ĐỀ CƯƠNG DÂ N TỘ C VÀ TÔ N GIÁ O

CÂ U 1: nêu khá i niệm chủ ng tộ c? Phâ n tích nguyên nhâ n hình thà nh cá c chủ ng
tộ c trên thế giớ i?

TRẢ LỜ I:

Toà n thể nhâ n loạ i ngà y nay bắ t nguồ n từ mộ t loà i duy nhấ t gọ i là
Homosapieng.Dướ i loà i là cá c chủ ng tộ c.

- chủ ng tộ c là mộ t quầ n thể ngườ i hoặ c là mộ t tậ p hợ p cá c quầ nt hể ngườ i mà

ngườ i ta gọ i là nhó m ngườ i, đượ c phâ n biệt vớ i nhau bở i cá c đặ c trưng hình
thá i,sinh lí có nguồ n gố c và quá trình phá t triển gắ n liền vớ i nhữ ng khu vự c
địa lí nhấ t định.

- chủ ng tộ c là mộ t phạ m trù sinh họ c

-chủ ng tộ c khá c vớ i dâ n tộ c:chủ ng tộ c xuấ t hiện khi loà ii ngườ i ra đờ i,dâ n tộ c

ra đờ i khi CNTN xuấ t hiện ở châ u â u và khi xã hộ i phong kiến ra đờ i ở phương
đô ng.Dâ n tộ c là \mộ t phạ m trù xã hộ i,nhiều dâ n tộ c có thể có chung mộ t
chủ ng tộ c.

-mộ t chủ ng tộ c có cá c dặ c trưng hìng thá i sinh lí đượ c quyết điịnh bở i hệ

thó ng gen có cấ u trú c phứ c tạ p, đượ c di truyền qua cá c thế hệ ngườ i khá c
nhau và mang tính chấ t tương đố i ổ n định.

-có nhữ ng quan điểm khá c nhau về chủ ng tộ c như thuyết trung tâ m(do cá c
nhà khoa họ c Nga thừ a nhậ n)cho rằ ng đầ u tiên cn sinh ra ở mộ t vù ng sau đó
phâ n hó a thà nh các chủ ng tộ c;qđ2-thuyết đa trung tâ m cho rằ ng cn sinh ra ở
nhiều nơi từ đó có cá c trung tâ m độ c lậ p:Oxtraylia,nam sibia,đô ng â u.

*nguyên nhâ n hình thà nh cá c chủ ng tộ c trên thế giớ i

-thứ nhấ t:do sự thích nghi vớ i điều kiện tư nhiên và mô i trườ ng sinh thá i.

+ trong thờ i kì hình thà nh chủ ng tộ c, đâ y là yếu tố đầ u tiên và quan trọ nh

nhấ t tạ o thà nh cá c đặ c trưng chủ ng tộ c như:mà u da ,tó c,mí mắ t…(cấ u tạ o bên
ngoà i).
 + từ mộ t trung tâ m ngụ cư ngườ i HOMOSAPIENG di cư đi cá c khu vự c khá c
nhau trên thế giớ i, ở các khu vự c nà y dướ i sự tá c độ ng củ a điều kiện tự nhiên
và mô i trườ ng sinh thá i đẻ tồ n tạ i và phá t triển đượ c buộ c cơ thể phả i có sự
thay đổ i để thích nghi hình thà nh nên nhữ ng đặ c trưng hình thá i sinh lí mớ i
đượ c di truyền cho cá c thé hệ sau.vd:ngườ i châ un phi số ng ở gầ n xích đạ o á nh
nắ ng chó i trang nen tó c củ a họ thườ ng xoă n tít là m thà nh chiếc mũ tự nhiên
để bả o vệ bộ nã o….xong hoà n cả nh tự nhiên chỉ đó ng vai trò quyết định việc
huình thà nh chủ ng tộ c trong giai đoạ n đầ u củ a chế độ CXNT khi mà lự c lượ ng
sả n xuấ t hết sữ c thấ p kém,con ngườ i chu yếu phụ thuô c vao ftự nhiên.khi kinh
tế xã hộ i phá t triển thì điều kiện tự nhiên mấ t dầ n vai trò và khô ng cò n là
nguyên nhâ n chính tạ o thà nh chủ ng tộ c nữ a.

-thứ hai:do sự di cư phiêu bạ t và thiên ly tự do:từ mộ t trung tâ m tụ cư ngườ i

HOMOSAPIENG phá t triển , để tồ n tạ i họ phả i thiên ly di cư,họ có quan hệ nộ i
hô n vớ i nhau.

-thứ ba:do sự hỗ n chủ ng hỗ n huyết.

+,là quá trình trao đổ i hô n nhâ n,là sự lai giố ng giữ a cá c nhó m ngưò i thuộ c cá c
chủ ng tộ c khá c nhau.quá trình nà y xuấ t hiện từ cuố i thờ i kì đồ đá mớ i và phá t
triển mạ nh mẽ và o thờ i kì đạ i kim khí đồ đồ ng vì lú c nà y LLSX phá t triển thú c
đẩ y quá trinh giao lưu kinh tế ,trao đổ i hà ng hoá tạ o điều kiện cho quá trinh
hỗ n chủ ng,hô n huyết. đặ c biệt cuố i thế kỉ 15(CNTb hình thà nh)sau các phá t
minh về mặ t địa lí,ngườ i châ u â u bà nh trướ ng đi khắ p nơi là m cho quá trình
hỗ n chủ ng hỗ n huyết phá t triển mạ nh mẽ.vd:cư dâ n mỹ latinh hiện nay phầ n
lớ n là kết quả hỗ n chủ ng giữ a ngườ i da trắ ng vớ i thổ dâ n da đỏ và ngườ i da
đen.

+ hiện nay,trướ c xu thế khu vự c hoá , toà n cầ u hoá mạ nh mẽ thì sự hỗ n chủ ng

lạ i cang có điều kiện phá t triển hơn bao giờ hết.

->như vậ y, sự hỗ n chủ ng pha trộ n dò ng má u đã chỉ ra sự thố ng nhấ t về mặ t

nhâ n chủ ng củ a loà i ngườ i trong tương lai. đến mộ t lú c nà o đó con ng thể đạ t
đượ c sự thuầ n nhấ t về nhâ n chủ ng.

Câ u 2: trình bà y vai trò củ a ngô n ngữ trong dâ n tộ c họ c?

 Khá i niệm: ngô n ngữ là sả n phẩ m cao cấ p củ a ý thứ c con ngườ i, là vậ t chấ t đã
đượ c trừ u tượ ng hoá và là hệ thố ng tín hiêu thứ 2 củ a con ngườ i.

*vai trò củ a ngô n ngữ đố i vớ i dâ n tộ c họ c.

-ngô n ngữ là phương tiện giao tiếp cơ bả n nhấ t củ a con ngườ i ,thô ng qua
ngô n ngữ con ngườ i có thể trao đổ i đượ c thô ng tin, tư tưỏ ng,kinh nghiẹm tri
thứ vớ i nhau.

+ thô ng qua ngô n ngữ con ngưò i có thể truyền đạ t lưu giữ tri thứ c cho các thế
hệ sau

+ nó quyết định sự tồ n tạ i và phá t triển củ a xã hộ i

-Ngô n ngữ là cá i biểu hiện củ a tư duy và là cơ sở quan trọ ng đẻ hình thà nh ý

thứ c củ a con ngưò i

+ nhờ có ngô n ngữ mà con ngưò i hiểu đượ c quy luâ t vậ n độ ng củ a thế giớ i
khá ch quan

+ nhờ có ngô n ngữ mà nhữ ng tư duy tư tưở ng trừ u tượ ng đượ c cụ thể hoá ,
hiện thự c hoá .

+ngô n ngữ khô ng chỉ là cô ng cụ củ a tư duy mà nó cò n có vai trò thú c đẩy tư

duy phá t triển và kiểm nghiệm sự đú ng sai củ a ngô n ngữ .song khô ng thể đồ ng
nhấ t ngô n ngữ vớ i tư duy , tư tưở ng.ngô n ngữ có tính độ c lậ p tương đố i và tá c
độ nh nhấ t định đén nă ng lự c và sự phá t triển tư duy, tư tưở ng.

- Ngiên cứ u lịch sử hình thà nh ngô n ngữ thấ y đượ c lịch sử hìng thà nh, phá t
triển củ a cá c dâ n tộ c.

+ ngô n ngữ là yéu tố quan trọ ng nhấ t để phâ n biệt dâ n tộ c nà y vớ i dâ n tộ c

khá c

+ ngô n ngữ là thể hiện vă n hoá củ a mộ t dâ n tộ c.dâ n tộ c họ c ngô n ngữ để tìm ra

nhữ ng dặ c điểm vă n hoá và lịch sử tộ c ngườ i ,dâ n tộ c.

+ ngô n ngữ đượ c hình thà nh từ lao độ ng,ngô n ngữ gắ n liền vớ i sự hình thà nh
và phá t triển củ a mộ t dâ n tộ c,khô ng có ngô n ngữ chung chung.vì vạ y quan hệ
giữ a lịch sử ngô n ngữ và lịch sử tộ c ngưò i,dâ n tộ c là mqh tương hỗ , có thể đi
từ lịch sử ngô n ngữ đén lịch sử dâ n tộ c và ngự oc lạ i.

-mộ t đặ c trưng củ a ngô n ngữ là thô ng qua nó mà tìm ra đự oc mqh giữ a con
ngườ i vớ i tồ n tạ i xã hộ i,vớ i sinh hoạ t vă n hoá tinh thà n vì ngô n ngữ có phạ m vi
hoạ t độ ng rấ t lớ n có ở ytxh và ttxh.

-nghiên cứ u lịch sử ngô n ngữ , để tìm ra đượ c mqh giữ a dâ n tộ c đó vớ i mô i

truờ ng họ sinh số ng và mqh giữ a cá c dâ n tộ c về nguồ n gố c|

- ngô n ngữ là mộ t phương tiện,mộ t cô ng cụ để con ngườ i giao tiếp vớ i

nhau,trao đổ i tư tưở ng và hiểu biết nhau

-ngô n ngữ xuấ t hiện do nhu cầ u giao tiếp củ a cá c thà nh viên trong xã hộ i;nhu
cầ u lưu giữ nhữ ng thà nh tự u củ a hoạ t độ ng tinh thầ n, nhữ ng tiến bộ củ a hoạ t
độ ng nhậ n thứ c;truyền đạ t nhữ ng tri thứ c cho thế hệ sau.

-ngô n ngữ là mộ t hệ thố ng nhữ ng phương tiện vậ t chấ t gồ m: â m tiết,từ vị,cấ u

trú c ngữ phá p,thanh điệu

-ngô n ngữ khô ng có tính giai cấ p nhưng trong xã hộ i có tính giai cấ p,giai cấp
thô ng trị sử dung ngô n ngữ để duy trì địa vị thố ng trị củ a mình bằ ng cá ch sử
dung ngô n ngữ để diễn đạ t quan điểm củ a mình,tư duy tư tưở ng củ a mìnhđưa
ngô n ngữ từ địa vị thà nh nghữ củ a giai cấ p mình và o ngô n ngữ chung.

-nghiên cứ u ngô n ngữ ngườ i ta tìm htấ y lịch sử hình thà nhvà đặ c trưng vă n
hoá củ a dâ n tộ c qua đó tìm ra đượ c mqh giữ a cá c dâ n tộ c về mặ t ngô n ngữ

-thô ng qua ngô n ngữ ngườ i ta có thể dự ng lạ i đượ c sinh hoạ t vậ t chấ t tinh
thầ n củ a mộ t dâ n tộ c

-thô ng qua sự gaio lưu về ngô n ngữ (xuấ t hiện từ vay mượ n ,từ mớ i) ngườ ta
thấ y đượ c lịch sử củ a dâ n tộ c đó .

Câ u 3: cộ ng đồ ng ngườ i là gì?phâ n tích cá c tiêu chí xá c định cá c khố i cộ ng

đồ ng ngườ i?
 Khá i niệm: cộ ng đồ ng tộ c ngườ i là mộ t phạ m trù lịch sử , là mộ t tậ p đoà n
ngườ i đượ c hìng thà nh triong lịch sử gắ n bó vớ i nhau bở i cá c quan hệ,nguồ n
gố c,ngô n ngữ ,lã nh thổ , kinh tế,vă n hoá và ý thứ c tộ c ngưò i.
 nhữ ng tiêu chí xác định khố i cộ ng đọ ng ngưò i la:
 -quan hệ về nguồ n gố c:

+ bấ t kì tộ c ngưò i nà o cũ ng đượ c sinh ra từ mộ t tộ c ngườ i nhấ t định vớ i

nhữ ng đặ c trưng hình thá i sinh lí phù hợ p vớ i điều kiện tự nhiên và mô i
trườ ng sinh thá i đượ c di truyền qua cá c thế hệ.cá c đặ c trưng hình thá i sinh lí
đó quyết định ý thứ c tộ c ngưò i :yt về tên, sự tồ n tạ i,cá c đặ c trưng hình thá i
sinh lí,…..

-ngô n ngữ : mỗ i mộ t cộ ng đồ ng tộ c ngườ i có mộ t ngô n ngữ xá c địnhvà là

phương tiện giao tiếp củ a cá c thà nh viên.nó ra đờ i và phá t triển gắ n liền vớ i sự
phá t triển củ a cộ ng đồ ng tộ c ngườ i đó .ngô n ngữ là biểu hiện vă n hoá củ a cô ng
đong tộ c ngưò i.

-lã nh thổ : là nơi tồ n tạ i và phá t triển củ a cộ ng đồ ng tộ c ngườ i.nó là điều kiện

tự nhiên để xuấ t hiện cô ngj đồ ng tộ c ngườ i

->quan niệm về lã nh thổ có sự phá t triênt theo lịch sử .khio xã hộ i chưa có giai
cấ p(cô ng xã nguyên thuỷ) lã nh thổ chỉ là nơi tồ n tạ i sinh số ng củ a cá c tộ c
ngưò i;khi xã hộ i có sự phâ n chia giai cấ p,lã nh thổ là nơi phá t sinh nhữ ng quan
hệ kinh tế,vă n hoá ,chính trị,khá i niệm biên giớ i xuấ t hiện, xuấ t hiện chủ quyền
quố c gia

-kinh tế: ở mỗ i mộ t khu vự c, lã nh thổ khá c nhaucó nhữ ng quan hệ kinh tế khá c
nhau tạ o ra cơ sở củ a cộ ng đồ ng tộ c ngườ i.yếu tố kinh tế khô ng chỉ là đặ c
trưng cho cộ ng đồ ng tộ c ngườ i mà ò n là điều kiện cho sự tồ n tạ i ,phá t triển củ a
cô ng đồ ng tộ c ngưò i đó .quan niệm về kinh tế cũ ng có sự phá t triển theo lịch
sử :lú c đầ u kinh tế là yếu tố để thú c đẩy sự phá t triển lịch sử từ thi tộ c đến bộ
lạ c, sau đó khi phương thứ c sả n xuấ t tư bả n ra đờ i kinhh tế lạ i là điều kiện cố t
yếu cho sự ra đờ i cuae dâ n tộ c.

-vă n hoá : ở mỗ i mộ t khu vự c,lã nh thổ khá c nhau có nhữ ng cá c ứ ng xử khá c

nhauđố i vớ i mô i trườ ng tự nhiên và xã hộ i hình thà nh nên đặ c trưng về vă n
hoá lam xuấ t hiện bả n sắ c vă n hoá củ a dâ n tộ c,la yếu tố đẻ phâ n biệt giữ a cọ ng
đồ ng tộ c ngươiì nà y vớ i cộ ng đồ ng tộ c ngườ i khá c. Vă n hoá là yếu tố tương đố i
bền vữ ng vì trong quá trình giao lưu vă n hoá luô n có xu hướ ng chố n lạ i sự
đô ng fhó về vă n hoá .

-tam lí ý thứ c tộ c ngưò i: đượ c biểu hiện thô ng qua cá c phong tụ c ,tậ p quá n tín
ngưỡ ng,tên tộ c ngườ i và sự phá t triển củ a tộ c ngườ i trên thự c tế.

Câ u 5: trình bà y nhữ ng điều kiện lịch sử hình thà nh dâ n tộ c việt nam?

trả lờ i:

*đặ c điểm củ a xã hộ i phương đô ng và ptsx châ u á :

-chế độ cô ng xã nguyên thuỷ tồ n tạ i dai dẳ ng ở việt nam

-cá ch đâ y 4000 nă m nướ c ta bướ c và o giai đoạ n phâ n hoá giai cấ p và đó là

giai đoạ n củ a nền vă n hoá PHÙ NG NGUYÊ N có đặ c điểm sau:

+đang có sự chuyển biến từ CXNT sang cô ng xã nô ng thô n cụ thể từ thị tộ c

phụ hệ sang cxnt

+ phâ n hoá xã hộ i diễn ra chậ m chạ p

+xã hộ i gồ m ba giai cấ p chính mang đặ c điểm củ a phương đô ng gồ m:quý

tộ c,nô ng dâ n và nô lệ

-938 ngô quyền đá nh tan quâ n nam há n trên sô ng bạ ch đằ ng, đấ t nươc ta

chuyển sang thờ i phong kiên pt hưng thịnh ở 3 triều đậ i lý, trầ n ,lê từ thế kỉ
11->15. đặ c điểm xã hộ i :

+ cô ng xã nô ng thô n pt mang tính bền vữ ng

+ đá t đai thuộ c quyền sở hữ u tố i cao củ a nhà nướ c

+ chế đọ pk tậ p quyền thiết lậ p chặ t chẽ từ tw đến địa phương

+ kinh tế tậ p trung trong tay nhà nướ c

+ lã nh thổ thố ng nhấ t

-tk 16 chế độ pk suy tà n, xuấ t hiện chế độ tư hữ u và diện tiịch đấ t cô ng nhỏ ,
địa chue và nô ng dâ n là nền tả ng củ a xã hộ i

*nhu cầ u chố ng chọ i vớ i thiên nhiên,phá t triển nô ng nghiep lua nứ oc

-cá ch đay 1 vạ n nă m ở nền vă n hoá hoa binh nô ng nghiệp đã ra đờ i và chiếm vị

trí mớ i trunh kì đồ đá (cá ch đay khoả ng 6->8 ngan nă m) và pt mạ nh ở xã hộ i
vă n lang (tk 7 tcn).Do nhu cầ u pt nô ng nghiệp lú a nướ c xxuấ t hiện nhu cầ trị
thuỷ và thuỷ lợ i.

-đến thờ i kì pk hưng thịnh tấ t cả cá c triều đạ i đề quan tâ m đến thuỷ lợ i gồ m 2

cơ quan: hà đê sứ (đắ p đê trị thuỷ) và đồ n điền sứ (vậ n độ ng quầ n chú ng nhâ n
dâ n khai hoang lậ p địa).

->do nhu cầ u trị thuỷ và thuỷ lợ i cá c cộ ng đồ ng ngườ i ở vn đã cố kết chặ t chẽ

vớ i nhau

* nhu cầ u chố ng giặ c ngoạ i xâ m bả o vệ độ c lậ p dâ n tộ c(do vị trí quan trọ ng về

kt,ct,qs ở đô ng nam á nướ c ta thườ ng xuyên bị kẻ thù dò m ngó và xâ m lượ c)

-vă n hoá vă n lang phả i chố ng chọ i vớ i giặ c ngoạ i xâ m lớ n mạ nh hơn ta rấ t

nhiều: giặ c â n,man,hồ tô n…nghiên vứ u di chỉ khả p cổ ở nú i đọ (thanh hoá )
hang cườ m(thá i nguyên) thấ y hơn 50% là vũ khí

-179 tcn nướ c ta bướ c và o gđ 1000 nă m bắ c thuộ c

-tk 3 tcn nướ c â u lạ c ra đờ i:chố ng triệu đà,tầ n…

-1858 đặ t dướ i á ch đô hộ củ a thự c dâ n phá p

*do đặ điểm cơ cấ u củ a dâ n tộ c việt nam

-dâ n tộ c vn từ nhà nướ c vă n lang đã tồ n tạ i nhiều thờ i kì khá c nhau(15 bộ

lạ c)nhà nươs â u lạ c tạ o thà nh từ 2 khố i cộ ng đồ ng ngườ i: â u viẹt(nguồ n gố c
củ a dâ n tộ c tà y ,thá i) và lạ c việt(mườ ng)

-dâ n tộ c việt nam đượ c hình thà nh từ 2 đạ i chủ ng ô traloit và mô ngoloit và 2

tiểu chủ ng andonexieng,nam á (đạ i đa số )

-ngô n ngữ vn có 4 ngữ hệ:nam đả o,nam á ,há n tạ ng,thá i

-ngườ i việt giữ vai trò chủ đạ o và là trung tâ m đoà n kết củ a tộ c ngườ i

-cá c tộ c ngườ i ở vn khô ng có lã nh thỏ riêng do đk tự nhiên,xã hộ i

Câ u 6:phâ n tích nhữ ng đặ c điểm củ a củ a dâ n tộ c việt nam?

trả lờ i:

1, dtvn là mộ t quô cs gia đa dâ n tộ c,cá c dâ n tộ c thố ng nhấ t., đk,có truyền thố ng
yêu nướ c và số ng có tình nghĩa

-từ thủ a hù ng vương dự ng nướ c,vn đã là mộ t quố c gia dâ n tộ c.nướ c vă n lang

ra đờ i trên cơ sở liên minh 15 bộ lạ c khá c nhau thuộ c lưu vự c sô ng hồ ng và
cá c chi lưu khu vự c bắ c trung bộ .

-nhà nướ c â u lạ c đượ c hình thà nh bở i sự hợ p nhấ t 2 khố i cộ ng đồ ng dâ n cư

â u lạ c và lạ c việt

-về nhâ n chủ ng cá c tộ c ngườ i vn đượ c hình thà nh từ 2 đạ i chủ ng mongoloit

và otraloit,tù 2 tiểu chủ ng andonexieng và nam á .loạ i hình nam á chiếm số
lượ ng chủ yếu như việt,mườ ng,tà ythá i,hơ mô ng,dao…loạ i hình andonexieng
có số lưọ ng ít tậ p trung và o , ấ y dâ n tộ c thiểu số như êđê,raglai…

-cá c tộ c ngườ i việt nam thuọ c 4 ngữ hệ ở đô ng nam á :nam á , nam đả o ,há n
tạ ng,thá i

-quá trinh tồ n tạ i,pt đâ n tộ c việt đứ ng ở vị trí chủ đạ o là trung tâ m đoà n kết

củ a các tộ c ngưò i

-đên tk 16 iếng việt đượ c tá ch ra khỏ i tiếng mô n-khơme trở thà nh phương
tiện giao tiếp cho tộ c ngườ i

-mỗ i mộ t tộ c ngườ i vẫ n cò n tồ n tạ i ý thứ c tộ c ngườ i nhưng khô ng tồ n tạ i ý

thứ c lã nh thổ tọ cc ngườ i
 =>cá c tộ c ngườ i sô ng hoà nhậ p và dan xen vớ i nhau

2, cá c tộ c ngươi củ a vn khô ng có lã nh thổ riêng,sô ng đan xen vớ i nhau và số

lượ ng khá chênh lệch

-hiện nay vn có 54 dâ n tộ c anh em trong đó dâ n tộ c kinh chiếm 87%,dt thiểu

số chiếm 13%.trong đó có 6 tộ c ngưò i có số dâ n lớ n hơn 1 triệu
ngườ i(tà y,thá i,mườ ng ,hoa,khơ me,nù ng).11 tộ c ngườ i có số dâ n từ 10->50
vạ n(hơmong,dao,ralai, êđê…) và 17 tộ c ngườ i có số dâ n từ 1->10
vạ n(xtien,khơmú , kơ tu…) 14 tộ c ngưò i có số dan tù 1000 ->1 vạ n (lô llô .cơ
lao.mả ng…)5 tộ c ngườ i có số dâ n từ 100->500 ngưò i(sila,pupeo, ơđu…)

-sự phâ n bố dâ n cư khô ng đò ng đèu và có sự chênh lêch lớ n giữ a cá c

vung,miền, giữ a thà nh thị và nô ng thô n, giữ a đò ng bằ ng và miền nú i.phâ n bố
dâ n cư tậ p trung chủ yếu ở kv miền bắc vớ i maatj độ dâ n cư 500->600 ngườ i /
1km2.53 dâ n tộ c thiểu số chiếm 13% sinh sồ ng trên 2/3S,mậ t đọ
13ngưò i/1km2.

3, cá c dâ n tộ c củ a vn mỗ i mộ t tộ c ngưò i có mộ t ngô n ngữ riêng,có nhữ ng nét

vă n hoá riêng nhưng cù ng nhau xâ y dự ng mộ t nền vă n hoá thô ngd nhấ t, đa
dạ ng đậ m đà bả n să c dâ n tộ c

-nền vă n hoá vn là mộ t nền vă n hoá già u bả n sắ c,cá c dâ n tộ c ngoà i nhữ ng

thuộ c tính chung,thố ng nhấ t cò n có tiếng nó i riêng,nhũ ng sắ c thá i vă n hoá tộ c
ngườ i riêng tạ o nên ban sắ c vă n hoá tộ c ngưoi đa dạ ng và phong phú

Đa dạ ng:

-biểu hiện ở sự phong phú củ a ngô n ngữ cá c dâ n tộ c .có nhữ ng dâ n tộ c sử

dụ ng 2 ngô n ngữ cù ng mộ t lú c như thai,tà y, xinhmun,khơmú …

-ở nhữ ng net kiến trú c nhà ở , đưò g là ng ,ngõ xó m

-trang phụ c:khac nhau về mà u sắ c ,hoạ tiết,hoa vă n vừ a thể hiện thế giơi
quan thể hiện nhâ n sinh quan củ a tộ c ngườ i đó
 -cá c phong tụ c tậ p quá n, tín ngưỡ ng,sinh hoat vă n hoá .lễ hộ i củ a cá c tộ c
ngườ i khá c nhau

-sự hìnhthà nh cá c tiểu vù ng vă n hoá do địa hình khí hậ u tạ o ra,có 7 tiểu vù ng

vă n hoá tương ứ ng vớ i 7 vù ng khí hậ u

* thố ng nhấ t

- họ cù ng nhau xây dự ng mộ t nền vă n hoá nô ng nhgiệp lú a nứ oc,họ gâ n fgũ i

nhau về nguồ n gố c,chủ ng tộ c và nguồ n gô c ngô n ngữ , mooi trườ ng sinh thá i
gầ n giố ng nhau,cù ng chung vâ n meenhj xay dự ng và bả o vệ tổ quố c

4.cá c tộ c ngưò i vn có trình đọ pt về mọ i mặ t:kt,vh,xh,khkt chênh lệch nhau

nhưng đặ t dưó i sự quả n lí thô ng nhấ t củ a nhà nứ oc và thườ ng xuyên có sư
giao llưu giua cac toc nguoi va cac vung miền khá c nhau

-trứ oc 1945 có nhữ ng tộ c ngưoi ã có sự phâ n hoá gc và hình thà nh cá c thiết

chế xh tương đố i rõ rà ng

-có nhữ ng tộ c ngưò i ở thung lũ ng,miền nú i đang ở gđ sơ kì phâ n hoá gc:tà y

thá i,dao

-có nữ ng tọ c ngưò i ở kv miền nú i khí hậ u khắ c nghiệt đang nằ m trong gđ cao

độ từ cô ng xã thị tộ c sang xã hô i có sư ohâ n hoa gc

- có nhũ ng tộ c ngưò i vẫ n tồ n tạ i nhữ ng phong tụ c lac hậ u:tao hô n,hô n nhâ n

quầ n hô n…

*kinh tế:

- có nhưng tộ c ngưò i vẫ n cò n tồ n tạ i hình thứ c kt chiếm đoạ t ,tự cng tự cấ p:

khơ mú ,sinhrum…có nhữ n tộ c ngưò i ở thung lũ ng.miền nú i có trinh độ canh
tá clú a nứ oc khá pt(tà y ,thá i,mưò ng…)1 số tộ c ngưò i có kt pt như viẹt mườ ng
Câ u 7:phâ n tích quan điểm chính sá ch dâ n tộ c củ a đả ng và nhà nứ oc ta trong
thờ i kì mơi?liên hệ đén vai trò củ a quâ n độ i?

trả lờ i:

a.mụ c tiêu:

-phả i xâ y dự ng đự oc khố đạ i đoà n kết dâ n tộ c.phá t huy đự oc tiềm nă ng,tính

nă ng đọ ng sá ng tạ o củ a đồ ng bà o dâ n tộ c thiểu số ,tạ o đk thuậ nlợ i cho cac dâ n
tộ c thiểu số cung pt trên con đườ ng tiến bộ

b. quan điểm:

-vấ n đề bình đẳ ng dt, đoà n kết dt và bả n sắ c vhoa dt chỉ có thể giả i quyết
trong xh và có sự lđ of đả ng

-cá c tộ c ng khá c nhau trong qgia dt đều có lợ i ích như nhau thể hiện trên cá c
mặ t :ktê, vhoá ,xh,ctri…đồ ng thờ i cũ ng phả i có ngvụ xd và bvệ Tq XHCN

-cá c dt chung sứ c,chung lò ng xd và bvệ Tq XHCN,tô n trọ ng phong tuc, tậ p

quá n,tín ngưỡ ng of mỗ i dt, chố ng cn dt cự c đoan, va cn dt hẹp hò i và trừ ng trị
theo phá p luậ t nhữ ng hà nh vi chia rẽ khố i đạ i đk dt

-gquyết vđề dt là trnhiệm of toà n Đả ng,toà n quâ n và toà n dâ n, đbiệt là vtrò

chủ độ ng of cá c dt

-gquyết vđề dt p trên tấ t cả cá c mặ t :ktế ,ctri,vhoá ,xh. Đbiêt trên lvự c ktế

-phá t huy nộ i lưc,tính nă g độ ng ,sá ng tạ o of mỗ i dt

c. nhiệm vụ trc mắ t:

-xoá đó i giả m nghèo,chă m soc sứ c khoẻ cho đồ ng bà o dt thiểu số . đâ y là nvụ

trọ ng tâ m

-xoá nạ n mù chữ ,nâ ng cao trình độ vhoá cho đồ ng bà o dt thiểu số .

-xd csở ctrị, độ i ngũ cbộ Đ viên ở khu vự c mnú i trong sạ ch, vữ ng mạ nh

2. vtrò of qđộ i trong gquyết vđề dt:

-để nâ g cao chlượ ng trong gquyết vđề dt qđộ i p th/hiện mộ t số nd sau:

 +GD cho cbộ ,ch/sĩ thấ m nhuầ n đg lô i of Đ,chính sá ch of Nnc trong gq’ vđề dt

+fả i nâ g cao ch/lg, ctá c dâ n vậ n ở khu vự c miền nú i

+tích cự c tham ja xd khu vự c mnú i,csở địa phương và khu vự c dt thiểu số

vữ ng mạ nh

+tích cự c xd nền qphò ng toà n dâ n và an ninh ndâ n ở khu vự c mnú i

+fả i thườ ng xuyên GD phong tụ c tậ p quá n of đồ ng bà o thiểu số cho bđộ i &

chấ p hà nh nghiêm kỷ luậ t trong qhệ quâ n dâ n

Câ u 8:Pbiệt giữ a tín ngưỡ ng,tô n giá o,& mê tín dị đoan?nêu nhữ ng tá c hạ i of mê
tín dị đoan?

tín ngưỡ ng,tô n já o là 1 htượ ng vhoá -xh-đạ o đứ c thuộ c đsố ng tinh thầ n tâ m
linh of con ng

*)tín ngưỡ ng là niềm tin, sự ngưỡ ng mộ ,ngưỡ ng vọ ng of con ng và o 1 llượ ng

siêu nhiên nà o đó ,tồ n tạ i dướ i cá c btượ ng đứ c phậ t , đứ c chú a trờ i,thá nh Ala
độ ng và o tgiớ i tâ m linh of con ng là m cho ng ta tin & thờ cú ng cá c llượ ng siêu
nhiên nà y

-ở nc ta co:

+tín ngưỡ ng phồ n thự c:thờ nhữ ng cá i sả n sinh ra con ng

+tín ngưỡ ng thờ smạ nh of tnhiên:mẫ u thượ ng thiên,mẫ u thượ ng ngà n(ng mẹ
ở sô ng hồ ,biển nâ ng đỡ nhưng ngư dan)

+thờ smạ nh of con ng:hồ n vía,thà nh hoà ng,tổ tiên,bả n mệnh,tứ bấ t tử :Chử
đồ ng tử ở Khoá i Châ u-Hưng Yên(khá t vọ ng of ng VN về 1 cs ấ m no ,hp).Thá nh
jó ng ở Só c Sơn-Từ Liêm-Gia Lâ m(nhữ ng nơi ngưa thá nh đi qua).Tả n Viên sơn
nú i ở Ba Vì-HTâ y(sưc mạ nh chô ng th/nhiên).Liễu Hạ nh cô ng chú a ở Phủ Già y
–NĐ
 *)Tô n giá o ra đờ i kkhi xh có sự ph/chia gcấ p & Nnc xhiện khi tư duy hình
thà nh ptr lên các kn,khi xh xhiện nhữ ng ng chưyưn hà nh nghề tô n giá o.bhiện:

-có giá o lý,giá o luậ t,lễ nghi

+giá o lý:quan niệm of con ng về các llượ ng siêu nhiên,& về sự ra đờ i of con

ng & các đk khá ch quan.

+giá o luậ t là nhữ ng chuẩ n mự c ,quy định

+lễ nghi chính là nhữ ng ngi thứ c…

-có hthố ng t/chứ c tô n giá o:

+ở VN vớ i phậ t giá o có hộ i đồ ng chứ ng minh,hộ i đồ ng phậ t giá o

-có h/thố ng đả m bả o:chù a,nhà thờ ,miếu mạ o

-có tín đồ

*)mê tín dị đoan

-kn:mê tín là niềm tin mê muộ i ,cuồ ng tín vao 1 s/vậ t h/tượ ng nà o đó

-dị đoan là sự suy luậ n suy đoá n 1 cá ch nhả m nhí ko có csở K/họ c về cá c
s/vậ t htượ ng

-biểu hiện phong phú :

+xem tướ ng,xem bó i,tử vi,châ n gà …

+thuậ t fù thuỷ để trừ tà ,diệt ma

+thuậ t fong thuỷ:hướ ng nhà ,hướ ng ă n tá ng

+tụ c kiêng kị

+tụ c đố t và ng mã

-nguồ n gố c:fá t sinh từ cá c tín ngưỡ ng tô n giá o nguyên thuỷ kết hợ p vớ i

nhữ ng hà nh vi ma thuậ t dự a trên cá c htượ ng hoá họ c,vlý &cá c ngi lễ cầ u kì fứ c
tạ p
 -cá c tá c hạ i rấ t lớ n:uy hiếp sinh mạ ng con ng,chia rẽ tình cả m vợ chồ ng,cha
con,lứ a đô i,hạ n chế shoạ t tiến thâ n of con ng

+trong xh có gc,gc thố ng trị lợ i dụ ng tô n giá o ,mê tín dị đoan để mê hoặ c

quầ n chú ng,xoa dịu,là m nhụ t ý trí,tinh thầ n cm of q/chú ng để bvệ sự thố ng trị
of chú ng

+là m cho con ng thụ độ ng fụ thuộ c và o nhữ ng mđích ả o tưở ng,hạ n chế tính
chủ độ ng sá ng tạ o of con ng trong h/độ ng xh

Câ u 9:Là m rõ nhữ ng qniệm of phậ t giá o về con ng?(Trong đè cương chỉ hỏ i
hoà n cả nh ra đờ i)

Phậ t giá o ra đờ i và o TK 6 trccn ở Ấ n độ phía nam dã y nú i Hymalaya khi xh có

sự phâ n hoá gc sâ u sắ c thà nh cá c gc: tă ng lữ ,vũ sĩ,thương nhâ n buô n bá n
nhỏ ,nô lệ. sự ra đờ i of phậ t giá o gắ n liền vớ i tên tuổ i of Tấ t Đạ t Đa(con vua
Tĩnh-Phạ n)dò ng họ Sakia

Phậ t giá o qniệm con ng ko p do thượ ng đế sinh ra hay mộ t đấ ng siêu nhiên

sinh ra,con ng là mộ t phá p đbiệt of tgiớ i.con ng gồ m 2 phầ n:tâ m lý & sinh
lý,phầ n sinh lý đc tạ o ra bở i sắ c uẩ n là thầ n sắ c,hình tướ ng đc g/hạ n bở i 3 y/tố
:thịt,xương,da. Đc tạ o thà nh từ 4 y/tố vchấ t : địa ,thuỷ,hoả ,phong.phầ n tâ m lý
gồ m:thự c uẩ n ,hình uẩ n,thứ c uẩ n,tưở ng uẩ n.phầ n tâ m lý bjờ cũ ng dự a và o
phầ n sinh lý.con ng vậ n độ ng theo qluậ t kquan :sinh,trụ ,dị,diệt. khi ngũ uẩ n
kết hợ p gọ i là sinh,khi ngũ uẩ n tan gọ i là diệt

-con ng luô n có tâ m,thườ ng,trụ & bị vô minh che lấ p nên con ng ko nhậ n thứ c
đc châ n lý of vũ trụ , con ng luô n có sự nhầ m lẫ n về sự tồ n tạ i of cá c
svậ t,htượ ng,trong đó có cả con ng →thự c chấ t đó chỉ là jả tạ o

-phậ t já o ko cho rằ ng chết là hết khi con ng chết(chấ p đoạ n)linh hồ n bấ t tử

đầ u thai và o 1 thể xá c mớ i gọ i là chấ p thườ ng.sự tồ n tạ i củ a con ngưò i chịu tá c
độ ng củ a nhâ n quả do nhâ n duyên tạ o nên(đố i vớ i con ngưò i đượ c tạ o bở i
thậ p nhị nhâ n duyên)

+ vô minh: đầ u ó c tố i tă m ngu dố t khô ng phâ n biệt đượ c phả i trá i đú ng sai

 +hà nh:cá i duyên thô i thú c con ngườ i có hà nh vi xấ u

+thứ c:nhậ n thứ c củ a con ngườ i về cá i đú ng,cá i sai

+lụ c nhậ p:là cả m giá c củ a con ngưò i khi tiếp xú c vớ i lụ c cả nh tạ o ra lụ c thừ a

lmf cho con ngườ i phâ n biệt đú ng sai và ghi nhớ

+danh sắ c:là nhung yêu tố vậ t chấ t và tinh thâ n tạ o nên con ngườ i

+xú c:là sự tiếp xú c giao tiếp giữ a lụ c că n ,lụ c cả nh ,lụ c thừ a

+thụ :là sự cả m thụ cá i tố t cá i xấ u củ a con ngườ i

+á i là cá i duyên về tình yêu

+thủ :là tham vọ ng củ a con ngườ i muố n dà nh lấ y giữ lấ y

+hữ u:là cá i cầ n phả i có để tồ n tạ i

+sinh là cá i duyên đượ c sinh ra

+tử là cá i duyên fả i chết

-4 yếu tố thụ ,hưở ng,hà nh ,thứ c tạ o ra trạ ng thá i tâ m lí củ a con ngườ i đó là á i,

ố ,hỉ,nộ ,lạ c,ai,dụ c

-nộ i dung cơ bả n củ a giá o lí nhà phậ t là luậ n giả i về nỗ i khổ và con đườ ng cứ u
khổ đượ c thể hiện tậ p trung trong tứ diệu đế

+khổ đế:con ngườ i sinh ra là khổ đượ c biểu hiện trong tiếng khó c chà o đờ i.nỗ i
khổ đượ c thể hiện trên khuô n mặ t con ngườ i.chỉ ra bá t khổ :sinh khổ ,lã o
khổ ,bệnh khổ ,tử khổ ,oan tă ng hộ i khổ (ghá t nhau mà fả i ở gầ n nhau),thụ biệt li
khổ (yêu nhau mà fả i xa nhau),sở cầ u bấ t đắ c khổ (cầ u mà khô ng đượ c)ngũ thủ
uẩ n thì khổ .

mặ c dù con ngườ i có bá t khổ nhưng khô ng đượ c bi quan thù ghét mà phả i
tìm nguyên nhâ n và cá ch giả i thoá t

+ tậ p đế: chỉ ra nguyên nhâ n củ a cá c nỗ i khổ là do vô minh,ngũ thủ uâ n

( tham vọ ng củ a con ngườ i:dụ c vong,danh vọ ng,tiền bạ c,sứ c khoẻ,tư
 tưở ng),tham á i;tham:tham lam,sự giậ n dữ ,si:si mê=>luô n luô n phá t triển chỉ
dừ ng lạ i khi con ngườ i bị diệt nhưng nó lạ i phá t ở kiếp sau

+diệt đế:diệt trừ nỗ i khổ củ a con ngườ giả i thoá t chú ng sinh. Đó chính là cõ i
niết bà n,phả i tìm cho đượ c nguồ n gố c củ a nỗ i khổ , ai ngộ giá c đượ c niết bà n là
ngườ i hạ nh phú c nhấ t

+ đạ o đé:là cá c con đườ ng để diệt trừ nỗ i khổ ,có 8 con đườ ng phậ t gọ i là bá t
chính đạ o:chính kiến (là nhậ n thứ c đú ng),chính tư duy(là suy nghĩ
đú ng).chính hiêp(là hà nh đọ ng đú ng),chính mệnh (là ă n ở cho đú ng)chính
định (giũ cho tâ m hồ n an định),chính niệm (là tin tuở ng và o sự giả i
thoá t)chính tịnh tiến (phấ n đá u khô ng ngừ ng),chính nă ng(nó i nă ng cho
đú ng)=>thưc chấ t củ a 8 con đườ ng nà y là nộ i dung hoc thuyết giớ i -định-
tuệ,tứ c giữ nghiêm cho con ngườ i về mặ t thể xá c,hà nh đọ ng suy nghĩ tự phá t
triển tự loạ i bỏ

Câ u 10:trình bày nhữ ng giá o lí cơ bả n trong kito giá o?

kito là tên gọ i chung củ a cá c tô n giá o thờ chung mộ t thượ ng đế ra đờ i tk 1

trcn

toà n bộ giá o lí củ a kito giá o đượ c chứ a đự ng trong kinh thá nh gồ m 2 phầ n
cự u ướ c (46 tậ p) và tâ n ướ c(27 tậ p).cự u ướ c nó i về sư sá ng tạ o vũ trụ củ a
thiên chú a và sự di cư củ a ngườ i do thá i ở trung đô ng.tâ n ướ c nó i về cuộ c đờ i
củ a chú a rêxu và cuộ c đờ i củ a cá c tô ng đồ

- tín điều că n bả n đầ u tiên củ a đạ o kito giá o là niềm tin và o thiên chú a và o sự

mà u nhiệm củ a thiên chú a ,giá o lí khẳ ng định thiên chú a có trướ c đờ i đờ i,có
trướ c khô ng gian và thờ i gian
- thiên chú a gồ m 3 ngô i:cha,con và thá nh thầ n,cù ng chung mộ t bả n thể.mỗ i ngô i
có vị trí vai trò nhấ t định:cha(xd),,con(cứ u chuộ c),ngô i 3(thá nh hoá )
- -thiên chú a sá ng tạ o ra vũ trụ trong 6 ngà y:ngà y thứ nhấ t tạ o nên sá ng-
tố i,thứ hai tạ o nên bầ u trờ i,thứ 3 tạ o nên đá t nướ c,thư4 tạ o nên các tinh
tú ,thứ 5 tạ o nênmuô n vậ t chim thú ,thứ 6 tạ o nên con ngườ i ,thứ 7 chú a nghỉ
- cá c tín đồ cho rằ ng chú a là đấ ng thiêng liêng sá ng lá ng,là cộ i nguồ n củ a vũ
trụ ,thiên chú a sá ng tạ o ra con ngườ i theo khuô n mẫ u có sẵ n và nhệm vụ vủ a
von ngườ i là fả i thờ chú a ,kính chú a
 -thiên chú a sá ng tạ o ra ađam từ bụ i đấ t,thổ i linh hồ n và o ađam tạ o thà nh con
ngườ i,sau đó chú a lấ y xương sườ n củ a ađam tạ o ra phụ nữ tên eva.trong tấ t cả
cá c tá c phẩ m củ a thiên chú a thì con ngườ i là hoà n hả o nhấ t,con ngườ i co trí
tuệ nên con ngườ i là trung tâ m củ a vũ trụ . Con ngườ i có 2 phầ n là phầ n xá c
(mang tính phà m tụ c) và phầ n hồ n (mang tính thiêng liêng),khi con ngườ i chết
đi linh hồ n do chú a thổ i và o tồ n tạ i vĩnh viễn cõ ná c thịt trở về vớ i cá t bụ i.do co
tính fà m tuụ c nên con ngườ i hay fạ m tộ i vì bả n chấ t con ngườ i là hay tự do.
Ađam và êva đã ă n fả i trá i cấ m& bị chú a nguyền rủ a .cũ ng theo lờ i nguyền củ a
thiên chú a thì con ngườ i đờ i đờ i fả i mang tộ i do vợ chồ ng ađam gâ y ra gọ i là
tộ i tổ tô ng.con ngườ i vẫ n tiếp tụ c phạ m tộ i cuố i cù ng chú a quyết định cho
ngô i 2 là chú a con xuố ng trầ n thế cứ u chuộ c tộ i lỗ i cho loà i ngườ i, đó chính là
chú a giêsu.theo giá o lí kito giá o con ngườ i khi chết chưa fả i là hết mà sẽ số ng
lạ i, đâ y khô ng fả i là sự ngẫ u nhiên.cá i chết củ a chú a giesu khô ng fả i là vô nghĩa
mà để cứ u chuộ c tộ i lỗ i cho con ngườ i.con ngườ i số ng lạ i và o ngà y phá n xử
cuố i cù ng,ngườ i tố t đượ c lên thiên đà ng(là mộ t că n fò ng khang trang bằ ng đá
mỗ i chiều là 2275 và giữ a là mộ t dò ng suố i, 2 bên bờ cây vố i quanh nă m xanh
tố t,hoa quả rấ t sai,quả dù ng để ă n,lá dung để chữ a bệnh

câ u 11:trình bày nộ i dung giá o lí củ a hồ i giá o?

trả lờ i:
hồ i giá o ra đờ i và o thế kỉ 6-7 sau cnở ả rậ p
giá o lí hồ i giá o tậ p trunh trong kinh koran: chia là m 30 phầ n gồ m 114
chương, toà n bộ giá o củ a đạ o hồ i nổ i lên 2 vấ n đề:
*tin và o kinh koran:
-Theo tín đồ đạ o hồ i kinh koran la nhung loi giao huấ n củ a thá nh ala đố i vớ i
tín đồ đạ o hồ i và đó là nhung lờ i “khả i thị” củ a thá nh ala truyền cho mô hamet
thô ng qua mộ t thiên sứ gbrien.ngườ i ta cho rằ ng kinh koran là mộ t cuố n sá ch
hoà n hả o nhấ t,vạ n nă ng nhấ t vì nó chứ a đự ng toà n bộ tri thứ c củ a nhâ n loạ i
trong đó có cả số phậ n củ a con ngườ i.kinh koran đượ c dạ y trong cá c trườ ng
họ c.
-bứ c tranh tưở ng tượ ng về 7 tầ ng trờ i, 7 tầ ng đấ t,7 tâ ng dia nguc, 7 tang thiên
dangvoi su sang tao ra vũ trụ củ a thá nh ala phả n á nh thế giớ i quan hết sứ c
mô ng muộ i củ a tín đò arap.thá nh ala cò n quy định trậ t tự vũ trụ ,kinh koran
cò n chứ a đự ng nhữ ng yếu tố phá p lí(kinh koran thứ a nhậ n sự bấ t bình đẳ ng
trong xh và ngườ i ta cho rằ ng đó là do thá nh ala muố n thế,tô n trọ ng sự phụ c
tù ng và niềm tin và o tô n giá o,chấ p nhậ n sự đố i xử phâ n biệt giữ a nam và nữ )
-kinh koran có 114 chương , đó là sự đả o ngượ c về mặ t thờ i gian.kinh koran
là sự sự vay mự on cá c tín điều nghi lễ củ a cá c tô n giá o khá c đặ c biệt là do thai
va kito giao
*tin và o thá nh ala và mô hamét
- tô n chỉ duy nhấ t và xuyên suyên suố t củ a kinh koran là sự phụ c tù ng và là m
theo.họ cho rằ ng thá nh ala sá ng tạ o ra vũ trụ ,quy định traatj tự vũ trụ ,,nguyên
tắ c đao dứ c,quy định sự sung sướ ng củ a cá c tín đồ .thá nh ala sá ng tạ o ra vũ trụ
trong 6 ngà y: ngà y thứ nhấ t tạ o nên sá ng-tố i,thứ hai tạ o nên bầ u trờ i,thứ 3 tạ o
nên đá t nướ c,thư4 tạ o nên cá c tinh tú ,thứ 5 tạ o nên muô n vậ t chim thú ,thứ 6
tạ o nên con ngườ i ,thứ 7 cô ng vi ệc hoà n thà nh toà n bộ trậ t tự vũ trụ đã dc
sắ p xếp
-hồ i giá o cho rằ ng mô hamét là sứ giả duy nhấ t củ a thá nh ala và là giá o chủ
củ a các tín đồ .thá nh ala đã sá ng tạ o ra con ngườ i gồ m hai phầ n:hồ n và xá c
,thể xác là cá i tạ m thờ i, linh hồ n là bấ t tử .ngườ i ta tin tưở ng và o ngà y phá n xử
cuố i cù ng tứ c là cá c thế hệ con nguò i tậ p trung trướ c thá nh ala,mỗ i ngườ i cầ m
mộ t cuố n sá ch có ghi cô ng tộ i rõ rà ng,ngườ i nà o có nhiều cô ng trạ ng thì đượ c
lên thiên đà ng(là vườ n tuyệt đẹp có dò ng suố i sữ a mậ t con ngườ i khô ng đau
khổ nữ a,ngườ i nà o có tộ i mà ngoan đạ o thì đượ c mô hamét bả o vệ,có tộ i mà
khô ng ngoan đạ o thì bị đà y xú ô ng địa ngụ c
Câ u 12:trình bày nhữ ng nộ i dung cơ bả n trong giá o lí củ a đạ o hoà hả o(câ u nà y
trong đề cương chỉ hỏ i hoà n cả nh ra đờ i)?
-Đạ o hoà hả o là mộ tlà mộ t tô n giá o lớ n ở đồ ng bằ ng sô ng cử u long,ra đờ i ở
là ng hoà hả o chợ mớ i,long xuyên và o nă m 1939.ngườ i sá n lậ p là huỳnh phú
sổ -ô ng đã đượ c họ c qua lớ p phá p việt,là ngườ i có khả nă ng là m thơ phú tố t
giá o lí đạ o hoà hả o tậ p trung trong cá c bà i sấ m giả ng vă n,chia ra là m 6 phầ n:
phầ n 1: khuyên ngườ i tu niệm
phầ n 2:kệ dâ n củ a ngườ i khù ng
phầ n 3:sấ m giả ng
phầ n 4:giá c mê tâ m kệ
phầ n 5:khuyến thiện
phầ n 6:mộ t số điều sơ đẳ ng cầ n biết củ a ngườ i tu niệm
 trong đó tậ p trung ở 2 vấ n đề lớ n là họ c phậ t và tu thâ n.giá o lí là sự giả n đơn
hoá nhữ ng tư tưở ng trong đạ o phậ t và nâ ng lên tầ m cao mớ i củ a giá o lí phá i
bỉm sơn kỳ thượ ng do phậ t đoà n tâ y an đoà n minh huyền khở i xướ ng
a, họ c phậ t gồ m có 3 phá p mô n
*,á c phá p
-là nhữ ng phá p cả n trở thiện phá p là m ô nhiêm nhâ n tâ m con ngườ i là m
cho con ngườ i vướ ng bậ n và o vò ng luâ n hồ i sinh tử .bao gồ m:
-tam nghiệp gồ m:
+thâ n nghiệp
+khẩ u nghiệp
+ý nghiệp gồ m tham(tham lam),sâ n (giậ n dữ ),si(si mê)
-thấ t tình: 7 trạ ng thá ii tình cả m:mừ ng ,giậ n, buồ n,yêu,ghét,muố n ,sợ
-lụ c dụ c:6 ham muố n,danh vị,tà i,lợ i,sắ c đẹp,hư vọ ng,tậ t đé
-ngũ uẩ n:sắ c uẩ n,thụ uẩ n,hà nh uẩ n,tưỏ ng uẩ n,thứ c uẩ n=>là m cho con ngườ i
tố i tă m ngu muộ i, vướ ng bậ n và o cá c nỗ i khổ
- tứ đổ đườ ng: nhữ ng yếu tố cả n trở sự giả i thoá t củ a con ngườ i là m cho con
ngườ i luô n vướ ng bậ n và o u mê tố i tă m
*, châ n phá p là nhữ ng yếu tố phá tan sự u mê,giá c ngộ châ n lí
-tứ diệu đế:
+,khổ đế:con ngườ i sinh ra là khổ biểu hiện ở tiếng khó c chà o đờ i,thê hiện
trên mặ t chỉ ra bá t khổ (sinh khổ ,lã o khổ ,bệnh khổ ,tử khổ ,oá n tang hộ i khổ ,thụ
biệt li khổ ,sở cầ u bấ t đắ c khổ ,ngũ thủ uẩ n thì khổ ).mặ c dù con ngườ i có bá t
khổ nhưng khô ng đượ c quan thù ghét mà phả i tìm ra lí do và con đườ ng giả i
thoá t
+ tậ p đế:chỉ ra nguyên nhâ n củ a cá c nỗ i khổ do vô minh,ngũ thủ uẩ n ,tham á i
+ diệt đế:diệt trừ nỗ i khổ củ a con ngưò i giả thoá t chú ng sinh, đó là cõ i niết
bà n fả i tìm cho đượ c ggố c gá c củ a nỗ i khổ
+ đạ o đế : là cá c con đưò ng diẹt trừ nỗ i khổ
-thậ p nhị nhâ n duyên: vô minh,hà nh ,thứ c,lụ c nhậ p ,danh sắ c,xú a ,thụ ,
á i,thủ ,hữ u ,sinh.
- ngũ trượ c: là nhữ ng yếu tố là m ô nhiễm nhâ n tâ m gồ mkiếp trượ c,kiến
trượ c,phiền nã o trự oc, chú ng sinh trượ c,mạ n trượ c
* thiện phá p: là nhữ ng phá p là m thiện duyên sử a trị nhâ n tâ m và tiến tớ i sự
giả i thoá t,gồ m có :
 -bá t chính đạ o: chính kiến , chính tư duy,chính nghiệp,chính mệnh, chính
định, chính niệm, chính tịnh tiến va chính ngữ
-bá t nhẫ n: tá m điều nhẫ n
+nhậ n nă ng: đố i xử tố t vơi mọ i ngườ i
+nhẫ n giớ i: giư nghiêm giớ i luậ t
+nhẫ n hương ngâ n: đố i xử tố t vơi bà con hang xó m
+nhẫ n phụ mẫ u: đố i xử tố t vơi cha mẹ
+nhẫ n tính: giữ cho tính tình điềm đạ m
+nhẫ n đưc: giư cho đứ c độ , số ng có đạ o lí
+nhẫ n tâ m: giư cho tâ m hồ n an định
+nhẫ n thà nh: giư cho thà nh tô n ,thà nh tín
b,tu thâ n: đẻ xây dưng đao dứ c con ngườ i, gồ m có tứ â n , hiêu nghĩa
-â n vớ i tổ tiên, ô ng bà cha mẹ
- â n vơi quê hương dấ t nướ c.hết