamamaraan upang higit na

maiangkop sa uri ng mga mag-aaral ang mga gawain sa yunit na ito. Sapagkat naniniwala
ang Kagawaran ng Edukasyon na ang mahusay at kalidad na edukasyon ay makakamtan
ng bawat isang Filipinong mag-aaral mula ngayon at sa mga susunod pang henerasyon.

mgf
i

PASASALAMAT
Taos-pusong nagpapasalamat ang mga may-akda sa mga manunulat ng mga
akdang ginamit sa bawat kwarter. Hindi matatawaran ang naging ambag ng kanilang mga
akdang pampanitikan upang linangin ang pagpapahalaga sa kulturang Filipino. Hindi rin
mapasusubalian ang kabisaan na maidudulot ng mga akda upang higit na mapagtibay ang
pagkakailalan ng mag-aaral sa kaniyang identidad bilang mamamayang Filipino. Isang
pasasalamat ang hatid sa mga sumusunod na manunulat.

Abdon M. Balde Jr. Hahamakin ang Lahat

Andres Bonifacio Pag-ibig sa Tinubuang Lupa

Brillantes Mendoza “Manoro” ( Ang Guro )

Carlo J. Caparas Mga Klase ng Komiks

Dionisio Salazar Sinag sa Karimlan

Eros Atalia Skyfakes

Genoveva Edroza Matute Ang Paglalayag sa Puso ng Isang Bata

Gregorio G. Cruz Mga Ginto sa Putikan

Jess Torres Positibong Kasabihan

Jose Corazon De Jesus Bulaklak ng Lahing Kalinislinisan

Jose Rizal Ang Katamaran ng mga Pilipino

Liwayway Arceo Uhaw ang Tigang na Lupa

Manuel L. Quezon Wikang Pambansa

Mil Adonis Sa Gitna ng Dilim

Narciso G. Reyes Lupang Tinubuan

Severino Reyes Walang Sugat

ii

TALAAN NG NILALAMAN
Kwarter Pamagat Bilang
/ Aralin ng
Pahina

Paunang Salita i
Pasasalamat ii
 I ANG PANITIKAN SA PANAHON NG MGA KATUTUBO

1 Panitikan: Karunungang Bayan 4

(Salawikain, Sawikain at Kasabihan)
Wika: Dalawang Uri ng Paghahambing 11
2 Panitikan: Alamat ng Baguio 15
Wika: Pang-abay na Pamanahon at Panlunan 27
3 Panitikan: Epiko ng mga Bagobo 31
Wika: Pang-abay na Pamaraan 40

II ANG PANITIKAN SA PANAHON NG MGA ESPAÑOL

Panitikan: Ang Karagatan at Duplo 46
Wika: Mga Eupemistikong Pahayag 56
1
Panitikan: Tula “Pag-ibig sa Tinubuang Lupa” 65
2 ni Andres Bonifacio
Wika: Mga Pandiwang Nagpapahayag ng 72
Emosyon o Damdamin
Panitikan: Sanaysay “Ang Katamaran ng mga Pilipino” 79
3 ni Dr. Jose P. Rizal
Wika: Ang Pangunahin at Pantulong na Kaisipan 84

III ANG PANITIKAN SA PANAHON NG MGA HAPON

Panitikan: Tanaga at Haiku 93
Wika: Mga Pangungusap na Walang Paksa 98
1

2 Panitikan: Maikling Kuwento “Uhaw ang Tigang na Lupa” 106

ni Liwayway Arceo
Wika: Sanhi at Bunga ng mga Pangyayari 117

PANGWAKAS NA PAGTATAYA 119

BIBLIYOGRAPIYA 128