Tuần 12

Tiết 20
Bài 12: PHÂN BÓN HÓA HỌC

I/ Mục tiêu:
A. Chuẩn kiến thức kỹ năng
Kiến thức
Biết được:
- Biết cây trồng cần những nguyên tố dinh dưỡng nào.
- Biết thành phần hóa học của các loại phân đạm, phân lân, phân kali, phân
phức hợp và cách điều chế các loại phân bón này.
Hiểu được:
- Tác dụng của phân bón đối với cây trồng.
Kĩ năng
- Sử dụng an toàn và có hiệu quả 1 số phân bón hóa học.
- Quan sát mẫu vật và biết làm thí nghiệm để nhận biết một số loại phân bón.
- Tính được khối lượng phân bón cần thiết để cung cấp một lượng nguyên tố
dinh dưỡng.
B. Trọng tâm
- Biết thành phần hóa học của các loại phân đạm, phân lân, phân kali, phân
phức hợp và cách điều chế các loại phân bón này.
Thái độ
- Biết được tác dụng của các loại phân bón đối với cây trồng và môi trường
đất.
C. Các năng lực cần đạt
- Năng lực giải quyết vấn đề.
- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học.
- Năng lực vận dụng kiến thức hoá học vào cuộc sống.
II/ Phương pháp dạy học:
- Đặt vấn đề - giải quyết vấn đề - đàm thoại - trực quan
Phần chuẩn bị của giáo viên:
- Giáo án lên lớp.
- Hệ thống câu hỏi khắc sâu kiến thức học sinh.
- Một số mẫu vật (phân đạm, phân lân, phân kali, phân phức hợp).
Phần chuẩn bị của học sinh:
- Xem trước bài ở nhà.
- Đọc bài mới.
III/ Tiến trình dạy học:
1/ Ổn định lớp (1 phút)
2/ Kiểm tra bài cũ (5 phút)
 Hoàn thành sơ đồ phản ứng sau:
P  H3PO4  NaH2PO4  Na2HPO4  Na3PO4  Ag3PO4
Đáp án:
P + 5HNO3(đ)  H3PO4 + 5NO2 + H2O
H3PO4 + NaOH  NaH2PO4 + H2O
NaOH + NaH2PO4  Na2HPO4 + H2O
NaOH + Na2HPO4  Na3PO4 + H2O
Na3PO4 + 3AgNO3  Ag3PO4 + 3NaNO3
3/ Giới thiệu bài mới (1 phút)
4/ Hoạt động dạy học

Hoạt động giáo viên
Hoạt động 1: (3 phút)
Tìm hiểu về phân bón hóa
học:
- Cây trồng cần những
nguyên tố dinh dưỡng nào?
Dưới dạng ion, nguyên tử
hay phân tử?
- Tại sao phải bón phân cho
cây?
- Có các loại phân bón nào
thường gặp nào?
(năng lực sử dụng ngôn ngữ
hóa học, năng lực giải quyết
vấn đề)
Hoạt động 2: ( 10 phút)
- Vai trò của phân đạm?
Chất lượng phân đạm được
đánh giá dựa vào đâu?
(năng lực giải quyết vấn đề)
- Chia 3 nhóm: Tìm hiểu
thành phần hóa học chính,
phương pháp điều chế, dạng
ion hoặc chợp chất mà cây
trồng đồng hóa của 3 loại
phân đạm.
+ Nhóm 1: Phân đạm amoni
+ Nhóm 2: Phân đạm nitrat
+ Nhóm 3: Urê
(năng lực quan sát, mô tả)
- Tổng hợp lại phần trình
bày của 3 nhóm bằng nội
dung theo bảng.
Hoạt động học sinh
- Cây trồng cần những
nguyên tố dinh dưỡng
như K, N, O,… dưới
dạng ion.
- Để tăng năng suất cây
trồng
- Các loại phân thường
gặp: phân đạm, phân lân,
phân NPK…
- Kích thích quá trình
sinh trưởng, tăng tỉ lệ của
protein thực vật.
- Thảo luận nhóm, cử đại
diện trình bày nội dung
được giáo viên phân
công.
Nội dung
- Phân bón hóa học là
những hóa chất có chứa
những nguyên tố dinh
dưỡng, được bón cho cây
nhằm tăng năng suất cây
trồng.
- Gồm 3 loại chính: phân
đạm, phân lân, phân kali.
I/ Phân đạm:
- Cung cấp N hóa hợp dưới
dạng ion NH4+ và NO3-
- Tác dụng: Kích thích sinh
trưởng, làm tăng tỉ lệ
protein trong thực vật giúp
cho cây phát triển nhanh,
cho nhiều hạt, củ, quả.
- Độ dinh dưỡng được đánh
giá theo tỉ lệ % khối lượng
nguyên tố N
- Bảng tóm tắt (*)
- Lưu ý cho học sinh những
phương trình điều chế các
loại phân đó.

(*)
Phân đạm Amoni Nitrat Urê
TP hoá học NH4Cl; NH4NO3; NaNO3; Ca(NO3)2; ... (NH2)2CO
chính (NH4)2SO4; ...

PP điều chế NH3 tác dụng với Axit nitric và muối CO2 + 2NH3
axit tương ứng cacbonat
(NH2)2CO + H2O
2NH3 + H2SO4  CaCO3 + 2HNO3 
(NH4)2SO4 Ca(NO3)2 + CO2 +
H 2O
Dạng ion NH4+; NO3- NO3- NH4+
hoặc hợp
chất mà cây
trồng đồng
hoá

Hoạt động 3: (10 phút) II/ Phân lân:

- Vai trò của phân lân, dạng
tồn tại của phân lân là gì?
(năng lực sử giải quyết vấn
đề, năng lực sử dụng ngôn
ngữ hóa học)
- Thúc đẩy các quá trình - Cung cấp cho cây dưới
sinh hóa, trao đổi chất và dạng ion PO43-
năng lượng trong thời kỳ - Tăng quá trình sinh hóa,
sinh trưởng của thực vật. trao đổi chất, trao đổi năng
Phân lân tồn tai dạng ion lượng của cây
photphat. - Đánh giá theo tỉ lệ % khối
lượng P2O5
1/ Supephotphat
a/ Supephotphat đơn: (Chứa
14% -20% P2O5)
- Gồm 2 muối Ca(H2PO4)2
và CaSO4
b/ Supephotphat kép: (Chứa
40 – 50%)
- Chứa hàm lượng P2O5 cao
hơn vì chỉ có Ca(H2PO4)2.
2/ Phân lân nung chảy
- Thành phần chính của
phân lân nung chảy (chứa
12- 14% P2O5) là hỗn hợp

Hoạt động 4: (3 phút)
- Phân kali cung cấp cho cây
nguyên tố gì? Dưới dạng
nào?
- Tác dụng?
(năng lực sử dụng ngôn ngữ
hóa học, năng lực giải quyết
vấn đề)
Hoạt động 5: (3 phút)
- Nghiên cứu SGK cho biết
phân hỗn hợp là gì? Phân
phức hợp là gì?
(năng lực quan sát, mô tả)
Hoạt động 6: (3 phút)
- Nghiên cứu SGK nêu
khái niệm, thành phần và tác
dụng của phân vi lượng.
(năng lực quan sát, mô tả)
5/ Củng cố (5 phút)
6/ Hướng dẫn về nhà (1 phút)
- Làm bài tập về nitơ, photpho và hợp chất của chúng.
photphat và silicat của
canxi và magie. Các muối
này không tan trong nước
nên chỉ thích hợp cho loại
đất chua.
III/ Phân kali
- Cung cấp nguyên tố K, - Phân kali cung cấp cho
dưới dạng ion K+. cây dưới dạng ion K+.
- Tác dụng: Thúc đẩy
- Tác dụng: chống sâu nhanh quá trình tạo ra các
bệnh, chịu hạn, tăng sức chất đường, bột, chất xơ,
chống rét cho cây. chất dầu
tăng cường sức
chống rét, chống sâu bệnh,
chịu hạn của cây.
- Đánh giá theo tỉ lệ % khối
lượng K2O
IV/ Phân hỗn hợp và
- Phân hỗn hợp là phân phân phức hợp
bón chứa N,K,P. Phân - Phân hỗn hợp: chứa
phức hợp là hỗn hợp các N,P,K (phân NPK)
chất được tạo ra đồng - Phân phức hợp: là hỗn
thời bằng tương tác hóa hợp các chất được tạo ra
học các chất. đồng thời bằng tương tác
hóa học của các chất.
Ví dụ: NH3 + H3PO4 
amophot là hỗn hợp các
muối: NH4H2PO4 và
(NH4)2HPO4.
V/ Phân vi lượng
- Phân vi lượng cung cấp - Cung cấp các nguyên tố:
các nguyên tố: Bo, Mg, Bo, Mg, Zn, Cu, Bo,… ở
Zn, Cu, Bo,… ở dạng dạng hợp chất.
hợp chất. - Tác dụng: kích thích quá
- Tác dụng: kích thích trình sinh trưởng và trao đổi
quá trình sinh trưởng và chất, tăng hiệu lực quang
trao đổi chất, tăng hiệu hợp…
lực quang hợp… - Sử dụng: bón đúng lượng
cùng với phân vô cơ và
phân hữu cơ.
 BẢNG MÔ TẢ NỘI DUNG BÀI GIẢNG THEO NĂNG LỰC

Loại câu hỏi/ Vận dụng

Biết Hiểu Vận dụng cao
bài tập thấp

- Khái niệm, , - Thành phần - Nhận biết các - Xác định hàm
tác dụng, độ của từng loại loại phân. lượng dinh
dinh dưỡng phân (năng lực vận dưỡng của từng
của từng loại (năng lực vận dụng) loại phân.
phân dụng). (năng lực vận
(năng lực dụng)
quan sát, mô
tả; năng lực
sử dụng ngôn
ngữ hóa học).

Câu hỏi, bài tập minh họa đánh giá theo các mức độ mô tả

A. Biết

Câu 1: Phân lân cung cấp photpho cho cây dưới dạng ion:
A. NO3- và NH4+ B. PO43- C. PO43- và K+ D. K+ và NH4+
Đáp án: B
Câu 2: Để đánh giá chất lượng phân đạm, người ta dựa vào chỉ số:
A. % khối lượng NO có trong phân
B. % khối lượng HNO3 có trong phân
C. % khối lượng N có trong phân
D. % khối lượng NH3 có trong phân
Đáp án: C
B. Hiểu
 Câu 3: Trong các loại phân bón sau, phân bón hóa học kép là:
A. (NH4)2SO4 B. Ca(H2PO4)2 C. KCl D. KNO3
Đáp số: D
C. Vận dụng thấp
Câu 4: Để nhận biết 3 loại phân bón hóa học là NH4NO3, (NH4)2SO4, KNO3. Ta
dùng dung dịch:
A. NaOH B. Ba(OH)2 C. BaSO4 D. Na2CO3
Đáp án: B
D. Vận dụng cao
Câu 5: Phân urê thường chứa 46% N, khối lượng (kg) urê cần cung cấp 70kg N
là:
A. 152,2 B. 145,5 C. 160,9 D. 200,0
Đáp án: A

Nhận xét của giáo viên hướng dẫn:

...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................
...............................................................................................................................................

Giáo viên hướng dẫn giảng dạy Sinh viên kiến tập

Lê Trịnh Minh Phương Dương Minh Cẩm Quyên