XVII საუკუნის

ინგლისი: კრომველის პროტექტორატი და რესტავრაცია



ავტორი: ივანე დარბუაშვილი

ხელმძღვანელი: ტრისტან მაჭარაშვილი

თბილისი

2017
ინგლისი XVII საუკუნის
რევოლუციამდე

ინგლისის რევოულუცია 1640-1660 წლებით თარიღდება თუმცა მნიშვნელოვანია
მანამე არსებულ ვითარებებზე მოკლე ვისაუბროთ რათა გარკვეული წარმოდგენა
შეგვექმნას თუ რა პროცესებმა გამოიწვია და მიიყვანა ინგლისი ამ სიტუაციამდე.
 1485 წელს ტიუდორები მოდიან ინგლისში
 ჰენრი VIII- ანგლიკანიზმი
 ელისაბედ I
 ინგლისი გამოდის კათოლიკური სივრციდან ანგლიკანიზმი დაკანონდა.
 ინგლისში “ოქროს ხანა” კულტურული თვალსაზრისით
 ინგლისის სიძლიერე , როგორც მისი პარლამენტი და სასამართლო
ელისაბედ
I
სტიუარტების დინასტია
 1603 წელს ელისაბედ ტიუდორი გარდაიცვალა
 1603 წელს შოტლანდიური დინასტიის სტიუარტების
მართველობა იწყება
 1603-1625 წლები “ ჯეიმზ I “
 ჯეიმზმა სცადა უპარლამენტო მართველობის
დამტკიცება.
 დამოკიდებულება პურიტანებისადმი
 “ იძულებითი სესხები”
 ჯეიმზი პარლამენტთან დაპირისპირება
 პურიტანების დაყოფა / პრესვიტარიანელებად და
ინდეპენდენტებად.
ჯეიმზ I
ჩარლზ I სტიუარტი
 ჯეიმზის გარდაცვალება
 ჩარლზი ადის 25 წლის ასაკში ტახტზე
 ოპოზიციური პარტიის პეტიცია
 ჩარლზის ჩანაფიქრი ( 350 ათასი გირვანქა)
 პარლამენტის დათხოვნა
 პარლამენტი არ ემორჩილება ჩარლზს
 11 ოპოზიციონერის დაკავება
ჩარლზ I სტიუარტი
უპარლამენტო პერიოდი
 11 წლის მანძილზე
 გადასახადების ხელახალი დანიშვნა
 აკრძალვა პურიტანული ლიტერატურის
 ხალხის მწვავე რეაქცია
 1640 წელს შოტლანდიელების აჯანყებები
 ხანგრძლივი პარლამენტი
პარლამენტის გარეშე დარჩენილი ჩარლზი
 ხელახალი მოწვევა
 12 წლის მანძილზე გრძელდებოდა
 ახლადმოსული პარლამენტის დაპირისპირება გრაფ
სტემფორდთან
 ახალი კანონი პარლამენტის მოწვევასთან
დაკავშირებით
 პარლამენტის მოთხოვნა მეფის უფლებებზე

 ჩარლზი თანხმდება ამ კანონს

კავალერები/ მრგვალთავიანები ( პარლამენტის

დაყოფა)
დაპირისპირების მეორე სერია
 1642-1649 წლებში ვითარდება მეორე ეტაპი
 ინგლისი ორ ნაწილად არის გახლეჩილი
 რელიგიური გახლეჩვა
 ანგლიკანები და კათოლიკეები მეფის მხარეს
 პურიტანელები და ინდეპენდენტები
პარლამენტის
 ეპისკოპატის გაუქმება
 პარლამენტი ძლიერდება
ოლივერ კრომველი
 ბიოგრაფია
 კათოლიკეების მიმართ დამოკიდებულება
 1628 წელს პარლამენტის დეპუტატი
 ინდეპენდენტების ჯარი
 “რკინის გვერდებიანები”
 ჩარლზის გაქცევა
ჩარლზის სასამართლო
 5 დღე გრძელდებოდა
 მეფის სიტყვა “ენაბლუ”
 1649 წლის 30 იანვარი “სიკვილით დასჯა”
ჩარლზ თავი მოკვეთეს
ინგლისი ცხადდება რესპუბლიკად.
პრესვეტარიანელები ,
ინდეპენდენტები, ლევერები.
 დაპირისპირება
 არმიის დაშლის იდეა
 1649-1653 ინდეპენენტური მართველობა
 ნაბოლარა პარლამენტი
 1653 წელს პარლამენტთან დაპირისპირება
კრომველის
 კრომველს მოყავს თავისი ხალხი პარლამენტში
 კრომველი ნეიტრალიტეტს იჭერს
 პარლამენტი “თვითლიკვიდაციას” აცხადებს
კრომველი
 კრომველს თავაზობენ ლორდ პროტექტორატის
ტიტულს.
 კრომველის ცვლილებები კონსტიტუციაში
 სტიუარტების რესტავრაციის იდეის გაჩენა
 1658 წელი 3 სექტემბერი 49 წლის კრომველი
კვდება
 1660 წელს პარლამენტი ლორდთა პალატის
აღდგენა/ რესტავრაცია სტიუარტების
 ჩარლზ II ბრუნდება შოტლანდიიდან
სტიუარტების დინასტიის აღორძინება
 1660 წელი 26 მაისი ჩარლზ მეორე ადის ტახტზე
 ინგლისი ბედნიერია
 ჩარლზი 50 ადამიანს სიკვდილით სჯის
 კრომველი საფლავიდან ამოთხარეს
 ჩარლზ მეორეს დახასიათება
 1.2 მილიონი წლიური შემოსავალი მეფეს
 პარლამენტის ოთხი წლით დათხოვნა (მეფის
მემკვიდრეობის უფლების ჩამორთმევის გამო )
 1685 წელს ჩარლზ მეორე გარდაიცვალა
 ტახტზე ადის ჯეიმ მეორე
 გმადლობთ
ყურადღებისათვის !