XVII საუკუნე, ევროპა

1603წ- გარდაიცვალა ინგლისის დედოფალი ელიზაბეტ I - ტიუდორი,

1603-1625 წწ- ჯეიმს I (VI), ინგლისის მეფე, სტიუარტების დინასტიის დასაწყისი,
1607 წ- ინგლისის I კოლონია ჩრდ. ამერიკაში-ჯეიმსთაუნი,
1589-1610 წწ - ანრი IV- ნავარელი, ბურბონების დინასტიის ფუძემდებელი,
1610-1643 წწ- ლუი XIII, კარდინალი რიშელიე, მარია მედიჩი, აბსოლუტიზმის ჩასახვა,
1614 წ- მარია მედიჩმა, შვილის-ლუი XIII - ის სახელით მოიწვია გენერალური შტატები,
დაშალა და 170 წლის მანძილზე აღარ მოუწვევიათ,
1618-1648 წწ- ოცდაათწლიანი ომი, საერთო ევროპული ომი,
1619 წ- საღვთო ომის იმპერატორი ფერდინანდ II- ჰაბსბურგი, ვალენშტაინი
1618-1623 წწ- ოცდაათწლიანი ომის ჩეხური პერიოდი, ჩეხეთის (ბოჰემიის) მარცხი,
1625-1629 წწ- ოცდაათწლიანი ომის დანიური პერიოდი კრისტიან IV-ის მარცხი,
1630-1635 წწ- ოცდაათწლიანი ომის შვედური პერიოდი, გუსტავ II ადოლფი,
1635-1648 წწ- ოცდაათწლიანი ომის ფრანგულ-შვედური პერიოდი და ვესტფალიის ზავი

1620 წ- ინგლისელთა II კოლონია ჩრდ. ამერიკაში, პლიმუტი,

1621 წ- მადლიერების დღესასწაული,
1625-1649 წწ- ჩარლზ I- სტიუარტის მეფობა ინგლისში,
1628 წ- ,,პეტიცია უფლებათა შესახებ“, ჩარლზ I,
1629 წ- ჩარლზ I-მა დაითხოვა პარლამენტი და 11 წელი თვითნებურად მართავდა ქვეყანას,
1640 წ- შოტლანდია აუჯანყდა ინგლისს, მეფეს ფული დაჭირდა, მოიწვია პარლამენტი
1640-1653 წწ- ხანგრძლივი პარლამენტი ინგლისში,
1640 წ- პარლამენტმა მიიღო საპროტესტო წერილი ,,დიდი რემონსტრაცია“ და მოსთხოვა
მეფეს შეცდომების გამოსწორება,
1641 წ- ჩარლზ I ხელი მოაწერა კანონს, იგი ვეღარ დაითხოვდა პარლამენტს,
1642-1649 წწ- სამოქალაქო ომი ინგლისში, მეფესა და პარლამენტს შორის,
1645 წ- ნეიზბისთან ბრძოლა, ოლივერ კრომველმა დაამარცხა მეფის არმია,
1647-1648 წწ- ჩარლზ I გაიქცა შოტლანდიაში, თუმცა ის გადმოსცეს ინგლისის პარლამენტს,
1648 წ- მიუნსტერის ზავით ესპანეთმა ცნო ჰოლანდიის დამოუკიდებლობა, რევოლუციის
დასასრული,

1648 წ- ,, ფრონდა“, სასამართლოს ოთხივე პალატა აუჯანყდა ლუი XIV-ს, მაზარინმა და

ანა ავსტრიელმა დააპატიმრეს რამდენიმე მოსამართლე,
1649 წ- ჩარლზ I- სტიუარტი სიკვდილით დასაჯეს, იმპიჩმენტი
1649 წ, 19 მაისი- ინგლისი რესპუბლიკად გამოცხადდა,
1649-1660 წწ- ინგლისის რესპუბლიკა, ინტერრეგნუმი, კრომველის პროტექტორატი,
1649,1651 წწ- კრომველმა შემოიერთა ირლანდია და შოტლანდია,
1653 წ- კრომველმა დაშალა პარლამენტის კუდი,
1653 წ - მაზარინმა და ანა ავსტრიელმა ჩაახშო ,,ფრონდა“
1655 წ- კრომველმა ესპანეთს წაართვა შაქრის ლერწმით მდიდარი კ. იამაიკა, (სანავიგაციო
აქტი)

1657 წ- კრომველმა უარი თქვა მეფის ტიტულზე,(ნება დართო ებრაელებს უაკნ

დაბრუნების)

1660-1685 წწ- ჩარლზ II , სტიუარტების რესტავრაცია,

1661-1715 წწ- ლუი XIV, ერთპიროვნული მმართველი, მისი ფინანსთა მინისტრი კოლბერი
და მისი მერკანტილიზმი,
1678 წ- ლუი XIV-მ პარლამენტს ჩამოართვა სამეფო კანონების შეჩერების უფლება,
1679 წ- ჩარლზ II-მ მიიღო კანონი ,,ჰაბეას კორპუს აქტი“ , სასამართლო აღდგა
1685-1688 წწ- ჯეიმს II, ინგლისის მეფე, ფარული კათოლიკე,
1688 წ- ,,სახელოვანი რევოლუცია“, ჯეიმს II, ვაჟთან ერთად გააძევეს ქვეყნიდან,
ტახტზე მოიწვიეს მერი II და ვილჰელმ III- ორანელი,
1685 წ- ლუი XIV-მ გააუქმა ნანტის ედიქტი, ,,ერთი მეფე, ერთი კანონი, ერთი რელიგია“
1689 წ- უილიამ ორანელმა და მერიმ ხელი მოაწერეს ,,უფლებათა ბილს“ , ინგლისში
საბოლოოდ ყალიბდება კონსტიტუციური მონარქია, ხოლო მმართველი კლასი გახდა
ბურჟუაზია,
1701-1714 წწ - ენი სტიუარტი, მერი II-ის და ინგლისის დედოფალი. მთავრდება
სტიუარტების დინასტია და იწყება ჰანოვერების გერმანული დინასტიის მმართველობა.