PAHINA V - Panahon ng Espanyol

Nang masakop ng Espanya ang mga pulo ng Pilipinas, ang layunin ito's ang maipalaganap ang
Kristyianismo.

Pero mahirap ito pagkakaunawaan ito dahil sa pagakakaiba-iba ng wika. Upang maging madali pinag-
aralan ng mga misyonerong Espanyol ang wika ng mga katututbo at ginagamit nila ito sa
pagkaunawaan . Mas praktikal at mas madali para sa isang misyonero ang pag-aralan ang wika ng mga
katutubo at gamitin para ituro ito sa lahat ng Espanyol.

Naghanda rin ang mga naunang misyonero ng mga aklat sa gramatika at diksiyonaryo para sa pag-aaral
ng wika ng mga katutubo. Ang ilan sa mga ito ay ang mga sumusunod:

1. Arte y vocabulario tagalo (1582) ni Padre Juan de Plasencia,

- isang Pransiskano
- Pinayaggan maging aklat sa gramtika ng Sinodo del Obispos sa Maynila
-Magbigay ng hustong kaalaman tungkol sa tagalog.

2. Arte y reglas de la legua tagala (1610) na isinulat ni Padre Francisco de San Jose
- Kilala ring Padre Blancas de San Jose, Domminikano
- Inilimbag ni Tomas Pinip, unang Pilipinong tagalimbag
- Ito ay sistematikong pagsasaayos ng wikang Tagalog

3. Arte de lengua tagala yloca (1627) ni Padre Francisco Lopez

- isan gagustino
- unang gramatika sa wikang Ilocano

4. Vocabulario de lengua tagala (1613) ni Padre Pedro de San Buenaventura

-Isang Agustino

5. Compendio de la arte de la lengua tagala (1703) ni Padre Gaspar de San Agustino

- isang Agustino

6. Vocabulario de la lengua bisaya (1711) ni Padre Matheo Snachez

-isang Heswita

7. Arte de la lengua pampanga (1729) at Vocabulario de la lengua pampanga en romance (1732) ni

Padre Diego Bergano, isang Agustino

8. Arte de la lengua tagala y mannual tagalog (1754) ni Padre Marcos de Lisboa

- isang Pransiskano
- itinututring itong unang aklat sa gramatika ng wikang Bikol

9. Arte de la lengua bicolana (1754) ni Padre Marcos de Lisboa

- isang Pransiskano
-unang aklat sa gramatika sa wikang Bikol

10. Vocabulario de la lengua tagala (1860) nina Padre Juan de Noceda at Padre Pedro de Sanlucar
-Mga Heswita
- pinakamahusay na bokabularyong naisulat sa Panahon ng Espanyol.
11. Ensayo de Gramatica hispano- Tagala (1878) ni Pafre Torbio Minguella
- isang Agustino

12. Gramtica de la lengua de Maguindanao segun se habla en el centro y en la costa sur de la isla de
Mindanao 918920 ni Padre Jacinto Juanmarti
- isang Heswita
13. Arte de la lengua bisaya-hiligayna de la isla de panay (1894) ni Padre Alonso de Mentrida
- isang Agustino