1

Araling Panlipunan
Ikaduha nga Markahan – Modyul 4:
Ginhalinan sang Pamilya
(Hiligaynon)
Araling Panlipunan – Unang Baitang
Alternative Delivery Mode
Ikaduha nga Markahan – Modyul 4: Ginhalinan sang Pamilya
Unang Edisyon, 2020

Isinasaad sa Batas Republika 8293, Seksiyon 176 na: Hindi maaaring magkaroon
ng karapatang-sipi sa anomang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas. Gayonpaman,
kailangan muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na
naghanda ng akda kung ito ay pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin
ng nasabing ahensiya o tanggapan ay ang pagtakda ng kaukulang bayad.

Ang mga akda (kuwento, seleksiyon, tula, awit, larawan, ngalan ng produkto
o brand name, tatak o trademark, palabas sa telebisiyon, pelikula, atbp.) na ginamit
sa modyul na ito ay nagtataglay ng karapatang-ari ng mga iyon. Pinagsumikapang
matunton ang mga ito upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng materyales.
Hindi inaangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang-aring
iyon. Ang anomang gamit maliban sa modyul na ito ay kinakailangan ng pahintulot
mula sa mga orihinal na may-akda ng mga ito.

Walang anomang parte ng materyales na ito ang maaaring kopyahin o

ilimbag sa anomang paraan nang walang pahintulot sa Kagawaran.

Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon

Kalihim: Leonor Magtolis Briones
Pangalawang Kalihim: Diosdado M. San Antonio

Bumuo sa Pagsusulat ng Modyul

Manunulat: Christine Grace A. Gumacal

Editor: Karen D. Libo-on
Tagasuri: Jewelyn Q. Cadigal, Blas P. Tabayag, Jr., Junry M. Esparar
Tagaguhit: Ellen Joy P. Barrios
Tagalapat: Arnaldo G. Rogon, Jr.
Tagapamahala: Ma. Gemma M. Ledesma Josilyn S. Solana
Portia M. Mallorca Peter J. Galimba
Elena P. Gonzaga Donald T. Genine
Jerry A. Oquendo Junry M. Esparar
Mary Helen M. Bocol Blas P. Tabayag, Jr.

Inilimbag sa Pilipinas ng

Department of Education – Region VI-Western Visayas

Office Address: Duran Street, Iloilo City
Telefax: (033) 336-2816, (033) 509-7653
E-mail Address: region6@deped.gov.ph
 1
Araling Panlipunan
Ikaduha nga Markahan – Modyul 4:
Ginhalinan sang Pamilya
(Hiligaynon)
Paunang Salita

Para sa mga manunudlo/manugpatigayon:

Malipayon nga pagbaton sang tulun-an sa Araling Panlipunan 1 sang
Alternative Delivery Mode (ADM) Modyul para sa leksyong Ginhalinan sang
Pamilya!
Sa pagbuligay sang mga eksperto sa patag sang edukasyon halin sa
pampubliko kag pangpribado nga institusyon, gindihon, ginpasanyog kag
tul-id nga gintun-an ang modyul nga ini para giyahan ka, ang mga
manunudlo ukon manugpatigayon agud mabuligan nga maangkon sang
mga bumulutho ang pagsulundan sa K to 12 Curriculum samtang
ginaatubang nila sing madinalag-on ang mga pagpanghangkat sa ila
kaugalingon, sang sosyudad kag sang pang-ekonomiko nga pagtilaw sa ila
pagtuon.
Ginalauman nga ang bulig nga ini sa ila pagtuon, makaubay sa mga
bumulutho sa pagtuon nga may paggiya kag makinaugalingon. Katuyuan
man sini nga mabuligan sila nga maangkon ang mga kasampaton sa ika-21
nga siglo samtang padayon nga ginahatagan sang pagtamod ang ila
kinahanglanon kag kahimtangan.
Makita ninyo ang kahon nga ini sa modyul bilang dugang nga material sa
una nga teksto:

Mga Dapat Tandaan sang Manunudlo/Manugpatigayon

Ini nagaunod sang pahanumdum, bulig ukon estratehiya
nga maggamit sa paggiya sa mga bumulutho.

Bilang manugpatigayon, ginalauman nga mahatagan mo sang ideya ang

mga bumulutho kon paano gamiton ini nga modyul. Kinahanglan man sia
giyahan kag ilista ang iya pag-umwad samtang padayon niya ng
ginadumalahan ang iya pagtuon. Ginalauman halin sa imo nga mas
magganyat mo pa kag maggiyahan sia samtang ginaobra niya ang mga
hilikuton sa sulod sini nga modyul.

Para sa bumulutho:
Malipayon nga pagbaton sa Araling Panlipunan 1 sang Alternative Delivery
Mode (ADM) Modyul nahanungod sa leksyong Ginhalinan sang Pamilya!

ii
Ang modyul nga ini ginhimo bilang sabat sa imo kinahanglanon. Katuyuan
sini nga mabuligan ka sa imo pagtuon samtang wala ka sa sulod sang hulot-
klasehan. Ginalauman man nga mahatagan ka sing mabungahon nga
oportunidad sa pagtuon.
May mga parte kag icon ang modyul nga dapat mo maintindihan:

Hibalu-a Sa bahin nga ini, imo mahibaluan ang mga

dapat mo matun-an sa modyul
(objectives/learning competencies).

Tinguha-i Isa ini ka pre-test. Diri makit-an kon ano ang

nahibaluan mo sa sining leksyon. Kon husto ang
tanan mo nga sabat (100%), pwede mo
laktawan ang ini nga modyul.

Balikan Malip-ot ini nga test ukon review sang natapos

na nga leksyon.
Diskubreha Sa sini nga bahin sang modyul, ipakilala sa imo
ang bag-o nga leksyon sa nagkalainlain nga
pamaagi kasubong sang istorya, kanta,
binalaybay, problema, ulubrahon ukon isa ka
sitwasyon.

Usisa-a Sa, sini nga bahin, ginasaysay sing tul-id ang

leksyon (discussion). Katuyuan sini nga
mabuligan ka sa pag-intindi ukon paghangop
sang bag-o nga konsepto kag mga tulun-an.

Hanasa Makit-an sa sini nga bahin ang mga ulubrahon

para sa paggiya sa imo sa paghanas agud
lubos mo nga maintindihan ang leksyon. Pwede
mo nga matsek ang imo mga sabat sa mga
ulubrahon gamit ang Talamdan sang mga
Sabat nga makit-an sa ulihi nga bahin sang
modyul.
Tanda-i Makit-an sa sini nga bahin ang mga pamangkot
ukon para maproseso mo kon ano ang natun-
an mo sa leksyon.

Himu-a Ini nga bahin sang modyul may mga hilikuton

nga makabulig sa imo sa paggamit sang imo
bag-o natun-an sa matuod nga sitwasyon o
realidad sang kabuhi. (application)

iii
 Pagtakus sang Katuyuan sini nga ma assess ukon matakus ang
Imo Ihibalo imo nahibaluan sa leksyon.

Dugang nga Sa bahin nga ini, may bag-o kag dugang nga
mga Hilikuton mga ulubrahon para mapasanyog ang imo
nahibal-an sa leksyon.

Talamdan sang Makit-an sini nga bahin ang husto nga mga
Husto nga mga
sabat sa tanan nga mga buluhaton sa sini nga
Sabat modyul.

Sa katapusan sang modyul nga ini, makit-an mo man ang:

Reperensya Diri nakasulat ang tanan nga ginkuhaan sa

pagdihon ukon pagpasanyog sang modyul.
Mga importante nga pahanumdum sa paggamit sang modyul nga ini:
1. Gamita ang modyul nga may paghalong. Indi pagbutangan sang
bisan ano nga marka ukon sulat ang anuman nga bahin sini.
Maggamit sang papel sa pagsabat sang mga hilikuton.
2. Indi pagkalimtan nga sabtan ang Tinguha-i antes magpadayon sa
iban pa nga hilikuton.
3. Basaha sing maayo ang mga direksyon antes himuon ang kada
hilikuton.
4. Mangin tampad sa pag-obra sang mga hilikuton kag sa pagtsek sang
mga sabat.
5. Tapuson anay ang una nga hilikuton antes magpadayon sa masunod
pa nga hilikuton.
6. Palihog ibalik ang modyul sa imo manunudlo ukon manugpatigayon
kon tapos na nga masabtan ang tanan nga hilikuton.
Kon ikaw nabudlayan magsabat sa mga hilikuton, indi magkahuya nga
pamangkuton ang imo nga manunudlo ukon manugpatigayon. Pwede man
ikaw makapangayo sang bulig kay nanay ukon tatay, ukon sa imo mga
magulang ukon sin-o man sa inyo balay nga may ikasarang sa paggiya sa
imo. Tandaan mo pirme nga wala ka nagaisahanon.
Ginalauman nga paagi sa sini nga modyul, maeksperyensyahan mo ang
makahulugan nga pagtuon kag maintindihan sing maid-id ang masunod
nga mga kasampaton.
Masarangan mo ini!

iv
 Ang modyul nga ini gindesinyo kag ginsulat nga may
pagpasunaid sa imo ikasarang. Makabulig ini para
mahibaluan mo ang katungdanan sang mga katapu sang
pamilya. Sa modyul nga ini matun–an mo ang ka
importante sang ginhalinan sang pamilya paagi sa family
tree.

Maayong adlaw mga pinalangga ko nga estudyante,

sa una nga halintang. Handa ka na bala sa bag o nga
paghangkat?

Sa leksyon nga ini mahibaluan naton kon ano ang

mga katungdanan sang mga katapu sang pamilya.
Matun an mo ang ka importante sang pagbinuligay para
mapadali ang mga hilikuton sang pamilya.

May isa ka lesyon ang modyul nga ini:

 Leksyon 1 – Ginhalinan sang Pamilya

Pagkatapos naton matun-an ang modyul nga ini,

ginapaabot nga mahimo naton ang masunod nga
kalantipan:

1. Mahibaluan naton ang gihalinan sang aton

pamilya paagi sa family tree.

1
Direksiyon: Sabti ang mga pamangkot. Bilugi ang letra
sang husto nga sabat.
1. Ano ang tawag mo sa amay sang imo tatay kag
nanay?
A. lolo B. lola C. tatay
2. Ano ang tawag mo sa iloy sang imo tatay kag
nanay?
A. lolo B. lola C. tiya
3. Ano ang tawag mo sa utod nga baye sang imo
tatay kag nanay?
A. tiya B. tiyo C. lolo
4. Ano ang tawag sa utod nga lalaki sang imo tatay
kag nanay?
A. tiyo B. tiya C. lolo
5. Ano ang tawag sa paglaragway sang mga
miyembro o katapu sang pamilya nga may
kaangtanan sang kada isa?
A. Family tree
B. Mahogany tree
C. Acacia tree

2
 Aralin
Ginhalinan sang akon Pamilya
1
Sa leksyon nga ini pagatun-an naton ang ginhalinan
sang aton pamilya paagi sa Family tree.

Nadumduman mo pa bala ang natun-an mo nga

leksyon? Dali kag balikan naton ini paagi sa hilikuton sa
idalom.

Direksyon: Isulat ang HUSTO kon ang dinalan nagapakita

sang pagbinuligay kag INDI HUSTO kon wala.

1. Si tatay kag si nanay ang nagabuligay sa

pagpangita kwarta.

2. Si toto amu ang naga sag-ob tubig.

3. Si inday amu ang naga hugas pinggan.

4. Wala nagapati ang manghod sa sugo sang

mga magulang.

5. Importante sa pamilya ang pagbinuligay sa

sulod sang balay.

3
Direksyon: Lantawa ang laragway sa dalum kag sabti ang
mga masunod nga pamangkot.

Pamangkot:
Sin-o sin-o ang ara sa gamut sang kahoy?
Sabat:
Sin-o sin-o ang ara sa lawas sang kahoy?
Sabat:
Sin-o sin-o ang ara sa dahon sang kahoy?
Sabat:

4
 Kilala mo bala kon sanday sin-o ang mga ginikanan
sang imo Tatay kag Nanay?

Mahibalu-an naton ang ginhalinan sang aton

pamilya paagi sa Family Tree. Usisaon naton ang
halimbawa sang isa ka Family Tree.

Sabti:

1. Sanday sin-o ang dapat ibutang sa gamut nga

bahin sang family tree?

5
 2. Sanday sin-o ang dapat ibutang sa lawas sang
kahoy?
3. Sa diin nga parte sang kahoy dapat ibutang
sanday Manong, Manang kag manghod?

Direksyon: Isulat ang tsek (  ) kon ang dinalan nagasugid

sang insakto kag ekis ( x ) kon wala.

1. Si lolo kag si lola ang ginhalinan ni tatay kag

nanay.
_ 2. Ginabutang si tatay kag nanay sa lawas sang
kahoy ukon family tree.
_ 3. Ang mga kabataan ara sa gamut sang kahoy.
_ 4. Dapat man ibutang ang mga abyan sang
pamilya sa family tree.
_ 5. Importante gid nga may ara kita family tree
para mahibaluan ang aton ginhalinan.

 Ang family tree amo ang paglaragway sang mga

miyembro o katapu sang pamilya kag kaangtanan
sang kada isa.
 Paagi sa family tree mahibalu–an ang ginhalinan
sang kada pamilya.

6
Direksyon: Iangot sa kada parte sang kahoy ang laragway
sang kada isa.

 








 








 

7
 


Direksyon: Isulat ang HUSTO kon insakto ang ginabutyag
kag SALA kon indi husto.

1. Ang family tree amo na ang paglaragway sang

mga katapu sang pamilya sa gin kaangtanan sa
kada isa.

2. Pwede nga ipapilit ang laragway sang kabulig

sa family tree.

3. Ang laragway sang lolo kag lola dapat nga

ipapilit sa gamot sang family tree.

4. Ang laragway sang tatay kag nanay dapat nga

ara sa lawas sang family tree.

5. Ang laragway sang mga bata dapat ipapilit sa

gamut sang family tree.

Direksyon: Maghimo sang kaugalingon nga family tree.

Ibutang ini sa long size bondpaper.

8
Tinguha-i Hanasa
1. A 1. /
2. B 2. /
3. A 3. x
4. A 4. x
5. A 5. /
Balikan Pagtakos sa Imo Ihibalo
1. Husto 1. Husto
2. Husto 2. Sala
3. Husto 3. Husto
4. Hindi Husto 4. Husto
5. Husto 5. Sala
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:

Department of Education - Bureau of Learning Resources (DepEd-BLR)

Ground Floor, Bonifacio Bldg., DepEd Complex

Meralco Avenue, Pasig City, Philippines 1600

Telefax: (632) 8634-1072; 8634-1054; 8631-4985

Email Address: blr.lrqad@deped.gov.ph * blr.lrpd@deped.gov.ph