BÁO CÁO CHUYÊN ĐỀ VẬT LÝ GIỮA KỲ 1

NĂM HỌC 2022-2023

Thành viên
1. Nguyễn Minh Tùng
2. Cao Nhật Nam
3. Phạm Vương Minh Quang
Câu 1. Trên các trạm vũ trụ, việc chăm sóc sức khỏe của các nhà du hành là cực kỳ quan trọng và
một trong những chỉ tiêu chăm sóc sức khỏe là kiểm soát cân nặng. Ở trạng thái không trọng lượng
trong các con tàu vũ trụ người ta thiết kế một thiết bị ứng dụng của hiện tượng dao động điều hòa
để đo cân nặng của các nhà du hành. Em hãy trình bày hoạt động và phương pháp cân đó?
=>
- Ở ngoài vũ trụ, không trọng lượng nên không thể dùng cân hay lực kế để xác đinh khối lượng.
Khi đó, người ta dùng một dụng cụ đo khối lượng là một chiếc ghế lắp vào đầu một lò xo (đầu kia
của lò xo gắn vào một điểm trên tàu).
- Gắn nhà du hành vào 1 đầu lò xo, đầu còn lại của lò xo cố định. Cho con lắc lò xo dao động. Đo
chu kỳ dao động. Từ đó tìm được khối lượng nhà du hành bằng công thức chu kỳ con lắc lò xo. Lò
xo đã biết độ cứng k.
- Cân nặng ở đây cần hiểu là khối lượng (m). Dựa vào định luật II Newton (F = m • a), sẽ tính được
khối lượng của phi hành gia. Cụ thể phi hành gia sẽ được một tấm phẳng đẩy với 1 gia tốc cho
trước (a), dựa vào lực tác động lên loadcell (F) sẽ tính ra khối lượng của phi hành gia (m).

Hình 1.1: Nhà du hành vũ trụ đang chuẩn bị quá trình

đo trọng lượng

Câu 2. Em hãy lấy 5 ví dụ về ứng dụng của sóng cơ trong đời sống? phân tích 2 trong số 5 ứng
dụng đó?
=>
+ Ứng dụng: Kiểm tra chất lượng sản phẩm trong công nghiệp, siêu âm trong y học, sử dụng trong
máy dò kim loại, máy dò cá, sử dụng để loại bỏ hoá chất trong nông nghiệp, lọc và vệ sinh 1 số đồ
dùng,…
+ Phân tích
- Kiểm tra chất lượng sản phẩm trong công nghiệp:
- Trong công nghiệp sử dụng sóng siêu âm để phát hiện
các khuyết tật nằm ẩn trong vật liệu như các vết nứt, lỗ
rỗng, rỗ khí và các bất liên tục nằm trong kim loại, chất
dẻo và gốm sứ bằng cách phát ra luồng sóng siêu âm từ
bộ phát sung. Lúc này luồng năng lượng âm được hình
thành và lan truyền qua các vật liệu dưới dạng sóng.
- Khi có sự gián đoạn hệ sóng được tạo ra bới các vết
nứt, rỗ trên đường truyền sóng thì một phần năng
lượng sẽ bị phản xạ trở lại từ bề mặt khuyết tật. Tín
hiệu được tiếp nhận lại thiết bị và chuyển thành tín
hiệu điện nhờ biến từ và tính toán rồi mới thể hiện lên
màn hình hiển thị. Bằng kỹ thuật này, chúng ta có thể
kiểm tra chất lượng các mẫu vật liệu được đút ra hay
các mối hàn kim loại,…
Hình 1.2: Thiết bị hàn siêu âm, ứng dụng trong
kiểm tra chất lượng sản phẩm công nghiệp

- Siêu âm cơ thể trong y học:

Trong y học, thiết bị siêu âm là một thiết bị rất có

hiệu quả trong việc ghi nhận hình ảnh của các mô
mềm. Thông thường trong y khoa người ta dùng
tần số 1 – 15MHz để truyền chùm âm đi xuyên
qua cơ thể. Khi hình siêu âm hiện trên màn hình
có nền đen, các tín hiệu cường độ mạnh hiện lên
màu trắng, không có tín hiệu hiện lên màu đen,
còn các tín hiệu với cường độ trung gian thể hiện
qua các sắc xám (thang xám). Trong y khoa,
thường sử dụng siêu âm 2D để tiến hành các kiểm
tra sơ bộ, siêu âm 3D để khám thai, khám tuyến
giáp hay siêu âm Doppler để kiểm tra mạch máu
bệnh nhân. Hình 1.3: Sử dụng siêu âm 3D để khám
khoang bụng của bệnh nhân.