https://www.points-of-you.com/ https://www.youtube.com/watch?

v=V_ynJxlMwHM&t=50s
HÃY CHỌN MỘT VẤN ĐỀ MÀ BẠN QUAN TÂM ĐỂ NGHĨ VỀ NÓ
Tấm ảnh thứ nhất: Điều gì đang xảy ra với tôi?

[trao đổi với bạn của bạn. Mỗi người có 2 phút]

Tấm ảnh thứ 2: Có điều gì không ổn mà tôi đang gặp phải?

[trao đổi với bạn của bạn. Mỗi người có 2 phút]

Tấm ảnh thứ 3: Hành động tiếp theo của tôi là gì?

[trao đổi với bạn của bạn. Mỗi người có 2 phút]

QUY TRÌNH TƯ VẤN HƯỚNG NGHIỆP
VÀ PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP

1
Gõ vào khung chat 01 đơn vị kiến thức

mà bạn nhớ được trong buổi học trước?

CÁC CÔNG CỤ TRẮC NGHIỆM NGHỀ NGHIỆP

Hành vi – Động lực – Kỹ năng

CÁC CÔNG CỤ - MÔ HÌNH HỖ TRỢ TRONG TƯ VẤN
01. QUY TRÌNH TƯ VẤN HƯỚNG NGHIỆP
DÀNH CHO HỌC SINH

1
CÁC BƯỚC CẦN NHỚ TRONG HƯỚNG NGHIỆP
Bước 1: Hiểu mình
BƯỚC 1:
HIỂU
MÌNH
 Viết nhật ký cảm xúc ü Viết nhật ký về các hoạt động hàng ngày của
bạn như mẫu bên hoặc theo cách của riêng

NHẬT KÝ CẢM XÚC

bạn, Ghi lại những cảm xúc của bạn, nhất là
A HOẠT ĐỘNG
Bạn đã làm những gì?
Hoạt động có chủ ý hay ngẫu hứng?
những hoạt động khiến bạn hứng thú và
Vai trò của bạn (Chủ trì hay là người tham gia?

được tiếp thêm năng lượng

BẠN ĐANG Ở ĐÂY ü Ghi chép trong một thời gian 3- 4 tuần
E MÔI TRƯỜNG F CẢM XÚC

ü Cuối mỗi tuần hay ghi lại những CHIÊM

Nơi diễn ra hoạt động? Khi bạn thực hiện hoạt động đó như thế nào?
Nơi đó thế nào? Mức độ gắn kết với hoạt động? (Thấp - Trung bình - Cao)
Cảm giác nơi đó mang lại cho bạn là gì? 4Năng lượng của bạn? )Tích cực - Tiêu cực)

NGHIỆM để nhận thấy những hoạt động của

I TƯƠNG TÁC
mình có gì đáng ngạc nhiên không?
Công việc cụ thể?
Yêu cầu về kỹ năng chuyên môn?
Những kỹ năng khác cần có?
ü Hãy nhìn nhận kỹ càng về các hoạt động
(c) 2017 Dave Gray, xplane.com
có/không khiến bạn cảm thấy được tiếp thêm
năng lượng?
BƯỚC 2: KHÁM PHÁ CÁC
LỰA CHỌN NGHỀ NGHIỆP
• Bạn đã lựa chọn ra 2-5 nghề phù hợp với bạn:
ü Tại sao lại là công việc đó?
ü Mục tiêu của công việc đó là gì?
ü Công việc đó có ý nghĩa gì với con?
ü Công việc đó có liên quan gì tới con, những người khác và xã hội
ü Điều gì sẽ tạo nên một công việc tốt và có giá trị?
• Thu hẹp lựa chọn thành 3 nghề nghiệp theo các tiêu chí sau:
ü Nghề phù hợp nhất với nhóm Sở thích Holland cao nhất; Nghề bạn thích
nhất; Nghề nghiệp mà bạn mong muốn làm nhất bất chấp mọi ý kiến và rào
cản?
 BƯỚC 3:
3 BẢN KẾ HOẠCH NGHỀ NGHIỆP

ü Kế hoạch An toàn: Nghề nghiệp phù hợp với

khả năng và sở thích

ü Kế hoạch Dự phòng: Nếu không phải là lựa

chọn số 1 thì là lựa chọn nào?

ü Kế hoạch đột phá: là một ước mơ nghề nghiệp

thôi thúc bạn, bạn sẽ thực hiện nó bất cứ lúc
nào có thể?
 Tips: Viết bản kế hoạch nghề nghiệp

4. Suy ngẫm về những câu hỏi quan trọng:

1. Một tựa đề. Thật ngắn gọn trong
+ Nguồn lực: Bạn có những nguồn nào để thực hiện
khoảng 6 – 8 từ, rõ ràng với mục tiêu
kế hoạch này (thời gian, tiền bạc, khả năng, kỹ năng,
bao trùm.
kinh nghiệm, kiến thức, mối quan hệ….)
2. Có khung thời gian cụ thể:
+ Sự hào hứng: Bạn yêu thích và hào hứng với kế
3. Tự đặt câu hỏi cho bản kế hoạch:
hoạch đó như thế nào?
tốt nhất là từ 2 -3 câu phát sinh từ bản
kế hoạch nhằm làm rõ hơn mục tiêu + Sự tự tin: Bạn đã có đủ tự tin hay vẫn còn băn

của kế hoạch. khoăn lưỡng lự với kế hoạch này?

+ Tính nhất quán: Công việc đó thực sự có ý nghĩa

thế nào với niềm tin và giá trị của bạn?
 BƯỚC 4:
THỬ NGHIỆM BẢN KẾ HOẠCH NGHỀ NGHIỆP

ü Tìm hiểu nghề nghiệp

ü Tìm hiểu ngành học

ü Tìm hiểu trường Đại học

ü Hiểu Công thức tuyển dụng để gia tăng cơ hội việc làm
 HIỂU NGÀNH HỌC

ü Sử dụng Google hiệu quả: tìm kiếm ngành học trong các trường Đại học và đọc khung
đào tạo, các môn học của ngành học đó. Tự trả lời các câu hỏi sau:

+ Năng lực học tập của mình có khả năng học nó không?

+ Có môn học nào mà mình không thể học không?

+ Thời gian học có phù hợp không? ( 3 năm, 4 năm, 10 năm..)

+ Tài chính gia đình có cho phép con học ngành đó không?

ü Tham gia các Confession của sinh viên để "nghe ngóng” xem sinh viên họ nói gì về ngành
học của họ:

+ Lộ trình học tập?

+ Cơ hội thực tập và việc làm?

 TÌM HIỂU VỀ TRƯỜNG ĐẠI HỌC

ü Cách thức tuyển sinh:

Hiện nay có rất nhiều các hình thức tuyển sinh của các trường, mỗi trường
đều có thông tin chi tiết trên website của trường

ü Học ở xa nhà hay gần nhà? Có như con mong đợi không?

ü Ký túc xá hay nơi ăn ở thế nào?

ü Khả năng kết nối mạng lưới việc làm của trường đối với các doanh nghiệp
như thế nào?
HIỂU VỀ CÔNG
THỨC TUYỂN
DỤNG
HIỂU NHÀ
TUYỂN DỤNG
CẦN GÌ?
HIỂU MÔ HÌNH
70:20:10
 BƯỚC 5:
ĐÁNH GIÁ VÀ RA QUYẾT ĐỊNH

● Dựa trên 3 bản Kế hoạch nghề nghiệp đã tìm hiểu được, đánh giá lại cơ hộị lựa
chọn.

● Ra quyết định Chọn ngành học phù hợp với mình nhất có thể; đồng thời, sẵn sàng
cho sự thay đổi

● Hướng nghiệp là một hành trình - một hành trình tìm kiếm, chọn lựa không ngừng,
không phải chỉ chọn lựa một lần, và cũng không có chọn lựa duy nhất đúng
 02. QUY TRÌNH TƯ VẤN
PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP

1
 Vì saoTư duy thiết kế?

MÔ HÌNH DECIDES ( Krumbolt) TƯ DUY THIẾT KẾ

Define: Xác định vấn đề
Establish: Thiết lập một kế hoạch hành động
Clarify : Làm rõ các giá trị
Idenify : Xác định các lựa chọn thay thế
Discover : Khám phá các kết quả có thể xảy ra
Eliminate : Loại bỏ các lựa chọn thay thế
Start : Bắt đầu hành động
Khám phá, thấu hiểu người dùng
Tạo ý tưởng cùng người dùng
Trải nghiệm các thử nghiệm
Học trong hành động
Luôn luôn căn chỉnh
Có quy trình và tuyến tính rõ ràng
Người dùng tự ra quyết định và tự thiết kế
 Hoạt động: Ca mẫu
• Ca 1: Nam, 22 tuổi, là sinh viên trường Đại học FPT, ngành Quản trị kinh doanh nhưng đã bảo lưu
kết quả được 2 năm. Trong thời gian nghỉ học (2 năm) đã làm qua các công việc: trợ lý hành
chính, sắp xếp kho bãi, thiết kế website… Hiện đang cộng tác với 0i tổ chức phi chính phủ với
công việc thiết kế đồ hoạ. Thân chủ có 03 năm đi tham vấn tâm lý vì không làm chủ được cơn
giận. Mong muốn gặp chuyên viên Hướng nghiệp để hỏi 2 câu hỏi:
- Làm thế nào để kiểm soát cơn giận
- Muốn tìm một công việc phù hợp

• Thảo luận nhóm: Chia cặp thảo luận Nhiệm vụ:

• 1 người vào vai thân chủ
• 1 người vào tư vấn viên: nắm bắt nhu cầu của thân chủ để xác định
nhu cầu của thân chủ cần là gì?
• Thời gian: 15 phút
 Hoạt động: Ca mẫu (Học viên)

• Thảo luận nhóm: Chia cặp thảo luận Nhiệm vụ:

• 1 người vào vai thân chủ
• 1 người vào tư vấn viên: nắm bắt nhu cầu của thân chủ để xác định
nhu cầu của thân chủ cần là gì?
• Thời gian: 15 phút
B1: ĐỊNH HÌNH CA TƯ VẤN
Mục tiêu:
•Nhà tư vấn hiểu và biết được hoàn cảnh hiện tại của thân chủ,
những khó khăn họ đang gặp phải trong cuộc sống cũng như công
việc
•Nhà tư vấn hiểu được nhu cầu và mong muốn của họ khi tìm đến
Dịch vụ tư vấn
Lợi ích:

• Nhà tư vấn cho thân chủ thấy được sự đồng cảm qua việc thể hiện sự quan tâm

chân thành với sức khỏe, cuộc sống và tương lai của thân chủ

• Nhà tư vấn cho thân chủ thấy được mình luôn sẵn sàng khám phá, tìm hiểu, chấp

nhận và tôn trọng niềm tin, giá trị, ý kiến cá nhân, hoàn cảnh và sự đa dạng trong

cách học tập của mỗi khách hàng

 Kỹ thuật: Phỏng vấn

“Đa số mọi người lắng nghe không phải để hiểu, họ lắng

nghe để trả lời”
Frank Covey – 7 habit for people
Gõ vào khung chat những kỹ thuật phỏng vấn
để có được thông tin ban đầu từ thân chủ?
Phỏng vấn thấu cảm
Bản đồ thấu cảm
 ĐỊNH HÌNH CA TƯ VẤN
Tips
Để có được cuộc phỏng vấn tốt: Để có được bản đồ thấu cảm tốt:
ü Luôn đặt mình vào vị trí của người ü Tìm kiếm những ý nghĩa sau những
mới bắt đầu. câu nói
ü Sử dụng nét mặt và hành vi quan ü Nắm bắt được những suy luận khách
tâm đến người được phỏng vấn. quan
ü Hiện diện trọn vẹn với họ. ü Cô đọng, nhưng không phải là tóm
ü Chỉ lắng nghe, không phán xét. tắt
ü Không tưởng tượng ra câu trả lời. ü Giữ lại được những thông tin đã
ü Chú ý đến chi tiết và các ý “bất từng làm cho khách hàng căng thẳng.
ngờ xuất hiện” trong câu chuyện .
 Kết

ü Ý chính của bước này là gì? (What is the main idea?)

ü Mục đích của bước này là gì? (What is the main goal?)
ü Bước này giúp chúng ta như thế nào? (How can this help us?)
ü Bước này này giúp giải quyết vấn đề gì? (What problem does it solve?)
ü Vì sao chúng ta nên lưu tâm đến điều này? (Why should we care?)
B2. XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ THẬT
Mục tiêu:
• Nhà tư vấn nhận diện và mô tả cụ thể vấn đề của thân chủ cần phải giải quyết
• Cùng thân chủ xác định được vấn đề trọng tâm nhất cần phải giải quyết theo nhu
cầu và mong muốn của thân chủ.
• Có ý tưởng về cách giải quyết vấn đề của thân chủ
Lợi ích:
• Xác định rõ nhu cầu của thân chủ có nằm trong phạm vi chuyên ngành hay
công việc của dịch vụ hay không; nếu không, xác định nơi phù hợp hơn để
giới thiệu cho thân chủ
• Tìm và chọn ra các phương pháp thích hợp cho thân chủ phụ thuộc vào nhu
cầu, tình trạng tâm lý và nhiệm vụ phát triển nghề nghiệp của thân chủ
Công cụ: Bảng định hình ca
Tìm vấn đề thật cần giải quyết

ü Kỹ thuật 5 câu hỏi TẠI SAO? - WHY

ü Viết tuyên bố vấn đề thật
 KẾT NỐI

{Làm việc nhóm: 20 phút

Dựa trên Phần phỏng vấn và Bản đồ thấu cảm, anh/chị hãy thảo luận về vấn

đề trọng tâm mà thân chủ đang gặp phải

 Đề xuất hướng can thiệp

ü Căn cứ vào các lý thuyết và công cụ hướng nghiệp để áp dụng vào từng
trường hợp thân chủ cụ thể.
ü Hướng can thiệp này cũng chính là sợi dây xuyên suốt quá trình tư vấn của
thân chủ.
ü Tuỳ từng diễn biến của ca tư vấn, nhà tư vấn sẽ linh hoạt vận dụng kiến
thức để đạt được kết quả cuối cùng
 Tips

Để thực hiện Định hình ca tốt

Để viết ra Vấn đề thật của thân chủ
üBảng xác định vấn đề sẽ hiệu quả hơn khi làm ü Chỉ viết trong 15 – 20 phút
việc nhóm ü Cần có khoảng không gian yên tĩnh

ü Luôn xem lại các ghi chú ở giai đoạn thấu cảm để suy nghĩ về câu tuyên bố này

để so sánh, thảo luận và tìm chứng cứ xác thực. ü Luôn nghĩ tới 5 câu hỏi tại sao
trước khi viết
üĐiều chỉnh lại mục tiêu của buổi tư vấn khi tìm
ü Đặt mình vào vị trí của thân chủ để
ra được vấn đề thật
hình dung giải pháp khả thi.
ü Khuyến khích thân chủ có thể làm bảng này với
những người khác để có góc nhìn mới.
Thực hành với thân chủ
- Chia lớp thành 05 nhóm, mỗi nhóm tìm một thân chủ đang cần tư vấn Hướng nghiệp
hoặc phát triển nghề nghiệp. Thực hiện 2 nhiệm vụ:
a. Định hình ca tư vấn
b. Xác định vấn đề thật của thân chủ