მუცლის ტიფი

მუცლის ტიფი და A და B პარატიფი ნაწლავთა მწვავე ინფექციური დაავადებებია,

რომელთაც იწვევს სალმონელას ჯგუფის ბაქტერიები. აასიათებს ბაქტერიემია,
ორგანიზმის ინტოქსიკაცია და წვრილი ნაწლავის ლიმფური აპარატის წყლულოვანი
დაავადება.

ეტიოლოგია
მუცლის ტიფის და პარატიფის ბაქტერიები მოძრავი გრამუარყოფითი აერობებია , დაშლის
შემდეგ ათავისუფლებს ენდოტოქსინებს.ის კარგად უძლებს დაბალ ტემპერატურას.
ინფექციის წყაროა დაავადებული ან ბაქტერიამტარებელი ადამიანი, რომელიც ბაქტერიებს
გამოყოფს გარემოში განავლით, შარდთან და ნერწყვთან ერთად. აგრეთვე დაავადება
გადამდებია ინკუბაციის ბოლო პერიოდში.

განარჩევენ მტარებლობის სამ სახეს:

1 ინფექციები
1. მწვავე ბაქტერია მტარებლობა- გრძელდება გადატანიდან 3თვემდე
2. ქრონიკული ბატერიამტარებლობა - როდესაც ბაქტერიას გამოყოფს თვეების , წლების
განმავლობაში
3. ტრანზიტოლურ ბაქტერიამტარებლობა.

ბაქტერია ჯამრთელ ადამიანს გადაეცემა ფეკალურ-ორალური გზით, კერძოდ

დაბინძურებული წყლით, საკვები პროდუქტებით ან კონტაქტის გზით. საკვები
პროდუტებიდან ინფექციის გავრცელების ყველზე ხშირი მიზეზია აუდუღებელი რძე.
აგრეთვე გადაეცემა კონტაქტურ-საყოფაცხოვრებლო.

პათოგენეზი
1. ჯამრთელი ადამიანის ორგანიმში პირის გით მოვედრილი სამონელები გაივლიან
კუჭის ბარიერს და წვრილ ნაწლავს და ჩაბუდდებიან ლიმფურ სისტემაში .
2. მეენტერიულ ლიმფურ კვანძებში გამომწვევი ინტენსიურად მრავლდება და
ენდოტოქსინებს გამოყოფენ.
3. ლიმფურ კვანძებში იწყებენ გამრავლებად და შემდეგ გადადიან სისლში და ხდება
ბაქტერიემია
4. სისხლში ისინი აგრძელებენ გამრავლებას და გამოყოფენ ენდოტოქსიენებს ხდება
იტოქსიკაცია
 5. ბატერიემიისა და ინტოქსიკაციის ფაზაში ისინი გადადიან სხვადასხვა ორგანოსა
და ქსოვილებში და იწვევენ მათ დაინფიცირებას.
6. მეორეკვირის ბოლოდან იწყევა ალერგიული რეაქცია
7. რეკონვალესცენციის პერიოდი

კლინიკა
დაავადების მიმდინარეობაში არჩევენ 5 სტადიას:

1. ინკუბაცუა - 7-25დღე
2. დასწყისი
3. კლინიკური ნიშნის სრული გამოვლენა
4. უკუგანვიტარება
5. გამოჯამრთელება

დაავადება გამოვლინდება საერთო სისუსტით, შრომის უუნარობით და მადის დაქვეითებით,

თავის ტკივილით. ტემპერატურა მატულობს. მატულობს ინტოქსიკაციის მოვლენეი .
მუცლის ტიპისთვის დამაასიათებელია უძილობა და თავის ტკივილი, სიფერმკრალე , კანი
მშრალი, გამოატულია კატარული ტონილიტი. ენა შეშუპებული , აქვს მოთეთრო-მორუხო
ნადები, გვედებზე აღენიშნება კბილის ნაჭდევები - ტიფური ენა. მუცლის მარჯვენა მხარეს
შეიგრძნობა ყურყური და პერკუსიის ხმიანობა - პადალკის სიმპტომი. დიდდება ელენთა და
ღვიძლი, ბრადიკარდია , არტერიული წნევის დაქვეითება. ხელის გულების და ფეხის
2 ინფექციები
გულების ყვითლად შეფერვა -ფილიპოვიჩის სიმპტომი. მე9-10 დრეს წარმოიქმნება
გულმკერე,მუცლისა და ზურგის ედაპირე ერტეული როზეული გამონაყარი, რომელიც ელის
დაჭერით ქრება. ტემპერატურის რემისიული ცვლინება. გართულებები კუთნაწლავის
ტრქატში, სისხლდენები , პერფორაცია,პნევმონია , მიოკარდიტი, მენინგიტი.

მუცლის ტიფოს თავისებურებები

მუცლის ტიფი შეილება მიმდინარეობდეს ტიკურად და ატიპურად. ტიპურის შემთვევაში
არჩევენ შემდეგ ფორმებს : მსუბუქი , საშუალოსიმძიმის და მძიმე. ატიფურ ფორმას
მიეკუთნება აბორტული და წაშლილი ფორმა.

1. მსუბუქი-მსუბუქად მიმდინარეუბს
2. საშუალი და მძიმე- გამოატული ინტოქსიკაცია, აასიატებს რეციდივი
3. აბორტული- 3-8 დღეში ქრება ტემპერატურა
4. წაშლილი ფორმა- აასიათებს აცრილებს

A და B პარატიფი
ეს დაავადება მუცლის ტიპის მსგავსია. მათი დიფერენცია ხდება ლაბორატორიული
კვლევებით.A პარატიფი იწყება სწრაფად ახასიათებს ხახის ჰიპერემია , ტუჩის ჰერპესი,
სურდო, ხველა, უხვი გამონაყარი. B პარატიფიც სწრად მიდის ახასიათებს გასტროენტერული
და კატარული მოვლენები
 დიაგნოსტიკა
დიაგნოი ემყარება ეპიდემიოლოგიურ , კლინიკურ და ლაბორატორიულ
გამოკვლევებს.

მკურნალობა
1. ცსელებისა და ტემპერატურის ნორმალიზაცია
2. დიეტა
3. ეტიოტროპული მკურნალობა ანტიბიოტიკებით - ლევომიცეტინი
4. პათოგენეური მკურნალობა. - დეინტოქსიკაცია, დარღვეული ჰემოდინამიკის
აღდგენა, ჰომეოსტაის და მეტაბოლური პროცესების კორექცია
5. იმუნოთერაპია

დიზენტერია/შიგელოზი
დიზენტერიასას ახასიათებს ორგანიზმის ინტოქსიკაცია და მსხვილი ნაწლავის
დაზიანება.

ეტიოლოგია
3 დიზეტერიის გამომწვევ ბაქტერიებს მიეკუთვნება Shigella და Enterobacteriaceae-ს
ინფექციებიოჯახი.
არსებობს დიზენტერიის 50ზე მეტი სახეობა . ის არის უმოძრაო , ჩხირეის ფორმის
გრამუარყოფითი ფაკულტეტული ანაერობი . ის უძლებს თერმოდამუშავებას. აქვს როგორც
ენდოტოქსინებს და ეგზოტოქსინებს. ეგზოტოქსინებიდან გამოყოფს : ენტეროტოქსოენებს და
ციტოტოქსინებს. გარემოში ისნი ნაკლებ გამძლე არიან.

ინფექციის გადაცემის გზაა ფეკალურ-ორალური. ინფექციის გადაცემა ხდება საკვებით,

წყლით და კონტაქტ-საყოფაცხოვრებლო გზით. გადაცემის ფაქტორია დაბინძურებული
წყალი ან საკვენი ბაქტერიებით. ინფექციის წყაროა ქრონიკული და მწვავე ფორმით
დაავადებული , რეკოვალესცენტები ან ბაქტერიამტარებლები.

პათოგენეზი
1. შეჭრა პირის ღრუდან ,კუჭსა და ნაწლავებში , მაწილი იღუპება ფერმატების
და იმუნოგლობულინის მოქმედებით
2. გამრავლების ფაზა
3. ინტოქსიკაციის ფაზა
4. ბაქტერემია
5. ქსოვილების და ორგანოების დაინფიცირება

დიზენტერიის დროს მორფოლოგიური ცვლილებები გვაქვს მსვილ ნაწლავში

  კატარული ანთება
 ფიბროულ ნეკროული სტადია
 წყლულოვანი
 აღდგენის სტადია

კლინიკა
ინკუბაციის პერიოდი 1-7 დრე , შირად 1-3 დღე. დიენტერია შეილება იყოს ტიპური ,
ატიპური და უსიმპტომო.

1. მწვავე ფორმა- კოლიტური, გასტროკოლიტური და გასტროენტერიტული

სინდრომით
2. ქრონიკული - რეციდივები და გაანგრლივებით ასიათდება
3. ბაქტერიამტარებლობა- რომელიც დაავადების სუბლინიკურ ფორმას წარმოადგენს.

დაავადება იწყება მწვავედ , შემცივნებით, ტემპერატურის მომატებით , მუცლის ტკივილით ,

გულის რევა და ღებინება . დასაწყისსი განავალი თიერია , შემდეგ ლორწოვანი და სისლიანი
და ბოლოს ჩირქოვანი. ენა შელესილია, მშრალი. მუცელი ჩავარდნილი. ომიერი
ლეიკოციტოი, ნეიტროფილების მარცნივ გადარა. მსუბუქის დროს ინტოქსიკაციური
მოვლენები არ იცის.

მწვავეს დროს გვაქვს კოლიტური ფორმისას ვლინდება ინტოქსიკაციური და კოლიტური

4 ინფექციები
სინდრომ.

გართულება
ინფექციურ-ტოქსიკური და დეჰიდრატაციული შოკი. პნევმონია , ოტიტი, სტომატიტი,
მეენტერიული სისარღვების თრომბოი

ქრონიკული დიენტერია
პრემორბიდული ფორმა , თანდართული დაავადებები, ჰემლინთებით და პროტოაებით
ინვაია - არის გაქრონიკულების მიზეზი. ქრონიკული ფორმისთვის დამაასიათებელია
რეციდივები და ნატელი პერიოდები.

ჩივილები : ემოციური ლაბილურობა, დაღლილობა, უილობა , თავის ტკივილი.მუცლის

შებერილობა და დიფუური მოვლენები.

გაანზგრლივებულის დროს არ არის ნათელი პერიოდები.

დიაგნოსტიკა
ლაბორატორიული მეთოდენიდან კოპროლოგიური გამოკვლევა, განავალში
მაკროსკოპულად ლორწოს და სისლში მიკროსკოპულად ლეიკოციტების და
ერითროციტების არსებობა დიენტერიაე მიგვითითებს. დიდი მნიშვნელობა აქვს
 ბაქტეროლოგიურ გამოკვლევას და ინსტრუმენტული გამოკვლევებიდან
რექტორომანოსკოპიას და ფიბროსკოპიას.

მკურნალობა
მკურნალობა მოიცავს ეტიოტროპულ, პათოგენეურ და დიეტურ თერაპიას.

 ეტიოლოგიურის დროს მსუბუქისას იყენებენ ნიტროფურანისპრეპარატებს.

 საშუალოს დროს - ბისეპტოლს
 მიმეს დროს - ლევომიცეტინ-სუქცინატს.

სალმონელოი
სალმონელოი მწვავე ინფექციური დაავადებაა , რომელსაც სალმონელას ჯგუფის ბაქტერიები
იწვევენ. დაავადება საკვები პროდუქტით გადაეცემა, უპირატესად მიდის გასტროენტერიტის
სინდრომით , იშვიათად ტიფისმსგარი და სეპტიკოპიემიური ფორმით.

ეტიოლოგია
გრამუარყოფითი , მორავი ფაკულტატური ანაერობია. მათ ჩირის ფორმა აქვს, გამოყოფენ
ეგოტოქსინებს ასევე ენტროტოქსიებს, რომლების სითისა და ელქტროლიტების სეკრეციას
5 ალიერებენ და ციტოტოქსინები რომლებიც ლორწოვანი გარსის უჯრედებე ინფექციები
ცილის სინთეის
დარღვევას იწვევს.

ინფექციის ირითადი წყაროა ცოველები და ფრინველები. ადამიანის ინფიცირება შირად

ალიმეური გზით დება . შირი მიზეზია საკვები პროდუქტები და აქედან კონტამინირებული
საქონლის და ფრინველის ორცი. აგრეთვ მის რეზერვუარს წარმოადგენს შინაური ფრინველი.
ის ალიმეტური გზის გარდა გადეაცემა აიროოლური გზით და კონტაქტ-საყოფაცოვრებლო.

პათოგენეზი
დაინფიცირება დამოკიდებულია მაინფოცორებელ დოზაზე. პათოლოგიურ-ანატომიურად
აღინიშნება კუჭისა და წვრილი ნაწლანის ლორწოვანის შეშუპება, ჰიპერემია, მცირე ზომის
სასმჩაქცევები, ლიმფური ფოლიკულების ჰიპერპლაია. დაავადების გენერილიზებულ
ფორმის შემთვევაში გადიდებულია ელენთა , ჯორჯლის ლიმფური კვანზები.

კლინიკა
ინუბაციის პერიოდი რამდენიმე საათიდან 2-3 მდღემდე მერყეობს.

 ლოკალური ანუ გასტროენტესტინური ფორმა:

1. გასტრიტი
2. გასტროენტერიტი
3. გასტროენტეროკოლიტი
  გენერალიებური ფორმა
1. ტიფისმაგვარი
2. სეპტიოპიემიური
 ბაქტერიამტარებლობა

გასტრიტული ფორმა იშვიაშია აასიაღებს უმნიშვნელო ინტოქსიკაცია , ტკივილი

ეპიგასტრიუმში , გულისრევა, ღებინება. დიარეა არ აღენიშნება.

სალმონელას ყველაე გავრცელებული ვარიანტია გასტროენტერიტი . დაავადება იწყევა

შემცივნებით , ტემპერატურის მომატებით, ინტოქსიკაციით და კუჭნაწლავის ტრაქტის
დაიანებით, გულისრევა , ღებინევა , ფაღარათი უვი, ქაფიანი, მყრალი სუნის, მომწვანო ან
მუქი ყავისფერით თიერი განავალი, შეილება შეიცავდეს სისლს ან ლორწოს.
დამაასიათებელია მუცლის არეში მჭრელი, დიფუური ასუათის ტკივილი.

გასტროენტერიტული ფორმის დროს ირთვევა ნაწლავის შეწოვის , საჭმლის მომნელების,

მოტორულ- ევაკუატორული ფუნციები და ნორმალური ბიოცენეზი.

 დაავადებას შეიძლება ქონდეს მსუბუქი, საშუალო და მძიმე მიმდინარეობა, რაც

ინტოქსიკაციის ხარხით და დეარეის ინტენსივობაზია დამოკიდებული.
6  ინფექციები
გენერილიზებური ფორმა ხშირად მუცლის ტიფის მსგავსია , ახასიათებს ხანგრძლივი
ცხელება, ბრადიკარდია, როზეული გამონაყარი, ჰეპატოსპენომეგალია, პეიკოპენია,.
 სალმონელას სეპტიკოპიემიური ფორმა ფაქტიურად სალმონელებით გამოწვეული
სეფსისია. გასტროენტერული მოვლენების შემდეგ ვითარდება , ჰექტიური ცხელება,
თავის ფა წვრილი კუნთების ტკივილი, შემცივნება , ოფლიანობამ ტაქიკარდია,
ღვიძლისა და ელენთის გადიდება.
 სალმონელოზის შემდეგ შეიძლება განვითარდეს მწვავე ან ქრონიკული მტარებლობა.

დიაგნოსტიკა
დიაგნოსტიკა ემყარება კლინიკურ ნიშნებს და ლაბორატორიულ კვლევებს. ნიშნებს
როგორიცა ტკივილი ეპიგასტრიუმში ჭიპის ირგვლივ. დიარეა უვი, თიერი ქაფიანი,
ყავისფერი ან მწვანე მყრალი განავალი. უნდა ჩატარდეს სეროლოგიური და
ბაქტეროლოგიური გამოკვლევა.

მკურნალობა
დიეტა, დეინტოქსიკაცია, წყალმარილოვანი ცვლის და ჰემოდინამიკის ნორმალიაცია .
ანტიბაქტერიული მკურნალობა არ გამოიყენება. ლოკალური ფორმის დროს აუცილებელია
კიჭის ამორეცვა.
 ექსიკოის , არასტაბილური ჰემოდინამიკის შეუჩერებელი ღებინების დროს აუცილეელია
ინტრავენული რეჰიდრატაციის ჩატარება პოლიონური სნარებით ჩატარება.კლოიდური
სნარი

საკვების ტოქსიკო ინფექცია

საკვების მიერ ტოქსიკურ ინფექცია იწვევს პირობით-პათოლოგიური ბაქტერიები. მათ
იეკუთვნებათ სტაფილოკოკის ენტეროტოქსიკური შტამები, Clostridium perfringens, Proteus
vulgaris da mirabilis , bacillus cereus და აშ.

სტაფილოკოკის ენტეროტოქსიკური
სფეროსებრი, უმორავო , გრამდედებითი მიკრობები არიან. მტვერში ინარჩუნებენ სისცოცეს
6 თვემდე. მისი იგიერთი შტამი გამოიმუშავეს ტოქსინებს. აქედან მნიშვნელოვანია A და B
ტიპის. A ტიპი თერმოსტაბილურია , ოლო B ტიპი იშლება ტერმული დამუშავების დროს.

ეპიდემიოლოგია
ინფექციის წყაროა ავადმყოფი ან ინფექციამტარებელი ადამიანი და ცოველი. ინფექციის
გადაცემის მექანიმია ფეკალურ ორალური. ვრცელდება ასევე ალიმენტური გით. ინფექციის
წყარო შეილება იყოს მასტიტით დაავადებული ცოველი. ტოქსიკოინფექციიტ
განვითარებისასათვის , აუცილებელია საკვების პროდუქტებიში ენტეროტოქსინების
7 ინფექციები
წარმოქმნა და მათი დაგროვება.

კლინიკა
ინკუბაციის პერიოდი არის 2-4 საათამდე . იწყება მწვავე , ლიერი ტკივილები
ეპიგასტრიუმის არეში, გულისრევა , ღებინება, შემცივნება. აღენიშნება ინტოქსიკაციის
ნიშნები: თავის ტკივილი, თავბრუ, ცივი ოფლი. მწვავე გასტრიტის სიმპტომები, სისლდენა ,
ფაღარათი შეილება არ ალდეს.

დიაგნოსტიკა და მკურნალობა
დიაგნოსტიკა ეფინება ნაღები მასების , კუჭიდან ამონარეცი მასების, საკვების ნარჩებების ან
განავლის გამოკვლევას.

მკურნალობის მეთოდია კუჭის ამორცვა, დეინტოქსიკაცია, რეჰიდრატაციისა და დაკარგული

ელექტროლიტების აღდგენა.

პროტეუსით გამოწვეული საკვების მიერი ტოქსიკოები

გრამუარყოფითი ფაკულტატური ანაერობია , გადარეცემა ადამიანიდან ადამიენე.

კლინიკა
ინკუბაციის პერიოდია 4დან -18 საათამდე. დაავადება იწყება სისუსტით , გულისრევით ,
ღებინებით, მოვლითი , მჭრელი ასიათის მუცლის ტკივილით, ტემპ მომატებით და
 ფაღარათით 3-5 ჯერ დღეში, მკვეთრად გამოატული ექსიკოი, თავის ტკივილი, თავბრუ,
შემცივნება, ოგჯერ გონების დაკარგვა , ჯრუნჩვები და კოლაფსი.

დიაგნოსტიკა და მკურნალობა
ანამნეი, ლაბორატორიული გამოკვლევები და ბაქტიოლოგიური კვლევები, სისლიის და
საკვების ნარჩენების გამოკვლევა.

მკურნალობის მეთოდია კუჭის ამორცვა, დეინტოქსიკაცია, რეჰიდრატაციისა და დაკარგული

ელექტროლიტების აღდგენა.

Clostridium perfringens
უმორავო , ანარეობული მიკროორგანიმია, არის გრამდადებიტი ბაქტერია. გამოყოფს
ეგოტოკსინებს და არის თერმოლაბილური.

კლინიკა
ინკუბაცია 6 დან 24 საათამდე. ნდაავადება იწყება სისუსტით , შემცივნებით , მუცლის
ტკივილით და ფაღარათით , ფაღარათი მისი მუდმივი სიმპტომია . განავალშუ არის ლორწო,
სისლიც . მძიმე შემთვევაში არის უმწვავესი გასტროენტერიტი, განავალი ბრინჯისფერი
ნაშირის მაგვარია. გამოატულია ინტოქსიკაციის მოვლენები.

მკურნალობა
8 კორტიკოსტეროიდეით და ფართოსპექტრის ანტიბიოტიკები ინფექციები

Bac. Cereus
სპოროვანი ბაქტერიების ჯგუფი მსვილი, მორავი გრამდებითი ჩირია.

კლინიკა
ინკუბაცია 4დაბ - 16 საათამდე , მწვავე გასტროენტერიტის ფორმა , დეფეკაცია შირი 10-
12ჯერ დღეში , განავალი წყლიანი ოგჯერ ლორწოს შემცველი.

ქოლერა
ქოლერა ნაწლავთამწვავე ინფექციაა, რომელსაც ქოლერის ვიბრიონუ იწვევს , აასიათებს
მასიური დეჰიდრატაცია და დემინერილიაცია, რაც ნაწლავთა ფერმენტული სისტემის
დაიანებით გამოწვეული დიარეისა და ღებინების შედეგია.

ეტიოლიგია
გრამუარყოფითი ბაქტერია , არის თერმოსტაბილური გამოყოფს ენდოტოქსინებს. ქოლერა
ანთროპონოზური ინფექციაა. ინფექციის წყაროა ავადმყოფი ადამიანი, რეკონბალესცენტი ან
ვიბრიონმტარებელი. ავადმყოფი ძალიან საშიშია დაავადების პირველ პერიოდში რაგან მისი
 ნაღებინები და ფეკალური მასები ფაქტიურად ქოლერის ვიბრიონის სუფთა კულტურაა.
დაავადება გადაეცემა ფეკალურ ორალური გზით, წყლით , საკვებით .

პათოგენეი
 ქოლერის ვიბრიონი შეიჭრება პირის გით, გარკვეული რაოდენობის ვიბრიონები
იღუპება კუჭის მჟავე გარემოში
 კარგად მრავდებიან ნაწლავის ინტესტინუმში , ტუტოვან არეში და გამოყოფენ
ეგოტოქსინებს - ქოლეროგენების გამოყოფა.
 ამ დროს დება მინერალების , ელექტროლიტების ფა წყლის დაკარგვა. დაკარგული
წყლის უმეტესი ნაწილი უჯრეშორისი სითეა. ვითარდება მწვავე იოტონური
დეჰიდრატაცია, რაც იწვევს ჰიპოვოლემისა და დემინერილიაციას. მცირდება
ცირკულარებადი სისლის მოცულობა , რასაც მოსდევს ჰემოდინამიკისა და
მეტაბოლიმის მოშლა, არტერიული წნევის დაქვეითება.
 მეტაბოლური აციდოის გამო პაციენტ უვითარდება ქოშინი, რასაც დევს ჰიპოკაპნია
და სუნთქვის ალკალოის განვითარება, ჰემოგლობინი კარგავს ჟანბადის მიერთების
და გაცემის უნარს.
 სისტემური წნევის მკეთრი დაცემა , თირკმელში დეაბ შარდის წარმოქმნის შეწყვეტა.
 ქოლერის პათოგენეში სითის დაკარგვის გარდა დიდი მნიშვნელობა აქვს
ელექტროლიტები , კალიუმის დაკარგვას , რაც იწვევს მიოკარდიუმის , თირკმლის
9 მილაკის ფუნქციის მოშლას, ნაწლავის პარეს. ინფექციები
 ის იწვევს: დეჰიდრატაციას, დემინერალიაციას, აციდოს და ჰოპოქსიაის.
 ქოლერის დროს დეჰიდრატაციის 4 არისს განსაღვრავენ.

კლინიკა
ინკუბაციის პერიოდი რამდენიმე საათიდან - 6 დღემდე. განარჩევენ : მსუბუქი, საშუალო და
მიმე ასითის ქოლერა.

დაავადება შირად იწყება მწვავედ , უეცარი ფაღარათით , რომელიც ყოველი მომდევნო

დეფეკაციის მერე თელდება. დეფეკაცია უმტკინვეულოა , ჭინთვების გარეშე . აქ აქვს
მუცლის ტკივილი , მაგრამ შეილება ქონდეს დიკომფორტის შეგრნება ჭიპის ირგვლივ
ყურყური. ყოველი დეფეკაცის შემდეგ ადამიანი სუსტდება, დასწყისში განავალს
დამაასიათებელი ფერი და სუნი აქვს,დაალობით 3 საათის შემდეგ დება შემღვრეული წყლის
ფერი და ბრინჯის ნაარშს ემსგავსება, ამ მოყვითალო-მოყავისფრო. პირველ დღეებში
აღენიშნება ტაქიკარდია, წტურვილი, ენის სიმშრალე, მუცლის ჩავარდნა.

დაავადებსი პროგრესირების შემთვევაშუ დეფეკაცია მატულობს. შემდეგ ფაერტვის

ღებინება, იგი სრულიად მოულოდნელად იწყება. ალავს ლიერი წყურვილის შეგრნება.
სლოკინი, ციანოი, მის დაკარგვა, მომატებული ჰემატოკრიტი. კანის და ლორწოვანი გარსებსი
გამშრობა. კანის ტურგორი ქვეითდება. ელის მტევნები დაკოჟრილი - მრეცავის ელები. საის
 ნაკთების წაწვეტება, თვაედი ჩავარდნილი ირგვლივ ციანოური მუქი ფერი - შავი სათვალის
სიმპტომი

დიაგნოსტიკა
დიაგნოი ემყარება ეპიდემიოლოგიურ , კლინიკურ და ლაბორატორიულ გამოკვლევებს.

მკურნალობა
დეჰიდრატაციის საწინააღმდეგო საშუალებები, გადამ საჭიროა განისაგანისაღვროს რომელი
არისია, 1 არისის დროს არ არის საჭირო ანტი დეჰიდრატაციული საშუ.ალებების
გამოყენება.ღებინების შეწყვეტის შემდეგ იწყება ეტიოტროპული მკურნალობა-
ტეტრაციკლინი

ბოტულიმი
მიმე ტოქსიკურ-ინფექციური დაავადება , აასიათებს ორგანიმის ინტოქსიკაცია და ნერვული
სისტემის დაიანება რომელიც უმეტესად ოფთალმოპლეგიური და ბულბოლური სინდრომით
გამოვლინდება.

ეპიდემიოლოგია
10 საკვებ პროდუქტში ბოტულიმის გამრავლება და ეგოტოქსინის გამოტოფაინფექციები
დება მოლოდ
უჟაგბადო პირობებში. მისი გავრცელების მიეია კონსერვები.

პათოგენეი
ადამიანი განსაკუტრებით მგრძნობიარეა A B E სეროვატების ტოქსინების მომართ.
ორგანიმში შეტრის შემდეგ ისინი წ=ნაწლავლის კედლის გავლით ვდებიან სისლში და
მიემართებიან ურგის ტვილის მოტონირონებში და აგრეთვე მოგრძოტვინში სადაც აიანებენ
და იწვევენ ბულბური და პარალიურ სინდრომს. აასიათებს ჰიპერემია ფილტვებში,
თირკმელში, ღვიძლში და ელენთაში მრავლობითი სისლჩაქცევები

კლინიკა
ინკუბაციის პერიოდი რამდენიმე საათი 4-36

დაავადებას აასიათებს სამი სინდრომო:

 გასტოინტესტინური
 ოგადინტოქსიკაციურო
 პარალიური

დასაწყისშივე გამოვლინდება ინტოქსიკაციის ნიშნები: თავბრუ. , ძლიერი მოდუნება,

კუნთების სისუსტე და ძალის დაქვეითების გამო ავადმყოფს უჭირს საგნების
 დასაწყისშივე გამოვლინდება ინტოქსიკაციის ნიშნები: თავბრუ. , ძლიერი მოდუნება,
კუნთების სისუსტე და ძალის დაქვეითების გამო ავადმყოფს უჭირს საგნების და
მთავისდაჭერა, მუცლის შებერილობა , პირის სიმშრალე, ბოყინი , ძლიერი წყურვილი და
ყაბზობა .ოფთალმოპლეგიური სიმპტომები: ბუნდოვანი და გაორებული მხედველობა,
საგნების გაორება , ნიტაგმი. მეტყველების დარღვევა.დიურეზი შემცირებულია, სუნთქვის
მწვავე უკმარისობა.

დიაგნოსტიკა და მკურნალობა
დიაგნოი ემყარება ეპიდემიოლოგიურ , კლინიკურ და ლაბორატორიულ გამოკვლევებს.

მკურნალობა იწყევა პირველივე სიმპტომებიდან

1. დეზინტოქსიკაცია- კრისტალების და კოლოიდების ფორსირებული დიერეზის ფონი

2. ფილტვის მწვავე უკმარისობის და ყლაპვის დამბლის შემთხვევაში ავადმყოფს უნდა
ჩაუტარდეს ხელოვნური ვენტილაცია
3. ბოტულიზმის კომპლექსურ მკურნალობა და სიმპტომური თერაპია

ნაწლავის იერსთენია
 აასიათებს კუჭნაწლავის ტრაქტის დაიანებას და სვადასვა ორგანიმის დაიანება
11
 ვრცელდება მრღნელების მეშვეობით
ინფექციები
 გადაცემის გაა ალინეტური
 ირთადათ ემართებათ ბავშბებს 10წლამდე

პათოგენეი
 პირის ღრუდან ის გადადის კუჭში და მისი გავლით თეოს ნაწლავის ლორწოვანსა და
მის ლიმფურ აპარატში, სადაც ვითარდება ანთებითი პროცესები
 აასიათებს კატარული და ჩირქოვანი აპენდიციტი, სისლდენები, ბაქტერემია და
სვადასვა ორგანოს დაიანება , პირველ რიგში ღვილის და ელენთის. ვითარდება
ართრიტები, მიოიტები, ოტოტი, ნეფრიტი, ურეთრიტი, ქოლეცისტიტი, ალერგიული
რეაქციები.

კლინიკა
ინკუბაციის პერიოდი 1-2 დღიდან 15 დღემდე. უფრო შორად იანდება კუჭნაწლავის ტრაქტი-
გასტრიტის, გასტროენტერიტის , გასტროენტეროკოლიტის საით, აასიათევს შემცივნება,
თავის ტკივილი, ტემოერატურა, სასრების ტკივილი, მუცლის ტკივილი, ღებინება , განავალი
თიერია. სეულე და კიდურებე აღინიშნება წვრილწინწკლოვანი გამონაყარი, რომელიც
რამდენიმე დღეში ქრება, ართრალგია, ურეტრიტი და ცისტიტი, ჟოლესებრი ენა , ჩართულია
 აგრეთვე ღვილი , კვანოვანი ერითემა, მიოკარდიტი დიარეა, მაკულურ-პაპულური და
ურტიკარიული გამონაყარი.

1) გასტროენტეროკოლიტური ფორმის გარდა არჩევენ:

 აპენდიკულური ფორმა- ტემპერატური მომატება , გულისრევა, ღებინება,
მუცლის ტკივილი, რომელიც ლოკალიებულია ილიოცეკალურ არეში. მუცლის
ფარის გაღიიანება ნიშნები შეიძლება გამოვლინდეს მოგვიანებით.
 ართიტული ფორმა- ცელება, კუნთებისა და სასრების ტკივილი.
პოლიართრიტი, ძიანდება როგორც დიდი სასრები ასევე წვრილი, კანი
ჰიპერემიულია , მოძრაობა შეძღუდულია, თან ერთვის კონიუქტივიტი,
კვანძოვანი ერითემა, მიოკარდიტი, ჰეპატიტი, ორეთრიტი
 სეფსისური ფორმა- მოუცებში და ბავშვებში. მშვავედ იწყება მაღალი ტემპ,
თავის ტკივილით , გულის რევით. შემცივნება და ოფლიანობა . აღინიშნება
როეული , მაკულოპაპულარული და ჰემორაგიული გამონაყარი.
გამოვლინდება სიყვითლე.
 წაშლილი ფორმა- ეპიდემიოლოგიური და ლაბ. ანალიზი
 სუბკლინიკური ფორმა - არ არის გამოხატული კლინიკა
2) ის შეიძლება იყოს მსუბუქი ან საშუალო სომძინის. აგრეთვე განარჩევენ მწვავე,
12 ქვემწვავე და ქრონიკულს 3-6 თვე ინფექციები

დიაგნოსტიკა და მკურნალობა
 ბაქტეროლოგიურ და სეროლოგიური გამოკვლევა .
 მკურნალობა დამოკიდებულია სიმძიმეზე და კლინიკურ ფორმაზე
 ანტიბიოტიკების გამოყებენა

ლისტერიოი
ოონოური დაავადება, რომელსაც აასიათებს კლინიკური პოლიმორფიმი, მიმდინარეობს
უმეტესად ლიმფური კვანძების, ნერვული სისტემის დაზიანებით და სეპტიცემიით

ეტიოლოგია
 გამომწვევია ლისტერიების გვარი და კორინებაქტერიის ოჯაი. მიეკუტვნება
გრამდადებითი ჩირცი.
 ფართოდაა გავრცელებული ბუნებაში, ნიადაგი , ცოველები და მღრნელები
 ინფექციის გადაცემის გაა ფეკალურ ორალური აგრეთვე შეილება გადაეცეს :
1) ალიმეტური
2) აეროგენური
 3) კონტაქტური
4) სქესობრივი
5) ვერტიკალურად

კლინიკა
 ინკუბაციის პერიოდი 3-70 დღე. არჩევენ : მწვავე, ქვემწვავე, ქრონიკულ , აბორტულ
და სუბკლინიკურ ფორმას.
 ორგამოთა დაიანების მიედვით არჩევენ ვისცერალურ, ნერვულ, სეფსიურ-
გრანულამატოურ და შერეულ ფორმას.
 სირად გვდება მსწვავე , ვისცერალური ფორმა- აასიტებს ცდელება, ინტოქსიკაცია,
ღვიძლისა და ელენთის დაიანება, კანე ვლინდება გამონაყარი , ლაქოვანი ტიპის.
 ბობონური ფორმის დროს ანგინის სურათი, ნუშურე ჩნდება ნადები ან წყლულები,
ენდოკარდიტი
 ნერვულ სისტემურილისტერიოი ვლინდება - მენინგიტით, მენინგოენცეფალიტით,
ენცეფალიტით, ტვინის აბცესით
 ქრონიკულის დროს რემისიები და გამწვავებები

დიაგნოსტიკა და მკურნალობა
1) ბაქტარიოლოგიური და სეროლოგიური გამოკვლევა
13
მკურნალობიდან ინფექციები

2) ეტიოტროპლი- ტეტრაციკლინი
3) პათოგენეური თერაპია

ბრუცელოი

ბრუცელოუ ოონოური დაავადებაა, რომელსაც აასიათებსტალღისებური ცელება,

ტეტიკულურ-ენდოთელიარული, გულ-სისარღვთა, საყრდენმამორავებელი, ნერვული
სისტემის დაიანება.

ეპიდემიოლოგია
ინდექციის წყარო წვრი და მსვისფეა საქონელი.ინფექცია გადადის ალიმენტური ,
კონტაქტური და ასპირაციული გით. ადამიანი ავადდება თერმულად დაუმუშავებელი
ორცით და რით. ის არის პროფესიული დაავადება. გადაცელის გა შეილება ყოს
ტრასმიორული ან ტრანსპლანტაციური
 პათოგენეი
გამოყოფენ 6 ფაას:

1) გამომწვევის მოვედრა ორგანიმში

2) ლიმფოგენური გავრცელება
3) ჰემატგენური გავრცელება
4) ინფექციური კერების წარმოშობა
5) ინფექციის განმეორებითი გენერილიაცია
6) გამოსავალი

კლინიკა
ბრუცელოს აასიათებს მრავლობითი კლინიკური სურათი

1) ლატენტური ბრუცელოი-
 პირბელადი ლატენტური
 მეორადი ლატენტური
2) მწვავე და ქვემწვავე მიმდინარეობის-
 სეფსისური ადგილობრვი დაიანების გარეშე
 მოტორული სისტემის დაიანებით
 ნერვული სისტემის დაიანებიტ
14
 ვისცერული ორგამოების დაიანებით ინფექციები
 შერეული ფორმით
3) რეციდიული ბრუცელოი
4) რეიდუალური ბრუცელოი

დაავადებას ანგრლივობის მიედვით არჩევენ

 მწვავე, ქვემწვავე, ქრონიკული, რეიდუალური

 მსუბუქი , საშუალო სიმიმის და მიმე

პირველადი ბრუცელოი
მწვავე ფორმის დროსინკუბაციის პერიოდი 3 კვირა. დაავადევას აასიათებს ტალღისებრი
მიმდინარეობა , გამწვავება და რემისიები . ოგერ გამოატულია პოდრომული ნიშნები :
სისუსტე , უმადობა, უალისობა და ცუბფებრილიტეტი

დაავადება იწყაბა სამი ირითადი ნიშნით : ოფლიანობა, ცელება და შემცივნება. ავადმყოფი

უჩივის ტკივილს სასრებში,კუნთებში ტემპ. საე და კისრეი შეწითლებული აქვს.
დამაასიათებელია ჭარბი ოფლიანობა - ოფლში ცურვა, ნაოფლარი გამონაყარი, შეილება იყოს
ერითემული გამონაყარი, გამონაყარი გვვდება ქვემოკიდურებე, დუნდულე, მუცელე.
ლიმფოპთა , ლიფური კვანების გადიდება.
 ასპირაციულიინფექციის დროს ვითარდება ფარინგიტი მშრალი ბროქიტი. არეთვე გვვდება
ნერვული სისტემის დიანება , როგორიცა , ემოციური ლაბილურიბა, თავბრუ, თავის
ტკივილი, აგნება, ეიფორია.

რეციდივული ბრუცელოი
აასითებს ფიიკურ ემოციური ლაბილურიბა, ვლის ტვინის და რეტიკულურ-ენდოთელური
სისტემის უჯრედებში დიდანს არსებობა.

რეიდუალური ბრუცელოი
ნერვულ-ფსიქოლოგიური მოშლა, სასრების ტკივილი,ოფლიანობა

ლატენტური
არ არის გამოატული სიმპტომები

ქრონიკული ბრუცელოი
აასიათებს რემისიები, ქვემწვავე მწვავე სტადიის მერე არ აქვს ტემპ მომატება და უბრუნდება
აქტიურცოვრებას, შეიძ₾ება ქონდეს სისუსტე ადინამი, მიოპათია , ართრიტი

დიაგნოსტიკა და მკურნალობა
 დიაგნოსტიკისთვის გამოიყენება ბაქტეროლოგიური, სეროლოროგიური,
ალერგიული და ბიოლოგიური მეთოდები
15  ინფექციები
მკურნალობა დება ანტიბიოტიკებით, კორტიკოსსტეროიდებით , სედაციური და
მატონიიბელი საშუალებები ნერვული სისტემის თვის, ფიიოთერაპია

ჯილეი
 ეტიოლოგია

16 ინფექციები
 პათოგენეი

17 ინფექციები

კლინიკა
 კანის მიერი

18 ინფექციები
 სეპტიკური ფორმა

19 ინფექციები
 დიაგნოსტიკა

მკურნალობა

20 ინფექციები
 ლეპტოსპიროი

ეპიდემიოლოგია

21 ინფექციები
 პათოგენეი

22 ინფექციები
23 ინფექციები
 კლინიკა

24 ინფექციები
25 ინფექციები
26 ინფექციები
27 ინფექციები
28 ინფექციები
 დიაგნოსტიკა

მკურნალობა
1) დიეტა
2) ეტიოპათოგენეური
3) სიმპტომური
4) დეტოქსიაკაცია, პათოგენეური მკურნალობა

29 ინფექციები
ქუნთრუშა
 ეტიოლოგია

30 ინფექციები
 პათოგენეი

31 ინფექციები
 კლინიკა

32 ინფექციები
33 ინფექციები
34 ინფექციები
 დიაგნოსტიკა და მკურნალობა

35 ინფექციები

მენინგიტი
 ეტიოლოგია

36 ინფექციები
37 ინფექციები
 პათოგენეი

38 ინფექციები
39 ინფექციები
40 ინფექციები
 კლინიკა

ნაოფარინგიტი

41 ინფექციები
 მენინგოკოქსემოია

42 ინფექციები
 მძიმე მენინგოკოქსემია

43 ინფექციები
 ელვისებური

44 ინფექციები
 არისები

45 ინფექციები
 მენინგიტი

46 ინფექციები
47 ინფექციები
48 ინფექციები
49 ინფექციები
 მენინგოენცეფალიტი

50 ინფექციები
შერეული ფორმა
 გართულება

51 ინფექციები
 დიანოსტიკა და მკურნალობა

52 ინფექციები
53 ინფექციები
54 ინფექციები
 დიფტერია

ეტიოლოგია

55 ინფექციები
 პათოგენეი

56 ინფექციები
 კლინიკა

აის დიფტერია

ლოკალურ აპკოვანი ფორმა

57 ინფექციები
 აის კუნულოვანი

აის გავრცელებული დიფტერია

ტოქსიური დიფტერია

58 ინფექციები
 ჰიპწერტოქსიური დიფტერია

59 ინფექციები
 ცვირის თვალის დიფტერია

60 ინფექციები
 გართულება

61 ინფექციები
 დიაგნოსტიკა და მკურნალობა

62 ინფექციები
63 ინფექციები
64 ინფექციები

წითელი ქარი
 ეტიოლოგია

65 ინფექციები
 პათოგებეი

66 ინფექციები
 კლინიკა

67 ინფექციები
68 ინფექციები
 დიანოსტიკა და მკურნალობა

69 ინფექციები

ტეტანუსი
 ეტიოლოგია

პათოგენეი

70 ინფექციები
 კლინიკა

71 ინფექციები
72 ინფექციები
73 ინფექციები
74 ინფექციები
 დიაგნოსტიკა და მკურნალობა

75 ინფექციები
 ქლამიდიოი

76 ინფექციები

ორნითოი
 ეტიოლოგია

77 პათოგენეი ინფექციები
 კლინიკა

78 ინფექციები
79 ინფექციები
 დიაგნოსტიკა და მკურნალობა

80 ინფექციები

მიკოპლამური ინფექციები
 ეტიოლოგია

პათოგენეი

81 ინფექციები
 კლინიკა

82 ინფექციები
83 ინფექციები
84 ინფექციები
 დიაგნოსტიკა და მკურნალობა

მალარია
85 ინფექციები
 ეტიოლოგია

86 ინფექციები
 პათოგენეი

87 ინფექციები
 კლინიკა

88 ინფექციები
 სამდღიანი მალარია

89 ინფექციები
90 ინფექციები
91 ინფექციები
92 ინფექციები
 დიაგნოსტიკა და მკურნალობა

93 ინფექციები

ლეიშმანიოი
 კანის ეიშმანიოი

ეპიდემიოლოგია

პათოგენეი

94 ინფექციები
 კლინიკა

95 ინფექციები
 ზოონოზური კანის ლეიშმანიოზი

96 ინფექციები
 დიაგნოსტიკა

ვისცერული ლეისმანიოზი

97 ინფექციები
 ხმელთაშია ზღვის

კლინიკა

98 ინფექციები
99 ინფექციები
 ინდოეთის ვისცერული ლეიშმანიოზი

100 ინფექციები
101 ინფექციები

ტოქსოპლაზმოზი
 ეტიოლოგია

102 ინფექციები
 პათოგენეი

103 ინფექციები
 კლინიკა

104 ინფექციები
105 ინფექციები
106 ინფექციები
 დიაგნოსტიკა და მკურნალობა

107 ინფექციები

ამებიოი
 ეტიოლოგია

108 ინფექციები
109 ინფექციები
110 ინფექციები
 კლინიკა

111 ინფექციები
112 ინფექციები
113 ინფექციები
 დიაგნოსტიკა და მკურნალობა

114 ინფექციები
 ჰელმინთოზი

115 ინფექციები
116 ინფექციები
 ასკარიდოი

117 ინფექციები
 ტრიქოცეფალოი

118 ინფექციები
 ანკილოსტომიდოი

119 ინფექციები
120 ინფექციები
121 ინფექციები
 სტონგილოიდოი

122 ინფექციები
 ენტერობიოზი

123 ინფექციები
 ტრიქინელოზი

124 ინფექციები
 ფილარიატოზი

125 ინფექციები