Republic of the Philippines

Region XI
Department of Education
Davao del Norte Division
KAPALONG NATIONAL HIGH SCHOOL
Maniki, Kapalong, Davao del Norte

BANGHAY ARALIN SA KOMUNIKASYON AT PANANALIKSIK

SA WIKA AT KULTURANG PILIPINO

SESSION 3

Pamantayang Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural, kasaysayan, at gamit ng

Pangnilalaman wika sa lipunang Pilipino.
Pamantayan sa Nasusuri ang kalikasan, gamit, mga kaganapang pinagdaanan at pinagdadaanan
Pagganap ng Wikang Pambansa ng Pillipinas
CODE F11PT – Ia – 85
Kasanayang Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika.
Pampagkatuto

I. LAYUNIN
Pagkatapos ng araling ito, ang mga mag-aaral ay dapat na
1. Natatalakay ang iba’t ibang yugto sa kasaysayan ng wikang Filipino.
2. Naiisa-isa ang iba’t ibang personalidad na may malaking ambag sa pagkakaroon ng wikang pambansa.
3. Natutukoy ang batas na nagtatakda sa wikang Filipino bilang wikang pambansa.

II. NILALAMAN
Paksa: Kasaysayan ng Wikang Filipino Bilang Wikang Pambansa
Sanggunian: Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino by
Dolores R. Taylan, Jayson D. Petras, Jonathan V. Geronimo pp.
15-21

https://link.quipper.com/en/organizations/5468b9282294ee084400
00de/curriculum
Kagamitang Panturo: Handouts

III. PAMAMARAAN
A. Pangunahing Gawain
1. Pambungad na panalangin
2. Pagtala ng liban at pagsasaayos ng silid
3. Balik-aral
Tumawag ng isang estudyante upang i-review ang aralin kahapon.
4. Pagganyak
Isulat sa pisara ang nasa ibaba:

Tagalog Pilipino Filipino

Ipasulat sa mga mag-aaral kung ano para sa kanila ang Tagalog, Pilipino, at Filipino.

A. Paglalahad
1. Pangkatang Gawain – Dula-Dulaan (Role Playing)
a. Igrupo ang mga estudyante sa pito (7).
 b. Sabihin sa mga estudyante na isasadula nila ang iba’t ibang teorya ng pinagmulan ng wika.
Unang Grupo – Teoryang Ta-ra-ra-boom-de-ay
Ikalawang Grupo – Teoryang Yo-he-ho
Ikatlong Grupo – Teoryang Pooh-Pooh
Ikaapat na Grupo – Teoryang Ding-dong
Ikalimang Group – Teoryang Bow-wow
Ikaanim na Grupo – Tore ng Babel
Ikapitong Grupo – Pentecostes
c. Ang bawat grupo ay ire-rate base sa rubrics (tingnan ang kabilang pahina).

2. Paglalapat
Presentasyon ng bawat grupo

3. Pagtalakay
a. Ano ang inyong reflection sa ating pangkatang gawain?
b. Ano ang napansin ninyo sa mga teorya ng pinagmulan ng wika?
c. Ano ang dalawang pangkat ng teorya ng pinagmulan ng wika?
d. Alin sa mga ito ang Teoryang Biblikal?
e. Alin sa mga ito ang Teoryang Siyentipiko o Makaagham?
f. Italakay sa mga mag-aaral kung ano ang kahulugan ng wika ayon kay Karl Marx ate Henry
Gleason.
g. Mayroong dalawang pangkat ang teorya ng pinagmulan ng wika ng tao; (1) ang Teoryang
Biblikal at (2) ang Teoryang Siyentipiko o Makaagham
4. Paglalahat
a. Italakay sa mga mag-aaral kung ano ang kahulugan ng wika ayon kay Karl Marx ate Henry
Gleason.
b. Italakay sa mga mag-aaral kung ano ang ibig sabihin ng bawat teorya ng pinagmulan ng wika.

IV. PAGTATAYA
Nagbabago ba ang wika? Ipaliwanag ang iyong sagot. Isulat ang iyong sagot sa kalahating papel (crosswise).

V. TAKDANG ARALIN
Pag-aralan kung bakit naging wikang Filipino ang ating pambansang wika.
Layunin
Pagkatapos ng araling ito, dapat na:

 natatalakay ang iba’t ibang konseptong pangwika;

 natutukoy ang pagkakaiba ng mga konseptong pangwika; at
 naipaliliwanag ang mga konseptong pangwika batay sa mga halimbawa mula sa telebisyon at
modernong teknolohiya.

Ano-ano ang iba’t ibang konseptong pangwika?

Paano ipinapakita ang mga konseptong ito sa telebisyon at modernong teknolohiya?

Konseptong Pangwika

Balikan natin ang depinisyon at katangian ng wika. Ang wika, ayon kay Henry Gleason ay masistemang
balangkas ng mga tunog na isinaayos sa paraang arbitraryo upang magamit ng tao sa komunikasyon.
Ang wika ay nagbabago-bago batay sa lugar at mga taong gumagamit nito.

May pagkakaiba-iba sa paggamit ng wika ang mga tao.

Dayalek
Ang dayalek ay ang pagbabago ng isang wika batay sa heograpikal na kondisyon ng isang lugar.
Maaaring nagbabago ito sa tono ng pananalita, impit o diin ng ilang salita, o kaya sa mga salitang
kakaiba. Ang salitang dayalek ay mula sa dalawang kataga: dia- na nangangahulugang "mula sa iba't
ibang lugar" at lect na nangangahulugang tiyak na anyo ng wika. Pansinin ang pagkakaroon ng
pagkakaiba ng dalawang dayalek ng Tagalog, mula sa magkaibang probinsyang Bulacan at Batangas:
Sosyolek

Ang sosyolek ay tumutukoy sa uri ng wika na nagbabago dahil sa katangiang panlipunan. Mula sa
dalawang salita ang sosyolek: socio- na nangangahulugang lipunan at lect na nangangahulugang tiyak
na anyo ng wika. May iba’t ibang salik na nakaaapekto sa sosyolek.

Idyolek

Ang idyolek ay ang indibidwal na paggamit ng wika. Nagmula sa dalawang salita ang idyolek: idio- na
ngangahulugang sarili at lect na nangangahulugang tiyak na anyo ng wika. Katulad ng thumbmark
nating mga tao at ang guhit ng mga zebra sa kanilang balat, walang dalawang tao na may iisang idyolek.
Halimbawa, ang kambal, kahit na lumaki sa iisang pamilya, may parehong kaibigan, at pareho ang
pinasukang paaralan ay magkaiba pa rin ang paggamit ng wika dahil hindi iisa ang pamamaraan at
pagproseso ng bawat utak sa mga nakikitang bagay.

Dayalek, Sosyolek, at Idyolek sa Modernong Teknolohiya

Dayalek
Sosyolek

Idyolek

Isang halimbawa upang maipakita ang pagkakaiba-iba ng paggamit ng tao sa wika ay sa pamamagitan
ng text messaging. Halimbawa, sa nais itanong na "nasaan ka na?" ay maaaring magkaroon ng iba’t
ibang pamamaraan ng pag-text sa mensaheng ito.

Mahahalagang Kaalaman
 May pagkakaiba-iba sa paggamit ng wika ang mga tao.
 Dayalek ang tawag kung ang sanhi ng pagbabago sa wika ay ang lugar.
 Sosyolek ang tawag kung ang sanhi ng pagbabago sa wika ay lipunan.
 Ang bawat tao sa mundo ay may sariling paggamit ng wika at tinatawag itong idyolek.