You are on page 1of 13

FILIPINO-10

Unang Markahan – Modyul 2


Mga Akdang Pampanitikan ng
Mediterranean
(PARABULA)

Kagawaran ng Edukasyon ● Republika ng Pilipinas

1
Aralin
Parabula at Mga Elemento Nito
1
 Pangkalahatang Ideya

Ang Aralin1 ng modyul 2 ay tungkol sa Parabula at Elemento ng Parabula at


ito ay ginawa at isinulat para sa inyo. Sa pamamagitan nito tutulungan kayong mas
lalo pang mabibigyan ng mas malalim na kahulugan at maintindihan ang nais
ipabatid ng isang parabula.
Sa mga araling mababasa at masusuri mo, makikita ang nais maipabatid ng
akda sa mga mambabasa. Maiuugnay mo ang mga tiyak na karanasan sa akda sa
pansariling karanasan at sa karanasan ng iba na nabatid at nasaksihan.
Mapatutunayan mo rin na sa pamamagitan ng akda ang kahirapan at pagsisikap ay
ang dahilan na makapagpapaunlad sa tao
 Layunin
Sa pagtatapos ng araling ito, ang mag-aaral ay inaasahang:

1. nasusuri ang tiyak na bahagi ng napakinggang parabula na naglalahad ng


katotohanan, kabutihan at kagandahang-asal (F10PN-Ib-c-63); at
2. nasusuri ang nilalaman, elemento at kakanyahan ng binasang akda gamit ang
mga ibinigay na tanong.( F10PB-Ib-c-63)
 Dating Kaalaman
Marami sa atin ang naimpluwensyahan na ng mga kultura at panitikang galing
sa ibang bansa. Isa na rito ang parabula na nagbigay gabay sa atin upang
magkaroon tayo ng magandang-asal. Dahil dito nag-iba ng paniniwala ang mga tao,
mula sa kulturang pagbibigay alay sa mga anito para dinggin ang panalangin
hanggang sa dumating ang mga dayuhan gaya ng mga Kastila na ipinakilala ang
Diyos.
Dahil dito nagsimula na ang paniniwala ng Plipino sa Diyos, at ngayon
marami na silang pinakilalang uri ng panitikan. Isa na rito ang parabula na
nagpapakita ng kagandahang asal at mga aral na makatutulong sa atin para
magkaroon ng matiwasay na pamumuhay.
 Paglalahad

Ang Parabula ay sinasabing natagpuan sa kauna-unahang mga taon sa


mundo at nabuhay sa mayamang wika ng mga taga-Silangan. Ang salitang ito ay
buhat sa salitang Griyego na parabole na nangangahulugang pagtatabihin ang
dalawang bagay upang pagtularin.
Isa itong maikling salaysay na maaaring nasa anyong patula o prosa na
malimit nangangaral o nagpapayo hinggil sa isang pangyayari na kadalasang
isinasalarawan ang isang moral o relihiyosong aral. Taliwas sa pabula, ang pabula
ay walang inilalahok na tauhang hayop, halaman, bagay, at puwera sa kalikasan na
pawang kumikilos at nagsasalita gaya ng tao. Ang katangian nito ay pagiging isang
kuwentong naglalahad o nagpapakita ng kung paanong katulad ang isang bagay sa
iba pang bagay. Karamihan sa mga talinghagang nasa Bibliya ay mga kuwentong
sinabi ni Hesus, na nagtuturo ng kung ano ang katangian ng Kaharian ng Diyos.

1
Ang parabula ay realistiko ang banghay at ang mga tauhan ay tao. Ang mga
parabula ay may tonong mapagmungkahi at maaaring may sangkap ng misteryo.
Mula sa Elements of Literature nina Holt et. al. 2008. Texas, USA
Halimbawa ng mga Parabula:
 Ang Alibughang Anak
 Ang Mabuting Samaritano
 Parabula ng Nawawalang Tupa
 Pinatigil ni Jesus ang Bagyo sa Lawa
 Pinagaling ni Jesus ang Sampung Ketongin
 Ang Talinghaga Tungkol sa Pariseo at Publikano

Apat na Elemento o Bahagi ng Kuwentong Parabula:

1. Tauhan. Sila ang gumaganap o ang mga gumaganap sa isang kuwento na


hinango sa Banal na Bibliya na maaaring makapagbigay ng magandang aral sa
mambabasa.
2.Tagpuan. Ito ang pinangyarihan ng isang kuwento. Maaaring ito ay tumutukoy sa
lugar na pinagdausan ng kuwento, oras at panahon. Ang tagpuan ay puwedeng
maging marami depende sa estorya. Sa parabula madalas hindi agad nasasabi
ang tagpuan ng kuwento o may mga pagkakataong hindi na ito nababangit sa
parabula.
3. Banghay. Ito ang paglalahad ng pagka sunod-sunod ng pangyayaring naganap
sa Kuwento
4. Aral o magandang kaisipan. Ito ang matututunan ng isang tao matapos mabasa
ang isang kuwento. Marami ang gustong iparating ng parabula sa atin kaya dapat
natin itong isabuhay lalo pa at ito ay nakasulat sa banal na bibliya
Ano ang Parabula?
 Ito ay isang kuwento ngunit gumagamit ito ng pagtutulad at metapora upang
 mabigyang diin ang kahulugan. Ang mga halimbawa ng mga parabula ay ang
mga kuwento na hinango sa banal na bibliya.
 Ang mga detalye tungkol sa mga tauhan ay nagbibigay ng malalim na
kahulugan at binibigyang-diin ang aral sa kuwento.

 Pagbuo ng Konsepto
Ngayong alam mo na ang parabula at may natuklasan ka nang bagong
kaalaman ukol dito, ikaw ay handa na para sa ating talakayan.
Ang parabula ay isang salaysay na hinango sa Bibliya/Banal na Kasulatan.
Naglalaman ito ng magandang aral.
Katulad ng ibang akdang pampanitikan ang parabula ay binubuo ng elemento
katulad ng tauhan, tagpuan, banghay at aral o magandang kaisipan. Kinakailangan
ito upang masundan mo ang mga pangyayari sa parabula. Marami kang
makukuhang parabula sa Bibliya tulad ng mga Ang Alibughang Anak, Parabula ng
Sampung Dalaga, Ang Mabuting Samaritano, Parabula ng Nawawalang Tupa,
Pinatigil ni Jesus ang Bagyo sa Lawa at iba pa.
Sa parabula nangangailangan ng isang tauhan sapagkat ang isang kuwento
ay walang kabuluhan kung wala itong tauhan. Sila ang nagbibigay buhay sa
kuwento. Sila ang gumaganap sa estorya. Hindi mabubuo ang kuwento kung
walang tauhan at ito ang naglalahad ng emosyon.Ang parabula ay
nangangailangan din ng tagpuan kung saan dito nangyayari ang kuwento. Ang isang
kuwento ay puwede ring may higit sa isang pinangyarihan o tagpuan.

2
Kinakailangan din sa isang kuwento ang banghay, ito ang pagkakasunod-
sunod ng pangyayari. Wala kang makikita na kuwento na hindi nagkakasunod-
sunod ang pangyayari. Sa banghay kailangang may simula kung saan dito
magsisimula ang kuwento. Kailangan din ng gitna kung saan dito inilalahad ang
lahat ng pangyayari at paliwanag kung ano ang nangyari sa kuwento. Siyempre
kung may simula, gitna, nangangailangan din ito ng wakas. Hindi maaaring walang
wakas ang kuwento dahil dito mo makikita ang katapusan.

Sa iyong binasa, ang parabula ay isang kuwento na may aral o kagandahang


asal na makukuha. Maraming kagandahang asal at aral ang makukuha natin sa
kuwento kung saan puwede mong magamit sa pang-araw-araw mong pamumuhay.
Kaya bilang mga kabataan sa henerasyon ngayon , sana ay magamit at maisapuso
ninyo ang mga parabulang nabasa na. Ito ay makatutulong sa inyo bilang gabay nsa
pang araw-araw na pamumuhay at sa pagdedesisyon sa sarili. Ang salita ng Diyos
ay hindi para lang kung kanino, kundi para rin ito sa lahat. Nawa‟y gawin ninyo
itong gabay para sa inyong kinabukasan.
Mga Gawain
Gawain 1: Patunayan Mo! Panuto: Punan ng tamang salita ang patlang. Isulat ang
tamang sagot sa sagutang papel.

1. Ang gumaganap o ang mga gumaganap sa isang kuwento na hinango sa


Banal na Bibliya na maaaring makapagbigay ng magandang aral sa mga
Mambabasa ay ________.
2. Ang matututunan ng isang tao matapos mabasa ang isang kwento ay ________.
3. Maikling salaysay na nagtuturo ng kinikilalang pamantayang moral na
karaniwang batayan ng mga kuwento ay nasa Banal na Kasulatan ay ________.
4 – 5. Ang salitang ito ay buhat sa salitang Griyego na parabole na
nangangahulugang 4.____________ ang dalawang bagay upang 5._____________.

 PANAPOS NA PAGTATAYA
Panuto: Piliin at isulat sa sagutang papel ang titik ng tamang sagot.
1. Akdang pampanitikan na nagsasalaysay at nagtuturo ng kinikilalang
pamantayang moral na karaniwang batayan ng mga kuwento ay nasa Bibliya.
A. maikling kuwento B. parabula C. sanaysay D. tula
2. Sila ang gumaganap o ang mga gumaganap sa isang kuwento na hinango sa
banal na Bibliya na maaaring makapagbigay ng magandang aral.
A. aral B. banghay C. tagpuan D. tauhan
3. Ito ang paglalahad ng pagkakasunod-sunod ng pangyayaring naganap
sa kuwento.
A. aral B. banghay C. tagpuan D. tauhan
4. Ito ang pinangyarihan ng isang kuwento. Maaring ito ay tumutukoy sa
lugar na pinagdausan ng kuwento, oras at panahon.
A. aral B. banghay C. tagpuan D. tauhan
5. Ito ang matututunan ng isang tao matapos mabasa ang isang kuwento.
A. aral B. banghay C. tagpuan D. tauhan
6. Ito‟y mga halimbawa ng parabula maliban sa isa.
A. Ang Alibughang Anak C. Ang Matalinong Haring si Solomon
B. Ang Mabuting Samaritano D. Ang pagong at ang kuneho

3
7. Ang banghay at ang mga tauhan ay tao.
A. feminism B. moralistiko C. realistiko D. romantiko
8. Ang parabula ay isang maikling salaysay na maaaring nasa anyong__________ o
prosa
A. pakanta B. patula C. realistiko D. sanaysay
9. Ang mga parabula ay ang mga kuwento na hinango sa ___________.
A. Bibliya B. komiks C. magazine D. pahayagan
10. Kuwentong parabula tungkol sa isang taong matulungin kahit hindi niya ito
kaano-ano.
A. Ang Alibughang Anak C. Ang Matalinong Haring si Solomon
B. Ang Mabuting Samaritano D. Parabula ng Nawawalang Tupa

Aralin
Panitikan: Ang Tusong Katiwala
2
 Pangkalahatang Ideya

Ang modyul na ito ay ginawa at isinulat para sa iyo. Sa pamamagitan nito


tutulungan kayo na mas lalo pang mabigyan ng malalim na kahulugan at
maintindihan ang nais ipabatid ng parabula.
Sinasaklaw ng araling ito ang paghihinuha sa nilalaman, elemento at
kakayahan ng akdang binasa na kahit anong uri ng sitwasyon na kinakaharap natin
ay madali mo itong magamit bilang mag-aaral . Ang mga salitang ginamit ay madali
lang maintindihan ng mga mag-aaral. Ang mga leksyon ay inayos alinsunod sa
tamang pagkakasunod-sunod ng kurso. Subalit ang pagkakasunod-sunod nito ayon
sa inyong nabasa ay maaaring magkapalit batay sa teksbuk na ginagamit natin
ngayon.
 Layunin
Sa pagtatapos ng modyul na ito ang mag-aaral ay inaasahang:
1. nabibigyang-puna ang estilo ng may-akda batay sa mga salita at ekspresyong
ginamit sa akda (F10PT-Ib-c-62); at
2. nahihinuha ang nilalaman, elemento at kakanyahan ng pinanood na akda gamit
ang mga estratehiyang binuo ng guro at magaaral (F10PD-Ib-c-62).
 Dating Kaalaman
Sa nakaraang leksyon ay tinalakay natin ang tungkol sa parabula at ang mga
elemento na napapaloob sa parabula.
Ang parabula ay isang kuwento ngunit gumagamit ito ng pagtutulad at
metapora upang mabigyang diin ang kahulugan.
Ang mga halimbawa ng mga parabula ay ang mga kuwento na hinango sa
banal na Bibliya. Tinalakay din natin ang iba‟t ibang elemento ng parabula. Ito ay
ang mga sumusunod: Tauhan, Tagpuan, Banghay, Aral o magandang kaisipan.
 Paglalahad
Sa bahaging ito, basahin mo ang isa pang halimbawa ng parabula. Nais
kong bigyan mo ng pansin ang pagkakahabi ng mga pangyayari upang masagot
mo ang pokus na tanong na: Bakit mahalagang maunawaan at mapahalagahan
ang parabula bilang akdang pampanitikan

4
Ang Tusong Katiwala
(Lukas 16:1-15)
Philippine Bible Society
Mababasa at makikita sa: PANITIKANG PANDAIGDIGAN: FILIPINO 10,
PAHINA 47-48 o sa Bible, imternet.

 Pagbuo ng Konsepto
Ang pagtitiwala ang isa sa pinakamahirap na mawala sa isang tao. Kapag ito
ay mawala hindi ka na sigurado kung pagkakatiwalaan ka pang muli.
Sa kuwentong “Ang Tusong Katiwala” ipinapakita sa atin na huwag maging
manloloko. Ang kanyang katiwala ay nilustay ang ari-arian ng kanyang amo. Dahil
dito ay pinagdudahan siya ng kanyang amo.
Ipinakita ni Hesus sa kanyang mga apostol at sa atin na kailangan gamitin
ang ating kayamanan sa tama. Huwag lokohin ang taong nagtitiwala sa iyo. Ibig
ipahatid ni Hesus na ang tao ay mas madaling gawin ang makamundong gawain
kaysa sumunod sa utos ng Diyos. Mahirap kasi maging totoo kaysa magsinungaling.
Minsan madali din nating nabubulag ang mga taong sa atin ay may tiwala.
Sinabi rin ni Hesus na walang katiwala na magsisilbi sa dalawang amo. Dahil
ang isa ay pupurihin niya at ang isa ay ipagkakanulo niya. Ibig sabihin nito hindi
puwedeng pagsabayin ang dalawa. Ang salapi at pagsisilbi sa Panginoon. Minsan
kasi ang tao ay mas gusto pang kumita ng pera kaysa pumunta sa simbahan.
Kapag panahon na ng pagpunta sa simbahan, marami na tayong ginagawa.
Nasisilaw tayo sa pera kaya minsan nalilimutan na nating magsilbi sa Diyos. Sa
panahon ngayon mas nakikita natin na kaunti lamang ang nagsisimba dahil ang iba
ay abala sa pagpapalago ng kanilang negosyo. Hindi lingid sa ating kaalaman na sa
oras ng kagipitan lamang tayo tumatawag sa Panginoon.
Huwag nating hayaan na maging alipin tayo ng salapi. Piliin natin nang
maayos ang desisyon na ating gagawin dahil nasa huli ang pagsisi.
 Mga Gawain
Gawain. Iba ka: Ilahad ang nilalaman, elemento at kakayahan ng parabulang “Ang
Tusong Katiwala”. Gamitin ang grapikong presentasyon.

Kakayahan

Parabulang “Ang
Tusong Katiwala”

Nilalaman Elemento
 PANAPOS NA PAGTATAYA
Panuto: Piliin at isulat sa sagutang papel ang titik ng tamang sagot.
1. Saan sa Bibliya makikita ang kuwento ng “Ang Tusong Katiwala”?
A. Lukas 16:1-15 B. Lukas 19:1-15 C. Lukas 18:1-15 D. Lukas 20:1-15

5
2. “Ang pangit na „yan ay aking alipin.” Ano ang katangian ng tauhan?
A. Malupit ang amo sa kanyang alipin
B. Mausisa ang amo ang sa kanyang alipin
C. Masaya ang amo sa pagkakaroon ng alipin
D. Mapanlait ang amo sa kanyang alipin dahil sa pangit na anyo.
3. Kung ang isang tao ay may katiwala anong antas ng pamumuhay mayroon siya?
A. dukha B. mahirap C. marangya D. matiwasay
4. “Ang mapagkakatiwalaan sa maliit na bagay ay mapagkakatiwalaan din sa
malaking bagay”. Ano ang ipinahihiwatig ng pangungusap?
A. Maging matapat ka sa lahat ng bagay.
B. Ibigay ang hindi para sa iyo.
C. Maging masunurin sa lahat ng oras.
D. Huwag maging sakim sa kapwa.
5. Ano ang ginawa ng katiwala sa ari-arian ng amo?
A. nilustay B. ibinigay C. pinundar D. tinago
6. Sino ang nagkuwento sa “Ang Tusong Katiwala”?
A. Hesus B. David C. Pedro D. Moises
7. “Nagpapanggap kayong _____ sa harap ng mga tao, ngunit alam ng Diyos ang
nilalaman ng inyong mga puso? Punan ang nawalang salita.
A. mahirap B. matalino C. matuwid D. masipag
8. Magkano ang utang ng una sa kanyang amo?
A. Isandaang kabang bigas C. Isandaang tapayang alak po
B. Isandaang kabang trigo D. Isandaang tapayang langis po
9. Magkano ang utang ng ikalawa sa kanyang amo?
A. Isandaang kabang bigas C. Isandaang tapayang alak po
B. Isandaang kabang trigo D. Isandaang tapayang langis po
10. “Walang aliping maaaring maglingkod nang sabay sa dalawang panginoon.
Anong ibig sabihin nito?
A. malungkot B. nagmamalaki C. pagmamahal D. sakim

Aralin
Pagsasalaysay at Pang-ugnay
3
 Pangkalahatang Ideya
Sinasaklaw ng araling ito ang tungkol sa pagsasalaysay. Ang mabisang
pagsasalaysay ay ginagamitan ng mga pang-ugnay. Ang mga pang-ugnay ang
magsisilbing tagapag-ugnay ng mga pangyayaring nais isalaysay ng isang
mananalaysay. Dahil sa mga pang-ugnay na ginamit, mas naipapahayag nang
malinaw ang pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa akda at mas madaling
maintindihan ng mga mambabasa.
 Layunin
Sa pagtatapos ng modyul na ito, ikaw bilang mag-aaral ay inaasahang:
1. naipakikita ang kakayahan sa pagsasalita sa paggamit ng mga berbal at di berbal
na estratehiya (F10PS-Ib-c-65); at
2. nagagamit ang angkop na mga piling pang-ugnay sa pagsasalaysay (pagsismula,

6
pagpapadaloy ng mga pangyayari, pagwawakas) ( F10WG-Ib-c-58).
 Dating Kaalaman
Sa nakaraang aralin ay tinalakay natin ang tungkol sa parabulang “Ang
Tusong Katiwala.” Nalaman din natin kung gaano kahalaga ang pagtitiwala
Tinalakay din natin na dapat gamitin sa mabuti ang kayamanan na ating makukuha.
Huwag balewalain kung anoman ang meron tayo, huwag magpapadala sa pagiging
sakim sa pera. Hindi natin kayang magsilbi sa dalawang panginoon sapagkat
kailangan nating pumili kung kanino tayo magiging tapat.

 Paglalahad
 Pagbuo ng Konsepto
Ang Manok at ang Gintong Itlog

Ang kwentong ay mababasa at mahahanap sa link na ito


https://www.kapitbisig.com/philippines/tagalog-version-of-parables-mga-parabula-
ang-manok-at-ang-gintong-itlog-parabula-parable_1126.html

Mga piling pang-ugnay sa pagsasalaysay

Gumamit ng pang-ugnay sa pagsasalaysay upang maayos na mailahad ang


pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari sa kuwento.
Pasalita man o pasulat, nakatutulong sa pag-unawa ng mensahe ng isang
diskurso ang paggamit ng mga salitang nagsasama-sama o nag-uugnay ng isang
ideya sa mga kasunod na ideya. Tinatawag sa Ingles na cohesive devices ang
ganitong salita. Sa komunikatibong gramatikang ito ng wikang Filipino, tinatawag na
pang-ugnay ang mga ito. Sa pagkakaroon ng organisadong mga pangyayari sa
bawat bahagi, madali ngayong matutukoy ang mensaheng nakapaloob dito.
May mga angkop na pang-ugnay na ginagamit sa pagsasalaysay. Tunghayan
ang mga nakatalang impormasyon tungkol dito upang mabatid kung paano
makatutulong ang mga pang-ugnay sa pagsasalaysay upang mabisang maunawaan
ang mensaheng nakapaloob sa isang akdang pampanitikan.

Alam mo ba na...
ginagamit sa pagsusunod-sunod ng pangyayari ang mga pang-ugnay o panandang
pandiskurso? Narito ang mahahalagang gamit nito:
a. Pagdaragdag at pag-iisa-isa ng mga impormasyon
Ginagamit ang pang-ugnay sa bahaging ito sa paglalahad ng pagkakasunod-
sunod ng mga pangyayari o pag-iisa-isa ng mga impormasyon. Kabilang dito ang
mga salitang: pagkatapos, saka, unang, sumunod na araw, sa dakong huli, pati, isa
pa, at gayon din.

b. Pagpapahayag ng mga kaugnayang lohikal


Ginagamit ang pang-ugnay sa bahaging ito ng paglalahad ng dahilan at
bunga, paraan at layunin, paraan at resulta maging sa pagpapahayag ng kondisyon.
Kabilang na pang-ugnay sa bahaging ito ang dahil sa, sapagkat at kaya, kung kaya,
kaya naman, tuloy at bunga.

7
 Mga Gawain
Gawain 1 Panuto: Basahin ang sariling pagsasalaysay batay sa binasang parabula
at piliin sa loob ng panaklong ang angkop na pang-ugnay .

May isang babaeng nakabili ng buhay na manok sa palengke. 1. (Noong


ito‟y,At nang ito‟y) kanyang inuwi sa bahay upang alagaan, laking gulat niya nang
mangitlog ito. 2.( Sapagkat, Dahil) ang itlog ng manok na iyon ay ginto! Laking
tuwa ng babae sa kanyang natuklasan! Tiyak na ito ang magbibigay sa kanya ng
kayamanan! 3.(Gayun pa man,Ngunit) ang manok ay minsan lang sa isang buwan
kung mangitlog. Hindi naglaon, 4. (hindi na, kaya‟t) naging sapat sa karangyaang
pamumuhay ng babae ang minsan sa isang buwang pangingitlog ng manok.
5.(Upang, Nang) makarami, naisip ng babae na baka kapag pinakain niya nang
pinakain ang manok ay mas dumalas ang pangingitlog nito.
 PANAPOS NA PAGTATAYA

Panuto: Piliin ang tamang sagot at isulat ang titik lamang sa iyong kuwaderno.

1. Ginagamit sa pagsusunod-sunod ng mga pangyayari.


A. Pandiwa B. Pang-abay C. Pang-ugnay D. Pangatnig
2. Siya ang kinikilalang pinakamahusay makisama sa kanilang lugar._______,
karapat-dapat lamang siya na mahalal bilang susunod na punong barangay.
Ano ang angkop na pang-ugnay upang mabuo ang pangungusap?
A. dahil sa B. kung gayon C. tiyak D. tuloy
Para sa bilang 3-4
1. Sapagkat ang itlog ng manok na iyon ay ginto! Laking tuwa ng babae sa
kanyang natuklasan! 2. Ganoon nga ang kanyang ginawa. Pinakain niya nang
pinakain ang manok hanggang sa ito‟y mabundat. At dahil dito, namatay ang
kanyang kawawang manok. 3. May isang babaing nakabili ng buhay na manok sa
palengke 4. Upang makarami, naisip ng babae na baka kapag pinakain niya nang
pinakain ang manok ay mas dumalas ang pangingitlog nito.

3. Alin ang tamang pagkakasunod-sunod ng pangyayari sa kuwento?.


A. 3124 C. 1432
B. 4312 D. 2341
4. Aling pangungusap sa teksto ang gumamit ng hudyat sa pagkakasunod-
sunod?
A. pangungusap 1 C. pangungusap 3
B. pangungusap 2 D. pangungusap 4
5. Sising-sisi ang babae sa kanyang ginawa. ____________ kanyang
kasuwapangan, ang manok ay namatay. Ano ang angkop na pang-ugnay?
A. Ganoon din B. Kung ganoon C. Nang dahil sa D. Sapagkat

8
6. Dahil sa gusto ng babae na mangitlog ang manok ng ginto, pinakain niya ang
manok hanggang sa ito ay nabundat at namatay. Anong ugali meron ang babae?
A. mapagbigay B. mapagmahal C matapobre D. sakim
7. __________, katalinuhan ng katiwala, pinuri ng amo ang tusong katiwala. Ano
ang angkop na pang-ugnay sa pangungusap.
A. Dahil sa B. Ganoon din C. Kung ganoon D. Sapagkat
8. Laking gulat niya nang mangitlog ito. Sapagkat ang itlog ng manok na iyon ay
ginto!. Anong damdamin ang nangibabaw sa babae?
A. gulat B. lungkot C. panibugho D. tuwa
9. Pinakain niya nang pinakain ang manok __________ ito ay namatay.
A. dahil sa B. kung kaya‟t C. saka D. tuloy
10. Ano ang kulay ng itlog ng manok?
A. ginto B. pilak C. pula D. tanso

Aralin
Mensahe ng Butil ng Kape
4
 Pangkalahatang Ideya

Ang modyul na ito ay ginawa at isinulat para sa inyo. Sa pamamagitan nito


tutulungan kayong mas lalo pang mabibigyan ng mas malalim na kahulugan at
maintindihan ang nais ipabatid ng isang parabula.
Sa mga araling mababasa at masusuri mo, makikita ang nais maipabatid ng
akda sa mga mambabasa. Maiuugnay mo ang mga tiyak na karanasan sa akda sa
pansariling karanasan at sa karanasan ng iba na nabatid at nasaksihan.
Mapatutunayan mo rin sa pamamagitan ng akda na ang kahirapan at pagsisikap ay
ang dahilang makapagpapaunlad sa tao.
 Layunin
Sa pagtatapos ng modyul na ito, ikaw bilang mag-aaral ay inaasahang
naisusulat nang may maayos na paliwanag ang kaugnay na collage na may
kaugnayan sa paksa (F10PU-Ib-c-65).
 Dating Kaalaman
Tinalakay natin sa nakaraang leksyon ang tungkol sa pagsasalaysay gamit
ang pang-ugnay. Ginagamit sa pagsusunod-sunod ng pangyayari ang mga pang-
ugnay o panandang pandiskurso.

Tinalakay din sa nakaraang leksyon ang tungkol sa “Ang Manok at ang


Gintong Itlog” kung saan nagbigay sa atin ng aral na huwag maging sakim at maging
kontento sa lahat ng bagay. Hindi maganda na maging sobrang sakim tayo. Minsan
ito ay humahantong sa pagsisisi at kasawian.

Marunong dapat tayong maging kontento kung ano man ang ibinigay sa atin
ng Diyos. Puwede namang mangarap pero hindi masyadong sobra-sobra.
Kung gusto mong umasenso sa buhay huwag itong madaliin dahil walang taong
nagtagumpay na hindi nakakaranas ng hirap. Ang pagiging matagumpay ay
sumusunod sa hakbang, hindi pupwedeng lumaktaw.

9
Kung gustong umangat sa buhay magsikap nang mabuti at kumayod. Huwag
iasa sa iba ang iyong kapalaran. Hawak mo ito at ikaw ang nagmamaneho. Ikaw ang
tumatahak sa sarili momg landas.

Mensahe ng Butil ng Kape


“The Story of a Carrot, Egg, and a Coffee Bean”
(Isinalin sa Filipino ni Willita A. Enrijo)

Mababasa at makikita sa: PANITIKANG PANDAIGDIGAN: FILIPINO 10,


PAHINA 50-51 o sa internet
 Paglalahad
 Pagbuo ng Konsepto

Ang mensahe ng butil ng kape ay isa sa halimbawa ng parabula. Nagbibigay


din ito ng aral sa mga mambabasa. Nabasa mo ang tungkol sa isang ama na
ipinapakita kung gaano kahalaga ang pagdedesisiyon sa buhay at kung paano
harapin ang mga suliraning darating sa atin

Ang ibinigay na halimbawa ay tungkol sa carrots, itlog at butil ng kape. Dahil


sa ang anak ay palaging nagrereklamo o di kaya ay nagmamaktol kapag ito‟y
nagtatrabaho. Isa sa inireklamo niya ay ang hirap sa pagbubungkal sa bukid.
Nahihirapan daw siya sa mga trabaho sa bukirin. Ibig ng anak na wala siyang gawin.
Ayaw niyang magtrabaho dahil sa siya ay tinatamad.
Nagbigay ng isang ilustrasyon ang ama para maipakita sa anak ang
kahalagahan ng buhay. Una ay nagpakulo ito ng tubig at inilagay ang carrots, kung
saan nang inilagay niya ito ay di nagtagal ito ay lumambot. Ang ikalawa ay ang itlog.
Alam natin na ang itlog ay babasagin at kailangan ingatan, ngunit noong ito‟y
inilagay na sa kumukulong tubig ito ay tumigas, at ang panghuli niyang inilagay sa
mainit na tubig ay ang butil ng kape kung saan ang tubig ay nag-iba ang kulay.
Ipinaliwanag ng ama ang ginawa niya. Ang mainit na tubig ay
nagrerepresenta ng mga suliranin o problema na dumarating sa ating buhay. Ang
tatlong bagay na iniligay niya dito ay mga uri ng tao na tutugon pagdating sa mga
problema. Iba‟t ibang uri ng ugali ng tao na sa una sila ay matigas na kung titingnan
mo kakayanin nila ang lahat ng suliranin o problema na darating sa kanila, pero sa
nakikita natin bigla itong lumambot ibig sabihin panlabas na anyo lamang ang
ipinapakita nila na sila ang matigas ngunit pagdating ng problema ay sumusuko na
sila sapagkat sila ay naging mahina.

Ang ikalawa ay ang itlog kung saan may mga taong akala natin sila ay may
mabuting puso at madaling magpatawad. Ngunit kapag darating na ang mga
sulirinan lalo na kapag sigalot sa pamilya, kaibigan o kakilala, mahirap na para sa
kanila ang magpatawad. Ang pinakahuli ay ang kape, kung saan ang tubig na
nilagyan nito ay nag-iba ang kulay. Ibig sabihin dapat maging matatag ka sa lahat ng
mga suliranin na dumating sa iyo. Ikaw ay magiging matatag sa oras ng pagsubok.
Higit sa lahat, ikaw mismo ang magpapabago sa mga pangyayari sa paligid mo.
Walang suliraning ibibigay ang Panginoon na hindi natin kaya. Ikaw ang
nagdadala ng iyong sarili, ikaw ang gumagawa ng desisyon, huwag iasa sa iba ang
takbo ng iyong buhay. Gaya ng sabi nila “ikaw ang may hawak ng manibela, ikaw

10
ang nagpapatakbo ng sarili mong buhay”. Maging isang kape ka na sa lahat ng mga
problema na dumating ay nakapagpabago sa kumukulong tubig.
Pag dumating ang mga suliranin sa iyong buhay dapat maging matatag ka.
Huwag kang padidikta sa iyong suliranin. Harapin mo ito at maging matatag ka. Ang
buhay ay hindi puro matiwasay at masaya, kailangan mong sumuong sa maraming
problema para maging matatag at maging matagumpay balang araw.
 Mga Gawain
Gawain 1: Magbigay ng pangyayari sa iyong buhay na may kaugnayan sa naging
kalagayan ng mga tauhan sa binasang kuwento.
Carrots

Mensahe ng Butil
ng Kape Itlog

Butil ng Kape

 PANAPOS NA PAGTATAYA
Panuto: Piliin ang tiik ng tamang sagot at isulat sa kuwaderno.
1. Sa kuwentong ang “Mensahe ng Butil na Kape”, ano ang ginamit ng ama para
pakuluan ang tubig?
A. banga B. kaldero C. kawali D. palayok
2. Ano ang sinisimbolo ng mainit na tubig?
A. Kayamanan B. Pag-ibig C. Pangarap D. Suliranin
3. Ang carrots ay matigas noong una, nang ito‟y inilagay na sa kumukulong tubig,
naging malambot na. Ano ang kinakatawan nito?
A. kumakatawan sa kahinaan
B. magiging matatag sa oras ng pagsubok
C. nagpapakita ng kabutihan ng puso subalit nabago
D. huwag pa apekto sa suliranin
4. Ang itlog na may puti at manipis na balat bilang proteksiyon sa likidong nasa loob
nito, ay naging matigas matapos mapakuluan. Ano ang ipinapahiwatig nito?
A. kumakatawan sa kahinaan
B. magiging matatag sa oras ng pagsubok
C. nagpapakita ng kabutihan ng puso subalit nabago
D. huwag paapekto sa suliranin
5. Ang butil ng kape nang ito ay maihalo sa kumukulong tubig ay natunaw ngunit
kapalit nito ay karagdagang sangkap na magpapatingkad dito. Ano ang ibig
ipahiwatig ng pangungusap?
A. kumakatawan sa kahinaan
B. magiging matatag sa oras ng pagsubok
C. nagpapakita ng kabutihan ng puso subalit nabago
D. huwag paapekto sa suliranin
6. Anong dahilan kung bakit ang ama ay nagbigay ng halimbawa tungkol sa carrots,
itlog at kape? Narinig niyang _____
A. kumakanta ang kanyang anak na lalaki.
B. nagmamaka-awa ang kanyang anak na lalaki.
C. nagmamaktol ang kanyang anak na lalaki.
D. sumisigaw ang kanyang anak na lalaki.

11
7. Sa mensahe ng butil na kape. Ano ang pinili ng anak para harapin ang mga
suliranin sa buhay?
A. maging butil ng kape C. maging itlog
B. maging carrots D. maging mainit na tubig
8. Saan nagtatrabaho ang mag-ama?
A. bukirin B. ilog C. bayan D. bahay
9. Maging isa kang butil ng kape para balang araw ikaw ay magiging _______?
A. malakas B. matalino C. matatag D. masaya
10. Ano ang idinagdag sa mainit na tubig para magkaroon ito ng kulay?
A. asin B. carrots C. itlog D. kape

Susi sa Pagwawasto

Aralin -1 Aralin -2

Mga Gawain Dating Kaalaman

– nasa guro ang pagpasya – nasa guro ang pagpasya


sa mga sagot. sa mga sagot.

PANAPOS NA PAGTATAYA PANAPOS NA PAGTATAYA

1. B 6. D 1. A 6. A
2. D 7. C 2. A 7. C
3. B 8. B 3. C 8. B
4. C 9. A 4. .A 9. B
5. A 10. A 5. A 10. D

Aralin - 3 Aralin - 4
Mga Gawain Mga Gawain
– nasa guro ang pagpasya – nasa guro ang pagpasya
sa mga sagot. sa mga sagot.

PANAPOS NA PAGTATAYA PANAPOS NA PAGTATAYA

1. C 6. D 1. C 6. C
2. B 7. A 2. D 7. A
3. A 8. A 3. B 8. A
4. D 9.B 4. C 9. C
5. C 10. A 5. D 10. D

12

You might also like