LESSON 3: BATAYAN NG SIKOLOHIYANG PILIPINO
Batayan sa kinagisnang Sikolohiya
A. IS THERE A FILIPINO PSYCHOLOGY?
Kakulangan ng isang textbook para sa Sikolohiyang Pilipino
What are the difficulties in attempting to write a book about
Filipino Psychology?
EXPOSING DEFECTS WITHOUT RAISING NATIONAL
INDIGNATION
Anu-ano ang mga katangian ng mga pilipino na hindi
maganda?
The term “Psychology of Filipinos” implies the applicability of
behavioral traits and characteristics to all the natives
Jose A. Samson (http://kulturangpop.blogspot.com)
Ano ang pinagkaiba ng Partikular at Unibersal? Ano ang mas
mahalaga?
• Unibersal:
- kailangan sa PAG-INTINDI mula sa SIYENTIPIKONG
pananaw;
(NOMOTHETIC)
• Partikular:
- kailangan para makita ang “PATTERNS” sa pagbuo ng
unibersal
How do we eliminate the problem of outlining universal
characteristics among Filipinos?
sampling, research, experimentation
Anu-ano ang mga pagkakakilala natin sa ibang mga Pilipino?
Halimbawa ng mga pag-aaral:
Totoo bang kuripot ang mga Ilocano?
Matatapang nga ba ang mga Batangueño?
Nakakatakot ba talaga ang mga taga-Tondo?
Ang driver ba ay talagang sweet lover?
Tamad ba talaga mag-aral ang mga taga-AdU?
BATAYAN NG SP SA KULTURA AT KASAYSAYAN
Saan natin makikita ang mga ebidensiya para sa pagkataong
Pilipino?
1. Batayan sa kinagisnang Sikolohiya
2. Batayan sa Tao at sa kanyang diwa
3. Batayan sa panahon ng Pagbabagong-isip
4. Batayan sa Panahon ng Pagpapahalaga sa kilos at
kakayahan ng tao
5. Batayan sa panahon ng pagpapahalaga sa suliranin
ng Lipunan
6. Batayan sa Wika, kultura at pananaw ng Pilipino
1.
1.1 Kaalamang Sikolohikal ng mga babaylan at
catalonan.
1.2 Ang Sikolohiya sa literaturang Pilipino
- Pasalita o pasulat
1.3 Mga kaugaliang minana ng mga Pilipino
2. Batayan sa Tao at kanyang Diwa
Dito NAGSASAMA ang Sikolohiyang Pilipino at ang
Sikolohiya sa Pilipinas.
3. Batayan sa Panahon ng Pagbabagong-Isip
Renaissance period
PAGBIBIGAY ng SIKOILOHIKAL KAHULUGAN sa
pumapailalim na ibig sabihin ng mga akda nila Rizal at
mga gawa nila Luna.
Ex.
• Sobre la Indolencia de los Filipinos – J.P Rizal
• Pag-ibig sa Kalikasan – Del Pilar (1988)
• La Tertulia Filipina – Antonio Luna
• El Cristianismo y la Antgua Civilizacion Tagala –
Paterno (1892)
• Psicologos del verbo Tagalog – Emilio Aguinaldo
4. Batayan sa Panahon ng Pagpapahalaga sa Kilos at
Kakayahan ng Tao
- pagpapahalaga sa KILOS at GAWA ng mga tao;
BEHAVIORISM
• Agustin Alonzo
- bukod tangi sa unang pormal na nakadama sa
impluwensya ng sikolohiyang Amerikano.
(SIKOLOHIYA NG DAMDAMIN)
* Hartendorp
5. Batayan sa Panahon ng Pagpapahalaga sa Suliranin ng
Lipunan
Experimental/objective Psychology (positivism)
vs. Psychology that is SOCIALLY USEFUL
(critical social scientists)
* Aldaba-Lim (1938 – 1969)
6. Batayan sa Wika, Kultura at Pananaw ng Pilipino
Enriquez: mahalaga na sa SARILING WIKA GAWIN ang mga
PAG-AARAL para hindi maiba ang ibig sabihin