You are on page 1of 23

Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

MASUSING BANGHAY-ARALIN SA FILIPINO 10

I. LAYUNIN:

Sa loob ng isang oras na talakayan, ang mga mag-aaral ay inaasahang:

a) Naibibigay ang kahulugan ng matatalinghagang salita mula sa tula.

b) Naiuugnay ang binasang tula sa tunay na buhay.

c) Nakapagsasagawa ng pangkatang gawain patungkol sa tula, spoken word


poetry, poster, at kanta.

II. PAKSANG ARALIN

PAKSA: Tula mula sa Uganda “Hele Ina sa Kaniyang Panganay”.

SANGGUNIAN: Filipino 10 Ikatlong Markahan, pahina 8-10

https://www.scribd.com/doc/98648201/Mga-Elemento-Ng-Tula#,
https://youtu.be/ZsvDWUHAe4w.https://vt.tiktok.com/ZS8sWDNJF,filipino.net.ph/taludtod/. Aralinph.com/mga-uri-at-elemento
ngtula.https://vt.tiktok.com/ZS8SWDNJF/.https://www.google.com/search?
q=halimbawa+ng+malayang+taludturan+na+tula&tbm=isch&ved=2ahUKEwjag7TJjpAhV1gVYBHTqwARMQ2cCegQIABAA&oq=halimbawa+ng+m
alaya+na+tula&gs_lcp=CgNpbWcQARgBMgYIABAHEB4yBggAEAcQHjIICAAQCBAHEB4yCAgAEAgQBxAeOgQIIxAnOgQIABAeOgcIABAYEIAEOggIAB
AFEAcQHlCxB1jeI2ChSGgAcAB4AYAB3AGIAboUkgEGMC4xNi4xmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWfAAQE&sclient=img&ei=DYzZJrACvWC2roPuuC
GmAE&bih=746&biw=1536#imgrc=to9cp7_pq9D_EM

KAGAMITAN: DLP, Laptop, PPT, Chalk at pisara, Visual aids.

III. PAMAMARAAN

Gawaing Guro Gawaing Mag-aaral

A. Panimulang Gawain

1. Panalangin

_________, panimulan mo ang ating


panalangin sa araw na ito… Sa Ngalan ng Ama, ng Anak at ng Espiritu
Santo… AMEN.”
2. Pagbati
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

Magandang Hapon Grade 10 Onyx. “Magandang Umaga rin po Ma’am!”


Kumusta kayong lahat? Bago umupo, Ayos naman po Ma’am.
pakitingnan ang ilalim ng silya at pulutin ang (Magpupulot ng mga kalat)
mga kalat.

Okay. Maaari na kayong maupo.

3. Pagtala ng Liban
(Tatawagin ang Class Monitor)
Sharlyn, may lumiban ba sa araw na ito?
Kung mayroon ay pakibigay na lamang ito sa
akin pagtapos ng ating talakayan. Opo ma’am

B. Balik-Aral
Sa puntong ito may inihanda akong spin the
wheels na naglalaman ng inyong mga pangalan
na sasagot sa aking inihandang mga tanong.
Ano ang huling tinalakay natin? Ang ating tinalakay ay patungkol sa
kahulugan, elemento, at anyo ng tula.
Tama! Ano ang kahulugan ng tula? Ang tula ay isang panitikan na binubuo ng
saknong at mga taludtod.
Mahusay! Ngayon may ipapakita ako sa inyo,
tukuyin ninyo kung anong elemento ng tula ito.

Ito ay tumutukoy sa grupo ng mga taludtod ng


tula. Sukat.
Ito ay ang pagkakasingtunog ng mga salita sa Tugma
huling pantig ng bawat taludtod ng tula.
Ito ay tumutukoy sa mga linya o berso sa loob Taludtod
ng tula.
Ito ay tumutukoy sa grupo ng mga taludtod ng Saknong
tula.

Tama! Sa huling katanungan, ibigay ang Tradisyunal at Malayang Taludturan.


dalawang anyo ng tula?

Mahusay! Patunay na nakikinig kayo sa ating


talakayan.

Sa pagsisimula ng ating talakayan, pakibasa a.Naibibigay ang kahulugan ng


ang ating mga layunin.
matatalinghagang salita mula sa tula.

b.Naiuugnay ang binasang tula sa tunay na


Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

buhay.

c.Nakapagsasagawa ng pangkatang gawain


patungkol sa tula, spoken word poetry, poster,
at kanta.

Maraming Salamat!

Paghawan ng Sagabal:
Panuto: Sa puntong ito ay mayroon akong
inihanda mga larawan na kung saan aalamin
natin kung ano ang tinutukoy ng bawat isa.

Isang ina na may hawak na sanggol.

Nagpapatulog ng sanggol
Batay sa unang larawan, ano kaya ang nais nito
ipahiwatig? Hele

Tama! May makapagbibigay kaya sakin kung


ano ang tawag kapag nagpapatulog ng bata o
sanggol?

Mahusay!
Ang Hele ay isang katutubong awitin ng mga Mga batang maliliit
Pilipino. Ito ay inaawit upang patulugin ang
mga bata o sanggol.
Sa pangalawang larawan kaya?

Isang lalaki na may hawak na sibat


Mahusay! Munsik ang tawag sa mga batang
maliliit, bulilit, munti.
Sa pangatlo naman, ano ang nais ipahiwatig?
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

Sa paghuli ng hayop upang may kainin sila.

Tama! Saan ba nila ito ginagamit?


Magaling! Ito ay tinawag na Panulag, isang
bagay na ginagamit sa panghuli ng mga hayop. Kalasag

Para sa ating huling larawan, ano ang tawag


dito?

Tama! Ang kalasag ay isang uri ng damit sa


pakikipaglaban.
Ang katangian ng isang ina ay masipag
Mapagmahal
C. Pagganyak Maalaga
Para sa inyo ano nga ba ang katangian May mahabang pasensya
ng isang ina?
Tama! Ano pa?

Ang lahat ng binigay ninyong katangian ng


isang ina ay walang simuman ang
makatutumbas nito.

Sa puntong ito may inihanda akong bidyo


panoorin nating lahat.

Pasasalamat sa ginawa ng inyong ina.

Patungkol saan ang bidyong napanood?


Isang ina na nag-aaruga, nag-aalaga sa inyong
magkakapatid.
Tama! Kung nauunawaan talaga itong mabuti,
ano ang mensahe o bidyo?
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

Batay sa nilalaman ng bidyo ito ay mensahe


para sa inyong ina na lumisan, at lahat ng
pangaral at pangarap ng inyong ina ay iyong
Mahusay! Ano pa?
pinagsusumikapan.

Masakit man mawalaan ng isang ina, ngunit


pinapakita ninyo na lumalaban parin kayo sa
buhay.

(Pumalakpak)
Magaling! Grade 10 Onyx
Palakpakan naman ninyo ang mga nagbahagi
ngayon.
Mahirap mawalan ng isang ina lalo na kung
nasanay tayo na lagi silang nandiyan kapag
kailangan natin sila. Sa ina din natin sinasabi
kapag may problema tayo. Kaya walang
sinuman ang makakatumbas sa pag-aaruga ng
isang ina.

Batid kong lahat ng hangarin o pinapangarap


ng ating mga ina ay para sa ikakabuti natin
lahat. Kahit may lumisan o may nawala sa
miyembro ng ating pamilya matutunan natin
tanggapin, dahil may plano ang diyos kung
bakit sila kinuha sa atin ng maaga.

Dahil ang bidyong pinanood ninyo ay


konektado sa paksang tatalakayin natin sa araw
na ito.

D. Paglalahad

Sa pagbubukas
ng ating
panibagong Ang Uganda ay matatagpuan sa Silangan
Africa.
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

aralin,
pagtutuunan
natin ng
pansin
ang isang tula
na Hele ng ina sa kaniyang panganay

panamagatang Ang kantangian ng ina sa tula ay isang gabay

“Hele ng Ina sa upan maging isang matapang na mandirigma


ang kanyang anak pagdating ng panahon na ito

Kaniyang
ay lumaki na.

Isang ina.

Panganay” Ang kanyang panganay na anak.

na isinalin sa Babae

Lalaki

Filipino ni
Mary Grace Ang pangarap ng ina na maging isang

A.Tabora. matapang na mandirigma ang kaniyang


panganay na anak

ngunit bago
ang lahat,
Ang nais ng aking ina ay maging matagumpay
ako sa aking buhay, makapagtapos ako ng
aking pag-aaral, mairaos ko sa hirap ang aking
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

bigyan muna
mga magulang.

natin ng
pagpapakahulug Wala po Maam.

an kung ano ang Dahil mapapasin natin ay magkakaiba ng


bilang ang bawat taludtod nito.

tula.
Sino sa inyo ang
may ideya
tungkol sa Opo maam, dahil magkakatunog po ang bawat
kahulugan ng dulo nito.

tula? Maam isa lang po, at ito po ay binubuo ng apat

Sa pagbubukas na taludtod.

Mangusap

ng ating Wangis

panibagong Ito a tumutukoy sa maliit na toro.

aralin,
pagtutuunan
natin ng
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

pansin
ang isang tula
na
panamagatang
“Hele ng Ina sa
Kaniyang
Panganay”
na isinalin sa
Filipino ni
Mary Grace
A.Tabora.
ngunit bago
ang lahat,
bigyan muna
natin ng
pagpapakahulug
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

an kung ano ang


tula.
Sino sa inyo ang
may ideya
tungkol sa
kahulugan ng
tula?
Sa pagbubukas
ng ating
panibagong
aralin,
pagtutuunan
natin ng
pansin
ang isang tula
na
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

panamagatang
“Hele ng Ina sa
Kaniyang
Panganay”
na isinalin sa
Filipino ni
Mary Grace
A.Tabora.
ngunit bago
ang lahat,
bigyan muna
natin ng
pagpapakahulug
an kung ano ang
tula.
Sino sa inyo ang
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

may ideya
tungkol sa
kahulugan ng
tula?
Sa pagbubukas ng ating panibagong aralin,
pagtutuunan natin ng pansin ang isang tula na
pinamagatang “Hele ng Ina sa Kaniyang
Panganay”(A Song of a Mother to Her
Firstborn) Isinulat ni Jack H. Driberg at
isinalin sa Filipino ni Mary Grace A.Tabora.
Bilang isang anak gagawin ko din ang mga
Sa pagbubukas bagay na ginawa skin ng aking ina nung ak ay
bata pa, sa araw na sia ay matanda na aalagaan

ng ating ko din sya na parang isang anak.

panibagong
aralin, Bilang magiging ina sa hinaharap o magulang,
pagtutuunan ito’y aking aalagaan higit pa sa akin sarili dahil
sila ang aking yaman at pinapangarap ko sa

natin ng kanila maging mabuting tao, may takot sa


panginoong may kapal at maging Maganda ang

pansin
kanilang buhay o kinabukasan.

ang isang tula


na
panamagatang
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

“Hele ng Ina sa
Kaniyang
Panganay”
na isinalin sa
Filipino ni
Mary Grace
A.Tabora.
ngunit bago
ang lahat,
bigyan muna
natin ng
pagpapakahulug
an kung ano ang
tula.
Sino sa inyo ang
may ideya
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

tungkol sa
Opo ma’am

kahulugan ng Wala po ma’am

tula?
Sa pagbubukas
ng ating
panibagong
aralin,
pagtutuunan
natin ng
pansin
ang isang tula
na
panamagatang
“Hele ng Ina sa
Kaniyang
Panganay”
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

na isinalin sa
Filipino ni
Mary Grace
A.Tabora.
ngunit bago
ang lahat,
bigyan muna
natin ng
pagpapakahulug
an kung ano ang
tula.
Sino sa inyo ang
may ideya
tungkol sa
kahulugan ng
tula?
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

Ngayon, panoorin na natin ang isang Malayang


Tula mula sa inang taga-Uganda, ngunit saang
bansa matatagpuan ang Uganda?

Tama! Ang Uganda ay matatagpuan sa


Silangan Africa. Ang tulang ito ay
pinamagatang “Hele ng Ina sa Kaniyang
Panganay”.

Ano ang pamagat ng tula?

Ano ang katangian ng ina sa tula?

Sino ang persona o nagsasalita sa tula?

Sino naman ang kanyang kausap?

Sa tingin ninyo ano ang kasarian ng kanyang


anak?

(CSE)

Dahil sa panahon ngayon pantay-pantay na ang


mga babae at lalaki.
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

Tama! Ano ang pangarap ng ina sa kaniyang


panganay na anak.

Kung ang ina sa tula ay nais nyang maging


matapang na mandirigma ang kanyang anak,
ano naman ang nais ng inyong mga ina para sa
inyo.

Sa tingin ninyo may sukat ba ang tula na ang


hele?

Magaling! Bakit?

Halimbawa:

Mangusap ka, aking sanggol na sinisinta.

Mangusap ka sa inyong namimilog at


nagniningning na mga mata,

Wangis ng mata ng bisirong-toro ni lupeyo.

Sa tingin ninyo may tugmaan bang nagaganap


sa tulang ito.

Mahusay! kung mapapansin ninyo ilang


saknong ito? At ilan ang bumubuo sa isang
saknong?

Tama! Ano ang mga talinhagang salita?

Magaling! Sa tingin ninyo ano kahulugan ng


bisirong-toro ni lupeyo?

Tama! Kapag sinabing bisirong- toro ito ay


tumutukoy sa maliit na toro, samantala ang
lupeyo naman ay pangalan ng tao.
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

E. Paglalapat

Sa puntong ito ay magkakaroon tayo ng


pangkatang gawain.

(Pagsasamahin ang mga magkakagrupo)

Bago ko ipaliwanag ang inyong gagawin ay


nais kong pumunta kayo sa inyong mga ka-
pangkat. May inihanda akong apat na folder na
kung saan nakapaloob dito ang inyong paksang
gawain kada-pangkat.
Upang maisagawa nang maayos bibigyan
ko kayo ng (5) minuto.
Narito ang inyong gagawin…

UNANG PANGKAT
Ang unang pangkat ay gagawa kayo ng tula na
may dalawang saknong at ito ay
pumapatungkol sa pagpapahalaga sa inyong
ina.

Pamantayan Puntos

Nilalaman- 5
Mabisang
naipahayag ang
mensahe ng tula.

Pagkakabuo- 5
Angkop at wasto ang
mga salitang ginamit
sa pagbuo ng tula.

Pagkamalikhain- 5
Orihinal ang ideya sa
paggawa ng tula.
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

Kabuuang 5
Presentasyon-
Malinis at maayos
ang kabuuang
presentasyon.

KABUUAN 20

PANGALAWANG PANGKAT
Gagawa kayo ng spoken word poetry na
mayroong dalawang saknong at ito din ay
pumapatungkol sa pagpapahalaga sa inyong
ina.

Pamantayan Puntos

Nilalaman- 5
Kakayahang
maipahayag ang mga
sa loobin at kaisipan.

Pagbigkas- Wastong 5
pagbigay ng mga
salita.

Tono, lakas at linaw 5


ng boses.

Kabuuang 5
Presentasyon-
Tiwala sa sarili.

KABUUAN 20

PANGATLONG PANGKAT
Para naman sa inyo ikatlong pangkat, gagawa
kayo ng poster na pumapatungkol sa
pagpapahalaga sa inyong ina.

Pamantayan Puntos
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

Nilalaman- 5
Naipakita at
naipaliwanag nang
maayos ang ugnayan
ng konsepto sa
paggawa ng poster.

Kaangkupan ng 5
konsepto-
Maliwanag at
angkop ang mensahe
sa paglalarawan ng
konsepto.

Pagkamalikhain- 5
Orihinal ang ideya sa
paggawa ng poster.

Kabuuang 5
Presentasyon-
Malinis at maayos
ang kabuuang
presentasyon.

KABUUAN 20

IKA-APAT NA PANGKAT
Ika-huling pangkat, gagawa kayo ng isang
kanta na pumapatungkol din sa pagpapahalaga
ninyo sa inyong ina.

Pamantayan Puntos

Tono/Himig- 5
Naayon ang
tono/himig na
ginagamit sa pag-
awit.
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

Pagbigkas- Mahusay 5
at wasto ang
pagkakabigkas ng
mga salita.

Kabuuang 10
Presentasyon-
Malinis at maayos
ang kabuuang
presentasyon.

KABUUAN 20

F. Pagpapahalaga
Bilang isang anak, paano mo
maibabalik ang kabutihan na ipinadama
sayo ng iyong ina.

G. Paglalahat
Kung ikaw ay magiging isang ina sa
hinaharap, paano mo aalagaan ang
iyong mga anak at ano ang
pinapangarap mo para sa kanila.

IV. PAGTATAYA
Panuto: Piliin ang tamang sagot sa sumusunod
na katanungan.

1. Saan nagmula ang tulang "Hele ng Ina


sa kanyang anak"?
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

a) a.Pretoria, Africa
b) b.Cairo, Africa
c) c.Uganda, Africa
d) d.Bamako, Africa
2. Ito ay anyo ng tula na may sukat at
tugma?
a) Tradisyunal
b) Dalit
c) Malayang taludturan
d) Tanaga
3. Ito ay tumutukoy sa mga linya o berso
sa loob ng tula.
a) Saknong
b) Taludtod
c) Sukat
d) Tugma
4. Ano ang tula?
a) Ang tula ay isang uri ng panitikan na
pinagyayaman sa pamamagitan ng
paggamit ng tayutay,at malayang
paggamit ng mga salita sa ibat-ibang
estilo, Kung minsan ito ay maiksi o
mahaba.
b) Ang tula ay isang uri ng sulatin na
nagpapahayag ng pananaw o opinyon
ng nagsulat nito. Ang isang tula ay may
pokus sa iisang diwa at paksa.
c) Ang tula ay isang akdang
pampanitikang binubuo ng mga
saknong. Bawat saknong naman ay
binubuo ng mga taludtod o linya at ang
bawat taludtod ay nahahati sa mga
pantig.
d) Ang tula ay naglalaman ng mga salita
ng indibiduwal na may kaugnayan sa
kanilang pananaw, ideya, saloobin,
opinion hinggil sa isang paksa.
5. Ano sa wikang Ingles ang “Hele ng Ina
sa Kaniyang Panganay”?
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

Naintindihan ang paksang tinalakay ngayon


araw?

May tanong? Kung walang tanong, pakikopya


ang ating kasunduan.

V. KASUNDUAN
Sumulat ng isang tula, na may pamagat
na Ilaw ng tahanan. Na binubuo ng apat
na saknong na may tugma.

Pamantayan Puntos

Mabisang 10
naipahayag ang
mensahe.

Orihinal ang ideya sa 5


paggawa ng tula.

Malinis at maayos 5
ang pagkasulat.

Kabuuan 20

Maraming salamat, Grade 10 Onyx

Inihanda ni:
Republika ng Pilipinas

Kagawaran ng Edukasyon

Rehiyon III

Sangay ng Bulacan

Taal High School

Kayle Macam, Taal, Bocaue, Bulacan

Bb. Shiela Mae S. Jebulan


Gurong Nagsasanay

Binigyan Pansin ni
Gng. Narcisa G. Herrera
Gurong Tagapagsanay

Nabatid ni:

G. Jessie T. Santiago, MAEd


Gurong Tagapag-ugnay

Pinagtibay ni:

Gng. Alma Valencia


Gurong Taga-pangasiwa

Kinatigan ni:
Bb. Julieta P. Bulos
Punong Guro IV

You might also like