Yunit 2

WMSU-ISMP-GU-001.
00
Effective Date: 7-DEC-2016
YUNIT 2
Ang Ekokritisismo at mga Anyong Pampanitikan ( CMO 2 s. 2019)
_______________________________________________________________________________
Aralin 5
PANIMULA
Ang pag-unlad ng panitikan sa ating bansa ay nakasanayan nang sipatin sa

pamamagitan ng pagtatapat ng iba’t ibang genre ng panitikan sa kalagayang
panghistorikal. Ngunit, nang dahil sa pagbabago ng takbo ng panahon at paglikha ng
mga iba’t ibang makabagong teknolohiya, naging hamon para sa mga manunulat ang
kanilang pagsisikap na maipamalas ang ugnayan ng panitikan sa bayan,kultura, sa
mamamayan, at sa kalikasan.
Sa kabilang banda, ang panitikan ay isang likhang-isip, isang bunga ng

pagsasanib ng imahinasyon ng manunulat at ng maraming bagay (Tolentino at Reyes,
1984). Sa konseptong ito, ipinakikita rito na ang mga manunulat ay may mahalagang
papel sa pagbibigay-anyo ng panitikan dahil sila ang aktibong nakikisangkot sa paggawa
ng kanilang likhang-isip. Tungkulin nilang mabigyan ng kaayusan ang kasalimuotan ng
buhay at tinutulungan nito ang mga taong madalumat ang mahirap na reyalisasyon ng
buhay. Bukod sa nabanggit, ang bawat sangay nito ay may tungkuling pinanghahawakan
hindi lamang bilang akdang pampanitikan at dokumentasyon ng kasaysayan ng lipunan,
kundi maipakita ang kakulangan sa pagpapahalaga ng mga tao sa kalikasan. Ang
ipinahihiwatig ng ganitong konsepto ay ang pagtugon ng ekokritisismo sa mga akdang
pampanitikan o bahagi ng ekokritisismo.
WMSU-ISMP-GU-001.00
MGA LAYUNIN
Pagkatapos ng pagtatalakay, ang mga mag-aaral ay inaasahang ;
1. Natukoy ang iba’t ibang uri ng ekokritisismo.
2. Naipaliliwanag ang kaugnayan ng ekokritisismo at panitikan.
3. Naipaliliwanag ang mahalagang tungkulin ng panitikan sa ekokritisismo.
4. Napahahalagahan ang tungkuling ginagampanan ng panitikan sa ekokritisismo.
5. Nakapagsusulat ng sariling kathang pampanitikang may kaugnayan sa ekokritisismo.
_____________________________________________________
BALANGKAS NG PAKSA
YUNIT 2 - Ang Ekokritisismo at mga Anyong Pampanitikan
Aralin 1 – Uri ng Ekokritisismo
1.1 . Pagtatanong sa Representasyon at Pagsulat ng Kalikasan
1.2 . Ang Ekokritikal na mga Isyu at Tanong

WMSU-ISMP-GU-001.00
SUBUKIN NATIN !
I- PANUTO : Bumuo ng mga salita sa salitang EKOKRITISISMO .
EKOKRITISISMO
II- PANUTO : Bilugan ang mga iba’t ibang anyong pampanitikan na kabilang sa
ekokritisismo.
K U W E N T O S R
B Q J I M D F A V
L X Y V Z T L L K
A W I T H U D A P
WMSU-ISMP-GU-001.00
L D E G K L O M N
U T G I S A X A F
B M L H V K P T S
A E Y C F N R I K
P S A N A Y S A Y
PAG-ISIPAN MO !
A. PANUTO : Mag-isip at magtala ng mga patunay hinggil sa mahalagang

tungkuling ginagampanan ng panitikan sa ekokritisismo.
1.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_______________
2. ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_______________
3.
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_______________
WMSU-ISMP-GU-001.00
4. ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_______________
5. ____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
____________________________________________________________________
_______________
RUBRIKS
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .
Pamantayan Kaukulang Puntos Marka
1.Sistematiko at malinaw na pagkalahad 5

ng detalye
2.Kaangkupan sa nilalaman ng paksa 4
3. Pagsunod sa tuntuning panggramatika 4
4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2
KABUUAN 15
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .
1.Malinaw ang pagkalahad ng detalye. 5

WMSU-ISMP-GU-001.00
3. Nasunod nang wasto ang panuto 3
KABUUAN 10
MAGBASA AT MAGNILAY-NILAY
URI NG EKOKRITISISMO
Sinasabing, analogo sa paghahanap ng representasyon ng kapaligiran ang

pagturing sa panitikan bilang wika ng ekokritisismo. Inilalahad sa mga aklat ang tuon ng
ekokritisismo gaya ng ; eko-kuwentong-bayan, eko-tula, eko-awit, at eko-pelikula. Ang
ekokritisismo ay bagong sangay ng panunuring pampanitikan. Ang paggamit nito ay
nangangailangan ng kaalaman sa pamamaraang batayan sa pagbasa ng tekstong
pampanitikan upang mabigyang linaw ang pag-unawa sa nilalaman ng teksto kung saan
isinagawa ang pagbasang ekokritikal.
1.1. PAGTATANONG SA REPRESENTASYON AT PAGSULAT

NG KALIKASAN
Ang pagbasa at pagsuri ng anumang tekstong hinggil sa kapaligiran at kalikasan

na gamit ang wika at tekstong pampanitikan ay naghahatid sa pagiging ekolinggwista at
ekokritiko ng isang indibidwal. Nangangahulugan lamang, na ang representasyon ng
kalikasan sa pagbibigay-halaga sa panitikan o sa wika sa lapit na nakapokus sa mundo ay
sa pamamagitan ng ginagampanang tungkulin ng kalikasan sa akdang pampanitikan
(Dobie, 2012). Datapuwat, ang paglilinaw sa kaibahan ng kalikasan at kapaligiran ay ang
unang hakbang sa pagbasa at pagsusuri ng mga akdang pampanitikan sa pananaw-
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWIN NATIN !
GAWAIN 1
PANUTO : Sagutin ang mga sumusunod na tanong at isulat ang iyong tugon sa nakalaang
espasyo.
___________________________________________
___________________________________________
Ano ang mahalagang tungkulin ___________________________________________
ng panitikan sa ekokritisimo? ___________________________________________
___________________________________________
___________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
__________________________________________
Paano nakatutulong ang __________________________________________
mga akdang pampanitikan sa __________________________________________
pagpapahalaga ng kalikasan at __________________________________________
kapaligiran? __________________________________________
__________________________________________
May kinalaman ba ang pag- ___________________________________________

aaral ng panitikan sa ___________________________________________
pagkakaroon ng kamalayan ng ___________________________________________
tao sa kahalagahan ng ___________________________________________
kalikasan? Bakit? ___________________________________________
___________________________________________
__________________________________________
Kung ikaw ay inatasang mamuno __________________________________________
sa inyong lugar, anong proyekto __________________________________________
ang iyong ilulunsad upang __________________________________________
mapanatili ang kaayusan at
kalinisan nito?
__________________________________________
__________________________________________
__________________________________________
Kung ikaw ay bibigyan ng __________________________________________
pagkakataon, paano mo __________________________________________
hikayatin ang mga kabataan na __________________________________________
pahalagahan ang kanilang __________________________________________
kapaligiran? __________________________________________
GAWAIN 2
PANUTO : Kumatha ng sariling akdang pampanitikan gaya ng eko-kuwento , eko-sanaysay,
eko-tula o eko-pabula na may kinalaman sa katiwasayan at kaayusan ng
kapaligiran at kalikasan. (Pumili lamang ng isa)
_____________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
EBALWASYON 3
PANUTO : Sumulat ng isang sanaysay tungkol sa “ Nasa kamay ng mga Mamamayan ang
Pangangalaga ng Inang Kalikasan ”.
______________________________________________
____________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
RUBRIKS
WMSU-ISMP-GU-001.00

ng detalye
KABUUAN 15
KABUUAN 10
WMSU-ISMP-GU-001.00
ANG EKO-PANITIKAN SA EKOKRITISISMO
_________________________________________________________
Aralin 6
PANIMULA
Alinmang tekstong pampanitikan na tumatalakay tungkol sa kalikasan at

kapaligiran ay tinatawag na eko-panitikan. Bagamat hindi man lantad ang talakayan o
diskusyon hinggil sa isang partikular na akda, subalit, ang talinghaga o metapora ay
taglay naman nito para sa kalikasan at kapaligiran.
Ang ideyang ito ay pinalawig ni Dobie (2012) nang kanyang ipinahayag na ang
ekokritisismo ay eko-panitikang naglalahad ng pagkakaugnay ng akda sa kamalayan ng
mga mambabasa sa mundo ng hindi mga tao (non-human world) at ang kanyang
tungkulin at responsibilidad dito. Ito ay hindi lamang malilikhaing pagpapahayag, kundi,
bukod sa malikhain, ito ay nagtataglay din mga mapanuring katangian na tungkulin ng
isang indibidwal at iba pang nilalang sa kapaligiran at kalikasan.
Samakatuwid, sa araling ito, ay matatalakay ang iba’t ibang eko-panitikan sa

ekokritisismo. At masusuri ang ipinahihiwatig na mensahe ng bawat akdang
pampanitikan na pinaniniwalaang makatutulong sa pagtamo ng kamalayan ng bawat
mambabasa hinggil sa pangangalaga ng kanyang kapaligiran at maging ng kalikasan.
WMSU-ISMP-GU-001.00
MGA LAYUNIN
Pagkatapos ng pagtatalakay, ang mga mag-aaral ay inaasahang ;
1. Natutukoy ang iba’t ibang eko-panitikan sa ekokritisismo.
2. Natatalakay nang may pag-unawa ang bawat eko-panitikan sa ekokritisismo.
3. Nasusuri ang mensahe at implikasyong ipinahihiwatig ng bawat akdang pampanitikan.
4. Naisasapuso ang pagpapahalaga sa mensaheng ipinahihiwatig sa bawat akdang

pampanitikan.
5. Nakalilikha ng sariling akdang pampanitikan na may kaugnayan sa pangangalaga sa

kapaligiran at kalikasan.
_______________________________________________________
BALANGKAS NG PAKSA
ARALIN 2 – ANG EKO-PANITIKAN SA EKOKRITISISMO
2.1. Eko-Alamat
a.) Alamat ng Kamya

b.) Alamat ng Corona Virus
c.) Alamat ng Lamok
d.) Alamat ng Ilog
e.) Ang Alamat ng Kagubatan
f.) Ang Alamat ng Sta. Maria
2.2. Eko-Pabula
a.) Si Mang Ambo at ang Gintong Isda

b.) Si kalabaw Bakulaw at si Petrang Kabayo
c.) Si Don, ang Asong Lakwatsero
d.) Ang Lobo at ang Magkaibigang Pusa at Maya
WMSU-ISMP-GU-001.00
e.) Ang Leon at ang Aso
SUBUKIN NATIN !
A. PANUTO : Magbigay ng halimbawa ng mga sumusunod na akdang

pampanitikan na tumatalakay tungkol sa kalikasan at kapaligiran ;
1. _____________________________________
2. _____________________________________
A. 3. _____________________________________
TULA 4. _____________________________________
5. _____________________________________
B. 1. _____________________________________
2. _____________________________________
ALAMAT 3. _____________________________________
4. _____________________________________
5. _____________________________________
1. _____________________________________
C. 2. _____________________________________
KUWENTO /PABULA 3. _____________________________________
4. _____________________________________
5. _____________________________________
D.
WMSU-ISMP-GU-001.00
1. _____________________________________
2. _____________________________________
3. _____________________________________
SANAYSAY 4. _____________________________________
5. _____________________________________
PAG-ISIPAN MO !
Mag-isip ng mga patunay kung bakit ang mga akdang pampanitikan ay mahalaga sa
ekokritisismo.
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
RUBRIKS

ng detalye
KABUUAN 15

WMSU-ISMP-GU-001.00
KABUUAN 10
MAGBASA AT MAGNILAY-NILAY
ARALIN 2- ANG EKO-PANITIKAN SA EKOKRITISISMO
2.1 . ANG EKO-ALAMAT
Ang alamat ay nagpapahayag ng kasaysayan ng mga tao. Ang mga daigdig na

ginagalawan ng mga tao sa kasalukuyan ay ang tagpuan ng mga alamat. Ito ay nagaganap
sa isang tiyak na lugar at nakapag-uugnay sa nakaraan at sa kasalukuyan (Semorlan et al.
2014). Ito ay maaaring nagpapasalin-salin sa iba’t ibang bibig mula sa isang henerasyon
tungo sa susunod pang henerasyon.
Ang alamat ay maituturing ding mga salaysay ng mga pangyayaring kahanga-

hanga na nagpasalin-salin lamang mula sa mga naunang henerasyon at pinaniniwalaang sa
kadahilanang may pinagbabatayang kasaysayan (Webster, 1969). Ang diwa nito ay
itinuturing na makasaysayan sapagkat ito ay nauukol sa isang bagay, pook at mga
pangyayaring nagtataglay ng kabuluhang historikal. Ang pinakalayunin naman nito ayon
kay Lydia Fer Gonzales (1982), ay upang magunita ang mga pangyayaring may kinalaman
sa mga panahong lumipas. Ang alamat ay nagaganap sa isang tiyak na lugar at pinag-
WMSU-ISMP-GU-001.00
2.2 . ANG EKO-PABULA
Ang pabula ay pawang kathang-isip lamang na mahirap mangyari o

sadyang hindi mangyayari . Subalit, ito’y nagsasaad ng magagandang aral na
nagsisilbing patunay o simulain sa buhay ng bawat nilalang. Ang salawikaing
“hampas sa kalabaw, sa kabayo ang latay” ay ang ipinahihiwatig nito, dahil
bagamat ang mga tauhan ay mga hayop, ito ay naman ay nagsasaad ng aral para sa
mga ta (Semorlan, et al. 2014).
Ang pabula ay maituturing na isang salaysay o kuwento na ang mga

pangunahing tauhan ay mga hayop. Ito ay bahagi ng kuwentong-bayan na
kadalasan ay sa mga bata ibinabahagi upang sila’y aliwin at makapagdulot ng aral.
Ang mga pangunahing tauhan na ginaganap ng mga hayop dito ay sumisimbulo sa
mga katangian at pag-uugali ng tao. Ayon kina Arrogante, Dizon, Maglagui at
Fregil (1991), ang halimbawa sa mga katangian ng hayop na kumakatawan sap ag-
uugali ng mga tao ay ang ahas sa pagiging taksil; unggoy na naglalarawan sa isang
taong tuso; pagong na naglalarawan sa pagiging mabagal o makupad; ang kalabaw
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWIN NATIN !
MGA PAGSASANAY SA EKO-ALAMAT
EKO-ALAMAT 1
PANUTO : Basahin ang teksto tungkol sa Alamat ng Kamya.
ANG ALAMAT NG KAMYA

(Mula sa Hiyas sa Pagbasa 4)
Noong unang panahon, sa isang liblib na nayon, may isang napakagandang

babaeng nakatira. Kamila ang kanyang pangalan. Maliban sa siya’y maganda, siya ay
napakamasunurin at napakabait ding anak ng mag-asawang magsasaka.
Bilang isang anak na masunurin, ang isa sa kanyang ginagawa sa tuwing umaga ay
ang pagsasalok ng tubig sa ilog. Ang kanyang tubig na naiigib ay isinasalin niya sa isang
WMSU-ISMP-GU-001.00
“Ako’y iyong binigla, at hindi ko alam ang aking sasabihin. Ni hindi ako
makapagpasya”, ang tugon ni Kamila.
“Bibigyan kita ng ilang araw upang ika’y makapag-isip. Sa susunod na linggo, sa

ganito ring oras ako’y maghihintay sa iyo rito. Kailangang kong malaman ang iyong
maging pasya”, ang sinabi ni Agos.
Nang dumating ang araw ng kanilang pagtatagpo, si Kamila ay nakapagpasya

na. Ipagtatapat na niya sa binate ang kaniyang tunay na nararamdaman. Naunang
dumating sa ilog si Agos. Nang sila’y magkita ni Kamila, agad na tinanong ni Agos kung
ano ang kanyang pasya. “Mahal din kita”, ang sagot ni Kamila.
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 1.1 - Pagpapayaman ng bokabularyo
Basahin ang sumusunod na mga salita. Piliin ang kasaingkahulugan nito sa loob ng panaklong.
WMSU-ISMP-GU-001.00
1. Lisanin ( iwan, yapusin, panatilihin, puntahan )

2. Patnubayan ( pag-aaralan, gagabayan, pahintulutan, susuriin)
3. Kalingain ( samahan, bantayan , amuhin, alagaan)
4. Paalipin ( palaguin, paunlarin, alilain, pagbuklurin )
5. Paratangan ( pangaralanan, pagbibintangan, paalalahanan, papayuhan)
GAWAIN 1.2 - Itala sa mga espasyo ng story map ang impormasyon sa binasang alamat.
Kasukdulan Tagpuan
________________________ __________________
________________________ __________________
________________________ __________________
Mga
________________________ __________________
Tauhan
________________________ __________________
________________________ ___________
--------------------
________________________
--------------------
________________________
--------------------
________________________
-------------------- Mensahe /Aral
________________________
--------------------
________________________ ________________________
--------------
________________________ ________________________
________________________ Kakalasan
________________________
________________________ ________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
________________________
________________________ ___________________________
Kaugnayan sa Ekokritisismo ________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
GAWAIN 2 Alamat 2
WMSU-ISMP-GU-001.00
EKO-ALAMAT 2
Ang Alamat ng Kagubatan

Ni: Ariane B. Dulay
Noong unang panahon, wala ni isang puno o damo sa lupa. Wala pang
sangkatauhan at tanging mga diwata lamang ang nilikha ni Bathala at sila ay naninirahan sa
paraiso. Masaya at matiwasay ang kanilang pamumuhay roon. Isang araw nagpasyang
lumabas ng paraiso ang isang diwata, si Diwata Agubat, upang magliwaliw at pagmasdan
ang iba pang nilikha ni Bathala. Manghang mangha si Diwata Agubat sa kanyang nakikita.
Di nagtagal at nakaramdam sya ng pagkapagod at naghanap ng

mapagpapahingahan. Napadpad sya sa isa sa mga planeta na nilikha ni Bathala at sya ay
umidlip. Nang sya ay magising, nakaramdam sya ng panghihina at hindi na sya makaalis sa
lugar na iyon dahil tila hinihila sya nito pababa. Labis syang nanghina na naging sanhi ng
kanyang pagkamatay.
Samantala, hindi mapakali sa paraiso ang isa sa mga kapatid ni diwata Agubat na
si Diwatang Maria, kaya't sinundan nya si Agubat at hinanap, nang makita nya ang wala
nang malay na diwata sa isa sa mga planeta ni Bathala ay labis ang kanyang paghihinagpis.
Inilibing nya si Agubat at araw gabi syang lumuha at nagluksa. Di nagtagal, ang lupang
nadiligan ng luha ni Maria ay tinubuan ng munting luntiang damo, hanggang sa dumami ito
at kalaunan at nagkaroon ng mga puno at bulaklak, maging ng mga ilog.
Ang dating walang buhay na planeta ni Bathala ay nagsibol ng buhay at dahil dito
ay napanatag si Maria dahil alam nya na nasa mabuting kalagayan na ang kanyang kapatid
na Diwata. Bumalik sya sa paraiso nang masaya at ang lugar kung saan inilibing si Agubat
na ngayon ay napapaligiran ng masaganang kapiligiran ay tinawag nyang Agubat, na di
kalaunan sa pagdating ng mga unang tao ay tinawag na kagubatan.
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 2.1. – Pag-unawa sa Pagbasa.
Punan ang graphic organizer ng mga sagot sa nakalaang espasyo nito.
Mahalagang pangyayari na pinagmulan ng Kagubatan

_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Pakinabang ng kagubatan Paano mo maipakita ang Kakintalan /mensahe

sa mga Tao pagpapahalaga sa ating _______________________
_______________________ kagubatan? _______________________
_______________________ ___________________________ _______________________
___________________________
_______________________ _______________________
___________________________
_______________________ ___________________________
_______________________
_______________________ ___________________________ _______________________
_______________________ ___________________________ _______________________
_______________________ ___________________________ _______________________
_______________________ ___________________________ _______________________
_______________________ ___________________________ _______________________
_______________________ ___________________________ _______________________
_______________________ ___________________________ _______________________
_______________________ ___________________________ _______________________
_______________________ ___________________________ _________
_____________
_________
Kaugnayan ng alamat sa konsepto ng Ekokritisismo?
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 2.2
Bilang kabataan ng kasalukuyang henerasyon, ano-ano ang mga hakbang na iyong gagawin upang
mapangalagaan ang kagubatan . Ibibigay ang iyong tugon sa pamamagitan ng pagsulat ng talata tungkol
dito.
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
EKO-ALAMAT 3
Ang Alamat ng Lamok

ni : Rodney G. Ebrole
Isa rin kaya kayo sa naaalibadbarang ingay gawa ng lamok na lilipad-lipad sa inyong
mga tenga? Ito rin kasi ang madalas na pinagsusungitan ng mga bata’t matatanda. Alam niyo ba
sabi ng mga matatanda, noong unang panahon hindi alam ng mga sinaunang tao ang tungkol sa
lamok, marahil wala silang nakikitang insekto na tulad nito. Katulad din ng pinagmulan ng wika
kung bakit dumami ang mga wika sa daigidig.
Hayaan ninyong dalhin ko kayo sa panahon kung kalian nagsimula ang alamat ng lamok,
kung bakit sumisipsip ng dugo at lilipad-lipad ang mga ito sa ating mga tenga na tila may nais na
ipinapahiwatig. Ganito ang simula ng kuwento.
Matagal nang panahon ang nakalipas, mula nang pinarusahan ng Diyos ang mga tao dahil
sa pagtatayo nila ng Torre. Inakala nila na kayang abutin ang langit at makita ang kanilang
kinikilalang Panginoon. Dahil sa iisa pa lamang ang wika mabilis na naihahatid ang mga
kaalamang nais iparating sa mga nasasakupan. Mapayapa at nagkakaisa ang mga tao kaya
madali lamang maisagawa ang anumang mithiin na nais nilang gawin. Ngunit, maaaring
malagay lamang sa kapahamakan ang lahi ng sangkatauhan kaya marahil ito ang dahilan kung
bakit ipinagkaloob ng Diyos ang iba’t ibang wika.
Nagkagulo ang mga tao, sila’y hindi nagkakaintindihan, iba-iba ang mga salitang
lumalabas sa kanilang bibig. Sanhi nito, hindi na naipagpatuloy ang pagtatayo ng torre.
Tuluyang nagkawatak-watak ang mga tao at humiwalay sa kani-kanilang mga landas. Ang
karanasang iyon ang nagsilbing babala sa mga salinlahi upang sundin nang buong
pagpapakumbaba at pagmamahal sa Diyos. Lumipas ang maraming taon, dahil sa kanilang
matapat at walang pag-iimbot na pananampalataya sa Diyos at pagganap sa tungkuling makatao
muling nanumbalik ang kasaganahan ng pamumuhay ng mga tao. Sila ay biniyayaan ng
masagang ani, binigyan ng magandang kalagayan ng panahon at matibay na kalusugan.
WMSU-ISMP-GU-001.00
Lalong naging suwail ang mga kabataan, sila ay naging mausisa, anuman ang maisip ay
agad nilang gagawin nang hindi man lamang inaabala ang kapamahakang maidudulot nito.
Masyadong naging dikit sa mala mundong gawain ang mga kabataan. Ang nais lamang nila ay
magsaya buong araw, pagbabarkada, paglalaro at paglalakbay kahit ilang araw silang mawawala.
Kapag tinatawag ng kanilang magulang ay nagtatago o kaya nagbibingi-bingihan. Ang mga
pangaral ay hindi na pinakikinggan, hindi tumutulong sa mga gawaing bahay. Ang mga tungkulin
sa pamayanan ay kanilang sinusuway.
Bagamat malaki ang ipinagbago ng mga kabataan, ang kanilang mga magulang ay hindi
humihinto sa pananalangin at pagsasagawa ng mga alay upang ipadama sa Panginoon ang taus-
pusong pasasalamat sa mga biyayang pinagkaloob sa kanila at gayun din matanto ng mga kabataan
ang kamaliang kanilang ginagawa.
Muling namuo ang pangamba ng Diyos sa mga kabataang salat sa bait at diwa. Siya’y
nagsalita sa harap ng kanyang mga diwata. “Ang pagbigay ko ng iba’t ibang wika sa mga tao ay
sapat nang parusa upang sila’y hindi maging hangal. Ngunit may panibagong banta na naman sa
katapatan ng mga tao. Kung hindi ito susupilin higit pa ang maaaring mangyari.” Inutusan ng
Diyos ang Diwata ng mga hayop na bumaba sa lupa at bigyan ng karampatang parusa ang mga
kabataang hindi marunong gumalang sa mga magulang at kumilala ng Panginon. Agad-agad
bumaba ang Diwata at nag-isip ng kaparusahan. ”Aba! gagawa ako ng bagong uri ng insekto na
sasalamin sa kanilang pagkatao.
Biglang napansin ng mga taong nangulimlim ang kalangitan at biglang umulan ng

napakalakas hanggang magdamagan. Nagulat ang mga tao sa biglaang pagsungit ng panahon, isang
hindi pangkaraniwang pangyayari sa kanilang buhay. Sa halip na makiisa ang mga kabataan sa
pagdarasal, sila’y nagsipaglabasan at nagsipagligo sa ulan ang saya’t habulan nila ay di
matatawaran.
Kinagabihan, maagang natulog ang mga kabataan, marahil sa pagod na kanilang nadarama.
WMSU-ISMP-GU-001.00
Ito na pala ang mga batang nagsipaglaho na naging lamok. Kailangan nilang tumawag ng
pansin at lumipad sa tainga upang ibulong ang nangyari sa kanila. Hanggat walang taong
makaiintindi sa kanilang mga sinasabi mananatili silang mga lamok hanggang sa mga susunod na
saling lahi. Iyan ang huling habilin sa kanilang ng Diwata.
Peste ang turing ng mga tao sa insektong ito na umaali-aligid sa kanila. TInawag nila itong
Lamok! Hango sa pinagtambal na dalawang salitang “layas” at “pok!”. Ang “pok” ay tunog na
nalilikha kapag hinahampas ang dalawang palad na may insekto sa gitna. “Layas kung hindi…
pok!” madalas na sabi ng mga tao. Di-naglaon naging “Lamok” ang tawag sa makulit na insektong
pinakaaayawan ng lahat.
Dahil sa kagustuhang maging tao muli, lagi nilang tinutusok ang mga tao na tulad ng
pangungurot na ginagawa sa kanilang noon at ang dugo na kanilang nalalasahan ay nagsilbing
pagkain upang sila ay mabuhay. Sa kasalukuyan hindi lamang sa gabi lumalabas ang mga lamok,
katunayan buong araw na silang nasa labas at nangangagat o di kaya’y nasa tenga upang ibulong
ang kanilang pagsusumamo ng kapatawaran. Ganyan ka tindi ang pagsisisi at pagnanais nilang
maging tao muli balang araw.
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 3.1. – Isulat sa nakalaang espasyo ang buod ng Alamat ng Lamok.
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 3.3. – Gumuhit ng larawan sa story board hinggil sa mahalagang pangyayari na inilahad sa
Alamat ng Lamok. 5 mahalagang pangyayari lamang ang iguhit at lapatan ito ng caption tungkol sa
kaganapan sa larawan.
WMSU-ISMP-GU-001.00
Story board 1 Story board 2

_________________________ ___________________________
_________________________ ___________________________
_________________________ ___________________________
_________________________ ___________________________
_________________________ ___________________________
_________________________ ___________________________
Story board 3 Story board 4
________________________ __________________________
________________________ __________________________
________________________ __________________________
________________________ __________________________
________________________ __________________________
_________________________
_________________________
_________________________
_________________________
_________________________
Story board 5
EKO-ALAMAT 4
ANG ALAMAT NG CORONA VIRUS"
Sa malayong kaharian ay may maunlad at masaganang lupain na pinamumunuan ni Haring

Noelle, siya ay isang hari na kilala sa kanyang kakaibang koleksyon ng mga korona na may iba't
ibang palamuti na makikita sa kaniyang silid taguan. Ang kaharian ni Haring Noelle ay kilala
dahil sa payapang pamamalakad niya sa kaniyang sinasakupan, dahil dito ay bihira ang kagutuman
at mga krimen sa kanilang lugar. May moderno at kapaki-pakinabang rin silang mga teknolohiya at
maayos at magandang kalakalan sa ibang dako ng mundo. Dahil sa maayos at magandang
pamumuno ng hari ay naging sobra ang tiwala ng mga nasasakupan nito na walang panganib at
unos ang darating na hindi nila kayang lampasan. Ngunit lingid sa kanilang kaalaman ay malapit
WMSU-ISMP-GU-001.00
"Maraming kaming dala lalo na ang mga pampalasa katulad ng asin, paprika, mga toyo at
marami pang iba" - Virru
"At tsaka Haring Noelle ay narinig naming mahilig kayo sa mga korona kayo ay nangongolekata
ng iba't ibang klaseng korona pero ibahin ninyo itong dala namin" pahabol ni Virru
Inutusan ni Virru ang kanyang tauhan na ilabas ang korona at batid sa mukha ng Hari ang
pagkasabik nitong masulyap ang koronang dala ng estranghero. Nang makita ng Hari ang korona
ay hindi mawari ang tuwa at galak nito, dumapo ang kanyang paningin sa itim na batong nasa
gitnang bahagi ng korona.
WMSU-ISMP-GU-001.00
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 4.1.
Palawakin ang semantic web sa pamamagitan ng paglapat ng mga impormasyong hinihingi

rito. ( Maaaring gumawa ng mas Malaki upang magkasya ang ilalagay na sagot sa bawat sanga
ng semantic web. )
Pinagmulan
ng Corona
Virus
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 4.2. – Pag-unawa sa binasa.
Isulat sa nakalaang espasyo ang buod ng binasang alamat.

________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
EKO-ALAMAT 5
ANG ALAMAT NG ILOG

Ni: Borhan Taraji
Noong unang panahon, may isang pook na puno ng kasaganahan ng kalikasan

magmula sa kabundukan, kapatagan at ilog. Doon ay nakatira and dalawang magkaibigan na
si Pedro at Lucas na may ‘di magandang kaugalian. Mahili sila magtapon ng basura at
dumihan ang ilog. Ang hindi nila alam ang ilog na ito’y mahiwaga, siya ang diwata na
tagapangalaga at tagabantay ng ilog.
Isang araw, ang magkaibigan na si Pedro at Lucas ay nagtungo muli sa ilog at

nagtapon ng basurang ubod ng dami. Dahil sa kasamaan ng kanilang ugali at pagsira sa ilog,
pinarusahan sila ng diwata. Pinalitan ang kanilang mga anyo. Si Pedro ay naging palaka at si
Lucas naman ay naging isda. Pinaranas sa kanila ng mahiwagang diwata ang dulot ng
kanilang mga ginawa, nakita at naranasan nila kung ano ang masamamng dulot ng pagtapon
nila basura at pagsira sa ilog. Maraming isda ang namamatay dahil sa rumi ng dagat.
Marami namang palaka ang namamatay sa tuwing may baha. Unti-unti nilang napagtanto na
mali ang kanilang ginawang pagsira sa ilog.
Makalipas ang ilang araw, ibinalik na ng diwata ang dalawa sa kanilang mga totoong
anyo, labis ang tuwa ng magkaibigan dahil dito at sila’y nangako sa diwata na aalagaan at
poprotektahan nila ang kalikasan at sisiguraduhin nila ang kaayusan ng ilog. Malugod
namang tinanggap ng diwata ang kanilang mga pangako.
Umuwi ang magkaibigan na sina Pedro at Lucas sa kanilang mga pamilya na dala-dala
ang leksiyon na kanilang natutuhan sa maikling panahon na sila’y pinarusahan. Dapat nating
alagaan at protektahan ang Inang kalikasan sapagkat dito tayo kumukuha ng ating
pangangailangan sa pang araw-araw na pamumuhay at dapat nating pasaganahin. Ating
turuan ang susunod na henerasyon na ang kalikasan ay alagaan sapagkat ito ang ating
kayamanan. Magmula noon ay nanatiling malinis, maayos at masagana ang ilog dahil sa
pangangalaga ng mga tao roon, sa pangunguna ng dalawang magkaibigan na si Pedro at
Lucas.
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 5.1. – Pagkakasunod-sunod ng pangyayari.
Ayusin ang mga sumusunod na pangyayari ayon sa tamang pagkakasunod-sunod nito at

ilapat ito sa story ladder.
Mga pangyayari :
Umuwi ang magkaibigan na si Pedro at Lucas sa kanilang mga pamilya na dala-

dala ang leksyon na kanilang natutunan sa maikling panahon na sila’y pinarusahan.
Isang araw, ang magkaibigan na si Pedro at Lucas ay nagtungo muli sa ilog at

nagtapon ng basurang ubod ng dami. Dahil sa kasamaan ng kanilang ugali at pagsira
sa ilog, pinarusahan sila ng diwata.
Makalipas ang ilang araw, ibinalik na ng diwata ang dalawa sa kanilang mga
totoong anyo, labis ang tuwa ng magkaibigan dahil dito at sila’y nangako sa diwata
na aalagaan at poprotektahan nila ang kalikasan at sisiguraduhin nila ang kaayusan
ng ilog.
WMSU-ISMP-GU-001.00
Noong unang panahon, may isang pook na puno ng kasaganahan ng kalikasan

magmula sa kabundukan, kapatagan at ilog. Doon ay nakatira and dalawang
magkaibigan na si Pedro at Lucas na may ‘di magandang kaugalian. Mahili sila
magtapon ng basura at dumihan ang ilog. Ang hindi nila alam ang ilog na ito’y
mahiwaga, siya ang diwata na tagapangalaga at tagabantay ng ilog.
Pinaranas sa kanila ng mahiwagang diwata ang dulot ng kanilang mga

ginawa, nakita at naranasan nila kung ano ang masamamng dulot ng pagtapon nila
basura at pagsira sa ilog. Maraming isda ang namamatay dahil sa rumi ng dagat.
Marami namang palaka ang namamatay sa tuwing may baha. Unti-unti nilang
napagtanto na mali ang kanilang ginawang pagsira sa ilog.
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
______
WMSU-ISMP-GU-001.00
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
GAWAIN 5.2. – Pag-unawa sa binasa
Sagutin ang mga sumusunod na tanong na nasa discussion web.
Ano ang gustong

___________________ Paano napagtanto ng Sa aling bahagi ng
ipadama ng diwata sa _____________________
___________________ magkaibigan na mali ang alamat ang maiuugnay sa
______________________
magkaibigan? _____________________
kanilang ginawa? ekokritisismo? Pangtwiranan.
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ _____________________ ______________________
___________________ ______________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 5.3. – Pagbubuod
Isulat ang buod ng alamat ayon sa sariling pag-unawa.
_______________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 6 EKO-ALAMAT 6
PANUTO : Basahin at unawain ang tungkol sa Alamat ng Sta.Maria.
Alamat ng Sta.Maria
(Isinalin sa Filipino ni Von Matthew Aguire at Ella Jade Buencamino)
Ang Sta. Maria ay isa sa mga kauna-unahang pamayanan na itinatag ng mga

Espanyol sa Lungsod ng Zamboanga . Ito ay itinatag noong Pebrero 2, 1857. Noong
unang panahon, ang Sta. Maria ay walang pangalan. Kahit ang mga taong nakatira dito
ay walang maibigay na pangalan para sa nasabing lugar at walang sinoman ang nag-
atubiling magbigay ng pangalan para dito.
Isang araw, may isang albularyong bumisita sa lugar na ito at nabighani sa isang
bulaklak na dilaw na tinatawag na “Yerba Santa Maria” ayon sa mga naninirahan sa sa
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 6.1. – Pagbubuod
Isulat ang buod ng alamat ng Sta.Maria sa nakalaang espasyo.
_________________________________________
___________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 6.2. – Pag-unawa sa binasa

WMSU-ISMP-GU-001.00
Sagutin ang mga sumusunod na tanong na nasa T-chart.
TANONG SAGOT
1.Paano nagkaroon ng pangalan ang

lugar Sta. Maria?
2. Bakit ipinangalan ang lugar ng

Sta.Maria sa isang bulaklak?
3. Paano ito maiuugnay sa konsepto

ng Ekokritisismo?
4. Ayon sa alamat, sino ang

nagbigay ng pangalang Sta.Maria sa
Lugar?
5.Bakit maituturing na alamat ang

akda?
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 6.3.
Ilarawan ang lugar ng Sta. Maria noon at ngayon ayon sa nabanggit sa alamat. Isulat ang
iyong tugon sa nakalaang espasyo ng graphic organizer.
Barangay Sta. Maria
Noon Ngay
on
WMSU-ISMP-GU-001.00
Mga karagdagang
gawain
Magsaliksik ng 3 Eko-Alamat at gawin ang mga sumusunod ;
A. Buod ng Alamat
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
__________________________________________________________
B. Kaugnayan nito sa konsepto ng ekokritisismo
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
C. Kakilntalan
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________
KABANATANG PAGSUSULIT
I-PANUTO : Tukuyin ang mga pangyayari sa alamat na maaaring maiiugnay sa konsepto ng

ekokritisismo. Isulat ang iyong sagot sa nakalaang espasyo ng bawat bilang.
11-12. Alamat ng Kamya
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
________
13-14. Alamat ng Kagubatan
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
__________________________________________________________________
________
15.16. Alamat ng corona Virus
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
17.18. Alamat ng Lamok
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________-----
19-20. Alamat ng Ilog
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
_ alamat ang isinasaad ng bawat pangyayari.
II-PANUTO : Tukuyin kung anong pamagat ng
Isulat ang simbolo sa bawat patlang bago ang bilang.
Alamat ng Kamya
Alamat ng Kagubatan
Alamat ng Corona Virus
Alamat ng Lamok
Alamat ng Ilog
Alamat ng Sta. Maria
____________ 1. Pinaranas sa kanila ng mahiwagang diwata ang dulot ng kanilang mga

ginawa sa ilog.
____________ 2. Lumipas ang tatlong taon, ang dating maganda, tahimik, masaya,
masagana at matayog na kaharian ni Haring Noelle ay nagbago, naghirap, nagutom,
gumulo, at ang mga tao ay nawalan ng pag-asa.
____________ 3. Masyadong naging dikit sa mala mundong gawain ang mga kabataan.
WMSU-ISMP-GU-001.00
____________ 4. Ang dating walang buhay na planeta ni Bathala ay nagsibol ng buhay at

dahil dito ay napanatag si Maria dahil alam nya na nasa mabuting kalagayan na ang
kanyang kapatid na Diwata.
____________ 5. Si Kamila ay hindi lang maganda, kundi siya ay isang mabait at
masunuring anak.
____________ 6. Marami namang palaka ang namamatay sa tuwing may baha. Unti-unti
nilang napagtanto na mali ang kanilang ginawang pagsira sa ilog.
____________ 7. Noong unang panahon, ang lugar na ito ay walang pang katawagang
pangalan. Subalit sa kalaunan, ipinangalan ito sa pangalan ng bulaklak na tinatawag na
Yerba.
____________ 8. Sa halip na makiisa ang mga kabataan sa pagdarasal, sila’y
nagsipaglabasan at nagsipagligo sa ulan ang saya’t habulan nila ay di matatawaran.
____________ 9. Biglang tumaas ang tubig na mula sa ilog at hinigop si Agos patungong
ilalim.
____________10. Dahil sa maayos at magandang pamumuno ng hari ay naging sobra
ang tiwala ng mga nasasakupan nito na walang panganib at unos ang darating na hindi
nila kayang lampasan.
RUBRIKS
Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon at sanaysay .

ng detalye

WMSU-ISMP-GU-001.00
KABUUAN 15
4. Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2
KABUUAN 10
MGA PAGSASANAY SA EKO-PABULA
EKO-PABULA
Si Mang Ambo at ang Gintong Isda
ni : Cheryl P. Barredo
Sa isang liblib na lugar ay may mag-asawang masayang namumuhay . Si Mang Ambo ay isang
mangingisda at si Aling Ester naman ay isang simpleng maybahay lamang na nag-aasikaso sa mga
pangangailangan ni Mang Ambo. Hindi sila pinalad na nabiyayaan ng anak, kung kaya, minabuti na
lamang ni Aling Ester na ilaan ang kanyang oras at panahon sa kanyang asawa.
Si Mang Ambo ay isang manangingisda. Bukod sa siya’y mabait, siya ay isa ring masigasig sa mga
mapakikinabangang mga gawain. Kung kaya, lagi silang pinagpala sa kanilang pamumuhay. Hindi siya
umuuwi ng bahay hanggat wala siyang mga huling isda . Ang mga isdang ito ay madalas na ginagawang
tuyo at kanilang itinitinda sa talipapa . Bagamat hindi man sila nakaaangat sa buhay, hindi naman sila
nagugutom, na kahit papaano’y may mga alternatibo silang paraan upang kumita at may perang
magagamit bilang panustos sa kanilang mga pangunahing pangangailangan.
Minsan, hindi naiiwasan ang inggitan sa tuwing sila’y nangingisda ng kanyang mga kasamahan.
May mga kasamahan siyang matindi ang pagkainggit sa kanya na tila’y, naghahangad ding papalarin sa
kanilang pangingisda. Kaya, upang mapantayan nila ang dami ng huling isda ni Mang Ambo, gumagamit
WMSU-ISMP-GU-001.00
Ang hindi niya alam, habang kinakausap niya ang kanyang sarili sa laot, ay pinakikinggan pala siya
ng isang gintong isda, na siyang diwata ng karagatan. “Kawawa naman siya. Kahit wala siyang kasalanan
sa nangyari ay nadamay pa rin siya,” wika ng gintong isda.
Makalipas ang ilang buwan, ni anino ng isda ay wala pa rin siyang nakita. Napakatahimik ng karagatan
na tanging liwanag lamang ng buwan ang kanyang nasisilayan. At ito ang naging sanhi ng kanyang
kapanglawan sa tuwing siya ay umuuwi sa kanilang tahanan.
Noong isang gabing yaon, nasa laot pa rin si Mang Ambo. Hinihintay ang kanyang suwerte at
umaasang may mahuhuli pa siyang isda. Ngunit, lumalalim na ang gabi ay wala pa rin siyang nahuhuling
isda. Ni minsan, ay hindi sumagi sa kanyang isipan ang paggamit ng dinamita. Pinagpasensiyahan niya ang
paghihintay na baka may mahuhuli pa siyang mga isda sa mas malalim na bahagi ng dagat.
Nang siya’y pauwi na sana sa kanila , ay may nakita siyang kumikinang na buntot ng isda na
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 7.1. – Story board
Isalaysay ang mahalagang pangyayari sa binasang pabula gamit ang storyboard.

WMSU-ISMP-GU-001.00
1 2 3
_______________________ _______________________ _________________________

_______________________ _______________________ _________________________
_______________________ _______________________ _________________________
_______________________ _______________________ _________________________
_______________________ _______________________ _____________________
________ _____
6 5 4
________________________ _______________________ _______________________

________________________ _______________________ _______________________
________________________ _______________________ _______________________
________________________ _______________________ _______________________
________________________ _______________________ _______________________
___ ________ ________
GAWAIN 7.2. Pag-unawa sa Pagbasa

WMSU-ISMP-GU-001.00
Sagutin ang mga sumusunod na tanong. At ilapat ang iyong sagot sa nakalaang espasyo ng
T-chart.
Mga Tanong Sagot
1.Sino si Mang Ambo sa kuwento?
2. Paano mo mailalarawan ang

katangian at estado ng
pamaumuhay ni Mang Ambo?
3. Bakit hindi ginawa ni Mang

Ambo ang paggamit ng dinamita sa
pangingisda noong mga araw na
wala siyang nahuling mga isda?
4.Ano ang inirerepresenta ng

gintong isda sa kuwento?
5.Anong kakintalan ang naidulot

ng kuwento sa mambabasa?
6.Ipaliwanag ang koneksyon nito

sa konsepto ng ekokritisimo.
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 7.3. Pagsasanay sa Pagsulat
Sumulat ng isang refleksiyon tungkol sa mensahe ng binasang pabula.
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
EKO-PABULA 2
Ang Leon at ang Aso

Ni Vilma L. Pahulaya
Sa isang gubat ay mayroong nakatirang malaking Leon at isang Aso. Ang Leon ay
napakayabang at iniisip niya na siya ang pinakamalakas, mabilis, at maliksi sa gubat na
iyon. Sa kabilang banda naman ay ang Aso na maliit ngunit hindi umuurong sa kahit
anong hamon.
Sa paglalakad ng Leon sa kagubatan ay nakita niya ang aso at hinamon niya ito.
“Hoy Aso! Baka gusto mong subukin kung sino sa ating dalawa ang mas mabilis?”
buong kayabangang sinabi ng Leon. Hindi naman ito inurungan ng Aso.
“Sige! Tinatanggap ko ang hamon mo, kailan mo gustong magsimula?” sagot naman
ng Aso.
Natuwa ang Leon at napatawa, hindi niya akalain na tatanggapin ng aso ang hamon
niya.
“Ngayon na!” sagot ng Leon.
Mas kabisado ng Aso ang kagubatang iyon kaysa sa Leon kaya pumayag siya
kaagad.
“Sige, magisismnula tayo sa ilog na iyon at iikot tayo sa buong gubat, ang unang
makakabalik sa atin sa ilog ay siyang mananalo.” Matapang na sagot ng Aso.
“Talagang hindi ka natatakot sa bilis at liksi ko ano?” sagot ng Leon. “sigi! Simulan
na natin.”
At nagsimula na nga silang mangarera. Sa gitna ng kanilang pagtakbo ay biglang

huminto ang Leon dahil natusukan ang paa nito ng isang matulis na bagay.
“Aray!” sigaw ng Leon. Agad namang huminto ang Aso at noong nakita niyang
duguan ang paa ng Leon ay tinulungan niya ito. Isinantabi niya ang kayabangang pinakita
sa kaniya ng Leon at ginamot niya ang sugat nito.
Simula noon ay nawala na ang kayabangan ng Leon at naging matalik niyang

WMSU-ISMP-GU-001.00
Gawain 8.1
Sagutin ang mga sumusunod na tanong at ilapat ito sa nakalaang espasyo ng flow chart.
Ano ang gustong patunayan Bakit mabilis na tinanggap ng Paano natalo ng aso ang leon
ng Leon sa aso? aso ang hamon ng leon? sa kanilang paligsahan?
_______________________ _______________________ ______________________

_______________________ _______________________ ______________________
_______________________ _______________________ ______________________
_______________________ _______________________ ______________________
_______________________ _______________________ ______________________
_______________________ _______________________ ______________________
_______________________ _______________________ ______________________
_______________________ _______________________ ______________________
_______________________ _______________________ ______________________
_______________________ _______________________ ______________________
_______________________ _______________________ ______________________
___________ ___________ __________
Ano ang naging kasukdulan sa Ano ang kaugnayan nito sa Anong aral ang mapupulot
pabula? konsepto ng ekokritisismo? sa binasang pabula?
_______________________
_______________________
_______________________
_______________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
_______________________ _______________________
__________ __________
Gawain 8.2
Iguhit sa loob ng kahon ang mga pangunahing tauhan sa pabula at ilarawan ang katangian
ng bawat isa.
WMSU-ISMP-GU-001.00
EKO-PABULA 3
Ang Lobo at ang Magkaibigang Maya at Pusa
Isang umaga ng tag-init, ay may magkaibigang namamasyal sa gubat na sina Maya at Pusa.
Masayang-masaya nilang pinagmamasdan ang mga puno't halaman, maging ang magandang
tanawin ng kalangitan. Nagpatuloy sila sa pamamasyal hanggang sa mapadpad sila sa ilog na may
mala-kristal sa linaw ng tubig na dumadaloy dito.
"Kaibigang Pusa tingnan mo! Napakaganda ng ilog na ito." - wika ni Maya sa kaibigan.
"Tama ka kaibigang Maya, ngayon lamang natin ito nakita sa tinagal-tagal nating napaparito sa
gubat." - tugon ng kaibigang Pusa sa kaibigang Maya.
"Sa palagay ko ay mayroon itong masasarap na isda na maaari nating makain. Kanina pa rin
tayo namamasyal, mabuti pa siguro'y magpapahinga muna tayo saglit." - ani ni Pusa sa kaibigan.
"Sang-ayon ako sa iyo kaibigang Pusa, ako rin ay pagod na pagod na sa paglipad. Mabuti na
sigurong magpapahinga tayo rito." -sagot ni Maya
Tumalon si Pusa sa ilog at nanghuli ng isda upang may makain, samantalang si Maya naman ay
bumaba sa lupa upang maghintay at suportahan ang kaibigan sa paghuli.
"Ito pa!, Iyan pa!" - masayang sambit ni Pusa habang nanghuhuli ng isda at nagtatampisaw sa tubig
sa ilog.
Rinig na rinig ang malakas na ingay ng nagkakasayahang magkaibigang Pusa at Maya sa loob
ng tahimik na gubat, kung kaya't narinig sila ng isang mabangis na lobo na apat na araw nang hindi
kumakain. Hinanap ng mabangis na Lobo ang ingay at sinundan ito hanggang sa mapadpad sa
kinaroroonan ng magkaibigan na ngayon ay nagpapahinga na sa tabing ilog.
"Hmmmm. Mukhang makakakain na rin ako ngayon." -ani ng mabangis na Lobo habang
pinagmamasdan ang walang kamalay-malay na magkaibigan.
WMSU-ISMP-GU-001.00
"Tulong! Tulungan ninyo ako!" -nagmamakaawang sambit ng Lobo.

"Huwag kang masyadong lumapit Pusa at baka kainin ka niya." -bulaslas ni Maya habang
may distansyang lumilipad sa kinaroroonan ng dalawa na hindi pinakinggan ni Pusa.
"Anong nangyari sa iyo? Bakit ka sugatan?" - tanong ni Pusa sa Lobo.

"Ako ay naglalakad-lakad sa gubat nang may maapakan akong matalim at nakakasugat na
bagay." -pagsisinungaling nito.
"Tulungan ninyo ako, parang awa na ninyo." -dagdag nito.

"Huwag Pusa! Umalis na tayo! Wag kang maniniwala at magtitiwala sa kaniya at baka tayo ay
nililinlang lamang ng Lobong iyan." - paalala nito.
"Hindi! Hindi ko kayo sasaktan. Ako ay mabait na Lobo na namamasyal lamang sa gubat.
Hindi ako masamang Lobo gaya ng ibang kauri ko." -paliwanag nito.
"Sige! Tutulungan ka namin, basta ipangako mong hinding-hindi mo kame sasaktan." -tugon
ni Pusa sa Lobo.
"Huwag Pusa! Maniwala ka sa akin. Hindi dapat tayo agad-agad naniniwala sa kaniya." -
depensa ni Maya.
"Mukha naman siyang mabait kaibigang Maya, tulungan na natin siya." -wika ni Pusa sa
kaibigan.
WMSU-ISMP-GU-001.00
Mula sa itaas, napansin ni Maya na nagising ang Lobo. Tinignan nito ang natutulog niyang
kaibigan na si Pusa, matapos nitong makumpirma na tulog na tulog ang Pusa ay tumingin ito kanya
sa itaas ng puno.
Nagkunwari naman si Maya na natutulog. Kitang-kita ni Maya kung papaanong ikutan ng

mabangis na Lobo ang kaibigan habang naglalaway. Nakakatakot ito at nakapabangis na naging
dahilan sa panginginig ni Maya.
"Hindi dapat ako matakot! Kailangan ako ni Kaibigang Pusa!" -pagpapalakas ng loob niyang
sambit.
Buong tapang na lumipad at sumigaw si Maya.
"Gising Pusa! Gising!" -sigaw nito ngunit tulog na tulog parin ang kaibigang Pusa.
"Ang Lobo! Mabangis! Gising Pusa!" -Maya

Huli na nang magising si Pusa, akma na siyang kakagatin ng mabangis na Lobo.
"Aaarrraaaaaaayyyy!" -sigaw ng kaibigang Pusa.

WMSU-ISMP-GU-001.00
Gawain 9.1
Isulat ang mga hinihinging impormasyon sa nakalaang espasyo ng story map.
Mga Tauhan
__________________________
__________________________
__________________________
Tagpuan __________________________ Tagpuan
__________ __________________________ __________
_________ ____________________ __________
__
Kakalasan
______________________
______________________
______________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
Kasukdulan Mensahe / Aral

_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ______________________
_________________________________ ________
_________________________________ ____________________
Kaugnayan nito sa ekokritisismo

_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
____________________________________________________________
Karagdagang paliwanag :
______________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Gawain 9.2
Sumulat ng isang refleksiyon tungkol sa mensahe ng binasang pabula at iugnay ito sa

sariling karanasan.
__________________________________________
______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
EKO-PABULA 4
PANUTO : Basahin at unawain ang tungkol sa pabulang, “Si Kalabaw Bakulaw At si Petrang Kabayo.
WMSU-ISMP-GU-001.00
SI KALABAW BAKULAW AT SI PETRANG KABAYO

Ni Cheryl P. Barredo
May isang magsasaka na nagngangalang Mang Felix. Siya ay may mga alagang
kalabaw at kabayo. Si kalabaw ang lagi niyang katuwang sa pagsasaka sa kanilang bukirin.
Malaki ang naging pakinabang niya sa kanyang mga alagang hayop, kung kaya, kahit gaano
man siya kapagod sa pagsasaka, siya ay laging naglalaan ng kanyang panahon sa dalawa
niyang paboritong mga alaga.
Isang araw, tumungo si Mang Felix sa kwadra upang pakainin ang kanyang kabayo na
si Petra. Panay himas nito ang malambot at makintab nitong buhok na kulay kahel, na tila’y
alagang-alaga kung ito’y maituturing. Nakita sila ni kalabaw na hinahagkan ng amo ang
pisngi ni petrang kabayo. “Buti pa si petrang kabayo, laging pinapansin at alagang-alaga,
samantalang ako, heto, panay trabaho lang sa bukid at laging napapagod. Siguro hindi niya
ako mahal...kailangan niya lang ako sa kanyang pagsasaka sa bukid…hmp!” Ang painis na
wika ni kalabaw.
Maya-maya’y nilapitan ni Mang Felix si kalabaw. Ang akala ni kalabaw ay gagawin

din ng kanyang amo ang ginawa niya sa kabayo. “Tara na kalabaw, tayo ay tutungo na sa
ating bukirin habang maaga pa. Para hindi tayo aabutin ng gabi sa pagsasaka”, wika ni
Mang Felix sa alagang kalabaw. “Haaay naku! Ito nalang ba talaga ang papel ko sa buhay?
Hanggang bukid nalang?” pabulong na wika ni kalabaw na tila, nagrereklamo.
Sa pagkakataong ito, maagang natapos sina Mang Felix at kalabaw sa kanilang

pagsasaka sa bukid. Pansamantalang iniwan ni Mang Felix ang kanyang kalabaw sa kwadra
na kinaroroonan ni Petrang Kabayo. “Haaay..naku! Nakakapagod talaga sa bukid. Buti ka pa
Petra, dito ka lang palagi sa iyong lungga. Panay beauty rest ka lang...kaya ikaw na talaga
ang paborito ng ating amo… eh, wala ka naman talagang silbi,” ang naiinggit na pahayag ni
kalabaw. “Aba! Dapat lang no! kaya nga alagang-alaga ko ang aking makintab at malambot
na buhok dahil ito ang gusto ng ating amo… samantalang ikaw, bagay ka nga talaga sa
bukid…dahil ikaw ay isang bakulaw!...hahaha!” ang pangungutyang wika ni Petra kay
kalabaw. At dahil sa pangungutyang ito, nalumbay at nanlumo si kalabaw na halos walang
imik dahil sa labis na pagdadamdam nito sa pangungutya ng kabayo sa kanya. Samantalang si
Petrang kabayo ay panay pacute lang sabay kindat kay kalabaw na tila’y nangyayamot. “May
araw ka rin Petrang kabayo... kailangan kong sisipagan ang aking trabaho para mabaling sa
akin ang atensiyon ng ating amo. ” pabulong na wika ni kalabaw na nanlilisik ang mga mata
sa inis.
Pagkaraan ng ilang araw, naging matamlay si kalabaw. Alalang-alala si Mang Felix

dahil wala siyang makakatuwang sa bukid. Kailangan niyang ipagpahinga muna si kalabaw.
“Paano na ako ngayon? Siya pa naman ang aking pag-asa sa pagsasaka. Baka hindi ko
makayanan ang trabaho sa bukid nang nag-iisa?” wika ni Mang Felix sa kanyang sarili na
alalang-alala.
WMSU-ISMP-GU-001.00
Karugtong…..
Walang nagawa si Mang Felix, kundi, ang magtrabaho sa bukid nang nag-iisa, sapagkat
sa pagsasaka lamang nabubuhay ang kaniyang pamilya. Dito sila nakakukuha ng kanilang bigas
na isasaing at mga iba’t ibang pananim na gulay na kanilang hinahain. Talagang mahalaga para
kay Mang Felix ang pagsasaka para may makakain sila sa araw-araw. Kaya, kailangan niyang
kumayod at magsipag sa kanyang trabaho kahit hindi man niya makakatuwang ang kanyang
kalabaw.
Isang araw, dumating sa kanyang pandinig ang isang balitang tungkol sa gaganaping karera
ng mga kabayo sa kanilang nayon. Ito na ang kanyang pagkakataon na makakakuha ng malaking
premyo kung siya ay papalarin man. Di nagdalawang isip si Mang Felix na isalang ang kanyang
alagang kabayo sa karera. Dahil ang maiuwi niyang premyo ay kanyang gagamitin sa
pangangailangan ng kanyang pamilya at gayundin, upang mapagawan din niya ng bahay na
masisilungan ang alaga niyang kalabaw. Ganito niya pinahahalagahan ang kanyang mga alagang
hayop.
Dumating din ang araw na kanyang pinakahihintay..ito ay ang araw ng paligsahan. Taimtim
na nanalangin si Mang Felix bago niya isinalang si Petra sa karera. Buong puso siyang
nangangamba na sana’y maiuwi niya ang tumataginting na premyo. Ilang Segundo nalang at
magsisimula na ang paligsahan.. “Petra, pagbubutihan mo ha..sana maipanalo natin ang ating
laban..” pabulong na winika ni Mang Felix sa kabayo. “ Ready… get set …go!” ang hudyat ng
anawnser sa pagsisimula ng karera. Maingay ang buong paligid sa tilian at hiyawan ng mga tao.
“Bilis pa Petra,,kaunti nalang at mararating na natin ang finish line!” Hindi nagtagal at
naipanalo rin ni Mang Felix ang kanilang laban. “Salamat sa Diyos! Sa wakas, at nasungkit ko
rin ang tumataginting na premyo!” Umuwing umaapaw sa tuwa si Mang Felix sabay halik sa
kanyang alagang kabayo bilang pasasalamat sa naipamalas nitong galing sa naganap na
paligsahan.
Nang sila’y dumating sa bahay, nakita ni kalabaw na masayang-masaya sina Mang Felix at
Petra. Dito niya napagtanto sa kanyang sarili na ang bawat isa sa kanila ay may silbi sa kanilang
amo. “ Petrang kabayo, gusto ko sanang humingi ng paumanhin sa iyo. Mali ang aking iniisip
tungkol sa iyo. Namayani ang inggit sa aking isipan. Hindi ko akalaing, malaki rin pala ang
iyong naitulong sa ating amo. Kaya pala ganon kawagas ang pag-aalaga niya sa iyo dahil,
naniniwala siyang, balang araw ay mapakikinabangan ka rin ng ating amo.” ang mahinahon at
mapagpakumbabang pahayag ni kalabaw sa kabayo. “ikaw naman…Ok lang iyon ibig ko ring
humingi ng paumanhin sa pangungutya ko sa iyo…alam kong nasaktan din kita..kaya kita
laging iniinis dahil masyado ka kasing seryoso eh… Alam ko namang dalawa talaga tayo ang
mahal ng ating amo..dahil nakatutulong tayo at malaki rin ang ating pakinabang sa kanyang
pamilya.”
Simula noon, hindi na nakadama ng inggit si kalabaw kay kabayo. Dahil damang-dama nila
na sila’y mahal ng kanilang amo. At gayundin si Petrang kabayo ay hindi na rin niya kinukutya
si kalabaw bakulaw. Nilapitan sila ni Mang Felix at parehong niyakap at hinagkan sa noo.
Masaya silang naglalaro sa loob ng bakuran sa tuwing oras ng kanilang pahinga.
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 10.1. Pagsasanay sa Pagsulat
Sumulat ng isang refleksiyon tungkol sa mensahe ng binasang pabulang pinamagatang, “ Si

Kalabaw Bakulaw at si Petrang Kabayo”.
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 10.2. Pag-unawa sa binasa
Pumili ng eksena mula sa binasang pabula. Iguhit ito ayon sa sariling pag-unawa o
interpretasyon.
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 10.3.
A. Ilapat sa nakalaang espasyo ng graphic organizer ang hinihinging impormasyon

tungkol sa pabula.
Kasukdulan
__________________________________________
__________________________________________
__________________________________________
__________________________________________
_____________________________________
______________________
Uri ng Kuwento Mga Tauhan
_________________ __________________
_________________ Si Kalabaw __________________
_________________ Bakulaw at Si __________________
_________________ Petrang Kabayo __________________
_________________ __________________
_______ ____
________________________ _________________________
________________________ _________________________
________________________ _________________________
________________________ _________________________
________________________ ____________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
Tagpuan Kakintalan
EKO-PABULA 5
SI DON, ANG ASONG LAKWATSERO
Si Don ay isang masiyahin at lakwatserong aso. Ibang-iba rin siya sa ibang aso at sa
kaniyang mga kamag-anak na walang pangarap. Sa katunayan ay napakatayog ng kaniyang
pangarap at ito ay ang magkaroon ng sariling amo.
Sawa na kasi siyang maghirap at lumaboy-laboy sa kalye. Mahirap ang buhay ng isang
aspin, kung hindi ka matapang sa buhay ay magugutom ka at mamamatay. Isama mo pa ang
kalupitan ng mga tao na kung hindi ka papaluin ay ihahagis naman sa iyo ang timba na may
mainit na tubig.
Bumuntong hininga siya. "Oy, Don! Sasama ka ba sa amin? Pupunta kaming dump site
ngayon, marami doong pagkain! " wika ni Bantay; isang asong maitim na puno ng galis ang
katawan.
Umiling-iling si Don. "Oo, alam kong mahirap lang tayo na aso. Pero bakit doon? Hindi
mo ba alam na maaari tayong mamatay doon? Naalala mo ba si Spot na namatay pagkatapos
makakain ng kung ano roon?" sagot ni Don at sumimangot naman si Bantay.
"Edi bahala ka! Ang arte mo, edi ikaw ang magugutom! " tahol sa kaniya ni Bantay at
tumakbo ito palayo.
Napayuko siya. Karamihan kasi sa katulad niya ay kakainin ang pupwedeng makain kahit
na nakakadiri ito at maaari nilang ikamatay. May mga asong kayang kaininin ang mga suka ng
tao at kahit suka ng kapwa aso, may mga aso ring kayang sikmurain ang kumain ng basura
gaya ng diaper at dumi ng bata o kahit ng sa matatanda. Nakakaawa sila pero may katuwiran
din kung bakit nagagawa ito ng iilan, 'di ba nga't lahat daw ng gawa ng Diyos ay nararapat
WMSU-ISMP-GU-001.00
Hindi niya rin kasi masisi ang mga tao. Hindi siya isang makinis at gwapong aso—ay
hindi, gwapo siya pero hindi lang nila kayang makita ito. Hindi kasi mukhang espesyal ang kulay
ng kaniyang balahibo—kayumanggi na may konting kaputian. Kayumanggi na kakulay ng mga
Pilipino na pilit nilang winawaksi dahil sa epekto ng ibang kultura. Hindi siya tulad ng ibang
yayamaning aso na may kani-kaniyang amo na mapuputi ang balahibo at may bangs at tila VIP na
laging pinapadala sa doktor. Isa lang siyang simpleng gwapong aso na hindi nila kayang i-
appreciate.
Ganoon naman ang mga tao eh. Hindi marunong mag- appreciate sa mga bagay-bagay pati
nga ang kalikasan ay hindi marunong pahalagahan. Sa dinami-rami ba naman ng mga gusali sa
paligid at dumadami pa nawawala na ang mga puno at halaman sa paligid kaya nama'y parang
impyerno na sa init ang lugar. Idagdag mo pa ang nababalitang chismis ng ibang hayop dito na ang
iilan ay hinuhuli o pinapatay upang ibenta.
Kaya choosy siya sa amo. Dati kasi may kumupkop sa kaniya—si Mang Karding sa
pangalan pa nga lang nito tumutumpak na ang salitang 'lasing'. Lasenggo kasi ito at adik pa, kaya
imbes alagaan at pakainin siya ay inuuna pa nito ang bisyo at madalas pa siyang nagugulpi. Kaya
aba! Nilayasan niya ito, nakakaurat na ang mga pinangagawa nito!
Natatawa pa nga siya sa mukha nito noong nilayasan niya ito. Mukhang kambing—Ay!
mas pogi pa pala ang kambing sa mukha nito. Napangisi siya, kahit papaano napapawi ang
kaniyang gutom.
WMSU-ISMP-GU-001.00
Nagsimulang magbigay ng reaksyon ng mga tao sa paligid niya habang ang iba ay
hawak-hawak ang kani-kanilang cellphone at nagsimulang mag-post sa kani-kanilang
social media apps.
"Ano ang nangyayari? May sakit? " sigaw niya at nakatanggap siya ng sipa mula sa
isang taong nagtratrabaho sa isang firm. Siya'y napadaing.
"Napaka-malas ng asong ito! Nag-iingay kita na ngang may masamang balita, Jane.
Tara uwi na tayo, kay Berting mo na lng isuyo ang ating groceries, " wika nito sa kasama
nitong babae na sopistikada rin kung manamit.
Nagsimulang maubos ang kumpulan ng tao na para bang nagmamadali ang mga itong
umuwi. Hindi na lamang ito pinansin ni Don at pumunta sa may pinto ng restaurant na
gusto niyang puntahan ngunit sa kasamaang palad ay sirado na ito.
'Marahil ay natakot din sa balita. ' aniya kaniyang isip.
WMSU-ISMP-GU-001.00
GAWAIN 10.4. Pag-unawa sa binasa
Sagutin ang mga sumusunod na tanong ;
Ilarawan ang katangian ni Don.

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
_______________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
Paano naiiba si Don sa kanyang kapwa aso?

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
_____________________________________________________
Kung ikaw ay isang aso, ano sa palagay mo ang iyong maging pakinabang sa
kapaligiran at maging sa iyong amo?
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
_____________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
___________________________________________________________
_________________________________________________________
Ano ang kakintalan na dulot ng pabula?

___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
___________________________________________________________
_____________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
Paano mo wawakasan ang takbo ng pangyayari sa pabula?
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_______________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
Ano ang kaugnayan ng pabula sa konsepto ng ekokritisismo?
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_____________________________________________________________
_______________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
EBALWASYON 6
WMSU-ISMP-GU-001.00
PANUTO : Kumatha ng sariling eko-pabula. (10 pts.)
_______________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
Mga
Karagdagang
Gawain
Magsaliksik ng 3-5 eko-pabula. Gawin ang mga sumusunod;
A. Buod ng Pabula
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
_______________________________________________________________
B. Semantic Web
Pamagat
C. Kakintalan
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
WMSU-ISMP-GU-001.00
D. Kaugnayan sa konsepto ng ekokritisismo

______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________

Yunit 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Yunit 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

WMSU-ISMP-GU-001.

Ang pag-unlad ng panitikan sa ating bansa ay nakasanayan nang sipatin sa

Sa kabilang banda, ang panitikan ay isang likhang-isip, isang bunga ng

1. Natukoy ang iba’t ibang uri ng ekokritisismo.

2. Naipaliliwanag ang kaugnayan ng ekokritisismo at panitikan.

3. Naipaliliwanag ang mahalagang tungkulin ng panitikan sa ekokritisismo.

4. Napahahalagahan ang tungkuling ginagampanan ng panitikan sa ekokritisismo.

5. Nakapagsusulat ng sariling kathang pampanitikang may kaugnayan sa ekokritisismo.

YUNIT 2 - Ang Ekokritisismo at mga Anyong Pampanitikan

Aralin 1 – Uri ng Ekokritisismo

1.1 . Pagtatanong sa Representasyon at Pagsulat ng Kalikasan

1.2 . Ang Ekokritikal na mga Isyu at Tanong

I- PANUTO : Bumuo ng mga salita sa salitang EKOKRITISISMO .

A. PANUTO : Mag-isip at magtala ng mga patunay hinggil sa mahalagang

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Sistematiko at malinaw na pagkalahad 5

2.Kaangkupan sa nilalaman ng paksa 4

3. Pagsunod sa tuntuning panggramatika 4

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Malinaw ang pagkalahad ng detalye. 5

3. Nasunod nang wasto ang panuto 3

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

Sinasabing, analogo sa paghahanap ng representasyon ng kapaligiran ang

1.1. PAGTATANONG SA REPRESENTASYON AT PAGSULAT

Ang pagbasa at pagsuri ng anumang tekstong hinggil sa kapaligiran at kalikasan

May kinalaman ba ang pag- ___________________________________________

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Sistematiko at malinaw na pagkalahad 5

2.Kaangkupan sa nilalaman ng paksa 4

3. Pagsunod sa tuntuning panggramatika 4

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Malinaw ang pagkalahad ng detalye. 5

3. Nasunod nang wasto ang panuto 3

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

ANG EKO-PANITIKAN SA EKOKRITISISMO

Alinmang tekstong pampanitikan na tumatalakay tungkol sa kalikasan at

Samakatuwid, sa araling ito, ay matatalakay ang iba’t ibang eko-panitikan sa

Pagkatapos ng pagtatalakay, ang mga mag-aaral ay inaasahang ;

1. Natutukoy ang iba’t ibang eko-panitikan sa ekokritisismo.

2. Natatalakay nang may pag-unawa ang bawat eko-panitikan sa ekokritisismo.

3. Nasusuri ang mensahe at implikasyong ipinahihiwatig ng bawat akdang pampanitikan.

4. Naisasapuso ang pagpapahalaga sa mensaheng ipinahihiwatig sa bawat akdang

5. Nakalilikha ng sariling akdang pampanitikan na may kaugnayan sa pangangalaga sa

ARALIN 2 – ANG EKO-PANITIKAN SA EKOKRITISISMO

a.) Alamat ng Kamya

a.) Si Mang Ambo at ang Gintong Isda

e.) Ang Leon at ang Aso

A. PANUTO : Magbigay ng halimbawa ng mga sumusunod na akdang

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsulat ng komposisyon, talata at sanaysay .

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Sistematiko at malinaw na pagkalahad 5

2.Kaangkupan sa nilalaman ng paksa 4

3. Pagsunod sa tuntuning panggramatika 4

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2

Pamantayan sa pagbibigay ng puntos sa pagsagot ng mga pagsasanay .

Pamantayan Kaukulang Puntos Marka

1.Malinaw ang pagkalahad ng detalye. 5

3. Nasunod nang wasto ang panuto 3

4.Kalinisan at kaayusan sa pagsulat 2