አስኳላ
በእድገት በለጠ
ከ 2014 ጀምሮ በ12ኛ ክፍል ተማሪዎች ዘንድ
እየተመዘገበ ያለው ውጤት አሳዛኝና ልብ ሰባሪ
መሆኑ ተማሪዎችም የተማሪዎች ወላጆችና የሃገሪቷ
ትምህርት ሚኒስቴርም የሃገሪቷም መንግስትም
እያነሱ ይገኛል ይህም ችግር ኢትዮጵያ ላይ ባሉት
ሙሉ ከተሞች ተስተውሏል ይህ በተማሪዎች
ላይ የሚታየው ውጤት ያለማምጣትና
በውጤታቸው በትምህርታቸው መውደቅ
ለዩኒቨርስቲ አለመብቃት ችግሩ በስፋት እየታየ
ይገኛል አብዛኛው ተማሪም በቁጥር ለመግለፅ
በሚያዳግት ሁኔታ ትምህርት ላይና ውጤታቸው
ላይ እምብዛም አለመሆናቸው ባሳለፍናቸው ሁለት
ዓመታት እየታየ ነው የዚህ ሁሉ ተማሪ አወዳደቅና
ውጤት ያለማምጣት ችግርስ ከምን አንፃር
ነው በምንስ ጉዳይ ነው? የሚል ጥያቄ በሁሉም
ዘንድ አስነስቷል ተማሪውም ወላጅም ህዝቡም
በትምህርት ሚኒስቴር በፕሮፌሰር ብርሃኑ ነጋ ላይ
ቅሬታቸውን በሃይል እያሰሙ ተገኝተዋል በዛው
ልክም ስትራቴጂው ልክ ነው ብለው ፕሮፌሰር
ብርሃኑ ነጋን የሚደግፉም እንዳሉ ለመስማትና
ለማየት ተችሏል ተማሪዎች በዚህን ያህል ለቁጥር
በሚያስፈራ ሁኔታ ከፈተና በመውደቅ ከትምህርት
ዓለም በመጥፋት ላይ ያሉት ለምን ይሆን ችግሩን
በትምህርት ሚኒስቴር ላይ ማላከክ ይሻላል
ወይስ የእራሳቸውን ችግር ማየትስ እየተማሩ
ያሉት እነዛ ጥቂት ጎበዞቹ ተማሪዎች ወይስ?
ያለፉትም ሆነ እየመጡ የሚገኙ ተማሪዎች ኩረጃን
በመተማመን በትጋት ባለመስራት ባለማጥናት
ይሄ ውጤት እየተመዝገበ መሆኑ አያጠራጥርም
ብዙ ሺህ ተማሪዎችም በስርቆት በማለፍ እና
ስርቆት ላይ መመርኮዛቸው ውጤቱ ያሳያል
ታዲያ ትምህርቱንና ውጤቱ የተማሪው የጉብዝና
ሃይሉ በዚህ መልኩ ከቀጠለ ነገ ላይ ከባድ የሃገር
ውድመት ይጠብቀናል ተማሪውም ከማጥናት ወደ
ትምህርት ከመዞር በላይ ትምህርቱ ላይ ተስፋ
በመቁረጥ ላይ ይገኛል እውነታው ይሄ ስትራቴጂ
ትክክል መሆኑ አይካድም ግን ደሞ በአሁኑ ይሄ
እየሰራ እንዳልሆነ የተማሪው ውጤት ማሳያ
ሆኖናል በዚህ የውጤት ማሽቆልቆል ችግር ላይ
የሃገሪቱ መንግስትም የትምህርት ሚኒስቴርም
ሊሰራበት ይገባል::ታዲያ የተማሪው ውጤት
አለማምጣት በባሌ ሮቤ ከተማ በሚገኙ የግልም
የመንግስትም ትምህርት ቤቶች በስፋት እየታየ ነው
ይሄ ችግር ምንድን ነው ለዚህ ችግርስ መፍትሄስ
ምን ይሆን በባሌ ሮቤ ትምህርት ቢሮ ተገኝተን
የትምህርት ቢሮ ሀላፊውን አቶ አነጋግረናቸው
የተለያዩ ጥያቄዎችን ጠይቀን የሰጡን ምላሽ
እድገት:-ባባሌ ሮቤ ከተማ የ12ክፍል ተማሪዎች
ውጤት እንዴት ነበር አሁንስ በምን አይነት ሁኔታ
ላይ ነው?
አቶ ሞቱማ:-ከ2014 በፊት ዩኒቨርስቲ ላይ
መሰጠት ከመጀመሩ በፊት analysis(የተማሪው
ውጤት ትንተና) አይታወቅም ነበር ምክንያቱም
የፈተና አሰጣጥ ሂደት የተበላሸ ነበር ለኩረጃ
የሚዳርጋቸው ወቅት ስለነበር በዛን ሰአት የጋሸበ
የአስራ ሁለተኛ /12ኛ ክፍል ተማሪዎች ውጤት ማሽቆልቆል
ነፅብ ነበረ የምናገኘው ስለዚህ ብዙ ተማሪ
ዩኒቨርስቲ ይጎርፋል ያልፋሉ ግን ውጤታማ
አይሆኑም ያልተለየ ተማሪ ይሆናል ዩኒቨርስቲ
ውስጥ ሚኖረው ከዛ ግን ከ2014 ወዲህ በጣም
ተጣርቶ ነው ሚያልፉት ባከኝ analysis እንደ
እኛ ከተማም ከዛ በፊት የጋሸበ ነጥብ ነበረን
የፈተና አሰጣጡ ልክ አነበረም በአጭሩ ኩረጃ
አለ ማለት ነው ኩረጃው ደሞ ከእኛ አቅም በላይ
ነበር ምክንያቱም social media ላይ በ message
በተለያዩ ነገሮች መልስ ይለቀቃል ስልክ እንዳይዙ
በፖሊስ እናስፈትሻለን ነገር ግን ተማሪው ደብቆ
ይገባል በዛን ሰአት media ከመዝጋት ውጪ
መንግስትም የችግሩ መንስኤ የፈተና አውጪውን
ማንነት ሊደርስበት አልቻለም ሚዲያ መዘጋቱ
ደሞ ሃገሪቷ ላይ ትልቅ ችግር ሲያደርስ ነበር ለዛ
ሚዲያውን መዝጋት አቆመ ፈተናውን በብዙ
ቁጥጥር የፌደራል ፖሊስ ጭኖ አምጥቶ ያደርሳል
ወረዳዎች ጋር ሲገባ ግን ር/መምህሩ ብቻውን በጋሪ
ይዞት ይሄዳል ችግሩ ምን እንደሆነ መንግስትም
ስላላወቀ የተሻለ የሚለውን ሃሳብ ይዞ መጣ
ለተማሪው በአንድ አቅጣጫ ፈተና መስጠት
እድገት:- ይሄ አሰራር ተማሪው ለመጀመሪያ
ጊዜዩኒቨርሲቲ መግባቱ ከቤተሰብ መለየቱ ብዙ
በገሮች ሲጓደልባቸው ጭንቀት ውስጥ አይከተውም
ለውጤት ማሽቆልቆልስ አይዳርገውም?
አቶ ሞቱማ:- መንግስት እንግዲህ ሌላ መፍትሄ
ሲያጣ ይሄን መፍትሄ አመጣ በ2014 ይሄ መፍትሄ
ሲመጣ ለሁሉም አዲስ ነው ስራውም አዲስ ነው
አይደለም ተፈታኙ ፈታኙም የፈተና አስተዳዳሪዊች
ሁሉም የተጨነቁበት እና ተማሪውም የበለጠ
የተጨነቀበት ጊዜ ነው 2015 በአንፃራዊ ይሻል
ነበር ንግግር የተሻለ ነው ለምን ልምዱ መጥቷል
information ተሰራጭቷል ለዛ የተሻለ ነበር
እናም ደሞ ይሄን ነገር ገምግመናል ከፈተናዎች
ኤጀንሲ ጋር በመሆን አዲስ አበባ ላይ ሆነን ተማሪ
ተጨንቆ የነበረበት ሼኮችና ቄሶች ተሰብስበው
ልጆችን ያረጋጉበት በጣም tension ተፈጥሮ ነበር
በተለይ ሴቶች ላይ እኛም orientation ሰጥተናል
ለማረጋጋትም ሞክረናል ብዙ ጭንቀት ነበር
የካምፖስ ሁኔታ ለካምፖሱ አዲስ መሆን የፈተና
አሰጣጥ ዘዴ አዱስ መሆን እንደውም ግምገማው
ላይ ቢቀር ይሻላል ሌላ መፍትሄ ቢገኝ ስንል
ነውር ሌላ መፍትሄ እንዳይሰጥ ያደረገን ችግር
ደሞ plan A እና plan B አለ ይሄን platform
ለመስጠት online በዩኒቨርስቲ ደረጃ ለመስጠት
plan A የታብሌቱ ማለት ነው አልተሳካም ታፕሌቱ
ከቻይና ነበር ሚገባው መግባት አልቻለም ሌላው
ደሞ በተፈታኞቹ ላይ እራሱ እኛም የሸፈነው
መንግስትም የሸፈነው ለጆሮ ሚሰቀጥጥ ችግሮችም
ተከስቶ ነበር ስለዚህ አማራጭ ጠፍቶ እንጂ ጥሩ
ተብሎ አይደለም ችግሩ ሁሉም ክልል ላይ አለ ግን
ደሞ ጥሩ የተሻለ ትውልድ ለመፍጠር የትምህርት
እና የፈተና ስርአት ማሻሻል ግድ ነው
እድገት :- ተማሪዎች በዚህ ልክ ውጤታቸው
እንዲወርድ ያደረገው ምንድን ?
አቶ ሞቱማ:- ብዙ ብዙ ነገሮች አሉ አንደኛ
የተማሪዎች የዝግጅት ጉድለት የተማሪ የኋላ
ታሪክ(back ground of the
students ) background ምንድን ከተባለ
አንድ ተማሪዎቹ በደንብ ተምረው 12ኛ ክፍል
አልደረሱም ሁለት ተማሩዎቹ በ social media
ተጠምደዋል ተጠምደዋል ስል ሱሱ አሸንፏቸዋል
አለም ሞባይል ውስጥ ገብታለች እዛውስጥ
ያለው ሱስ ከተማሪ አቅም በላይ ሆኗል ባህልና
እምነቱን ተጠቅሞ ካልተከላከለ በስተቀር ወላጅም
አስተማሪም ስለማይከለክላቸው በዚህ ተይዘዋል
ልጆቹ ሌላው በመማር ማስተማር ሂደት ላይ
በጥራት ተምረው ያልደረሱ ልጆች ናቸው
ምክንያቱ መገለጫው covid 19 እንደገና የሃገራችን
የፖለቲካ ሁኔታ አለመረጋጋቱ ብዙ ትምህርት
ቤቶች ሲዘጉብን ነበር ዩኒቨርስቲም ሲዘጋ ነበር
የፖሊሲ ጉዳይ ኢህአዴግ ያወጣው የትምህርት
ፖሊሲ ጉዳይ የ1993 ማለት ነው
እድገት:- ከ2014 እና 2015 በኋላ ያሉት አሁን ላይ
ሚፈተኑትስ በምን አይነት ዝግጅት ላይ ናቸው??
አቶ ሞቱማ:- plan A እና plan B አልተለየም
እስከ አሁን ድረስ ዘንድሮ የትምህርት ስብራትን
ለመጠገን ወይም ለማስተካከል ከፍተኛ የህዝብ
እንቅስቃሴ በየደረጃው እየተደረገ ነው ከምዝገባ
ጀምሮ ማለት ነው ምዝገባው በጥንቃቄ በ
surver እንዲሆን ነው የተደረገው ማለት ነው
ቀጥታ የመዘገብነውን ወደ ትምህርት ቢሮ ነው
ምናስተላልፈው ሌላው የ12ኛ እና የ8ተኛ ክፍል
ሃገር አቀፍ ፈተናና የክልል ፈተናዎችን የውጤት
ትንተና ተሰርቷል በትንተናው መሰረት በውጤት
ደረጃ በ12ኛ ክፍል ፈተና እኛ አስረኛ ላይ ነን እንደ
ኦሮሚያ በ8ተኛ ክፍል ክልላዊ ፈተና 1ኛ ደረጃ ላይ
ነን ልጆችን በማሳለፍ ማለት ነው አንደኛ ደረጃ
የያዝነው ከ2224 ተማሪ 802 ተማሪዎችን ጥለን
ነው ወድቀዋል ማለት ነው ይሄን ትንተና ከከተማ
እስከ ክፍለ ከተማ ትምህርት ቤት ካወረድን
በኋላ ሌላ መፍትሔ ውስጥ ገባን የትምህርት
ትራንስፎርሜሽን ክለብ /የትምህርት ለውጥ ክለብን
አቋቋምን ማለት ነው ይሄ እንደ ኦሮሚያ
በፕሬዝዳንቱ ነው ሚመራው የትምህርት ቢሮ
ፀሃፊ ነው ሁለተኛ ደሞ የከተማው ከንቲባ ሰብሳቢ
ነው እስከ ሰባት ሚደርሱ አባላቶች አሉት በክፍለ
ከተማም በቀበሌም ተቋቁሟል ይሄ የመፍትሔ
አቅጥጫ ክልሉ ነው ያስቀመጠው ከክልል ደረጃ
እስከ ትምህርት ቤት ደረጃ ተቋቅሟል በእያንዳዱ
ትምህርት ቤት የትምህርት ባለሙያዎች ሰብሳቢ
ሆነው እየሰሩ ነው ምንሰራው ስራም የህዝብ
mobilization መፍጠር ነው ይሄን የትምህርት
ስብራትን ለትምህርት ባለድርሻ አካላት
ማህበረሰቡ መምህራን ተማሪው የትምህርት ጽ/
ቤት አወያይተናል አንደኛ የትምህርት ስብራት
አጋጥሞናል እንዴት ነው መጠገን ያከብን የእናንተ
ድርሻ ምንድን ሚለውን ጠይቀን እንዴት እንውጣ
 አርብ ጥር 3 ቀን 2016
ተማሪው ወላጅን መምህርን አማክረን በቅንጅት
የትምህርት ስብራቱን እንውጣ የሚል አቋም ላይ
ደረስን የሆነ ስሜት ውስጣቸው ላይ ፈጠርን
teaching learning process እንዲደግፉ ተማሪ
ሞባይልን ከትምህርት ቤት እስክንከለክል ብለናል
still ነው ስልኩ አለ መፅሐፍ ስለሌለ soft copy
ለመጠቀም ይይዛሉ ይሄን ካደረግን በኋላ አቶ
ሙላቱ ሞቱማ የሮቤ ከተማ ከንቲባ ናቸው
አንዱን Highschool እሳቸው ናቸው የያዙት
ብዙ ተማሪ አለፈም ጣለም በሚቀጥለው አመት
እሱ ይጠየቃል ማለት ነው ስለዚህ ካሁኑ ስራ
መስራት አለብን ይሄን እየሰራን የመምህራን ቁጥር
እጥረት ብቃት እጥረት ችግር የመምህራን ትኩረት
ያለመስጠት ችግር በኦሮሚያ ክልል research
ተሰርቶ 47%percent መምህር ስራ እየሰራ
አይደለም 53%percent ብቻ ነው እየሰራ ያለው
ለዚህ 47% በአመት እስከ ስድስት ቢሊየን ብር
ነው ሚከፈለው በዛው ውስጥም 27%percent
ትምህርት ቤት የማይመጣ 7%percent ትምህርት
ቤት መጥቶ ክፍል የማይገባ 5%percent
ትምህርት ቤት መጥቶ ክፍል ገብቶ የማያስተምር
እንደዛ ተዘርዝሮ አንድ ላይ 47% percent
በትክክል ትምህርት እየሰጠ አትደለም ይሄ ከፍተኛ
ችግር ነው ተማሪውም ከ social media ጋር
የተያያዘቸልተኝነት ስርአት አልበኝነት ትምህርት
ቤት አከባቢ የነበሩ የሱስ ንግድ ቤቶች አልጋ
ቤቶች ይሄ ይሄ ተደማምሮ የተማሪው የትምህርት
አቀባበል ሁኔታን ዝቅ አድርጓታል እኛ ደሞ ይሄን
መፍትሔ ይዘን ተማሪውን ለማስተካከል የመማር
ማስተማር ሂደትን ለማስተካከል moblize
እያደረግን ነው ወደ ለውጥ ጓዳና እንገባለን ብለን
እየሰራን ነው ያለነው
እድገት:- ፕሮፌሰር ብርሃኑ ነጋ ያመጡትን ይሄን
አዲሱን ስትራቴጂ እርሶ በምን መልኩ ያዩታል?
አቶ ሞቱማ:- ፕሮፌሰር ብርሃኑ ነጋ ስትራቴጂውን
አላመጡትም የትምህርት roadmap አለ 2010
ላይ የወጣ Hasty generalization ይባላል
እዛላይ ነው ሚደረሰው ለምሳሌ ጥራዝ ነጠቅ
ንግግሮች አሉ ብርሃኑ ነጋ እንዲ ጥሎም አድርጓን
አድሎ ሰርቶ ስብሰባ ላይ ሲሰበሰቡ ያነሳሉ እኛም
እንመልሳለን የትምህርት አሰጣጡ ግራ ከመጋባት
ወደ ጥራት እየመጣ ነው ያለው ለምሳሌ በአቋራጭ
ለመበልፀግ የሚፈልጉ ባለስልጣናት እንዳሉ ሁሉ
በአቋራጭ ዩኒቨርስቲ ለመግባት የሚፈልግ አለ
ይሄ ግልፅ ነው እና ብርሃኑ ነጋ ሳይሆን road
map የተቀመጠ አቅጣጫ ነው ትምህርትን
ከማዳረስ ወደ ትምህርት ጥራት መምጣት
አለብን ግድ ነው ዩኒቨርስቲዎቻችን ወድቀዋል
የትምህርት ጥራት የላቸውም ተማሪውም
የሚመጣው ጥራቱን ካልጠበቃ ሁለተኛ ደረጃ
ነው ስለዚህ ዩኒቨርስቲውን ማጥራት አለብን
ሁለተኛ ደረጃውን ማጥራት አለብን አንደኛ
ደረጃ ደሞ ቅድመ መደበኛ አለ KG ማስተማር
ግድ ሆኗል የምገባ program አለ ሌላው እንደ
ሚንስቴር አንድን ነገር የሚመራውን ሰው ጥሩ
የአመራር ስልት ሊሰጥ ይችላል እና እሱ የእራሱ
approach style ነው በዛ ይደነቃል ግን ተመርኩዞ
ሚሰራው በተከለሰው የትምህርት ፖሊሲ ነው
የኢህአዴግን የትምህርት ስትራቴጂ ከልሰን በ
road map ክለሳ ነው አልተቀየረም change and
revise አለ መቀየሩን የሃገሪቷ አቅም አይችልም
ለዛ revise ተደርጓ የወደፊት የትምህርት ፍኖተ
ካርታ በሚልም እየተሰራ ነው ሌላው የማንበብ
የመፃፍ የሂሳብ ስሌቶች ላይ መስራት ነው እነዚህን
ሳይረዱ ይሄዳሉ ይደበላለቅባቸዋል የአመለካከት
ችግር ነበር አማርኛ አለማውራት አሁን ግን
ተቀይሯል ለመልመድ እየጣሩ ነው እነዚህን ነገሮች
በማጠናከር ለትምህርት ጥራት እየተሰራ ነው::
ፕሮፌሰሩ ፖሊሲ ስትራቴጂ መመሪያዎች እና
አፈፃፀሞችን ደረጃ ላይ አዋሉ rule እና regu-
lation አስተካከሉ ቆራጥ ውሳኔ ወሰኑ እሳቸው
መመሪያዎችን ስራ ላይ አዋሉ በእዚህ አስተዋጸኦ
አድርገዋል ፖሊስውና የሃገሪቱ ስትራቴጂ ላይ ነው
የተመሮኮዙት ጥሩ ሰርተዋል እናመሰግናቸዋለን::
የአንዱ ዋጋ 20ብር
እሳቸውንም የሚቃወሙትንም አሉ ግን
እያስተካከልን ነው በመንገር ያለፈው ስትራቴጂ
ልጆቻቸውን እንደጓዳባቸው እየነገርን
ለምን በሮቤ Highschool 804 ተማሪ ተፈትኖ 52
ተማሪዎች ናቸው ለዩኒቨርስቲ ያለፉት እስከ 752
ወደ ቤቱ ተመልሷል ቁጭ ብሏል ውድቀታችን
ከፍተኛ ነው ::
የትምህርት insativeን ተጠቅሞ መንግስት
ለለውጥ እየሰራ ነው ለጥራት እየሰራ ነው::
እድገት:- ይሄ ስትራቴጂ ተማሪዎች እራሳቸው
ላይ ምን ያህል እንዲሰሩ አድርጓል ብለው
ያስባሉ?በሮቤ ከየማ የሚገኙትስ እራሳቸው ላይ
ምን ያህል እየሰሩ ነው?
አቶ ሞቱማ:-ገና እየሰራን አይደለም ጅምር ላይ
ነው ያለነው ነገር ግን ያወያየናቸው ተማሪዎች
በጣም ነው ሚሰማቸው ሁሉም እንዲሰማቸው
አድርገን እንነግራቸዋለን አንዳንዱ ቤተሰብ ነውር
ያበላሸን ሞባይል ገዝቶልን ይላል ያ ውሸትም
ይሆናል ግዙ ብለው አስጨንቀው ነው ሚያስገዙት
ሌላው የእኛም ችግር አለ soft copy መፅሐፍ
ስለሌላቸው በ soft እንዲጠቀሙ አደረግን
የማንበብ የመፃፍ የሂሳብ ስሌት 2014 ነው
የጀምረው እንደው በእኛ ጊዜ እንዲ ቢጀምሩልን
ኖሮ ብዬ እፀፀታለው
ደሞ ከእንደዚህ አይነት ነገር እንዲለዩ እያደረግን
ነው ከስልክ ሱስ ከሌላም ነገር በትምህርት
ቤት አጥር ስር ምንም እንዳይሸጥ እያደረግን
ነው ከረንቡላ እያስቀረን ነው የተማሪንም
የአስተማሪንም ችግር እየገመገምን ነው :: አንብቡ
እንላለን ካላነበባችሁ ምንም አታደርጉም አንዴ
ትምህርትን ካሸነፋችሁ አሸነፋችሁ ከተሸነፋችሁ
ተሸነፋችሁ ነው ምቀሩት ብለን እራሳቸውን
እንዲያዩ እያደረግን ጥሩ ዝግጅት ላይ ይገኛሉ::.
እድገት:- የዚህ ውጤት ማሽቆልቆል የተማሪው
ችግር ነው ወይስ የመማር ማስተማሩ ነው??
አቶ ሞቱማ : ሁለቱም ነው ሁሉም ባለድርሻ
አካላት የእራሱን ሃላፊነት አልወሰደም ወላጅም
ተማሪውም መምህራኑም በትምህርት ቢሮ እና
አመራሩ ዘንድ ለትምህርት ትኩረት አለመስጠት
ትምህርት ቢሮ ላይ የስራ ስልጠና አለመስጠትና
ይሄ መምህራኑን ይጓዳል መምህራን ከተማረው
በላይም የስራ ላይ ስልጠናም ያስፈልገዋል
የመፍትሄ አቅጣጫው ይሄ ነው::
እድገት:-ተማሪው በዚህ ውጤት ማሽቆልቆል
ምክንያት ከትምህርት አለም እየጠፋ ነውጥ ይሄ
ጉዳይ በሃገሪቷ ላይ ምን አይነት ችግር ያመጣል
??የሃገሪቱ መንግስትና የትምህርት ሚንስቴር ምን
መስራት አለበት ??
አቶ ሞቱማ:- ብዙ ችግር ያመጣል የቤተሰብ
መመሰቃቀል የማህበረስብ ችግር በሃገሪቷ ላይ
የስራ አጥ መጠን ይበዛል ተስፋ የቆረጠ ትውልድ
ይበዛል የሃገር ፍቅርን ያጣል ስርአት አልበኝነት
እድገት :- በዚን ያህል ቁጥር ተማሪው ከትምህርት
መራቃቸው መውደቃቸው ለመጪው ትውልድ
ምን አይነት አመለካከት ይዞይመጣል??
አቶ ሞቱማ:- የማያነቡ ተስፋ ይቆርጣሉ
አንዳንዶች ደሞ ወደጥናት ገብተዋል ጥሩ ነገር
እንዲመለስ እየዳከርን ነው እየታገልን ነው::
እድገት:- ሃገሪቷ እንዳትመሰቃቀል ተስፋ ሚቆርጥ
ትውልድ ስራ አጥ ወጣት እንዳይበዛምንድን
መፍትሄው? አቶ ሞቱማ:-አንደኛው ወደ
ትምህርት ጥራት መምጣት ነው ተማሪው
ዩኒቨርስቲ እንዲገባ የስራ እድል መፍጠር
እድገት:- ለሰጡን ማብራሪያ ምላሽ ከልብ ነው
ምናመሰግነው
አቶ ሞቱማ:-እኔም አመሰግናለሁ